Алдымен, мына сұраққа жауап беріп көрейік. Сіз өз балаңыздың қабілеттерін аша алдыңыз ба? Бұл мәселеде ата-ана тарапынан да, баланың тарапынан да үлкен бір нәзік байланыс болуы керек. Егер сіз сәбиіңізге көңіл бөлмей, оның еңбегін ескерусіз қалдырып жүрсеңіз, онда соңы түсініспеушілікпен аяқталары анық. Сөйтіп, сіз үміт артып отырған балаңыздың қабілетін тұншықтырып аласыз.  Біз сіздерге балаңыздың  қабілетін оятатын ең үздік бес әдісті ұсынамыз.

  • Ең әуелі, балаңызға қамқорлық танытыңыз. Сол кезде сіздің үмітіңіз жылулық пен сенімділікті бойына жинайды.
  • Екіншіден, сіз «эврика» әдісін қолданыңыз. Үнемі әр ісіне «Сенің қолыңнан келеді», «Сен істей аласың!» деп қолдау көретіңіз.
  • Үшіншіден, сіз үнемі оңашада қалып, бірге отырып, «болашақ картасын» құрастырыңыз. Бұдан сіз балаңыздың әр істі жаңа тың серпінмен қолға алу қабілетін арттыра аласыз.
  • Төртіншіден, ешқашанда балаңызды жұрттың баласымен салыстырмаңыз. Бұл өте маңызды. Себебі сіз абайсызда бүлдіршініңіздің арманына балта шабасыз. Әр баланың қайталанбас жеке тұлға екенін ұмытпағайсыз.
  • Бесіншіден, осы төрт әдіс те сәтті орындалу үшін балаңызбен досындай сырласып, сөйлесу қажет. Егер сіз оған көп көңіл бөлсеңіз, қабілеті толық ашылып, жасаған әр ісін шабытпен орындайтын болады.

Сонымен, сіз сәбиіңіздің қабілетін аша алыпсыз ба? Енді шабытын оятуға жұмыс жасайсыз ба? Сіздің қолыңыздан келеді. Себебі жақсы ата-ана үйретеді. Салиқалы ата-ана іспен көрсетеді. Ал ең  жақсы ата-ана шабыттандырады.

Айым  Айтпанбет 

Жұма, 01 Мамыр 2020 16:33

Под шаныраком всех времен…

В советское время Казахстан с пафосом называли «лабораторией дружбы народов», умалчивая о ее происхождении. Оно трагично: «лаборатория дружбы» берет свое начало в годы жестоких репрессий, когда казахи  принимали в свои дома  семьи немцев, чеченов, греков, курдов, турок, спасая от голодной смерти, отогревая замерзающих людей, порой выброшенных с эшелонов прямо в голой степи. Истоки мира  и межнационального согласия в современном Казахстане – в самоотверженности и отзывчивости казахского народа.

И сейчас на  казахской земле соблюдаются и укрепляются традиции дружбы и взаимопонимания, хранимые и  передаваемые из поколение в поколение. Свидетельство тому –   поступки людей и события,  происходившие в разные времена,   но связанные  одной нитью человечности и доброты.

 

Хлеб и жизнь 

Когда началась Великая Отечественная война, в одной многодетной казахской семье всех сыновей призвали на фронт. И для каждого из них после прощального ужина мать в сундук положила кусочек лепешки, чтобы сбылась примета – надо сохранить нан, и тогда близкие, отправившиеся в далекий и опасный путь, благополучно вернутся…

Шли дни, месяцы, годы с тех пор, как джигиты покинули отчий кров.  Шесть кусочков лепешки старая мать хранила, не позволяя никому прикасаться к ним. Но однажды в ее  двери постучались   беженцы с детьми, доведенные голодом до отчаяния. А в доме не было ни крошки драгоценной еды. Но они, не уходили, умоляя спасти их. Обогреть и накормить путника – «божъего гостя», усыновить сироту, принять к себе бездомных, пострадавших от джута и войн – в степи всегда означало исполнить вечный закон   помощи нуждающимся. И тогда мать, посмотрев в голодные глаза чужих детей, отдала им последнее – нан своих сыновей. Только один кусочек,   самого младшего, оставила она на дне сундука…

Коллега-журналист, рассказавший мне про тот случай, был сыном того младшего сына, чей нан сберегла его мать. Единственного, кто вернулся к ней с войны…

 

Немец Олжабек

…В небольшом  городке  Западной Германии живет   немецкая семья, в которой отец и дед, чистокровный немец,  носил казахское имя и фамилию – Олжабек Нокабаев, а на казахском языке говорил  лучше, чем на языке своей исторической родины. Его потомки считают  род Нокабаевых, живущих в с.Жанашар Енбекшиказахского района …

История, как немец Ганс Голштайн в далеком 1945-м стал  Олжабеком, достойна киносценария или повести. Она началась в Великую Отечественную под Кенигсбергом, во время жестокой бомбежки вражеской авиацией. Старший сержант Игибай Нокабаев уловил в грохоте разрывов детский крик и плач. Дрогнуло  сердце – погибает ребенок! Несмотря на разрывы, он выбрался из окопа и бросился в дымовую завесу. Почти на ощупь Игибай обнаружил в развалинах дома обезумевшего от страха  немецкого мальчика и вынес из огненного шквала. Мальчик плакал: солдаты  – это страшно, они пришли убивать!  Но у того, который принес его в расположение части, были добрые глаза. Отдавая ему свой котелок  с кашей, он  корявой рукой неуклюже  гладил  детскую головенку. Смуглый скуластый,  говоривший   на незнакомом языке, он почему-то окликал мальчика непонятным словом «Олжабек». Мальчик понял, что это теперь  его имя… Не загляни в развалины солдат в кирзовых сапогах и в пилотке со звездочкой,  он возможно так и остался бы Гансом. А  скорее всего -  безымянным трупом потерявшегося ребенка, раздавленного беспощадным катком войны. Но  высшие силы, столкнувшие его с казахом Игибаем, подарили ему новую жизнь,  новое имя. И  новую родину – Казахстан.

Сюда, в село Жанашар Енбекшиказахского района, «сына полка» привез после Победы Игибай Нокабаев, ставший ему отцом. Здесь немецкого мальчика    встретила и приняла как родного  жена Игибая – Бажин. А  их пятилетняя дочь  Сания была для него первой учительницей казахского языка. Вскоре научившийся понимать и говорить по-казахски, даже играть на домбре, Олжабек узнал, в чем смысл его имени. Оно  от слова «олжа» – удачная находка. Ведь истосковавшийся на фронте по дому  Игибай мечтал иметь многодетную семью, а у них с Бажин была всего одна дочь. В Олжабеке он видел счастливую примету и последнюю надежду на пополнение семейства. Ведь Игибаю было  под сорок… Если бы он знал, как  обернется «олжа», найденная под Кенигсбергом! После войны в семье Игибая и Бажин-апай, в «довесок» к  дочери Сание и Олжабеку, народилось еще десять детей! 

