- +77277540900
- +77002724204
- enkaz.kz@gmail.com
- 040400, Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Есік қаласы, Алматы көшесі, № 112.
БлогерыАлматинской области поздравляют Елбасы с юбилеем
В преддверии Дня Столицы и юбилея Елбасы Нурсултана Назарбаева администраторы известных пабликов и ряд популярных блогеровАлматинской области поздравили Первого Президента страны, и выразили ему благодарность за неоценимый вклад в развитие Казахстана.
Так, к примеру администратор популярной странички в InstagramTaldyparis.city поблагодарил Елбасы за профессионализм и пожелал крепкого здоровья.
«Мудрая политика и добрые инициативы Елбасы за кратчайшие сроки вывели страну на мировую арену. Сегодня Казахстан славится на весь мир как стабильная и самая миролюбивая страна. И в этом есть ваша неоценимая заслуга. Хотим от всего сердца пожелать Вам крепкого здоровья и всех благ. Спасибо за профессионализм, благодаря которому наша страна встала на путь развития после длительных сложностей»,– написал администратор пабликаТалгатАблаев.
Также известный блогер и представитель АНК Алматинской области Эмиль Хаджиев выразил теплые слова поздравления Елбасы.
«Ваш опыт, своевременные и точные решения всегда были примером для меня.Я с уверенностью могу сказать, что ваш трудовой путь настоящая школа для всего поколения. Ваш богатый опыт и большие знания всегда будут востребованы в деле развития нашего государства. Уважаемый Нурсултан Абишевич, поздравляю Вас с юбилеем, желаю крепкого здоровья и долгих лет жизни!", – поделился записью в своем Instagram популярный блогер.
Не менее искренними пожеланиями в адрес Нурсултана Назарбаева в своей страницеFacebook поделился пресс-секретарь акима Панфиловского района и по совместительству известный блогерНурболХанагат.
«Благодаря вашим стратегическим инициативам и умению предугадывать будущее, наша многонациональная страна встала на путь развития. В результате вашего упорного труда Казахстан прославился на весь мир. Желаем долгих лет жизни»,– написал он.
Более 12 тысяч работников МСБ Алматинской области освобождены от отчислений и взносовза медстрахование до 1 октября
Для того, чтобы сотрудники МСБ могли получать медпомощь из пакета ОСМС, их работодатели должны ежемесячно до 1 октября должны передавать в Фонд информацию о наемных работниках.
Как известно, 1 июля завершился льготный период дляказахстанцевв системе ОСМС. До этого времени условно застрахованными считались все, и соответственно, имели право на получение медицинской помощи в рамках пакета ОСМС.
Согласно ПостановлениюПравительства № 224 «О дальнейших мерах по стабилизации экономики по вопросам налогообложения», в ближайшие три месяца освобождены от уплаты взносов только 29 категорий МСБ, это более 800 тысяч работников малых и средних предприятий.
При этом продление льготного периода для МСБ - это мера поддержки малых и средних предприятий. То есть с зарплаты сотрудников этих предприятий не будут удерживать налогои и отчисления, при этом онибудут иметь полный доступ к пакету медстрахования. Кроме того, не удерживаются взносы за ОСМС с надбавок, которые марта этого года выплачиваются медработникам, задействованным в противоэпидемических мероприятиях.
Механизм передачи информации в ФСМС такой: работодатели должны предоставлять списки своих работников в электронном формате каждый месяц не позднее 25 числа. Для этого, они должны пройти по ссылке на сайте Комитета государственных доходов https://msb.fms.kz/login и найти в списке по БИН свою организацию (при отсутствии БИН в данном списке, регистрация организации невозможна). После чего необходимо с помощью электронной цифровой подписи юрлица или ИП зарегистрироваться и войти в информационную систему фонда и подписать пользовательское соглашение. Далее добавляются ИИН сотрудников, освобожденных от уплаты ОСМС – это можно сделать как одним файлом Excel, так и построчно на каждого отдельного работника. В последующем вводить данные повторно не придется, нужно будет только актуализировать эти данные. В свою очередь, эта информация ежемесячно будет передаваться в комитет госдоходов.
Если же работник одного из предприятий МСБ, придя в поликлинику, обнаружил, что по какой-то причине не может претендовать на медпомощь по страховке, то он может самостоятельно отправить данные посредством мобильного приложенияQoldau 24/7. Так, нужно загрузить приложение, зарегистрироваться с указанием электронного адреса, фамилии, ИИНа, номера телефона и написать обращение такого формата: «Я, работник МСБ, владелец которого освобожден от уплаты налогов и соцотчислений, но при этом не передал обо мне сведения в Фонд медстрахования». Далее нужно указать БИН организации, ИИН работодателя и свой ИИН, прикрепить документ, подтверждающий трудовые отношения с этим работодателем (приказ о назначении или трудовой договор).
Операторы в течениеполучаса выяснят ситуацию, сверив соответствие этой организации по перечню, представленному в списке освобожденных субъектов МСБ, и этому работнику присвоят статус на один месяц. При этом, он обязательно должен обратиться к своему работодателю с просьбой внести по нему сведения через информсистему Фонда, так как наемный работник будет считаться застрахованным только по факту поступления этой информации.
С полным списком 29 категорий МСБ можно ознакомиться в Постановлении правительства № 224 «О дальнейших мерах по стабилизации экономики по вопросам налогообложения».
Напомним, система ОСМС заработала в Казахстане с 1 января. 1 апреля было объявлено о продлении льготного периода по уплате взносов, в течение которого необходимо было определиться со своим статусом застрахованности, произвести взносы и стать участником ОСМС.
Филиал по Алматинской области
НАО «Фонд социального медицинского страхования»
ГАРАНТ ЕДИНСТВА НАРОДА
В нашей новейшей истории красной нитью навсегда связанными останутся три понятия: Конституция независимого Казахстана, Ассамблея народа Казахстана и новая столица – Нур-Султан.
Bсех их в такую единую историческую связь объединяет деятельность и свершения Первого Президента Казахстана – Елбасы, Председателя Ассамблеи народа Казахстана – Нурсултана Абишевича Назарбаева.
Эти стратегические проекты Елбасы - вехи истории созидания Независимого Казахстана, коренным образом изменившие жизнь народа и страны.
И нынешнему поколению граждан страны выпало огромное счастье и - быть свидетелями и активными участниками грандиозного процесса глубочайшей трансформации экономической, социально-политической и духовной сферы Казахстана за почти 30 лет Независимости.
И во главе этого процесса стоял истинный Лидер – Елбасы Нурсултан Абишевич Назарбаев.
В своей книге «Эра Независимости» Нурсултан Назарбаев подчеркнул: «Я, как прагматик и человек дела, всегда понимал, как важны идеи и ценности для надежного и долгосрочного единения казахстанского общества. Эти идеи и ценности нельзя искусственно сконструировать – каждый гражданин должен обрести их сам, прийти к ним в результате своего жизненного опыта».
Сегодня, когда и нашей стране и во всем мире происходят новые глобальные изменения, нам, как воздух, необходим государственный и политической опыт Елбасы, творческое осмысление его наследия и построение новых подходов и парадигм развития Казахстана.
Одним из главных уроков политики Елбасы заключается в том, что успех любых реформ и развития критически зависят от единства и согласия в обществе.
История наглядно показала, что даже в самых развитых странах межэтнические и межконфессиональные конфликты способны не только уничтожить надежды на развитие, прогресс и реформы, но и поставить вопрос о сохранении территориального суверенитета и самой государственности страны.
Так было при распаде СССР, такой сценарий в разных вариантах повторился в Югославии, Ираке, Ливии, Афганистане - и этот перечень можно продолжить.
В этом смысле значение политики единства Елбасы в период всех лет независимости очень точно оценил Президент Касым-Жомарт Токаев: «Благодаря прочному единству мы укрепили свою Независимость и создали условия для улучшения благосостояния народа…. Это время стало периодом созидания и прогресса, мира и согласия. Наш путь развития получил признание во всем мире как казахстанская модель, или модель Назарбаева».
История убедительно показала, что ключевым фактором успеха казахстанской модели стало политическое лидерство и воля Первого Президента Казахстана – Елбасы Н.А.Назарбаева в реализации политики мира и согласия.
Эта политика обеспечила успешную интеграцию наших этносов в единый народ Казахстана вокруг казахского народа, его языка и культурно-исторической роли интегратора на гражданских принципах.
Принцип «единство в многообразии» охватывает более 100 этносов, их культур и традиций.
Самое главное, в нашей стране нет таких этносов, которые бы избрали стратегию обособления. Все считают себя неотъемлемой частью народа Казахстана.
Здесь уместно упомянуть интервью Главы государства газете «Комсомольская правда», где он сказал, что «казахстанцы, независимо от их этнического происхождения, считают себя единым народом, единой нацией». В Казахстане нет понятия - «национальное меньшинство». А применение слова «диаспора» к нашим этносам – «в корне противоречит истинному положению вещей».
Политика Елбасы обеспечила достижение народного единства. Как неоднократно подчеркивал Елбасы, единство народа, стабильность и согласие в обществе – «наше главное достояние, которое формирует основу казахстанской государственности».
Мы можем уверенно констатировать, что народ Казахстана – это гражданское, культурное и политическое единство в рамках единой государственности и территориального суверенитета.
В его основу заложены гражданский принцип, общенациональные интересы, равенство гражданских социально-экономических, культурных прав и ответственности.
На основе единых ценностей происходит развитие казахстанской гражданской идентичности, общности духовной культуры.
Безусловным успехом политики Елбасы стала Ассамблея народа Казахстана – ядро казахстанской модели общественного согласия и общенационального единства. Ассамблея, с первых дней возглавляемая Елбасы Н.А.Назарбаевым, стала неотъемлемой частью президентской вертикали власти и института президентства, универсальной диалоговой площадкой и одним из наиболее развитых институтов гражданского общества.
Создание Ассамблеи наглядно демонстрирует уникальный политический почерк Елбасы, его политико-философскую парадигму – не уходить от проблемы, не замалчивать и затирать ее, а наоборот – институционализировать эту проблему в социальном и политико-правовом отношении, что зачастую является половиной успеха в ее решении.
И безусловно, здесь сработал еще один метод и принцип политики Елбасы - универсалистский подход, который мы можем уверенно назвать «подходом Назарбаева» - «в каждом кризисе искать новые возможности для роста».
Этническое и культурно-языковое многообразие Казахстана на заре Независимости и в той конкретной политической ситуации было, несомненно вызовом. Тем более, что казахское население составляло меньшинство населения страны.
И создание Ассамблеи народа Казахстана, как консолидирующего института - института интеграции - стало блестящим ответом на этот вызов истории.
Ни один стратегический вопрос развития государства и общества не обходился без обсуждения Ассамблеей.
Она достойно выполнила свою историческую миссию, стала основополагающим фактором политической и этнической стабильности в обществе.
