Алматы қаласының №7 қалалық клиникалық ауруханасы емханасының дәрігер-эпидемиологы Айдана Дарбекова коронавирус инфекциясының өсуіне не себеп болуы мүмкін екенін түсіндіріп, вирустың алдын алуға көмектесетін ақыл-кеңесін айтты.
– Коронавирус кенеттен пайда болғандай дәл солай жоғалып кетуі мүмкін бе?
– Шамасы, COVID-19 вирусы келесі жылы да мүлдем жойылмайды және ЖРВИ тудыратын микроағзалардың үлкен тобындағы вирустардың біріне айналады. Аурудың өршуі әр адамның жеке ерекшеліктеріне байланысты. Инфекция ауруындағы микроағзалардың қарсыласу факторларынан және аурудың түрлі дәрежесінен бөлек, қоздырғыштың вируленттілігі және оның адам ағзасына түсетін мөлшері маңызды. Бұл барлық жұқпалы ауруларға, соның ішінде COVID-19-ға да қатысты.
– Коронавирус пен тұмау қатар келіп қалса, күшейе түсе ме?
– Мұндай гипотезалар бар, бірақ аурудың мұндай расталған жағдайлары болған жоқ. Себебі, бағымызға қарай тұмау эпидемиясы әлі болған жоқ. Коронавирус пен тұмау вирусының ықтимал «қабаттасып келуін» болдырмау үшін халықты алдын ала вакцинациялау жүргізілді. Бұл әсіресе ең осал санаттарға қатысты. Тұмау вирусы мен COVID-19 бір аймақта жұмыс істейтін пневмотропты инфекциялардың екі қоздырғышы деп нақты айта аламыз. Егер біреуі қабынуға ықпал етсе, екіншісі жою үшін жұмыс істей алмайды. Олар бір-бірін күшейтеді.
Тұмау вирусы жылына екі рет – күздің аяғында және ерте көктемде, суық және ылғалды болған кезде белсенді түрде жүреді. Бұл екі кезең эпидемиялық болып саналады. Эпидемия аралық кезеңде ол жасырын инфекция түрінде сақталады.
– Ылғал деңгейі СOVID-19-дың берілу қарқынына қалай әсер етуі мүмкін?
– Ғимараттардағы, пәтерлердегі және басқа бөлмелердегі микроклимат, дәлірек айтқанда, ауаның салыстырмалы ылғалдылығы әсер етеді. Біз өміріміздің көп бөлігін үй-жайларда, бір-бірімізге жақын жерде өткіземіз. Адамның иммундық жүйесінің қоздырғыштарға жауап беру қабілеті құрғақ ауада басылады.
Салыстырмалы ылғалдылығы 40-тан 60 пайызға дейінгі ортада адамдар вирустарды басқаларға беру қабілетінің төмендігін көрсетті. Сонымен қатар салыстырмалы ылғалдылығы жоғары бөлмеде респираторлы вирустың таралуына қолайлы жағдай жасалды және беткі қабаттарға орнады.
Тұрғындар беткі қабаттарды дезинфекциялаудың және жеке гигиенаның маңыздылығын, сондай-ақ коронавирус жұқтырған адаммен тығыз байланыс арқылы берілетінін ұмытпауы керек. Үйлердегі салыстырмалы ылғалдылықты 50 пайыз деңгейінде сақтау ұсынылады.
– Коронавирус пандемиясы кезінде қандай өнімдер қауіпті?
– Суық тию мен вирус инфекциялары кезінде иммунитет өте маңызды, сондықтан оны сақтау үшін дұрыс тамақтану керек. Тамаққа дәрумендер мен минералдары бар көкөністер мен аскөкті қосыңыз.
Дегенмен, қолданыстан мүлде шығарып тастайтын өнімдер бар. Бұл санатқа тағамдық құндылығының болмауына байланысты консервілер кіреді. Қант қан тамырларының қабырғаларына теріс әсер етеді, сондықтан оны да қолданбаған дұрыс. Қуырылған тағамдар мен фаст-фудты тұтынуды азайту керек.
– Карантин шараларын сақтаумен қатар, коронавирустан қорғанудың белгілі бір ережелері бар ма?
– Бүгінгі таңда пандемияны карантин шаралары мен әлеуметтік арақашықтық қана жеңе алмайды. Тамақтану режимі де назар аударатын жалғыз нәрсе емес. Жалпы, респираторлық инфекциялардың алдын алу үшін күйзелістен аулақ болу керек, көбірек қозғалып, таза ауамен тыныстаған жөн. Мүмкіндігінше барлық сақтық шараларын және иммунитетті сақтау қажет. Біздің денсаулығымыз өз қолымызда.
– Сұхбатыңызға рақмет!