Но Олжабек всегда оставался для них любимым и дорогим старшим сыном. Несмотря на то, что у Нокабаевых сильно осложнились отношения со властью, до 1954 года допытывавшейся, каким образом в их семье оказался неизвестный немецкий ребенок, Нокабаевы не дрогнули, отстояли свое право приемных родителей. Когда Олжабек окончил школу, пошел работать трактористом, Игибай подробно рассказал ему, кто он и откуда. На семейном совете решили искать родственников Олжабека в Германии, послать письма на его родину. Весточка из Германии пришла в 1965 году. Нашлись его родные!

– Решай сам, - сказала Олжабеку его казахская мать Бажин-апай. – Та женщина, которая родила тебя, хочет видеть своего сына…

Но прошло еще немало лет. В 1970-м году Олжабек проводил в последний путь  Игибая-ата.  У него самого   и ставшей его женой соседской девушки, доярки  Люси Розенгрин, было уже четверо детей. Лишь в 1976 году  приемный сын Нокабаевых, низко поклонившись воспитавшей его Бажин апай, дорогим его сердцу братьям и сестрам, с семьей выехал к столько лет  ждавшим его родственникам в Германии. Каждый день ждала оттуда весточки Бажин апай. Радовалась, что и Олжабек, и Люся на новом месте нашли работу – он на заводе, она  санитаркой в больнице, показывала соседям присланные фотографии, приглашение  в гости. Но только через 10 лет встретилась Бажин апай, ее дети, друзья, земляки с приехавшим в Жанашар Олжабеком, по немецкому паспорту – Гансом Голштайном. Был большой той в доме Нокабаевых. Не забыл мелодий домбры и слов казахских песен  Олжабек...

Многих  уже нет на свете. Вслед за мужем Игибаем  ушла из жизни Бажин-апай, в 1996 году умер  Ганс-Олжабек. Но  потомки Нокабаевых и Голштайнов по-прежнему дружат, обмениваются письмами, интернет-посланиями. Не иссяк источник добра и любви, созданный солдатом из Казахстана Игибаем. Большая  семья Нокабаевых в с.Жанашар и поныне бок о бок живет с поляками, украинцами, турками, немцами, депортированными сюда в годы военного лихолетья и для которых Казахстан стал не второй, а единственной Родиной. Нити дружбы и родства отсюда тянутся в другие государства, связывая  всех одной исторической судьбой. Здесь помнят немецкого мальчика Олжабека. Он словно  символ братских уз и традиций добрососедства, гуманности, которые выдержали испытания на прочность в самые суровые времена войны. Наш долг сохранить и передать их  наследникам. По ходатайству сельчан ул.Майская с.Жанашар Енбекшиказахского района решением акима Жанашарского сельского округа в мае 2010 г. переименована и теперь носит  имя Игибая Нокабаева.

 

Дед чужой, а был как свой

Радоницу – поминальный день православных христиан, отмечает и одна  мусульманская, казахская семья в  г.Есике. Глава семьи - предприниматель Абай, его жена и дети садятся за  поминальный стол в память деда Володи, пятнадцать лет делившего с ними и радости, и печали…  Чужой старик  для них стал близким и родным настолько, что младшие ребятишки, которых он нянчил, считали его своим настоящим дедушкой… 

В начале 90-х Абай, начинающий есикский бизнесмен, встретился возле своего дома с бородатым, неопрятным стариком, который  попросился работать сторожем. Можно было и пройти мимо. Мало ли тогда, в «лихие девяностые» было таких потерянных, опустившихся людей, не нужных ни обществу, ни себе. Но что-то тронуло в нем предпринимателя – может то, что старый бомж просил не подаяния, а работы… А, может, и возраст бомжа, который ему в отцы годился. По доброте душевной предприниматель взял его сторожить строящееся предприятие, хотя особой нужды в том не было,– и не ошибся. Дед Володя Домрачев был на все руки мастер – и столяр, и кузнец, и каменщик. В общем-то и человек он был в своем селе не безвестный – многие  в прежние времена его знали, как хорошего специалиста-ремесленника. Да по стариннейшему обычаю русских мастеров- «золотые руки» ударялся он в пьянку. когда и жить негде и не на что. Предприниматель,  можно сказать, деда у самого края жизни подхватил, когда тот   документов по пьяной лавочке лишился, а близкие к себе уже домой не пускали.Несколько лет тому назад  дед Володя скончался. Похоронили его  по православному обряду, справили как положено все поминки. Ведь почтить память человека, хотя бы и чужого по крови, по национальности, по вере, если  он был тебе по настоящему близким – не грех. Это понимание берет свое начало в исконных традициях,  веками соблюдавшихся в Великой степи. И поступок предпринимателя имеет те же корни.

Вместо послесловия. Так повелось издавна, что в широкой душе степняка всегда есть место  для доброго отношения к любому гостю,  приходящему  с миром, открытым сердцем и честными намерениями. Умея дать отпор врагам, посягавшим на его страну, честь и достоинство, он    умел жертвовать последним, что у него было, для просящих у него крова и защиты. И пока есть люди, разделяющие этот принцип казахского гостеприимства, смута и вражда не одолеют  Казахстан.

    И.ТУРАНИН

Жұма, 01 Мамыр 2020 16:31

Татулық – таудай қазына

130 ұлт пен ұлыс өкілдеріне мекен болған жерұйық Қазақ жері татулық пен бейбітшілік дейтін қастерлі ұғымдарды тәуелсіздік алған алғашқы күннен қастер тұтуда. Бұл еліміздің адал ниетінен нендей қиыншылық болса да айнымайтын ақ жүрек екендігін айғақтаса керек. Бұл пікірге ауданымыздың өзге ұлт өкілдерімен қатар қазақ жұрты да ортақ.

 

Ізбасар Бұралқиев:

–       Татулық ұғымы имандылық, ізгілік, адалдық, махаббат дейтін ұғымдармен астасып жатыр. Бұл үшін адам жүрегінде зор рухани қуат болуы қажет. Татулықтың шаңырағын шайқалтпай, босағасын солқылдатпай тік ұстау үшін. Ал иман ізгілігі жоқ елде береке де, татулық та болмақ емес. Сондай-ақ, кез-келген қиыншылыққа ежелден сабыр еткен елміз. Ата дініміз Исламда сабыр ету ең ізгі амалдардың бірі ретінде айтылса, ынтымағымызды ыдыратып алмау үшін де сабыр еткен абзал.Бүгінгі әлемді әуреге салған аты жаман ауру да дәл осы жоғарыда айтылған ізгі амалдар арқылы жеңіліс табатыны ақиқат.