25-летие Ассамблеи народа Казахстана, ее эволюция в орган, имеющий конституционный статус, и результаты ее работы лучше всего характеризуют историческое предвидение Елбасы, который отметил, что: «Роль Ассамблеи со временем будет возрастать, ибо она выступает как один из ключевых инструментов гражданской интеграции населения республики».
Сегодня Ассамблея отвечает на запросы общества и высокие задачи, которые ставит Елбасы, обеспечивая реализацию задач укрепления общественного согласия и единства, интеграции народа в единую политическую нацию.
Ее роль хорошо знают и ценят в международном политическом истеблишменте, Уже сам факт проведения аналогии меду Ассамблеей и Организацией Объединенных Наций говорит о выдающемся характере этого института. А Генеральные секретари ООН Кофи Аннан и Пан Ги Мун , проводя такие аналогии, отнюдь не те политики, которые склонны к пафосным оценкам.
Международные эксперты, которые непосредственно сталкивались с работой Ассамблеи, в один голос признают, что политика Елбасы, основанная на развитии всех национальных групп через поиск компромиссов и укрепление объединяющих начал, является единственно верной.
В их устах такие оценки политической инновации Елбасы как «принципиально новый тип этнического представительства», «политическая целостность казахстанского народа», «инструмент «прямой демократии» и «народного суверенитета», «эффективный социальный лифт» - не являются преувеличением.
Высокой оценкой политики Елбасы в вопросах мира и единства является согласие глав государств ОБСЕ впервые за 10 лет собраться на саммит Организации в Астане в 2010 году и включить в его повестку особый вопрос о толерантности и недискриминации.
А Верховный комиссар по делам национальных меньшинств ОБСЕ Ламберто Заньер 2 сентября 2019 г. провел специальную встречу с членами АНК и вновь подтвердил международное доверие к проводимой в Казахстане политике в области межэтнического и межконфессионального согласия.
Новый импульс политика мира и согласия получила с началом реализации программы модернизации общественного сознания «Рухани жаңғыру».
Ее главный посыл в том, что процессы политической и экономической модернизации должны сопровождаться опережающей модернизацией общественного сознания, которая станет их сердцевиной.
Задача сохранения культуры, собственного национального кода сочетается с сигналом о необходимости роста конкурентоспособности каждого гражданина страны на основе комплексной модернизации.
Это историческое предвидение Елбасы в полной мере нашло отражение в интервью Президента К.Токаев, которое носит символическое название «Судьба казахского народа находится на весах истории»: «Мы обязаны подумать о благополучии казахского народа в новой эпохе, где главенствующую роль будут играть технологии, роботы. Мир находится на пороге кардинальной трансформации. Наступила эпоха самовыживания государств, и труд как образ жизни должен выходить на передний план. Наступает время разума, науки, знаний, труда».
Без сомнения, программа «Рухани жаңғыру» стала «точкой отсчета» новой национальной идентичности как политической гражданской нации, соединяющей горизонты прошлого, настоящего и будущего народа, примиряющей различные полюса национального сознания.
И как один из наиболее важных итогов следует отметить тот факт, что политика Елбасы, его политическая воля и государственная мудрость, вывела и подняла на самый высокий уровень роль казахского народа – как народа-объединителя, народа–интегратора.
Как отмечал Елбасы, «мы восстановили историческую справедливость в отношении к казахскому народу, его культуре и языку. Казахи – государствообразующая нация, на ней лежит особая ответственность за судьбу государства».
На XIV сессии Ассамблеи 23 октября 2008 года, Нурсултан Назарбаев сформулировал исторические пять основных принципов казахстанской модели общественного согласия и общенационального единства: этническое, конфессиональное, культурное, языковое многообразие является нашим бесценным богатством; создание условий для развития культуры и языков этносов; толерантность и ответственность - важнейшие ценности нации; консолидирующая роль казахов; единство казахстанского народа.
Тогда Елбасы подчеркнул: «Казахский народ всегда был интегратором. Он и в будущем должен оставаться ядром, консолидирующим наше общество».
Сегодня в мире насчитывается более 5 тысяч этносов и народностей, но не более 200 из них в жесткой исторической конкуренции обрели и отстояли свое право созидать и развивать собственную государственность и страну. И вопрос здесь не только в военно-политическом аспекте, но, прежде всего, в способности народа стать духовно-культурным центром притяжения, сплотить разные этносы, культуры и языки на основе привлекательных ценностей.
И здесь огромная заслуга Нурсултана Назарбаева заключается в том, что в процессе укрепления независимости казахского народа, он предложил повестку дня и образ будущего страны, привлекательный для миллионов людей различной этнической и культурной принадлежности.
А казахский народ сумел сделать культурно-духовным, политико-историческим стержнем и государствообразующим субъектом, вокруг которого выстраивается одна из самых удачных в мире полиэтничная модель интеграции.
И эта роль стала новой цивилизационной ролью казахского народа уже в современный период.
Благодаря такому подходу Нурсултана Назарбаева, полиэтничность Казахстана превратилось из фактора риска в стратегический ресурс развития.
В то время, как в других странах становление независимости нередко оборачивалось этническим противостоянием в обществе, национальной катастрофой, в Казахстане все этносы поддержали законное стремление казахского народа к построению независимого государства на исконной казахской земле. Более того, представители всех этносов внесли свой весомый вклад в этот процесс, продолжают укреплять независимость страны.
Живыми символами эффективности формулы единства Елбасы стали Праздник единства народа Казахстана и День благодарности, которые стали органично вошли в общественно-политическую культуру нашего народа, вопринятые всеми без исключения гражданами. Благодарность всех этносов друг к другу и к казахам, проявившим милосердие и принявшим в 30-40-х годах XX века представителей разных этносов, уважение нашей общей памяти, взаимопомощи и поддержки, гордость за совместные достижения в период Независимости вот та нравственная основа и императивом национального кода, который связывает и объединяет народные корни. И повсеместные монументы «Қазақ еліне мың алғыс!» стали не инициативами акиматов, но данью высокой благодарности казахской земле и казахскому народу представителей многих этнических групп, выражением взаимного уважения, доверия, дружбы и единения всех казахстанцев.
События в США и по всему миру показали, что неразрешенные расовые, этносоциальные проблемы в условиях изменившейся ситуации могут стать триггером протестности, способной поколебать фундаментальные устои общества.
В Казахстане также произошли глубокие и фундаментальные изменения в этносоциальной структуре населения, когда численный рост казахского населения перешел в качественный формат численного преобладание казахской составляющей во всех сферах жизни общества.
Констатация данного факта является осознанием объективной реальности того, что, с одной стороны, в этих условиях возрастает ответственность казахов за состояние межэтнических отношений в стране, а с другой – социальное самочувствие казахского населения становится одним из важных индикаторов в системе межэтнических отношений.
Поэтому сегодня наступил новый этап государственного строительства, развития казахстанской модели общественного согласия и общенационального единства.
Вектор данной работы предельно четко обозначил Президент К.К.Токаев. Это: роль казахского народа как государствообразующей нации; укрепление межэтнического согласия и межрелигиозного взаимопонимания; «Единство нации – в ее многообразии»; развитие языков и культуры всех этнических групп в нашей стране; усиление роли государственного казахского языка, он станет языком межнационального общения.
Вне всякого сомнения, этот вектор полностью обеспечивает стратегическую преемственность политики Елбасы в этом вопросе, является творческим развитием казахстанской модели Н.Назарбаева. Поставлена задача поднять на новый уровень информационную, исследовательскую, образовательную, воспитательную и культурную работу по межэтническим вопросам.
Наращивать усилия по продвижению идеологии общественного согласия и общенационального единства в молодежной среде.
Следуя подходам Елбасы Н.А.Назарбаева, по поручению Главы государства и под руководством идеологического блока Администрации Президента центральными государственными органами, Ассамблеей народа Казахстана, Казахстанским институтом стратегических исследований проводится масштабная работа по «перезагрузке» государственной политики в сфере межэтнических отношений. В короткие сроки создан новый Комитет по развитию межэтнических отношений, Институт прикладных этнополитических исследований. Происходит реконфигурация всей системы управления в данной сфере в центре и на местах. На уровне Концепции разрабатывается новое системное видение государственной политики в межэтнической сфере, отражающее современные этнодемографические реалии, общественные и социальные процессы в стране.
Фактически в непростой экономической и социальной ситуации реформирована целая отрасль государственного управления, о необходимости чего говорил Елбасы Н.А.Назарбаев.
А это значит что и 2020 год станет одним из ключевых этапов в укреплении гражданской идентичности, согласия и единства. 175-летие великого Абая, 1150-летие Абу Насра Аль-Фараби, 750-летие Золотой Орды, 75-летие Великой Победы, Год Волонтера, 25-летие Конституции и Ассамблеи - продолжают укреплять и модернизировать наше общенациональное консолидирующее историческое сознание, национальный код, казахстанскую идентичность, гражданские начала, мировоззрение нации.
Они определяют направление гражданского участия и инициативы, политической активности граждан.
В условиях карантина, социальных и экономических катаклизмов мирового уровня граждане Казахстана показывают высокий патриотизм, гражданский дух и социальную ответственность. В рамках акции «Біз біргеміз!» наш народ явил яркие примеры социальной солидарности представителей всех слоев общества, гражданскую активность волонтеров, профессиональное мужество и стойкость наших медиков и полиции, граничащую с самопожертвованием.
В условиях самоизоляции не прерываются социальные связи и коммуникации – они все больше переходят в цифровой формат. Ассамблея народа Казахстана, партия Nur Otan, общественные объединения ни на минуту не прекращают своей работы.
Безусловно, пример гражданского мужества показывает наш Елбасы Нурсултан Абишевич, который стойко борется с короновирусной инфекцией. Несмотря на карантин и самоизоляцию он чутко держит руке на пульсе страны.
8 апреля Нурсултан Назарбаев обратился к народу Казахстана со статьей «Когда мы едины – мы непобедимы», в которой сформулировал гражданскую программу борьбы с пандемией. Главный ее посыл – «ни один гражданин нашей страны не останется без поддержки» и «Мы – единая страна, сплоченный народ. Я всегда был вместе с народом. И сегодня я вместе с вами».
Елбасы, как истинный государственный, политический и народный лидер, нашел самые убедительные и доходчивые слова, чтобы укрепить дух и твердость воли наших сограждан, вселить несокрушимую уверенность в своих силах и призвал к сплоченности и единству.
По его поручению учрежден благотворительный фонд «Birgemiz», который взял на себя заботу о социально уязвимых слоях населения.
Президентом страны и Правительством осуществлен беспрецедентный по масштабу комплекс мер по защите от пандемии, всесторонней поддержке экономики и благополучия граждан.
В этом и кроется секрет эффективности казахстанской модели Нурсултана Назарбаева. В реальной жизни, в реальной политике Елбасы всегда был и остается вместе с народом - реальным и действенным гарантом защиты и реализации народных прав и интересов.
