Ер сүрінбей, ел танымас,

Ат сүрінбей, жер танымас.

Малы жоқ деп,

Ерден түңілме.

Егіні жоқ деп,

Жерден түңілме.

Нар тәуекел – ер ісі

Ел үмітін ер ақтар,

Ер атағын ел сақтар.

Ер – намысының құлы.

Сойылды соға білмеген өзіне тигізеді.

Айлалы батыр алдырмас.

Бөрі азығы мен ер азығы жолында.

Оқ жетпес жерге қылыш суырма.

Ылдисыз өр болмайды,

Табыссыз ер болмайды.

Ер қартайса, қазаншы болады.

Бүркіт қартайса, тышқаншы болады.

Шын орақшы орақ таңдамайды,

Шын батыр құрал таңдамайды.

Әлі келген алып та жығады,

Шалып та жығады.

Жүк ауырын нар көтереді,

Ел ауырын ер көтереді.

Қашпақ, қумақ – ерге сын,

Көшпек, қонбақ – жерге сын.

Шын ер жеңсе, тасымас.

Жеңілсе, жасымас.

Ер – елдің ық жағының қаласы,

Жел жағының панасы.

Ер жігіттің екі сөйлегені – өлгені,

Еменнің иілгені – сынғаны.

Батыр мақтанса,

Жауға шапқанын айтар.

Қу мақтанса,

Алдап қаққанын айтар.

Үйіңе келгенде үйдей өкпеңді айтпа.

Тымырсық болса, ер оңбас.

Тоңға жатса, мал оңбас.

Ерді қорласаң, састырар.

Асты қорласаң, құстырар.

Жігіт жолдасынан белгілі,

Сарбаз қолбасынан белгілі.

Ердің атын не аты шығарар,

Не қатыны шығарар.

Қасында қара көп болса,

Нөкер емес немене?

Шөлдегенде ішкен су

Шекер емей немене?

Ат жалынан тапқан мал

Бекер емей немене?

Тоқсанымыз жиылып,

Тоқты жыққан батырмыз.

Сексеніміз жиылып,

Серке жыққан батырмыз.

Ердің малы – елдің малы.

Ерді жаяулық емес,

Қаяулық аздырады.

Ел – ырыстың орманы,

Ер – ырыстың қорғаны.

Жоқшылық жомарт ердің қолын байлар.

Тәуекел тау жығар.

Батыр ортақ,

Бақ жалқы.

Су жетпейін демейді,

Жар жеткізбейді.

Ер жетпейін демейді,

Мал жеткізбейді.

Жаман жігіт

Жолдасын жауға алғызар,

Өзін ұятқа қалғызар.

Өз басыңды дауға берсең де,

Жолдасыңды жауға берме.

Қыз құшпаған ер арманда,

Қызғалдақ жемеген қозы арманда.

Отызыңда орда бұзбасаң,

Қырқыңда қыр аса алмассың.

Ер сасқанда белгілі,

Ат шапқанда белгілі.

Қорыққан бұрын жұдырықтар,

Шабан үйрек бұрын ұшар.

Қорқақтың көзі үлкен,

Ақымақтың сөзі үлкен.

Қорқақты көп қусаң, батыр болады.

Бақ келді деп таспа,

Жау келді деп саспа.

Тәуекел ет те, тас жұт.

Ажал жетпей, өлмек жоқ.

Алпыс күн атан болғанша,

Алты күн бура бол.

Арманы жоқ жігіттің

Пәрмені жоқ.

Арғымақ аттың құйрығы –

Әрі жібек, әрі қыл.

Ер жігіттің белгісі –

Әрі мырза, әрі құл.

Жау жеңетін жігіттің

Жарағынан танимын.

Дау жеңетін жігіттің

Талабынан танимын.

Қорлық өмірден,

Ерлік өлім артық.

Алыс жол атты сынайды,

Ауыр жол ерді сыйлайды.

Ерге лайық ат туар,

Жерге лайық шөп шығар.

Тайынбаған тауды жығады,

Тайсалмаған жауды жығады.

Жау жоқта батыр көп,

Дау жоқта ақыл көп.

Орақшы орақ таңдамайды,

Батыр жарақ таңдамайды.

Қылышынан қан тамған батырды

Тілінен бал тамған ақын алады.

Пенде көресісін көрмей,

Көрге кірмейді.