***

Амзаев Кошали:

–       Ырыс пен ізгілік ынтымағы берік елге жұғымды. Айғай-шу, ырду-дырду қиуы қашқан елді иектейтіні ақиқат. Ал біздің ел ежелден бірлік, татулық ұғымдарына берік. Сол үшін де нендей қиын-қыстау кезеңдерді еш қиналмай бастан өткізді. Бүгінгі қиыншылықтар да дәл осы ынтымақ ұғымын берік ұстайтын болсақ  өздігінен келмеске кетпек. Біз қазақ халқына разымыз. Бойына қайырымдылық, мейірім дейтін игі жақсы қасиеттерді жиған, кеңпейіл, мәрт, ақжүрек жұртыма тыныштық пен бейбітшілік, береке тілеймін. Бүгінгі ел басына туған қиыншылық келмеске кетсін. 

***

Сабыр Лазгиев, Түрген ауылы ақсақалдар алқасының төрағасы:

–       Татулық дейтін үлкен күш. Ел іші тату болса, онда ешбір қуатты жау да ала алмайтыны анық. Айталық, Ұлы Отан соғысы жылдарында қаншама ұлт пен ұлыс өкілдерінің ынтымағының арқасында фашист басқыншылары тас-талқан етілді. Қазақ жері де осы ынтымақ ырысын 29 жыл бойы кірбің түсірмей қастерлеу үстінде. Бүгінгі қиыншылықтар да ел іші тату болса, ешбір қиыншылық әкелмейтіні ақиқат. Өйткені, халқымыздың ауруға қарсы иммунитеті қуатты. Әлемдік ғалымдардың айтуынша ет пен қымыз, шұбат ішетін халықтардың аурудан айығу мүмкіндігі басым.

***

Зубайда Асанова:

–       Татулық – ол отба-сының ұйытқысы. Қандай жағдай болмасын, осы берекелі ынтымағымыздан айырылмауға тырысу керек. Себебі ол өзгелерде жоқ орасан зор байлық. Әсіресе жастар қауымы бізге ізбасар болып, осы татулықты одан әрі нығайтуды жалғастыруы керек. Татулықсыз береке, ырыс жоқ. Тату елде бәрі бар.

Халқымыздың «Берекені көктен тілеме, бірлігі мол көптен тіле» дейтіні содан.  

 

Әділет САРЫБАЙ

Бейсенбі, 30 Сәуір 2020 15:55

Алаяққа алданып қалмаңыз

Алаяқтық – ол заңсыз түрде өзге бір адамның мүлкін не ақшасын иемдену, пайдалану, тартып алу. Елімізде мыңдаған адам алаяқтарға алданып, олардың  құрбаны болады. Алаяқтықтың соңғы уақытта жиілеп кеткен түрлеріне тоқталсақ:

1)Қазақстанда беделді банктердің атынан көптеген алаяқтар қылмыстық әрекеттер жасап жатыр. Қазіргі кезде қарапайым тілмен айтқанда өмірімізді банктің есеп-шот картасынсыз елестете алмаймыз, әрі банктерден кредит алғандардың саны қаншама. Карантин кезін пайдаланып, алаяқтар өз істерін жалғастырып жатыр. Атап айтқанда, «Сіздің номеріңізге қандай да бір банктен хабарлама келеді. Банк сіздің қарызыңызды кешіріп жатыр, тек оны толықтай іске асыру үшін сіз 10 мың теңгеден бастап әртүрлі сомадағы ақшаны аударуыңыз керек» деп жазады. Кредитін төлей алмай жатқан адамға мұндай хат келгенде, қуанғанынан ештеңеге қарамай, айтқан ақшасын аударып жібереді. Алаяқтар осыны пайдаланып, аздаған уақытта көптеген қазақстандықтарды алдап кетті.

Банктерге қатысты алаяқтықтың тағы бір түрі бар. Оның схемасы мынадай: жарнама беретін сайттарда алаяқтар сатушы адамның телефон номеріне хабарласып, тауарды сатып алғысы келетінін айтады. Ақшаны жіберу үшін сатушыдан есеп-шот картасының бар-жоғын және қандай банктікі екенін біліп алады. Егер бар болса,  ақшаны аудару үшін сатушыға келген sms кодты айтуды сұрайды. Алаяқ сөзбен айналдырып тұрғанда, сатушы асығып телефонына келген кодты айтып, банктегі бар ақшасынан айырылып қалады. Онымен қоймай, тіпті сол адамның атына онлайн кредит рәсімдеп те үлегерді.

2)Қарапайым халық атақты әнші, әртіс, блогер және т.б. танымал адамдардың жасаған жарнамаларына сенеді. Соңғы кезде басы дауға қалған Кәмшат Жолдыбаева, Дана Кентал, ал соңғы күндері Ернар Айдардың аты шығып жатыр. Сонымен қатар «Гарант 24», «Estate» және «Выгодный займ» атты финанстық пирамидаларды жарнамалаған қоғамда аты шыққан адамдардың арқасында халық миллиондаған ақшасынан айырылды. Бұл алаяқтықтың түрі мынадай: адамдар бұл компания/фирмамен жақын, сенімді достары не туыстары арқылы танысқан. Осылайша олардан сата алмай жүрген көлік не үйі болса, нарықтың бағасынан 30 % жоғары бағаға сатуға болатынын біледі. Қарапайым халық еш күмәнсіз үйін, көлігін қуана сатуға қояды. Бірақ мұнда бір айла бар. Мүлкін сатушыға ақшаны қолға бірден ұстатпайды, тек 3 ай аралығында бөліп беру арқылы алатынын айтып, шығарып салады. Басында ақша салған адамдар ұтып, артынан келгендер үйсіз, күйсіз қалады. Қуаныштысы, халықтың 5 миллиардтан аса ақшасын жымқырып кеткен алаяқтар соңында бәрібір ұсталды. Алаңдататыны, оларға алданған халық ақшасын толыққанды қайтара алады ма?