И подводя результат и итог этой политики Первый Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев имеет все основания сказать: «Межнациональный мир и согласие – наше общее завоевание и великая ценность, во многом определяющая общественную жизнь страны и ход ее новейшей истории. Все мы – единый народ, каждый из нас – его часть»!
К этим бесспорным словам Елбасы - гаранта единства народа - трудно что-нибудь добавить….
Жансеит Түймебаев,
Заместитель Председателя
Ассамблеи народа Казахстана
Объявление
ТОО «АвтогазТрейд» сообщает о проведении общественных слушаний в форме открытых собраний (в случае продления карантинных мер в формате видеоконференции) по проекту Оценки воздействия на окружающую среду к Проекту ««Строительство и обслуживание автозаправочной-автогазозаправочной станции Алматинская область, Енбекшиказахский район, Шелекский сельский округ АГЗС №2 (без наружных сетей и сметной документации)».
Слушания будут проходить 03.08.2020 г. в 12:00 по местному времени по адресу: с. Шелек, ул.Жибек жолы, 40 конференц зал ГУ Аппарат акима Шелекского сельского округа.
Орган ответственный за проведения общественных слушаний, Управление природных ресурсов и регулирования природопользования Алматинской области. Проектные материалы доступны для ознакомления на портале https://priroda.zhetisu.gov.kz/.
Замечания и предложения принимаются по телефону 8 (701)2449310 или на E-mail: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.. Государственная экологическая экспертиза будет проводиться ГУ «Управление природных ресурсов и регулирования природопользования Алматинской области».
***
«АвтогазТрейд» ЖШС «Жанармай бекетін салу және техникалық қызмет көрсету» жобасы бойынша Еңбекшіқазақ ауданы, Шелек ауылдық округі бойынша қоршаған ортаға әсерді бағалау жобасы бойынша ашық отырыстар түрінде (бейнеконференция түрінде карантиндік шаралар ұзартылған жағдайда) қоғамдық тыңдаулар өткізетіні туралы хабарлайды. №2 AGZS (сыртқы желілерсіз және бюджеттік құжаттамасыз).
Тыңдау 03.08.2020 жергілікті уақыт бойынша 12:00-де, Шелек, Жібек жолы көшесі, 40. Шелек ауылдық округі әкімінің аппаратының.
Бұл орган қоғамдық тыңдауларды өткізуге жауапты, Алматы облысының табиғи ресурстар және табиғатты пайдалануды реттеу басқармасы.
Жобалық материалдармен https://priroda.zhetisu.gov.kz/ порталында танысуға. Пікірлер мен ұсыныстарды 8 (701)2449310 телефоны немесе Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс. электронды поштасы арқылы қабылдайды. Мемлекеттік экологиялық сараптама "Алматы облысының Табиғи ресурстар және табиғатты пайдалануды реттеу басқармасы" ММ жүргізілетін болады».
ПАНДЕМИЯ КЕЗІНДЕ ЖАНАЗА ЖӘНЕ ҚҰДАЙЫ АС ӨТКІЗУГЕ ҚАТЫСТЫ МӘЛІМДЕМЕНІ ТАНЫСТЫРДЫ
Елордада Президент жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінде тікелей эфирде өткен брифингте Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлы Абай Құнанбайұлының Семейде жұқпалы індеттің тараған кезде, қандай қадам жасағанын мысалға келтіріп, мәйіт шыққан үйге халықтың көп жиналмауын өтінді.
«Абай Құнанбайұлы Семейге келген бір сапарында шаһарда жұқпалы індеттің тарап жатқаны жайында жайсыз хабар естиді.
Бірінші кезекте, Абай халыққа жаназа рәсімдерін өткізуге қатысты бірқатар өзгеріс жасауды түсіндіру керегін ұқты. Міне, осы тұста ол өзі білетін Сармолла есімді молданы шақырып, оған халық жұқпалы аурудан сақтану үшін жаназа, хатым, астарды аз адаммен өткізуді жұртқа түсіндіру керегін жеткізеді.
Сармолла: «Қаза болған адам үйіне, жаназаға халық аз жиналсын. Мәйіт шыққан үйге көп адам келмесін. Ол үйде ас ішу, халыққа тағам тарату, жетісін, қырқын жасау уақытша тоқталсын!» деген сөзін жеткізеді. Біз тарихтан сабақ алған, соған амал еткен елміз» деді Бас мүфти.
Ал ҚМДБ Төрағасының орынбасары, наиб мүфти Ершат Оңғаров еліміздің мұсылман қауымына Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының COVID-19 коронавирусі кезінде жаназа және құдайы ас өткізуге қатысты мәлімдемесін таныстырды.
Жаназа намазына қатысты талаптар:
– Жаназа намазына бір ғана діни қызметкердің қатысуы;
– Жаназа намазына тек отбасы және жақын тумаларының қатысуы;
– Жаназаға жалпы саны 30 кісіден артық жиналмау;
– Бойында дене қызуы немесе жөтелі бар кісінің жаназа намазына мүлде қатыспау;
– Жаназа намазына келуші кісі міндетті түрде санитарлық нормаларды (бетперде тағу, медициналық қолғап кию және екі метрден кем емес арақашықтық) сақтау;
– Індеттен қайтыс болған мәйітті дәрігердің нұсқаулығына сай жуу;
– Жаназа намазы мен уағыздың жалпы уақытын 5 минуттан асырмау;
– Жаназа намазы барысында қол алысып амандаспау;
– Жаназа намазының сабын түзегенде кемінде екі метр қашықтықты сақтау;
– Қабір басында мәйіт жер қойнына тапсырылғаннан кейін жамағатты тездетіп қайтару;
– Жасы үлкен кісілер, денсаулығы нашар адамдар (ер мен әйел) және жас балалар жаназа намаздарына қатыспау;
– Қонақ асын өткізбеу;
– Жаназадан кейінгі асты өткізбеуге немесе отбасы мүшелерімен шектелу.
Құдайы астарға (жетісі, қырқы, жүзі, жылы және тағы басқа) қатысты талаптар:
– Астарды өткізбеуге немесе отбасы мүшелері, жақын тумаларымен шектелу;
– Бір ғана діни қызметкердің қатысуы;
– Санитарлық нормаларды (бетперде тағу, медициналық қолғап кию және арақашықтық) сақтау.
Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына үндеу жолдады
Тұңғыш Президент - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына үндеу жолдады. Үндеудің толық мәтінін ұсынамыз.
Қымбатты отандастар!
Қадірлі достар!
Өздеріңіз білетіндей, коронавирус инфекциясының қатерлі пандемиясы әлемнің көптеген елдерін, соның ішінде Қазақстанды да шарпыды. Миллиондаған адам осы ауыр дертпен сырқаттанды, ол мені де айналып өткен жоқ. Бірқатар шет мемлекеттер мен үкіметтер басшыларының, көрнекті саясаткерлер мен қоғам қайраткерлерінің шынайы жанашырлығын танытып, маған моральдық қолдау көрсеткені көңілімді тебірентті. Баршасы қалтқысыз ниеттестігін жеткізіп, сергектік тілеп, тезірек сауығып кетуіме тілектестігін жолдады, сол үшін бәріне зор ризашылығымды білдіремін.
Олардың қатарында Ресей Президенті Владимир Путин, Қытай Халық Республикасының Төрағасы Си Цзиньпин, Қырғызстан Президенті Сооронбай Жээнбеков, Өзбекстан Президенті Шавкат Мирзиеев, Тәжікстан Президенті Эмомали Рахмон, Түрікменстан Президенті Гурбангулы Бердымухамедов, Түркия Президенті Реджеп Тайип Ердоған, Америка Құрама Штаттарының Мемлекеттік хатшысы Майкл Помпео, Біріккен Араб Әмірліктерінің Президенті Халифа Заид Әл Нахаян, Үндістанның Премьер-министрі Нарендра Моди, Жапония Премьер-министрі Синдзо Абэ, Иордания Королі ІІ Абдалла бен әл-Хусейн, Әзербайжан Президенті Ильхам Әлиев, Армения Президенті Армен Саркисян, Украина Президенті Владимир Зеленский, Корея Республикасының Президенті Мун Чже Ин, Пәкстан Президенті Ариф Алви, Израиль Президенті Реувен Ривлин, Сербия Президенті Александр Вучич, Хорватия Президенті Зоран Миланович және т.б. бар. Бәрін түгел атап шығу мүмкін емес, бірақ мен олардың барлығының жолдаған хат-хабарымен таныстым. Қымбатты достар, сіздердің шын көңілден шыққан тілектеріңіз, ыстық ықыластарыңыз маған күш беріп, өмірге құлшыныс-қуатымды арттырды. Баршаңызға басымды иіп, зор денсаулық пен табыс тілеймін.
Мен еліміздің көптеген өндіріс ұжымдарынан, еңбек ардагерлерінен, әскери қызметшілерден, студенттер мен оқушылардан – өз қолдауы мен тілектестіктерін жеткізіп, маған мықты денсаулық тілеп, толық сауығып кетуіме ниеттестік білдірген көп қазақстандықтардан хаттар мен жеделхаттар, сондай-ақ әлеуметтік желі арқылы жолданған хат-хабарлар алдым.
Маған шынайы жанашырлығы мен қолдауын ғылыми қоғамдастық пен шығармашылық зиялы қауымның өкілдері де білдіргенін ризашылықпен айта кеткім келеді. Олардың арасында Серік Қирабаев пен Әлия Бейсенова, Бибігүл Төлегенова, Төрегелді Шарманов, Мырзатай Жолдасбеков, Сұлтан Оразалин, Ғарифолла Есім, Несіпбек Айтұлы, Жандарбек Мәлібеков, Талғат Теменов және басқа да Қазақстанға кеңінен танымал қайраткерлер болды.
Менің атыма Ольга Рыпакова, Дмитрий Баландин, Илья Ильин, Әлия Юсупова, Зарина Диас сияқты белгілі спортшыларымыз ізгі тілектерін білдірді. Баршаңызға көп рахмет айтамын! Мен бәріңізді де білемін. Сіздер және басқа да жастар – тәуелсіздік перзенттерісіздер. Денсаулық пен бақыт тілеймін!
Дәрігерлердің күш-жігері және олардың талаптарын мүлтіксіз орындаудың, сондай-ақ баршаның қолдауы мен жылы сөздерінің арқасында мен сырқаттан сауығып шықтым, қазір өзімді жақсы сезінемін, толыққанды жұмысқа кіріскелі отырмын. Халқыммен бірге бұл сырқаттың бүкіл ауыртпашылығын сезіндім, қазір емделіп жатқандардың бәріне төзім мен қажыр-қайрат және тезірек сауығып кетулерін тілеймін.
Біз өткеріп жатқан күрделі кезең – бүкіл адамзаттың басына түскен сын-сынақ. Сырқатпен күрестің ең алдыңғы шебінде жүрген дәрігерлер адамдарды аман алып қалу үшін барлық күшін жұмсауда. Бұл ретте медицина қызметкерлерінің еңбегіне баға жетпейді – мұны қазіргі уақыт айқын көрсетіп отыр. Болашақта да отандық денсаулық сақтау саласына баса көңіл аударып, оны дамытуға қажетті қаржылық және материалдық ресурстар бөлу керек. Осы орайлы сәтте еліміздің медицина қызметкерлеріне ерекше ризашылығымды білдіремін.
Естеріңізде болар, тәуелсіздіктің бастапқы жылдары менің шешіміммен арнаулы Ұлттық қор құрылып, алтын-валюта резерві жасалды. Бұл бізге әлемдік екі бірдей дағдарысты жеңіп шығуға септігін тигізді және сол қаражат қазір Үкіметке пандемияға қарсы ауқымды жұмыс пен тұрмысы төмендерге қолдау көрсету барысында көмегін тигізуде. Егер алдағы уақытта оны ақылмен, үнемдеп пайдалана білсек, өзге сын-қатерлерді де тиімді еңсере аламыз. Қазақстанның басқа елдер алдында қарызы ең төмен мемлекеттің бірі екені де біздің артықшылығымыз.
Еліміздің Президенті мен Үкіметі қалыптасқан жағдайды түзету үшін қажетті барлық шараны қабылдауда. Алайда көп нәрсе өзімізге байланысты. Дәрігерлер біз үшін қолдарынан келгеннің бәрін жасап жатыр. Алайда бұл ауруды жұқтырудан сақтану көбінесе әр адамның өзіне байланысты. Төзімді болу керек, әсіресе, жастарға. Қажетті гигиена талаптарын орындап, тезірек вакцина пайда боларына үміттене отырып, ауру жұқтырудан барынша ұзағырақ уақыт сау болуға тырысқан жөн. Тәртіп сақтап, өз денсаулығымызды, туған-туыстар мен жақындардың амандығын ойлауымыз қажет, дәрігерлерге сену керек.
Халқымыз басқа түскен қиындықты өзінің қайрат-жігері, ұйымшылдығы, болашаққа деген ұмтылысы арқылы бүкіл халықаралық қоғамдастықпен бірге лайықты түрде еңсеріп, аман-есен шығарына сенімдімін. Біз тағы да жеңімпаз боламыз. Еліміздің жақсы күндері алда. Біз біргеміз! Біз жеңеміз! Біздің ұранымыз осы.
Барлық отандастарымызға мықты денсаулық пен игілік, елімізге бақ-береке тілеймін!
Елбасы коронавирустан айықты
Коронавирус жұқтырған Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев жазылып шықты.
"Елбасының КВИ-ға тапсырған бүгінгі тесті теріс нәтиже көрсетті. Дәрігерлердің ұсыныстарына сәйкес, Нұрсұлтан Назарбаев өзін-өзі оқшаулау режимін сақтауды, қашықтан жұмыс істеуді және таза ауада серуендеуге уақыт бөлуді жалғастырады", - деп жазды Елбасының баспасөз хатшысы Айдос Үкібай.
Айта кетейік, бұған дейін 18 маусымда Айдос Үкібай Елбасының коронавирус жұқтырып, өзін-өзі оқшаулағанын хабарлаған болатын.
Алдағы 6 шілдеде Нұрсұлтан Назарбаев 80 жасқа толады.
Мемлекеттік комиссия ҚР-дағы эпидемиологиялық жағдайды тұрақтандыру жөніндегі шараларды бекітті
ҚР Премьер-Министрі Асқар Маминнің төрағалығымен өткен Мемлекеттік комиссия отырысында ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасына сәйкес Қазақстандағы эпидемиологиялық ахуалды тұрақтандыру шаралары қаралды деп хабарлайды primeminister.kz
Елдегі санитарлық-эпидемиологиялық жағдай және коронавирус инфекциясының таралуына жол бермеу мақсатында шектеу шараларын енгізу бойынша ұсынылатын шаралар туралы денсаулық сақтау министрі А. Цой баяндады.
Қазақстанда эпидемиологиялық ахуалдың өршуін және коронавирус инфекциясымен сырқаттанушылықтың өсуін ескере отырып, Мемлекеттік комиссия биылғы 5 шілдеден бастап 14 күнге келесі шектеу шараларын енгізу туралы шешім қабылдады:
Көлік қатынасы бойынша:
1. Елдер тізімін көбейтпей, халықаралық әуе қатынасын сақтау;
2. Өңірлер арасындағы әуе қатынасын, темір жол қатынасын сақтау (шектеулермен);
3. Өңірлер арасындағы жолаушылар автобусы қатынасын уақытша тоқтату;
4. Қоғамдық көліктің жұмысын уақыт бойынша шектеу.
Азаматтардың жүріп-тұруы бойынша:
1. Ойын-сауық, спорт және басқа да бұқаралық іс-шараларды, сондай-ақ отбасылық, еске алу шараларын өткізуге тыйым салу;
2. Ашық ауада жаттығулар жасауға рұқсат ету;
3. Тұрғындардың көшелерде, саябақтарда, скверлерде 3 адамнан артық серуендеуін шектеу;
4. 65 жастан асқан адамдардың сыртқа шығуын шектеу.
Мына нысандардың қызметіне тыйым салу керек:
-
Сұлулық салондары, шаштараз, спорт залдары, фитнес орталықтар, бассейндер, азық-түлік және азық-түліктік емес жабық базарлар, жағажайлар, аквапарктер, мәдениет нысандары, музейлер, көрмелер, форумдар, конференциялар және өзге де ұйымдастырылған бұқаралық іс-шаралар, ойын-сауық орталықтары, мектепке дейінгі балалар мекемелері (кезекші топтардан басқа), діни нысандар және т. б. (СОСО-дағы ойын-сауық орталықтары, ойын-сауық нысандары (караоке, бильярд, компьютер клубтары, боулинг орталықтары), кинотеатрлар, балаларды сауықтыру лагерлері, фудкорттар, банкет залдары).
-
Мемлекеттік органдардың (ұйымдардың), кеңселердің, ұлттық компаниялардың және өзге де ұйымдардың қызметкерлерінің кемінде 80%-ның қашықтан жұмыс істеу режимін сақтау;
-
Алдын ала жазылу бойынша медицина орталықтарының қызметін сақтау;
-
Дәріханалардың, азық-түлік дүкендерінің, ашық базарлардың қызметін сақтау;
-
Күшейтілген санитарлық-дезинфекциялық режимді сақтай отырып, келесі нысандардың қызметін сақтау: ашық ауада қоғамдық тамақтану нысандары; үздіксіз өндірістік айналымы бар құрылыс, өнеркәсіп кәсіпорындары; ашық ауадағы құрылыс жұмыстары; ауыл шаруашылығы, балық шаруашылығы және мал шаруашылығы жұмыстары; халыққа қызмет көрсету салалары, оның ішінде авто жуу, автомобильдерді және тұрмыстық техниканы жөндеу, ХҚКО-лар, екінші деңгейлі банктер (уақыт бойынша шектеу енгізумен).
Үкімет басшысы еліміздегі эпидемиологиялық ахуалдың алдағы уақытта қалай өзгеретініне байланысты аталған шектеу шаралары 2 аптаға ұзартылуы немесе қатаңдатылуы мүмкін екенін атап өтті.
Жаңа шектеу шараларын талқылауға орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың басшылары, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаттары, «Атамекен» ҰКП төрағасы А. Мырзахметов, Қазақстан кәсіпкерлерінің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкілетті Р. Жүрсінов және т. б. қатысты.
Сәтсіздіктерде сүрінбеуге психолог көмекке келеді
Жасөспірімнің өзін-өзі анықтауы, қарым-қатынас ерекшеліктерін меңгеруі, өз ортасында абыройлы болуы үлкендермен қарым-қатынас жасау барысында қалыптасады. Сондықтан жасөспірімнің айналасымен үйлесімді байланыс орнатуда, мамандық таңдауда, достары арасында беделге ие болудағы талпыныстарында, жасөспірім үшін өмірінің қиын әрі жауапты сәті – ҰБТ тапсыруда, түрлі сәтсіздіктен шығудың жолдарын іздестіруде бірінші көмекші болатын – мектеп психологі.
Осынау зор жауапкершілікті асқан төзімділікпен атқарып жүрген мамандарымызбен жуырда Абай атындағы орта мектепте (Шелек) «Суицидтің алдын алу психолог көмегіне жүгінуді көбейтті» тақырыбында семинар ұйымдастырылды. Оған аудан бойынша 139 психолог қатысты. Психолог, психиатр, білім беру және денсаулық сақтау салаларының қызметкерлері суицид жасауға бейім балалар мен жасөспірімдерді анықтап, оларға тиісті көмек көрсету тәсілдерін үйретті. Бұл мақсатқа жету үшін балалардың психологиялық денсаулыққа қатысты сауатын арттыратын тренингтер ұйымдастырылды. Суицидке бейім жасөспірімнің мінез-құлқында қандай өзгерістер болуы мүмкін екенін түсіндіріп берді.
Сонымен қатар, білім беру мекемелерінде жасөспірімдер арасындағы «Өмір қандай ғажайып!», «Өмір, сен маған қымбатсың!», «Өмір құндылықтары», «Қарым-қатынас жарастығы», «Сенімділік күш береді», «Өмірлік мақсатқа жету», «Сенімді дос» т.б тақырыптарда тренинг сабақтар өткізіліп, өмірлік құндылықтарды үгіттейтін тәрбиелік сағаттарға оқушыларды қатыстыру жұмыстары ұйымдастырылды.
Айта кетейік, 2019-2020 оқу жылында «Кәмелетке толмағандар арасындағы зорлық-зомбылық, суицидтік жағдайлардың алдын алу», «Білім беру ұйымдарында тәрбиенің өзекті мәселелері», «Жасөспірімдер арсындағы суицидтік және жыныстық қатынастың алдын алу және болдырмау», «Отбасы тәрбиесі» т.б. тақырыптарда көшпелі 9 семинар-тренинг, 5 дөңгелек үстел өтті.
Атқарылған ауқымды істің нәтижесін барлау мақсатында аудан мектеп психологтері арасында «Педагогикалық оқу», «Жылдың үздік психологі» байқауы ұйымдастырылып, жүлделі бірінші орын иегері Т.Қабылов атындағы орта мектеп психологі Айгүл Бекен облыстық «Жылдың үздік психологі» байқауына жолдама алды. Аудан үмітін арқалаған ол облыста жүлделі үшінші орынға ие болды. Сәйкесінше, облыстық «Үздік психолог-2020» байқауында Бәйтерек орта мектебінің педагог-психологі Воцке Ангелина жүлделі II орынды жеңіп алды.