3)Пәтерді жалға алу. Алматы Қазақстанның экономикалық астанасы болғандықтан, студенттерден бастап, арман қуып келген өзге қалалардың тұрғындары бірінші кезекте пәтер іздейді. Ақыл айтатын таныс-тамыр бәрінде бірдей жоқ. Сондықтан атақты жарнама сайттарынан пәтерді жалға алу жарнамаларын қарайды. «Нарықтың бағасынан 15 % төмен, жақсы ауданда орналасқан, пәтердің жағдайы керемет» деген жарнама бірден көзге түседі. Көрсетілген телефонға хабарласқанда агенттікке келіп, бірінші келісім-шарт жасау керектігін айтады. Қуанғаннан көп адам алаяқтардың шырмауына түскендерін білмей қалады. Себебі ол келісім-шарт жасағанда агенттікке 15.000 теңге төлеу керек. Ақшаны төлегеннен соң пәтерді көрсетпейді, себебі «Пәтерде қазір өзге адамдар тұрып жатыр, бір-екі күнде босайды немесе пәтерге жөндеу жұмыстары жүріп жатыр, бір-екі күнде бітеді» деген түрлі сылтаулар айтады. Оған сенген адам бейқам жүре береді. Уақыты келіп, агенттікке хабарласқанда, ол пәтерді өткізбейтінін, үй иесі сататынын айтып, сізге басқа пәтер тауып береміз деп сөз береді. Бірақ олар ештеңе істемейді. Себебі келісім-шартта олар үйді көрсетеміз деп жазбаған және олар өз тарапынан тек телефон номерлерді сізге sms түрінде жіберіп отырады. Ол номерге хабарлассаңыз, пәтер өтіп кеткен немесе жоқ болып шығады. Тағы бір айтатын нәрсе, ол агенттік сізге тек 1 ай ғана телефон номерлерін жібереді. Сол аралықта үй таппаса, ешкім кінәлі емес. Агенттікке барып, тағы да 15.000 теңге төлеу керек.

Өкінішке орай, бұл тізіммен өмірімізде кездесетін алаяқтықтар бітпейді. Ақша жүрген жерде адам көп жағдайда асығыс шешім қабылдайды. Арзан нәрсеге күдікпен қараңыз. Ешкім жақсы пәтерді арзан бағаға бермейді. Ешкім сіздің мүлігіңізді нарықтан жоғары бағаға сатып алмайды. Әрдайым шешім қабылдарда ойланып, тексеріп көріңіз. Түрлі форумдарда осылай алданған адамдардың жазбаларын оқыңыз. Туған-туыс, достарыңызбен ақылдасыңыз. «Жеті рет өлшеп, бір рет кес» деген сөз бекер айтылмаған ғой.

Эльмира Асанқызы

Бейсенбі, 30 Сәуір 2020 11:12

Ата заң – айбарымыз

Кез келген мемлекеттің, елдің тәуелсіздігін, демократиялық құндылықтарын айқындайтын негізгі құжат – Конституция. Онда мемлекеттің барлық құрылымдарының, жеке азаматтардың, ұлт пен ұлыстардың, әлеуметтік топтардың мақсаттары, міндеттері, құқықтары көрсетіледі. Қазақстанның Ата заңы әлемдегі ең жас Конституциялардың бірі болып саналады. Қазақтан Республикасының Конституциясы – мемлекетіміздің іргесін нығайтудағы қарышты қадамдардың қалыптасуы мен жаңа жүйенің орнығуына, саясат сахнасында Қазақстан Республикасының қанат жаюы жолындағы бірден-бір бастаушы заң, серпінді сенім, әділет жолын көрсетер айшықты құжат. Көптеген зерттеушілердің пікірінше, Қазақстан Республикасының  Конституциясы әлемдегі жалпыадамзаттық құндылықтарды дәріптейтін ең үздік 50 конституцияның бірі болып саналады екен.

 

1993 жылғы алғаш қабылданған Конституцияның мәні мен маңызына келер болсақ, мақсаты бойынша төрт мәселеге жауап беруі тиіс. Бірінші, мемлекеттік билікті басқарудың барлық жүйесін нығайту, екінші – экономикалық реформаны жүргізе отырып, елді сол кездегі терең дағдарыстан шығару, үшінші – жас мемлекеттің сыртқы саясатын қалыптастыру, төртінші – ішкі   саяси тұрақтылықты қамтамасыз ету. Бұл төрт мақсатты шешіп беретін баптар алғашқы Конституцияда қамтылмады. Уақыт өте келе, заман ағымына, сұранысына қарай, алғашқы Конституциямыздың кейбір тұстары нарықтық қоғамдағы өзгерістерге сәйкес болмай шықты. Сондықтан, екі жыл өткен соң 1995 жылдың 30 тамызында қазіргі негізгі Заң – Конституция қабылданды.

Қазіргі Конституцияны талқылау кезінде еліміздегі беделді заңгерлерден бөлек, Францияның Конституциялық кеңесінің өкілдері, осы елдің Мемлекеттік Кеңесінің мүшелері, Ресей зерттеу орталығының ең беделді заңгерлері жобалық жұмыстың жоғары талқылау шараларына атсалысқан болатын. Тағы да бір ескеретін жайт, тұңғыш рет бүкілхалықтық талқылауға салынған да, елдің көптеген пікірі ескерілген Негізгі заң да осы – 1995 жылы қабылданған Конституция. Қазір келтіріп жүрген мәліметтерге сүйенсек, құжатты талқылауға 3 миллион 345 мың адам қатысыпты.

Қазіргі Ата Заңымыздың басты ерекшелігін айта кететін болсақ, ол туралы Парламент Мәжілісінің депутаты Алдан Смайыл Елбасымыздың төрт ұстанымында жатқандығын алға тартады. Ол төрт ұстаным: бірінші, қоғамдық келісім және саяси тұрақтылық, екінші, экономикалық даму, үшінші, қазақстандық патриотизм, төртінші, маңызды мәселерге референдум жасау және Парламентте дауыс беру арқылы шешу.

Конституция мемлекетіміздің тарихи дамуының негізі ретінде ғана танылып қоймай, ол барлық заңдардың бастауы болып табылады.

Жаңа қабылданған Қазақстан Республикасының Ата Заңы біздің еліміздің дамуына жол ашып, жаңа тәуелсіз мемлекет буынының бекуіне себеп болды. Президент лауазымына үлкен міндеттер мен жауапкершілік жүктеді.

Конституцияны мемлекеттің басты, негізгі заңы деп әділ айтылған. Егер елімізде қолданыста жүрген көптеген құқықтық актілерді белгілі бір ұйымдастырылған және өзара байланысқан тұтас, әлде бір жүйе ретінде қабылдасақ, онда конституция – бүкіл құқықтың негізі, өзегі және бір мезгілде оның дамуының қайнар көзі. Конституция негізінде өткенде қолданыста болған дәстүрлі, сондай-ақ жаңа, экономикадағы, әлеуметтік дамудағы, саясаттағы және мәдениеттегі өзгерістерді есепке ала отырып жасалған құқықтың әр алуан салаларының қалыптасуы жүреді.