Айжан БУХАРОВА,
Еңбекшіқазақ ауданы
білім бөлімі әдістемелік орталығының әдіскері
Қасым-Жомарт Тоқаев: Тарихи тұлға тағылымы
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Egemen Qazaqstan газетінде жарияланған мақаласын назарларыңызға ұсынамыз.
Ел қуатты болса, қуаныш тұрақты болады. Ғасырларды уақыт ұршығында иірген мыңжылдықтар тоғысында Ұлы дала төсінде жаңа тұрпатты жас мемлекет құрылды. Атасы – Алаш, керегесі – ағаш қазақтың зар заманда жоғалтқан құндылықтары қайтарылды, бары бүтінделді, азаттықпен бірге сәулелі сәттерге толы шуақты шежіресі түзіле бастады.
Қасым-Жомарт Тоқаев, Қазақстан Республикасының Президенті
Осы бір мерейлі миссияны орындау мемлекетіміздің негізін қалаушы ұлы перзенті, тәуелсіз Қазақстанның Тұңғыш Президенті, Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың маңдайына жазылғаны – әлемде аумағы жағынан алып елдердің алғашқы ондығына енетін, ұлан-байтақ жерінің асты да, үсті де табиғи ресурстарға бай, кешегі Кеңес Одағынан ірге бөліп шыққан кезде қолында жалын атқан от қаруы бар стратегиялық маңызы зор елге уақыттың өзі сыйлаған ерекше бағы. «Ақылды басшы алдырмас» деген, өткен ғасырдың тоқсаныншы жылдары әлем картасында орын алған тектоникалық үлкен саяси өзгерістердің салмағын саралай отырып, Қазақстанның ұлттық мүддесін сыналап енгізе білген Елбасы осы бір отыз жылдың ішінде жас мемлекетті әлемнің дамыған 30 елінің қатарына қосу мақсатымен көш бастады. Көшіміз көлікті болды. Ұлтымызда «Бас болмақ оңай, бастамақ қиын» деген сөз бар. Бұл орайда Қазақстан – қалыптасқан қоғамдық құрылыстар ауысқан алмағайып кезеңде кемеңгер басшысын таба білген ел.
Тарих жолы тақтайдай тегіс, түзу бола бермейді. Бұрылысы мен қалтарысы жиі кездесетін дәуірдің сыншысы да көп. Ал нақты әрі батыл іс-әрекетке бара алатын адамдар сирек. Мұндай тұлғалар тарихты түзеді, жаңа заманды алға жетелейді. Міне, Нұрсұлтан Әбішұлы – осындай айрықша ерік-жігерімен ертеңгі көкжиекке батыл қарай білген бірегей реформатор, әлем мойындаған мемлекет қайраткері! Ол – тәуелсіз елдің төл тарихын өз қолымен жасаған тегеурінді тұлға! Елбасымыз әлемнің ең азулы елдерінің басшылары мен саяси қайраткерлері құрмет тұтатын биікке көтеріліп, еліміз халықаралық қоғамдастықтың белді де беделді мүшесіне айналды. Бұл – күрмеуі қиын күрделі кездерде халықты ауызбіршілік пен татулыққа жұмылдырып, ескі түсініктен нарықтық қоғамға өткізген және әлемдік экономиканың белсенді қатысушысына айналдырған Нұрсұлтан Назарбаев феномені.
Менің Елбасын алғаш көргеніме де 35 жылдың жүзі болыпты. Нұрсұлтан Әбішұлы 1985 жылдың қыркүйегінде Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің Төрағасы кезінде Қытайға келген еді. Ол кезде елшілікте жұмыс істейтінмін. Сонда Үкімет басшысының қытайлықтармен келіссөздер барысында байқалған мол біліміне, тоталитаризм тұсында қалыптасқан жайлар жөніндегі батыл ойларына, сөзінің жүйелілігіне бәріміз қатты разы болғанбыз. Елшілік қызметкерлерімен бас-аяғы екі жарым сағатқа созылған бейресми әңгімеден кейін бас қосқанымызда мен әріптестеріме қарап: «Тегінде, біз Қазақстанның болашақ басшысымен сөйлескен шығармыз» дедім. Арада бес жыл өткенде Нұрсұлтан Назарбаев еліміздің басшылығына келді.
Қазақстанның Тұңғыш Президентінің тәуелсіздік таңындағы алғашқы кадрлық шешімдерінің бірі менің де тағдырымды айқындап берді. «Беласу» атты кітабымда: «Бұл үлкен жүректі адам менің қабілетіме сенді, сенді де оны өзім туып-өскен Қазақстан игілігі үшін аямай жұмсауыма жол ашты» деп жазған болатынмын.
Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас хатшысының орынбасары болған жылдарымда әлемге әйгілі саясаткерлердің Нұрсұлтан Назарбаевқа биік баға берген сөздерін талай естідім. Халқымыз үшін мерейлендім.
Елдің Президентіне ғана емес, еміренген етене перзентіне айнала білген Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев қарапайым еңбек адамдарының отбасында дүниеге келді, қазақ мектебінде білім алды, еңбек жолының бастауында шойын қорытып шыңдалды. Өзі туып-өскен Алатаудың асқақ шыңдарындай асқаралы арманына ерте қол созды. Жастайынан жұрттың жайын ойлады, өзі де домбыра шертіп, халық мұрасын жақсы білгендіктен, зиялы қауымға жақын болды. Ұйымдастырушылық қабілеті мен еңбекке деген ерен сүйіспеншілігі жас жетекшіні басқару жүйесінің ең биік шыңына алып келді. 1989 жылы маусым айында ол Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің бірінші хатшысы болды, ал 1990 жылы сәуір айында Жоғарғы Кеңес оны Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті етіп сайлады. Осылайша, сол кездегі әлемдік геосаясаттағы ең ықпалды елдің бірі саналатын КСРО көлеміндегі ең жас әрі ықпалды басшы ретінде көзге түсті.
Нұрсұлтан Назарбаев кәнігі саясаткер ретінде алып елдің кетеуі кетіп, шаңырағы шайқалып тұрғанын жақсы сезінді. Сондықтан да сол сындарлы шақта Одақ басшылары ортасында жүріп жатқан ойыннан тыс болып, интеграциялық үрдістердің жақтаушысы ретінде көрінді. Бұл ұстанымы қаһарлы елдің қабырғасы сөгілген кезде ТМД ұйымын құруға негіз болды. Жаңа мемлекеттердің құрылуына байланысты «югославиялық сценарийдің» болғанын ескерсек, бұл шын мәнінде ықтимал қантөгістің алдын алған сарабдал шешім болатын.
Тәуелсіздік алған Қазақстанның алдында тағдыршешті таңдау тұрды. Жас мемлекет әлемдік геосаясаттағы орнын анықтап алуға тиіс еді. Бұл туралы Елбасы былай деп еске алады: «Қазақстан қандай ел болады? Азия мен Еуропаның арасына көпір бола ма? Немесе «Солтүстік – Оңтүстік» осіне айнала ма?
Мемлекет басшысы жүргізген қайта құрулардың маңызы мен тарихи ауқымын түсіну үшін сол кездегі елдің ахуалын көз алдымызға елестетіп көрсек те жеткілікті. Кеңестік қоғамнан тәуелсіз Қазақ еліне тұралаған экономика, тоқтаған кәсіпорындар мен ауыл шаруашылығы, кедейшілік, жұмыссыздық мәселелері «мұраға» қалған-ды. Мұның бәрі әлеуметтік қысымды күшейте түсті, кез келген уақытта ел ішінде тұрақсыздық белең алуы әбден мүмкін болатын. Сондай-ақ сол кездегі көптеген саясаткерлер мен сарапшылар еліміздің болашағына үлкен күмәнмен қарағаны да шындық. Олардың пайымынша, Қазақстандағы экономикалық, демографиялық қиындықтар мен шекараның заңды түрде бекітілмеуі елдің шынайы тәуелсіздігіне нұқсан келтіреді-міс. Алайда Тұңғыш Президенттің парасатпен жүргізген пәрменді саясаты әлгіндей сенімсіздік танытқан тұжырымдардың тас-талқанын шығарды. Бір ғана шекара белдеуін шегендеп берудің өзі қаншама қажыр-қайратты қажет етті десеңізші.
Әлбетте, Нұрсұлтан Әбішұлын жаһандық саясатта танымал еткен ең алғашқы қадамдардың бірі – Семей ядролық сынақ алаңын жабу туралы Жарлығы болды. Сол жылдары КСРО сияқты әскери әлеуеті зор мемлекеттің ядролық қару-жарағына ие болып қалу Қазақстанға қаншалықты артықшылық бермек, әлде жаңа бір шиеленістің ошағы тұтана ма деген сауалдар күн тәртібінде тұрған-ды. Өйткені еліміздің қолындағы ядролық арсенал осы санатта әлемнің алғашқы төрттігіне қосылуға мүмкіндік беретін еді. Алайда, Елбасының саяси ерік-жігері арқылы қазақ ұлты әлемде ядролық сынақтан қатты зардап шеккен халық ретінде жойқын қаруды таратпау туралы бастама көтерді.
Тұңғыш Президенттің тоқтамын халықаралық қауымдастық та оң қабылдады. Бүгінге дейін Қазақстанның бастамасын қуаттаған бірқатар мемлекеттер ашық күнді тозаққа айналдырған ядролық полигондарын жауып, қолдау көрсетіп келеді.
Айталық Семей полигоны жабылғаннан кейін Ресейдің Жаңа жердегі сынақ полигоны, АҚШ аумағындағы «Невада» полигоны, француздардың Тынық мұхиттағы полигоны және Қытайдың Лобнор ядролық сынақ алаңы жұмысын тоқтатты. Жер шарының кез келген нүктесіне жетерлік бір мың екі жүз ядролық оқтұмсығы бар 110-нан астам баллистикалық зымыранды құрайтын мөлшері жағынан әлемдегі төртінші ядролық әлеует АҚШ және Ресеймен бірлесе отырып, залалсыздандырылды. 2006 жылдың қыркүйегінде аймақтағы өзге де елдермен бірге Орталық Азияны ядросыз аймақ деп жариялаған Семей келісіміне қол қойылды. Келісімге қазірдің өзінде 200-ге жуық мемлекет қосылып, 150-ден астамы ратификацияланды. Қазақстанның бұл бейбітшіл идеясы негізінде Президент Жарлыққа қол қойған 29 тамыз – Дүниежүзілік ядролық қаруға қарсы іс-қимыл күні ретінде аталып өтеді. Осы бейбіт бастаманы әлі де белсенді жалғастыруымыз қажет.