Тарихқа кері шегінер болсақ, тәуелсіздікке ие болған Қазақстанның ең басты қадамы Конституцияны қабылдаумен тұтастай байланысты. Бұл туралы: «Тәуелсіздігімізді алғаннан кейін бізге бүгінгі өмір шындығымен және алдағы уақытпен бірге қадам басып, өткен ұрпақтың іс-тәжірибесі мен жарқын болашаққа деген сенімді жинақтаған Негізгі Заң қажет болды. Тәуелсіз Қазақстанның Конституциясы ашық және демократиялық қоғам орнатудың негізгі принциптерін баянды етуге тиіс болатын», – деп жазады Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің «Қазақстан жолы» атты кітабында.

Қазақ хандығы тұсында алғашқы заңнама құжаттарымыз әзірленді. Алғашқы дала заңдары жинақтарының авторы – Қасым хан. Тарихта «Қасым ханның қасқа жолы» деген еңбек қалды. Ендеше қазақ тарихындағы тұңғыш заңнамалық құжат – «Қасым ханның қасқа жолы». Көрнекті қазақ заңгері, академик С.Зимановтың пікірі бойынша, «Қасым ханның реформалары ғасырлар бойы тұтастай қалыптасқан көшпелілер өмір салтына нұқсан келтірместен белгілі бір жаңалықтар енгізді, әрі олар көлемді болды». Сонымен қатар, олар «жаңалығымен бірге, көшпелі қауымдарда күші бар немесе бір кездері күші болған ел керегіне жарайтын, құқықтық нормаларды жаңа тілектерге сай етіп қолдану тәртібіне арналған ережелер болды», – дейді құқықтанушы ғалым. 

Қасым ханның заңдары бес бөлімнен тұрған. Оның бірінші бөлімі мал, мүлік және жерге байланысты баптарға, екінші бөлімі қылмыс пен жаза, үшінші бөлімі әскери қызмет тәртібі мен оны бұзғандарды жазалау тәртібі, төртінші бөлімі халықаралық қатынастар тәртібі, бесінші бөлімі түрлі дәстүрлерге арналған. 

Қасым ханның заңдары негізін ала отырып, толықтырулар енгізіп, қазақ халқын тәртіп пен заң алдында тең ұстаған құжаттың бірі – «Есім ханның ескі жолы». Авторы – қазақтың ханы Есім хан.

Қазақ хандығының үшінші заңдық құжаты – Тәуке ханның «Жеті жарғысы». «Жарғы» сөзі қазақша әділдік, шешім деген ұғымды білдірген. «Жеті жарғы» – жеті әдеттік құқықтық жүйеден тұратын қоғамдық қатынастарды реттейтін құжат. Заңдық құжатта жер дауы, жесір дауы, құн дауы, бала тәрбиесі және неке, қылмыстық жауапкершілік, рулар арасындағы дау, ұлт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері қамтылған.

Біздің міндетіміз – Қазақстан Тәуелсіздігінің тірегіне айналған Конституцияны қатаң ұстану.   Басты талап – Ата Заңымыз, Конституцияны құрметтеп қорғау, оның маңыздылығын жоғалтпай сақтау республикамыздың әрбір азаматының міндеті мен парызы болуы тиіс. Ата Заңымыз жарқын болашаққа апаратын айқын жолымыз, арқа сүйер асқар тауымыз, ардағымыз, айбарымыз.

 

Н.ТІЛЕУҚАБЫЛ

Бейсенбі, 30 Сәуір 2020 11:09

Ескерусіз қалмаса екен

Жақында Шелек модельді ауылдық кітапханасында осы өңірде тұратын, кезінде Отан алдындағы борышын өтеуде Чернобыль АЭС апатын ауыздықтауға қатысып, Семей ядролық сынақ алаңдарында жауынгерлік сапта болған ардагерлермен басқосу жиыны болды. Оған Шелек ауылдық округі әкімінің орынбасары Қ.Абдакимовтың келісімімен барлық оқу орындарының тәрбие ісі жөніндегі меңгерушілері де шақырылған-ды. Округтегі тоғыз мектептен тек Т.Кенжебаев, Ы.Алтынсарин М.Мәметова атындағы мектептің педагог-ұйымдастырушылары, тәрбие ісі жөніндегі меңгерушісі З.Телібаева, Н.Наурызбекоа, З.Сүтбекова және политехникалық колледждің кітапханашысы Р.Құлыбаева қатысты.

Алматы облысы бойынша «Чернобыль АЭС ардагерлері және мүгедектері» қоғамдық бірлестігі төрағасының бірінші орынбасары, Шелек өңіріндегі  Чернобыль және Семей ардагерлері қоғамдық бірлестігінің төрағасы әрі «Нұр Отан» партиясы Еңбекшіқазақ аудандық филиалының қызметкері, осы жолдар авторы  бұл кездесудің өзара кеңесіп, пікір алмасу екенін айтып, көкейдегі қордаланған ойын баяндады. Ардагерлер қоғамының жұмысын жандандырып, облыс, республика бойынша бірінші орынды иеленіп, озық тәжірибесінен басқа облыстар үйреніп, абыройға бөленген қоғамның 1997 жылдан бергі атқарған іс-шараларының куәсі – альбом, буклеттер, қабырға газет, бейне көрсетілімдер, өткен жылдардан сыр шертетін көрнекі құралдарын қолдану арқылы «көзге көрінбейтін жаумен» мылтықсыз майданда алапат апаттың арынын ауыздықтау арпалысында өмірлік мүгедек азабын тартқан жауынгер ардагерлердің кешегі ерлігіне, қоғамның атқарған ауқымды жұмыстарына қысқаша шолу жасалды. Сонымен қатар, көзі тірі ардагерлердің бүгінгі дерттері меңдеген мүгедектік хал-жайын, құзырлы орындар тарапынан ескеріп-еленбеген жағдайы кеңінен сөз етілді.

Чернобыль АЭС-ның 4-энергоблогында болған апаттан ажал – радиацисы ауамен араласып 7,1 млн. адам тұратын 155 мың шаршы шақырым аумақты «жаулап», тіршілік біткенді тұншықтыра бастады. ХХ ғасыр қасіретіне айналған бұл апатты ауыздықтауға ресми дерек бойынша ТМД елдерінен 800 мыңнан астам адам, соның ішінде 31720 қазақстандық қатысқан. Қазір сол жерлес ардагерлердің көзі тірісі – 5 мыңдайы ғана. «Чернобыль Одағы» халықаралық ұйымының мәліметі бойынша, 1986 – 2005 жылдар аралығында осы апаттың зардабын жоюға қатысқан 601604 адам қайтыс болса, 1,8 млн. жалындаған жастар мүгедек санатын толықтырған. Ал тірі қалғандарының бүгінгі жасы небәрі 50-55-тен енді асты.