Елбасы – БҰҰ мінберінен әріптестерін атомды бейбіт мақсатқа қолдануға үндеген салиқалы саясаткер. Бұл мәселе 1946 жылы алғаш шақырылған Бас Ассамблеяда қозғалғанымен әлем елдері жанталаса қарулануын тоқтатпаған болатын. Сондықтан Тұңғыш Президенттің тегеурінді сөзі мен ісі бір арнадан табылып, ол жаһандағы жойқын қаруды таратпау жолындағы жүйелі жұмысты бастап берді. Сондай-ақ Нұрсұлтан Назарбаев ғаламдық жылыну мәселесіне де бейжай қарамай, әлем назарын Орталық Азияның ғана емес, адамзаттың бас ауруына айналған Арал проблемасына аударды. Өйткені теңіздің құрғаған табанынан ұшқан тұз солтүстік жарты шарға жеткен болатын. Бүгінде кіші Аралдың арнасы толып, тұздылығы азайып, балық шаруашылықтарына қайтадан қан жүгірді, теңіз табанынан көшкен құмды тоқтату үшін үлкен аумаққа сексеуіл ормандары егілуде. Ол осы орайда экологиялық апаттармен күресуге жәрдемдесу мақсатында әлемдік экономикалық мәселелердің реестрін дайындау сынды өте өзекті ұсыныс білдірді. Сол арқылы БҰҰ-ның әлемдік қарым-қатынастарды, адамзатқа ортақ мәселелерді реттеудегі орнын күшейтуге де үлес қосты.
Ол ұлтты біріктіруші ұлы тұлға ретінде тәуелсіздік тұжырымын бекітуге және нығайтуға бар күш-жігерін арнады. Еуразия құрлығындағы алыптардың ортасында отырып, достық рәуішті дипломатия арқылы мәмілегерлік жолды ұстанды. «Ел ұстама, ел ұстасаң, кек ұстама» деген бабалар сөзімен берік байлам жасады. Әлбетте, дүниенің екі бөлігі – Еуропа мен Азияның арасынан, екі өркениет – батыс пен шығыс мәдениетінің ортасынан, екі жүйе – тоталитаризм мен демократияның аралығынан жол тауып шыға білу – сұңғылалықпен, көрегендікпен сипатталатын саяси зор қабілет. Елбасы осы бір алшақ дүниетанымдардың арасынан қоғамға ортақ қасиеттер – азиялық дәстүр мен батыс жаңашылдығын жымдастыра отырып, жаңа тұрпатты мемлекеттің ұстынын қалыптастырды. Бүгінде барша әлем Қазақстанды қарқынды интеграцияның қатысушысы және бейбіт ел ретінде біледі. Бұл – Елбасының ерен еңбегі мен ерекше көрегенділігінің нәтижесі. Осы жолда ол АҚШ, Ресей, Қытай сияқты алпауыт елдердің, Еуропа, Азия елдері басшыларының бірнеше буынымен ресми-бейресми байланыс орнатып, Қазақстанның халықаралық қауымдастықтағы орнын айқындауға айрықша еңбек сіңірді.
Нұрсұлтан Назарбаев барлық реформаның қозғаушы күші де, кепілі де өзі болды. Сондықтан да қолға алған іс-қимылының дені сәтімен жүзеге асырылды. Оның бастамасымен еліміз жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға көшті. Барлық мемлекеттік құрылымдарда түбегейлі реформалар жүргізілді. Демократия дәстүрлері орнықпаған, құқықтық тәртіп беки қоймаған елде қатаң орталықтандырылған жүйеден еркін нарыққа көшу үздік-создық, ауыр әрі күрделі болды. Бұл Нұрсұлтан Әбішұлы тарапынан жасалған тәуекелі зор, үлкен қадам еді.
НАТО-ның Бас хатшысы Дж. Робертсон бұл туралы кейін: «Президент Назарбаевқа өткенді бұзу және ел ішінде шынайы реформаларды жалғастыру, тез өзгеретін халықаралық жағдайға бейімделудің қаншалықты қиынға түскенін жақсы түсінеміз» деп еске алады. Міне, осындай өтпелі кезеңде Елбасына бір мезгілде бір-біріне қайшы келетін мәселелерді шешуге тура келді. Ол бір жағынан халықтың күнделікті өмір сүруіне қажетті нәрселермен – қалалар мен елді мекендердегі жылу, жарық мәселелерін шешумен, екінші жағынан мемлекеттің ұзақ мерзімді стратегиялық даму жоспарларын айқындаумен айналысты. Бірінші кезеңде қатаң билік жүйесімен астасқан экономиканы либералдандыру міндеті тұрды. Өйткені мейлінше аз шығын мен күш жұмсай отырып, жоспарланған өзгерістерді жасау үшін қуатты атқарушы билік және халық алдындағы, тарих алдындағы жеке жауапкершілік керек екенін жақсы түсінді. Ең қиын реформалар осы уақытта жүргізілді. Жекешелендірудің бірнеше кезеңі өткізілді. Нәтижесінде өндіріске жан бітті, қаржылық және макроэкономикалық тұрақтандыру іске асырылды, бюджет пен салық жүйесі құрылды, инфляция жүгенделді, халықтың өмір сүру сапасының ең төменгі жеткілікті деңгейі қамтамасыз етілді.
Президенттің бас болып атқарған үлкен бір қызметі – ұлттық валютаның қолданысқа енуі. Өзіндік қаржылық-экономикалық жүйе құрылды, биліктің атқарушы органдарының бірыңғай вертикалы бекітілді, Қарулы күштер және басқа да күштік құрылымдар жасақталды, мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігі нығая түсті. Сонымен қатар көппартиялы жүйе жасалып, азаматтық қоғамның негізі қаланды, баспасөздің еркіндігіне жол ашылды. Қазақстан өзінің өркениетті даму жолын таңдады.
Қол жеткізілген жетістіктер мемлекеттік дамуды жоспарлаудың келесі кезеңіне өтуге, стратегиялық сипаттағы міндеттерді шешуге мүмкіндік берді. Осылайша Президенттің бастамасымен Қазақстанды дамытудың 2030 жылға дейінгі жоспары жасалды. Бұл құжат елімізді жаһандық дамудың күрделі өткелдерінен, сындарлы сәттері мен дағдарыстарынан аман алып өтуге жол сілтеді деп нық сеніммен айта аламыз. 2012 жылы еліміздің жаңа «Қазақстан-2050» стратегиясы қабылданды. Осы арқылы ХХІ ғасырдағы жаһандық он сын-қатерге дайын болу жөніндегі негізгі бағыттар белгіленіп, еліміздің алдына әлемнің дамыған 30 мемлекетінің қатарына қосылу міндеті қойылды.
Негізгі жетістіктерге сыртқы байланыс саласында көптеп қол жеткізгенімізді айтуға болады. Жетекші елдердің арасындағы теңгерімді саясатқа негізделген дипломатия арқылы еліміз ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге мүмкіндік алды. Елбасы әлемде жан-жақты байланысты жүргізе отырып, көпвекторлы саясаттың негізін қалады, оның авторы атанды. Ол бұрынғы КСРО мен ТМД кеңістігіндегі әріптестерінің арасынан жаһандық деңгейде мойындалған әлемдік көшбасшылардың санатына енді. Бұл жөнінде «Президент Назарбаев – кеңестік саясаттағы жарық жұлдыз, түрлі республикалар арасындағы ірі тұлға. Қазақстан лидері – белгілі деңгейде қатал, тәжірибелі, жедел шешім қабылдай алатын адам. Одақтың басқа республикаларының өзі мойындаған жылы шырайлы, талантты және табанды басшы. Назарбаев елді басқарып тұрғанда, Қазақстанның табыстарға жету мүмкіндігі анағұрлым мол болады» деген Сингапурдың бірінші Премьер-министрі, көрнекті саяси тұлға Ли Куан Юдың бағасы әділ болғанын тарихтың өзі дәлелдеп отыр.
Нұрсұлтан Назарбаев әртүрлі мінезге ие адамдармен жарасым таба алады. Әрине оның харизматикалық болмысы туралы аз айтылмайды. Мұндай сирек қасиет әркімге беріле бермейді, бұл – расында да ең әуелі табиғат сыйы, содан кейін адамның өзін өзі үнемі дамытуына тікелей байланысты қасиет. Ұзақ жылдар бойы Елбасының еңбегіне шәкірті ретінде де, серіктесі ретінде де, үзеңгілесі ретінде де көңіл аудара жүріп, әр кез қабілетіне таңғалатынымды жасырмаймын. Ол көп оқиды, ұлттық әдебиетке ғана емес, шетел әдебиетіне де көңіл бөледі, барлық оқиғадан хабардар болып отырады, елдің тарихы мен мәдениетін жетік біледі, әсіресе экономикалық ақпаратқа жіті ден қояды.
Сыртқы саясатта қызмет еткен адам ретінде Нұрсұлтан Назарбаевтың шетелдік басшылармен кездесуге өте тыңғылықты әзірленетінін білемін. Ол Сыртқы істер министрлігі мен басқа да ведомстволар дайындаған ақпараттық материалдармен мұқият танысқан, содан соң жеке қойын дәптеріне өзінің тезистерін жазған еді. Оны барлық нәрсе қызықтырған деуге болады: сол елдің экономикалық жағдайы, кездесетін тұлғаның мінезіндегі ерекшеліктер, іскерлік қасиеттері және басқалар. Осының бәрін мықтап көңілге түйетін Тұңғыш Президент барлық әріптестері, тіпті БАҚ өкілдері үшін де тартымды, қызғылықты әңгімелесушіге айналады. Ең ерекше қасиетінің бірі – әзіл сөзді орынды қолданады. Елбасының тауып айтатын әзіл-қалжыңы әр кездесу соңынан әлемдік саясат өкілдері арасына бірден тарап кетеді. Оның тапқырлығын шетел саясаткерлері үнемі жоғары бағалайды.
Бұл қасиеттері оны ұдайы жетістікке жеткізіп келеді. Дегенмен, саяси тұлғасының жөні бөлек. Ол әлемдік оқиғалар туралы, оны өз еліне өлшеп-пішу арқылы заманауи қарым-қатынастағы құрылымға үйлестіру туралы үнемі ойланады. Иә, Елбасы Қазақстанның әлемдік саясаттан шеткері қалмауы үшін де шетелдерге көбірек шыққан, резиденциясында шетелдік қонақтарды жиі қабылдаған.
Нұрсұлтан Әбішұлы Уинстон Черчилльдің «Қиын уақытта елді мықты басшы басқаруы керек» деген сөзін басшылыққа алады. Қазақстанға қатысты қарасақ, саясат алыбының бұл тұжырымы өте өзекті, өйткені мұндай басшылықсыз ел оң өзгерістер жасай алмас еді. Елбасы өзі атап өткендей, реформалардың нәтижесінде ең басты мақсатқа – адамдардың психологиясын өзгертуге қол жетті. Сондықтан Францияның экс-президенті, көрнекті саясаткер Жак Ширак: «Франция 1991 жылдан бергі өзгерістерді өте маңызды әрі шешуші өзгерістер санайды. Белгісіздік және күрделілік жағдайында Сіздің еліңіз мемлекеттік құрылыстың кері айналмайтын жолына түсті, өзінің ұлттық құндылықтары мен ұзақ тарихына адалдық танытып, адамзаттың ортақ демократиялық қағидаттары мен құқықтық мемлекетке бейілділігін көрсетті» деп зор бағасын бере отырып, Нұрсұлтан Әбішұлының Азиядағы өзара ықпалдастық және сенім шаралары жөніндегі кеңесін шақыру, дін мен мәдениеттер арасындағы диалогтарды дамыту іспетті бастамаларын қолдайтынын жеткізді.