Чернобыль апаты туралы шындықтың беті әлі күнге ашылмады. Апаттан кейінгі қазіргі ахуал қандай? Қауіп-қатердің бұлты сейілді ме? Апат аймағында ажалмен алысқан ардагерлерге лайықты құрмет көрсетіле ме?  Ардагерлердің денсаулықтары күннен-күнге нашарлап барады. Мұның өзі радиация зардабы – ғұмырлық қасірет екенінің дәлелі. «Ресми деректерге қарағанда Чернобыль апатынан бүгін-де катерлі ісік, жүйке ауруларына шал-дығып, қаза болғандардың саны шамаиен 9 мыңнан асады екен. Денені дендеп, жайлап алған айықпас дертке шалдыққан ардагерлерге тиесілі көмек беруге келгенде құзырлы орындардың неге сараңдық танытатыны түсініксіз. Мысалы, Кеңес Бақыбаев пен Сағынбай Нұрпейісовті өз кезінде мүгедектік санатқа жатқызбай, жоғары жақтағы мамандардың анықтауымен жәрдемақы алуға қол жеткізгенде, оның қызығын да көрмей қайтыс болып кетті. Уақытынан ерте қартайып, теңселіп әрең жүретін Кеңесті көрген адамдар оны мас екен деп қалатын», – деп марқұмдардың хал-жағдайын ашына еске алды Е.Жамұханбетұлы. Сондай-ақ, Анатолий Бедарев бұл жеңілдікке қол жеткізе алмай қайтыс болып кетсе, Таир Қарабалаев, Қайрат Ибадиев, Нұрлан Абдибатыров, Кәміл Велямов, Малик Турсунов әлі күнге шейін мүгедектік топқа өте алмай жүр екен. Оданда сорақылығы сол, Әуез Сүлейменовті, Ерғанат Адасбаевты, Юсупжан Турсуновты бұл жеңілдіктен ада етіпті. Ардагерлер шетінен келместің кемесіне мініп, бақилыққа аттанып жатса, қалғандары жағада кезек күтіп тұрғандардың неге сергелдеңге салатынына күйінетінін жеткізді қоғамдық ұйым төрағасы. Тіпті, жылына бір реттік көмекке қол жеткізе алмай жүргендері де бар екен. Семей ядролық сынақ алаңында әскери борышын бір жерде өтеген шелектік Каммунар Сайдинов былтыр бір реттік /50 мың теңге/ көмекке іліксе, ащысайлық Манарбек Балпықов әлі күнге құзырлы орындардың есігін тоздырып жүр екен. Облыстан аудандық жұмыспен қамту орталығына көмек алатындардың тізімін сұрайды. Ол ардагер тұратын ауылдық округ әкімдігіне орындауға жібереді. Әкімдіктегілер зейнетақы төлеу мемлекеттік орталығының /ГЦВП/ Шелектегі бөлімшесінен анықтама сұрамай, бұрынғы тізім облысқа қайта жолданады. Сөйтіп, жоғары жақтан тиесілі көмек қоры бөлінеді де, тізімге ілінбеген ардагер нәпақадан айырылады. «Маған неге бір реттік көмек берілмейді, – деп сұрау салған ардагерге тағы да бір-біріне сілтейді. Ақыры Қаратұрық ауылдық әкімі аппараты «Сіз ГЦВП-ға тіркелмепсіз, сол жақтан тиісті құжат әкелуіңіз екрек» деген жауап алады. Бұл не деген жауапсыздық. М.Балпықов мүгедектік санатта бола тұра неге қайта тіркеледі? Әкімдіктегі мамандар өз ардагерлерін ары-бері сандалтпай, өздері тындыратын іс емес пе? Әуре-сарсаңға түскен Манарбек енді амалсыз сотқа жүгінбекші», – дейді Е.Омаров. Аурухана басшыларымен сөйлесіп, ардагерлердің медициналық байқауден өтуіне, санаторий, емделу орындарына бару мәселелерін шешкені, өзі әр ауылдың әкімдерімен байланысқа шығып, ардагерлердің оқушылармен кездесуін өткізуді ұйымдастырып жүргенін тілге тиек етті. «Әр әкімдікте, оқу орындарында тек Ауған соғысының ардагерлерін шақырып, ардақтап, даталы күндері жиынға, кездесулер ұйымдастырады. Ал, неге кейінгі жастарды патриоттық тәрбиеге баулуда Чернобыль, Семей, Даманск тағы басқа жерлердегі қақтығыстарда жауынгерлік тапсырмаларын орындағандар ұмыт қалады? Кейінгі оқушы жастар, тіпті әкімдікте істейтін жас мамандар мен жаңа жұмысқа келген мұғалімдер басқа жерлерде жанын шүберекке түйіп, қауіп-қатерде болған ардагерларді білмейді? Неге? Өйткені, оларға басқа жерде болған ардагерлер жайлы мәлімет айтылмайды. Ал, біз өзіміз өткізген іс-шараларымызды округ әкімінің қолдауымен, ұйымдастыруымен деп газетке мақала жазамыз» – деген өкпе-назын да жеткізген қоғамдық бірлестік өкілдері қажет кезінде оқу залын беріп, басқосу, басқа да іс-шаралар өткізуге көмектесіп, ұйымдастырып жүрген кітапханашыларға алғысын жеткізді.

Шелек ауылдық округі әкімінің орынбасары Қуат Абдакимов ардагерлердің өкпелері орынды екенін, алдағы уақытта айтылған сынның бәрі ескерілетінін тілге тиек етті. 

Ия, ардагерлер көкейдегі кейісін, ренішін жеткізді. Бүгінгі таңда арнайы «Ардагерлер туралы» заң жобасы әзірленіп, Ұлы Отан соғысы ардагерлерімен Ауған, Чернобыль аймағында болған ардагерлер теңестіріліп, көмек көрсету жағы көбейіп жатқанда, олардың ескерусіз қалмауы керек. Жоғарыда аталған ардагерлердің хал-жағдайын біліп, мәселелерін шешуге әр ауылдық округтің әкімдігі немқұрайлы қарамайды, көңіл бөледі деген сенімдеміз.

 

Ержан ОМАРОВ.

 Алматы облысы бойынша

«Чернобыль АЭС ардагерлері және мүгедектері» қоғамдық бірлестігі төрағасының бірінші орынбасары,

Шелек өңіріндегі  Чернобыль және Семей ардагерлері қоғамдық бірлестігінің төрағасы

Сейсенбі, 28 Сәуір 2020 11:27

Тәртіп бұзғандар жазаланды

Қазақстан аумағында төтенше жағдай жарияланып, қалалар мен облыстар карантинге жабылғалы бір айдан асты. Осы уақыт ішінде барлық іс-шаралардың өтуіне тыйым салынып, адамдардың көшеде себепсіз жүріп-тұруына шектеу қойылды. Сонымен қатар, сауда орындары, дүкендер мен дәріханалардың жұмыс уақыты бекітіліп, карантин ережелерін сақтау қатаң тапсырылды.

Заң – барлығымызға ортақ. Сондықтан, оны бұзбау баршамыздың міндетіміз. Алайда, аудан аумағында карантин кезінде заңға құлақ аспай, өздігінше әрекет етіп, қоғамға, тұтынушылардың өміріне қауіп төндірген кәсіпкерлер жауапқа тартылды.

Жақында санитарлық-эпидемиологиялық тексеру актісіне сәйкес, Есік қаласындағы дүкендердің бірінде санитарлық қауіпсіздік шараларын бұзу фактілері анықталды. Атап айтқанда, аспаздық өнімдер өлшеп оралмаған күйінде сақталып, сатылымға қойылған. Дүкенге кіре-берісте қолды дезинфекциялауға арналған санитайзерлер орнатылмаған, сауда орнының қызметкерлері қолғаптармен қамтамасыз етілмеген. Осылайша, аудан орталығы тұрғындарының денсаулығына қауіп төндіріп, төтенше жағдайдың белгіленген режимін бұзғаны анықталған.

Осыған байланысты, Еңбекшіқазақ аудандық сотында азық-түлік дүкенінің иесіне қатысты Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 476 бабы 6 тармағы бойынша әкімшілік іс қозғалып, кәсіпкер бір тәулікке қамауға алынды. Айта кетейік сот отырысы «TrueConf» мобильдік қосымшасы арқылы өтті.

Сонымен қатар, Түрген ауылында орналасқан үш бірдей азық-түлік дүкені мен наубайхана иелері төтенше жағдайдың белгіленген режимін бұзғаны үшін жазаланды. Мобильдік қосымша арқылы өткен сот отырысында кәсіпкерлердің санитарлық-тазалық нормаларын сақтамағандығы анықталған. Оған қоса, қызметкерлері медициналық маска мен қолғап кимеген. Сот барысында кәсіпкерлер өздерінің кінәларын мойындап, алдағы уақытта олқылықтың орнын толтыруға уәде берген.

Нәтижесінде жоғарыда аталған бап бойынша жауапкерлер кінәлі деп танылып, мемлекетке 26 510 теңге көлемінде айыппұл төлеуге міндеттелді.

 

С.НҰРАДИН

Сейсенбі, 28 Сәуір 2020 11:25

Милосердие – лучшее лекарство

В такое непростое для нашей страны время очень много неравнодушных людей оказывают помощь малообеспеченным семьям, одиноко проживающим бабушкам и дедушкам, медработникам, полицейским, круглосуточно находящимся на блокпостах.

Не остался в стороне и Совет деловых женщин района. Входящими в него предпринимательницами была организована благотворительная акция в виде продуктовых пакетов для 66 одиноко проживающих пенсионеров г.Есика.

В  акции милосердия приняли участие  Сара Омарова, Галия Жаманкулова, Асиям Медведюк, Бахытгуль Ельчибаева, Жанна Нокабаева, Асем Тынайбекова, Гульжан Амиркулова, Шолпан Касымбаева.

Весомую помощь в раздаче продуктовых пакетов оказали соцработники РОЗСП, обслуживающие одиноких пожилых на дому в г.Есике:  Камила Ибрагимова, Илья  Байсугирова, Злиха Бактыбаева,  Бибигуль Корганбаева.  За каждой из них закреплено по восемь пенсионеров.  Несмотря на ЧС, они самоотверженно оказывают социальные услуги и моральную поддержку своим подопечным.

Также помогают  раздавать  пакеты с продуктами сотрудники городского акимата – главный специалист Айдын  Байтлеуов, специалисты Айдын  Алибаев, Азиз  Аманов, волонтер Алмас Утебаев.

Руководители  детских садов: А.Б. Исакулова («Кенесары») , Д.О. Иргибаева («Амели»), М.С. Нокабаева (ИП «Акжан») оказали помощь десяти семьям Жанашарского сельского округа. Сотрудники яслей-сада  «Амели»  и  «Кенесары»  организовали обеды на блок-постах г. Есика.

В Балтабайском  округе  состоялась акция «Бiз бiргемiз», которую провели акимат Балтабайского  округа,  директор ОФ КЦ «Интизар», почетный член Совета деловых женщин Алматинской области  Уркыз Злаудуновна Илиева. В ходе акции социально уязвимым сельчанам  были розданы  2000  масок, сшитых жительницами округа.

В с.Шелек членом Совета деловых женщин района Асией Талиповной Медведюк пяти   малообеспеченным семьям оказана благотворительная помощь в виде наборов продуктов и средств гигиены.

Член Совета деловых женщин района, директор музея «Жетi қазына» в Шелекском регионе Динара Серикбаева также вручила  продуктовые наборы пяти  нуждающимся  семьям.

Руководители  НПО района  Роза Омаровна Исатаева, Шолпан Жакеевна Букеева, Бахытгуль Ельчибаева, Лилия Владимировна Долматова  раздали 250 многоразовых тканевых масок семьям г.Есика, в которых проживают  дети с ограниченными возможностями.

Огромная всем благодарность за доброту и бескорыстный труд!

 

 

 Шолпан КАСЫМБАЕВА,

председатель Совета деловых  женщин района

Дүйсенбі, 27 Сәуір 2020 11:59

Ізгіліктің анық көрінісі

Анау өтіп кеткен тарихымызды бір сәтке кейін айналдырар болсақ, халқымыздың басына түскен нәубеттерден жеңілмей, рухымызды құлатпай өтіп келе жатқан рухты ұрпақтардың санатынанбыз. Елімізге төнген індеттен қалай шығамыз, оның қандай жолдары бар? Бұл сұрақтар елім деп еңіреген әрбір қазақ азаматының жанайқайындай болып отыр.