Елбасының арқасында Қазақстан интеграциялық үдерістерге ашық ел ретінде танылды. Мәселен, Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Еуразиялық экономикалық одақ, Ислам ынтымақтастығы ұйымы, Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы, Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы, Түркі кеңесі және т.б. халықаралық ұйымдардың белсенді мүшесі әрі бастамашысы ретінде еліміз аймақаралық, мемлекетаралық қарым-қатынастарды тиімді дамытудың жақтаушысы болып келеді.
Елбасының ел астанасын Арқа төсіне көшіру туралы идеясы Қазақстанның дамуындағы маңызы зор тарихи бетбұрыс болды. Оның елорданы Есілдің жағасынан салу жөніндегі бастамасы еліміздің қоғамдық-саяси өміріне де, әлемдік қауымдастық алдындағы беделіне де айтарлықтай серпіліс әкелді. Бұл еліміздің геосаяси бағытын нығайтуға үлкен үлес қосты. Қазақстанның біртұтас ел ретіндегі дамуын айқындай түсті. Астананы көшіру идеясы елді біріктіруші факторға айналды. Бүгінде елордамыз – халқымыздың мақтанышы һәм сүйікті шаһары. Былтыр мен астана авторының елорданы салып, дамытуға қосқан орасан зор үлесін әділ бағалай отырып, қалаға Нұр-Сұлтан атауын беру туралы шешім қабылдадым. Бұл дұрыс шешім болғанына еш күмән жоқ. Бұл қадам Қазақстанның жаңа тарихы мен Елбасы есімінің біртұтас ұғымға айналғанын білдіреді.
Жаңа астанамыз әлемде бейбітсүйгіш қала ретінде ЮНЕСКО-ның арнайы бағасына ие болды. Нұр-Сұлтан қаласы қазір Қазақ елінің ғана емес, әлемдік ойталқылардың орталығы, халықаралық басқосулардың айтулы алаңы ретінде қалыптасты. Астанамызда 2010 жылы ЕҚЫҰ саммиті өтіп, әлем елдерінің басшылары бас қосты. Елорда 2011 жылы Қысқы Азия ойындарын Алматы қаласымен бірлесіп ұйымдастырды. 2017 жылы ЭКСПО халықаралық көрмесі көз алдымызда зор табыспен өтті. Қазақ елі аталған көрмеде әлемдегі өзгермелі жағдайды ескере отырып, баламалы қуат көздерін дамыту туралы бастама көтергені мәлім. Бүгінде бұл бағытта жаңа технологиялар қолданысқа кеңінен енгізілуде. Осылайша жас мемлекетіміз Жер шарының табиғи ресурстарын тиімді пайдалануға және қоршаған ортаны барынша қорғауға өзіндік үлесін қосты. Әлемдегі дәстүрлі діндер мен конфессиялар көшбасшыларының съезі тұрақты түрде өтіп келеді. Жаһандық деңгейдегі саясаткерлер Қазақстанның этносаралық татулық үлгісін «Назарбаев моделі» деп атайды. Олар Қазақстанның бұл тараптағы тәжірибесін жіті зерделеп, басқа елдерге таратуға да ықыласты болып отыр. Елордамыз Сирия дағдарысы бойынша Астана процесі атауымен бітімгершілік миссиясына қызмет етті. Осының бәрі шаһардың шынайы келбетін қалыптастырып, шын мәніндегі бейбітшілік қаласы екенін жаһан жұртына дәлелдей түсті.
Нұрсұлтан Назарбаевтың басшылығымен ел экономикасы қарыштап алға басты, индустрияландыру бағдарламалары бойынша жемісті жұмыс жүргізілді. Көптеген кәсіпорын құрылып, бәсекелестікке төтеп бергендері ел игілігіне қызмет етуде. Табиғи ресурстарды игеруге әлемнің маңдайалды корпорациялары жұмылып, Қазақстан экономикасына қомақты инвестиция құйды. Олар бүгінде бюджетке айтарлықтай салық түсімін қамтамасыз етіп отыр. Бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі тұрғысынан да ел инфрақұрылымына қажетті нысандар көптеп салынды. Мұның бәрі ең әуелі халыққа жұмыс тауып беруге жол ашты.
Негізі, бизнес нағыз бәсекелестік ортада дамитыны белгілі. Ол үшін қолайлы орта құрылып, қажетті заңнамалық-құқықтық қолдаулар жасалуға тиіс. Яғни салынған инвестицияның қорғалатынына, әділ бәсекелестік ортада жұмыс жүргізілетініне сенім болуы қажет. Мемлекет кепілдігі осы арада керек. Бұл міндеттемені мемлекеттік институт жоғары деңгейде орындады. Қазір Қазақстанға инвестиция салуға мүдделі шетелдік инвесторларға қажетті жағдайдың бәрі бар. Жыл сайын елге тартылған инвестиция көлемі артып келеді. Бұл үрдіс халықтың әл-ауқатының артуына, тұрақтылығының нығаюына септігін тигізуде.
Қазіргідей аумалы-төкпелі заманда кез келген өзгеріске даяр болу, үнемі ізденісте жүру, өзін өзі жетілдіру өте маңызды. Бұл ретте Елбасының «Болашаққа бағдар: Рухани жаңғыру» атты мақаласы Қазақстан қоғамының ой-санасын прагматизмге үндеуге зор үлес қосты. Ел руханиятының айнасы іспеттес осы бағдарлама арқылы мәдениетіміз бен өнеріміздің жоғы түгенделіп, бары бағасын алды. «Рухани жаңғыруда» мемлекетіміздің жаңа сапалық деңгейге көтерілуіне мүмкіндік беретін қажетті қадамдар нақты белгіленді.
«Елу жылда ел жаңа, жүз жылда – қазан» дейді халқымыз. Нұрсұлтан Назарбаев еліміздің билігін қолға алған 30 жылдың ішінде жаңа мемлекет құрудың барлық қиындығын бастан өткерді. Еңселі мұраттарды еңсеріп, толағай табысқа қол жеткізді. Қазақ жұртын төрткүл дүниеге танытып, барша әлемге мойындата білді.
Мен Елбасынан көп нәрсе үйрендім, өмірлік өнеге алдым. «Төрелі жерге ел тоқтайды, төбелі жерге мал тоқтайды». Былтыр еліміздің тарихында үлкен бетбұрыс болды. Тұңғыш Президент биліктің ауысуы барысында маған өлшеусіз сенім артты. Бұл тағы да Елбасы ел мүддесі жолында кез келген шешімге бара алатын ерекше батылдығын байқатты. Ең бастысы, біз биліктің ауысуын тұрақтылық жағдайында өткізе білдік. Бұл – Елбасының парасаты мен көрегенділігін көрсеткен тарихи оқиға. Былтырғы Президент сайлауында халық Елбасының стратегиялық бағдарын қолдап дауыс берді. Сондықтан бұл жеңіс – халқымыздың жеңісі!
Менің «Игілік – баршаға! Сабақтастық. Әділдік. Өрлеу» атты сайлауалды бағдарламам Елбасының бастамасымен қол жеткізген жетістіктерді еселеуге, Тұңғыш Президенттің бағытын жалғастыруға негізделген. Осылайша елімізде сабақтастық салтанат құрды. Бұл бағытта «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасын жүзеге асырудамыз. Ұлттық қоғамдық сенім кеңесі ел ішіндегі күрделі мәселелерді билік тармағына жеткізуші алаңға айналды.
Биылғы алғашқы жартыжылдық барлық әлем елдері секілді Қазақстанға да оңай тимеді. Жаһанды әбігерге салған пандемия бізді де айналып өтпеді. Бұл сын-қатерлер халқымызды біріктіре түсті. Нұрсұлтан Назарбаевтың «Біз тәуелсіздікті сәт сайын қорғауымыз керек!» деген қанатты сөзі бар. Жер шарының тұрғындарына қауіп төндірген қатерлі дерттен азаматтарымызды қорғау – тәуелсіздігімізді де қорғау деп білемін.
Індетпен күрес шаралары әлі жалғасады. Елбасы осы сындарлы кезеңде де елімен етене екенін білдіріп, өзі жетекшілік ететін Nur Otan партиясының жалпыхалықтық «Біз біргеміз!» акциясын жариялады. Үндеу тастап, үнемі бір-бірімізге қолдау көрсетуге шақырды. Күллі ел Елбасының ізгілікке шақыруын қабыл алып, күрделі кезеңде береке-бірліктің үлгісін көрсетуде. Бұл игі бастама Нұрсұлтан Әбішұлының халықты мемлекеттік мүддеге жұмылдырушы тұлға екенін тағы да айқын танытты.
Елдегі әлеуметтік ахуалды оңалту – біздің негізгі міндетіміз. Әлеуметтік қолдаумен бірге халықты еңбекке тартудың маңызы зор. Сондықтан жаңа жұмыс орындарын құруға күш салатын боламыз. Қазақстанның білімі мен ғылымын дамытуға ден қоямыз. Бұл – ел экономикасы мен келешегі жолындағы нақты қадам. Болашақта қазақстандықтардың адами әлеуеті жоғары болуы қажет.
Елбасы – еліміздің негізін қалаушы, елдігіміздің символы, тәуелсіз Қазақстанның төл тарихының бастауында тұрған тұғырлы тұлға! Қазақ елі қарымды қайраткерге үнемі құрмет көрсетіп келеді. Сексеннің сеңгіріне сергек жеткен саясаткердің ел мен жер алдындағы ұшан-теңіз еңбегі – ұрпаққа үлгі, баршаға өнеге! Тәуелсіздіктің бастауындағы ұйқысыз түндер мен тынымсыз күндердегі атқарылған істерді кейінгі буын келешекте әлі талай рет зерделейді, әділ бағасын береді.
Нұрсұлтан Назарбаевтың бар ғұмыры тәуелсіздіктің елең-алаңынан бастап бүгінге дейін Қазақ мемлекетін нығайту ісімен біте қайнасып келеді. Шетелдіктер оны заманауи Қазақстанның негізін қалаушы және көшбасшысы ретінде жақсы біледі, сыйлайды. Тұңғыш Президентіміздің мемлекет қайраткері ретіндегі қарым-қабілеті талассыз мойындалған. Мен Елбасымыз бен шетелдіктер арасындағы көптеген халықаралық кездесулер мен келіссөздердің куәсі болғандықтан, осыны зор жауапкершілікпен айтуға хақым бар деп ойлаймын. Ол – шын мәнінде жаһан жұртына кең танымал, халықаралық қауымдастықта айрықша беделді, әлемдік деңгейдегі саясат сардары. Елбасы бұл биікке қажырлы еңбегімен, парасат-пайымымен, маңдай терімен жетті.