«Қатты жерге қақ тұрар, қайратты ерге бақ тұрар» демекші, осындай қиын сәттерде жетім бала, жесір ана, мүгедек жандарды, қоғамдағы әлеуметтік аз қамтылған  жанұяларды қараусыз қалдырмау мақсатында Еңбекшіқазақ аудандық білім бөлімінің басшысы Бәтес Аманованың ұйымдастырумен, сонымен қатар Шелек ауылдық округі әкімі аппараты тарапынан көптеген жәрдем берілді. Соның ішінде елім, жерім деп жүрген жекелеген азаматтардың қосқан үлесі зор. Халқымыз жетімін  жылатпаған, жесірін қаңғыртпаған тектіліктерін әлі де жоғалтқан жоқ. «Қайраңы жоқ көлден без, қайырымы жоқ ерден без» дейді атамыз қазақ. Сол текті ұрпақтың текті ұлдарының бірі Ушуров Билал мырза Шелек ауылындағы «Шелек №1 орта мектебі» КММ  әлеуметтік аз қамтылған 122 отбасын азық-түлікпен қамтамасыз етті. Сонымен қатар мектептің қамқоршылық кеңесінің төрағасы, облыстық мәслихат депутаты Жангелді Осан және қамқоршылық кеңесінің мүшелері Еркебұлан Қарабалаев пен күн-түн демей еліне қызмет етіп жүрген азамат Амирлан Бақытұлы өз көмегін аямауда. Бұл күн – әлеуметтік аз қамтылған жанұялар үшін «ақ түйенің қарны жарылған» күн болды, адамдардың кеудесіне жылылық ұялады. 

«Бітер істің басына жақсы келер қасына» -демекші атқарылып отырған орасан зор жұмыстың басында әрине, Шелек №1 мектебінің директоры Қырықбай Ардақ Мұхамеджанқызы тұр. Адамның жүрегінің кеңдігі, адами қасиеті ол Алладан. Басшы-ол ұйымдастырушы, қамқоршы, әділетті болған кезде ғана барлық қолға алынған шаруалар өз нәтижесін береді. Сонымен қатар, мектептің әлеуметтік педагогы Кулия Абдикасованың тарапынан аталған жанұялардың шеттетіліп қалмауын қамтамасыз ету жолында бір қатар жұмыстар атқарылды. Бүгінгі ата-аналардың қуанышы, олардың шексіз ризашылығы, білдіріп жатқан алғысы мектеп директоры Ардақ Қырықбайдың ұйымдастырушылық қабілетінің мықты екендігінің дәлелі.

 

Н.ТІЛЕУҚАБЫЛ

Алматы облысында Короновирус инфекциясын жұқтырғандар саны -73. Олардың екеуі Алматы қаласындағы ауруханада ем алып жатыр. Бүгінгі күнгі мәлімет бойынша, тағы 4 адамның аталған індетке шалдыққаны расталып отыр.
Еңбекшіқазақ ауданындағы жұқпалы аурулар ауруханасында- 38 науқас, Қарасай ауданындағы орталық жұқпалы аурулар ауруханасында -19 азамат ем қабылдауда. Және де Шелек ауылындағы медицина мекемесінде – 5 адам кеселмен күресуде.
Бүгінгі таңда 1980 адам медицина мамандарының бақылауында. Облыс көлемінде коронавирус инфекциясын жұқтырған адамдарды емдеу мақсатында жұқпалы аурулар ауруханасынан 180 орын жабдықталған.
Сонымен қатар, 202 реанимациялық төсектер бар, оның ішінде 66 - коронавирустық инфекцияға күдікті және расталған адамдар үшін.
Амбулаториялық және стационарлық деңгейде 754 дәрігер, оның ішінде 447 терапевт, 38 инфекционист, 143 реаниматолог, 8 нефролог, 8 пульмонолог, 12 трансфузиолог, 98 невролог қызмет етеді.
Облыста 4 зертхана жұмыс істейді, онда тәулігіне 690 зертханалық зерттеу жүргізіледі.
Алматы облысы Денсаулық сақтау басқармасының басшысы Бауыржан Ысқақтың айтуынша, Жетісу жұртшылығына даурығуға негіз жоқ. Барлығы қатаң бақылауда. Тек, халық мамандардың нұсқаулығын жіті орындауы керек. Сонда ғана індеттің кең таралуының алдын алуға болады.

******

На сегодняшний день в АО зарегистрировано 73 случаев заражения коронавирусной инфекцией. 9 человек полностью излечились. Всего под медицинским наблюдением находятся 1980 человек. Из них на стационарном лечении – 1118, в провизорном отделении – 263 пациентов, в обсервационном отделении (карантин) – 793, на домашнем карантине – 862 человек.
Согласно данным, на амбулаторном и стационарном уровнях привлечены 754 врачей, 447 врачей терапевтов, 38 инфекционистов, 143 реаниматологов, 8 нефрологов, 8 пульмонологов 12 трансфузиологов и 98 неврологов. Со стороны местных исполнительных органов и государства, им оказывают всю необходимую поддержку и помощь.
1448 работников организаций здравоохранения получили из средств республиканского бюджета надбавки к заработной плате. В частности, 205 врачей, 882 средний медицинский, 361 младший медицинский персонал получили финансовую поддержку на общую сумму 106,0 млн. тенге.

 

Соңғы жаңалықтар

Қырқ 28, 2024

АЭС – объективті қажеттілік

АЭС — электр энергиясын экологиялық таза жолмен өндірудің бір түрі. Ядролық энергия…
Қырқ 27, 2024

о проведении республиканского…

г.Қонаев – 2024 год 1. Общие положения 1.1. Настоящее положение определяет порядок…
Қырқ 27, 2024

Республикалық конкурс өткізу туралы …

Қонаев қаласы – 2024 жыл 1. Жалпы ережелер 1.1. Осы ереже «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы…
Қырқ 27, 2024

Сарапшы: Қоғамдық мәселелерге…

Ел тұрғындарының энергетика саласындағы мәселелерге қатысты пікірі қалыптасып, саяси…
Қырқ 27, 2024

АЭС салуды қолдау штабының өкілдері…

Атом электр станциясын салуды қолдау жөніндегі Халық штабының өкілдері ақтөбеліктермен…
Қырқ 27, 2024

Члены Народного штаба за…

В регионе продолжилась работа Народного штаба за строительство АЭС. Депутаты, эксперты и…
Қырқ 27, 2024

АЭС-тен көмірқышқыл газы да, күл де…

ҚР Ұлттық Ғылым академиясының президенті Ақылбек Күрішбаев АЭС экологиялық таза…
Қырқ 27, 2024

Халықтық штаб: Атом электр…

Ақылбек Күрішбаев АЭС экологиялық таза энергияның сенімді көзі ретінде маңызды рөл…
Қырқ 27, 2024

АЭС салуды қолдау жөніндегі халықтық…

АЭС салуды қолдау жөніндегі Халықтық штабтың жұмысы бүгін Ақтөбе облысында жалғасты.…

Күнтiзбе

« Қыркүйек 2024 »
Дс Сс Ср Бс Жм Сб. Жк
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30            

Кез келген материалды
көшіріп басу үшін
mezet.kz - ке гиперсілтеме
қою керек 

Яндекс.Погода

 

https://kurs.kz/ - Курсы валют в обменных пунктах г. Алматы и других городах Казахстана

Жарнама

для детей, достигших 12 лет