Ендеше, біз өскелең ұрпақты барша жұрт мақтан тұтатын тарихи тұлғаның тағылымы арқылы тәрбиелеуіміз керек.
Толығырақ ...
Алматы облысы бойынша сегіз жүзден астам тұрғын үйлерінен мемлекеттік қызметті алды
Мемлекеттік қызметтерді үйде отырып І және ІІ топтағы мүгедектер, 70 жастан асқан қарттар, Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектігі бар балалар ала алады. Ол үшін олардың өздері немесе қамқоршылары 1414 қысқа нөміріне қоңырау шалып, өтініш қалдыруы керек. Бұдан кейін «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының мамандары оларға хабарласып, үйлеріне барып мемлекеттік қызметті көрсету күні мен уақытын белгілейді.
Биылғы жылдың 5 айында Азаматтарға арналған үкіметтің филиалдары тұрғындардың үйіне барып, 800 астам мемлекеттік қызмет көрсетті.
«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының Алматы облысы бойынша филиал директоры Ермек Бекжунусовтың айтуынша, үй-үйге барып мемлекеттік қызмет көрсету – корпорация құрылған сәттен бастап пайда болған қызмет және осы күнге дейін ол өзектілігін жоғалтқан емес. «Азаматтардың үйлеріне барып көрсетілетін ең танымал қызметтер – паспорттар мен жеке куәліктерді беру, мүгедектерді сурдо-тифлотехникалық және міндетті гигиена құралдарымен қамтамасыз ету, мүгедектерді протездік-ортопедиялық көмекпен қамтамасыз ету үшін құжаттарын рәсімдеу», – деді Бекжунусов.
Мемлекеттік корпорация қызметкерлері коронавирус пандемиясын ескере отырып, қызмет көрсету барысында барлық қауіпсіздік шараларын сақтайды. Барлық маман маскалармен және антисептиктермен жабдықталған. Қызмет алушылармен байланысты азайту үшін ХҚО мамандары дәлізден ары өтпей, әлеуметтік қашықтықты сақтайды.
Айта кету керек, «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы мүгедектерге мемлекеттік қызмет көрсету жұмысына көп көңіл бөледі. Азаматтардың үйлеріне барып мемлекеттік қызмет көрсетумен қатар, ХҚО мамандары есту және сөйлеу қабілеті нашар адамдарға мемлекеттік қызметтерді көрсету үшін ым-ишара тілін меңгерген.
Сондай-ақ, мүгедектігі бар 68 азамат Алматы облысы бойынша филиалында түрлі лауазымдарда жұмыс істейді.
Больше 800 госуслуг получили жители Алматинской области на дому
Услуги на дому могут получить инвалиды 1 и 2 групп, пожилые люди старше 70 лет, участники ВОВ и дети с ограниченными возможностями. Для этого, им или их опекунам необходимо позвонить на короткий номер 1414 и оставить заявку. После чего с ними свяжутся специалисты госкорпорации «Правительство для граждан» и назначат дату и время оказания госуслуг на дому.
Всего за 5 месяцев текущего года филиал по Алматинской области оказал больше 8 сот госуслуг с выездом на дом.
По словам директора филиала Ермека Бекжунусова оказание госуслуг на дому действует с момента создания корпорации и не теряет своей актуальности. «Самыми востребованными услугами на дому остаются выдача паспортов и удостоверений личности, обеспечение инвалидов сурдо-тифлотехническими и обязательными гигиеническими средствами, оформление документов на инвалидов для предоставления им протезно-ортопедической помощи и т.д.», - отметил Бекжунусов .
В условиях пандемии коронавируса сотрудники госкорпорации оказывают услуги с соблюдением всех мер безопасности. Все специалисты снабжены масками и антисептиками. Для минимизации контакта с услугополучателями специалисты ЦОН не проходят дальше холла и соблюдают социальную дистанцию.
Стоит отметить, что госкорпорация «Правительство для граждан» уделяет большое внимание оказанию госуслуг лицам с ограниченными возможностями. Помимо оказания госуслуг на дому, специалисты ЦОНов обучены языку жестовой речи для оказания госуслуг людям с нарушениями слуха и речи.
Также на различных позициях в филиале работают 68 лиц с ограниченными возможностями.
Единство основано на государственном языке
Зоя МАГОМАДОВА, заместитель председателя чечено-ингушского этнокультурного центра:
В интервью газете «Ана тiлi» Глава государства назвал четыре шага по повышению статуса государственного языка в Казахстане: во-первых, казахский язык должен стать престижным, востребованным в нашем обществе, предпочтение надо отдавать тем, кто наряду с профессиональными качествами хорошо владеет казахским языком; во-вторых, следует поддерживать и поощрять представителей других этносов, хорошо владеющих казахским языком; в-третьих, проявлять толерантность и понимание к тем нашим соотечественникам, которые допускают фонетические и орфографические ошибки при использовании казахского языка; в-четвертых, работать над улучшением содержания телевизионных и радиопередач.
В данном интервью Президент РК Касым-Жомарт Токаев логически продолжил тему своего Послания, в котором говорит, что «необходимо проанализировать политические процессы и принять конкретные меры для укрепления нашего единства», подчеркивает государствообразующую роль казахского народа, а главным инструментом объединения называет государственный язык, отводя ему значение средства межнационального общения.
«Наша позиция: «Единство нации – в ее многообразии»!», – сказал в Послании Президент. Но верно и другое – многообразие должно иметь единую основу, в качестве которой и выступает казахский язык. Знание казахского будет и необходимым «социальным лифтом» для перспективной, одаренной молодежи всех национальностей, желающей поступить на госслужбу, принимать активное участие в общественной жизни и культуре страны.
Как преподаватель, я считаю, что год 175-летия со дня рождения великого Абая Кунанбайулы дает возможность и учащимся, и учителям уделить основное внимание казахской культуре, основанной на государственном языке, и следовательно, принять меры к его усиленному изучению. Пропаганда и повсеместное использование казахского языка – это и условие развития языков и культуры всех этносов. Вокруг данного принципа должна строиться национальная идея развития Казахстана, укрепление межэтнического согласия и межрелигиозного взаимопонимания.
****
Ангелина ВОЦКЕ, Бәйтерек орта мектебінің педагог-психологі:
Мемлекеттік тілді білу – міндет
«...Біз қазақ тілін жақсы білетін өзге ұлт өкілдерін қолдауымыз керек. Оларды Парламентке, өкілетті органдарға сайлап, мемлекеттік қызмет жүйесіндегі жоғары лауазымдарға тағайындап, мемлекеттік наградалармен марапаттап отырғанымыз дұрыс. Мұндай азаматтар қазақ тілінің деңгейін ұлтаралық қолданыс дәрежесіне көтеруге көмектеседі» – деген еді Қасым-Жомарт Кемелұлы «Ана тілі» газетінде жарияланған «Қазақ халқының тағдыры тарих таразысында тұр» атты сұхбатында. Рас, мемлекеттік тіл саясат жүзеге асыруда тілді жақсы меңгерген өзге ұлт өкілдері басқаларға шабыт сыйлауы әбден мүмкін.
Мемлекеттік тілді білу – сол елде тұратын барша азаматтардың міндеті. Мейлі ол қазақ, орыс, кәріс немесе басқа ұлт өкілі болсын. Біз Қазақ елінде тұрып, осы жердің суын ішіп, осында еңбек етіп, өмір сүріп жатқан соң, заңмен айшықталған мемлекеттік тілді де білуіміз керек. Айталық, Францияда тұратын ұлттардың барлығы француз, Жапониядағылар жапон, Қытайдағылар қытай тілінде сөйлеп, сол тілде қарым-қатынас жасайды (халықаралық қатынас тілі саналатын ағылшын тілін қоспағанда). Біз де осындай дамыған мемлекеттерден үлгі алып, солай қарай ұмтылуымыз керек. Ол үшін Мемлекет басшысы айтпақшы, бос ұран мен қу шөппен ауыз сүртудің қажеті шамалы. Нақты еңбек етіп, іске кірісу керек. Бұл межеге орыс тілінің тынысын тарылтпай-ақ жетуге мүмкіндік зор. Қазақ тілін білмейтін қазақтандықтарға өзге ұлт өкілдері үлгі болуы тиіс. Мұндай азаматтар бүгінде ел алдында жүр. Енді ғана 30-дан асқан Геннадий Шиповских бүгінде Парламент Мәжілісінде депутат болып отыр. Ұлты орыс болса да, қазақ тілін жетік меңгерген мәжілісмен депутаттық сауалдардың барлығын мемлекеттік тілде қояды. Оксана Петерс, Ирина Тен, Майя Веронская, Ламбриан Топузидис сынды қазақ тілді тележурналистер көпке үлгі болған еді. Бүгінде Мемлекет басшысы осыған баса назар аударып, мемлекеттік тілге деген қызығушылықты өзге ұлт өкілдері арқылы оятуды қолға алуда.
Расында, тілді білген сайын сол ұлттың өзін де біліп, терең бойлай бастайсың. Мен де осы күнге дейін мемлекеттік тілді меңгеріп, қазақ тілінен өткен бірнеше байқауларға қатыстым. Күні кеше ғана қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбаевтың 175 жылдығына орай ұйымдастырылған «Абай оқулары» облыстық байқауында жүлделі ІІІ орынды иелендім.
Дәрия ЖАЗЫЛБЕК, волонтер:
Ұлттық болмысқа сай бағдарламалар керек
Мемлекеттік тіл – жекелеген ұлттың ғана емес, елімізде тұратын әрбір қазақстандықтың мақтанышы. Сондықтан, оны құрметтеу, білу, біліп қана қоймай, күнделікті өмірде қолданып, дамуына үлес қосу баршамыздың азаматтық парызымыз.
Бұл турасында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев республикалық «Ана тілі» газетіне берген сұхбатында айтып өткен еді. Президент өз сөзінде өткен ғасырдың бас кезіндегі аз ғана халықтан Орта Азиядағы ең үлкен ұлтқа айналған өзбек халқын мысалға келтіріп өтті. Олар да қазақ халқы секілді Кеңес үкіметінің құрамында болып, 90 жылдары тәуелсіздікке қол жеткізген. Осы уақытқа дейін бос ұрандамай, тіл мәселесін шешіп алған. Олар өзбек тіліне басымдық беру арқылы, орыс тілін қолдана отырып-ақ, ана тілінің дәрежесін көтере білген. Біз де өзбек ағайындардың тәжірибесінен үлгі алуымыз керек.
Осы тұста бүгінгі тәрбие құралына айналған телевизиялық бағдарламалардың сапасына, ұлттық менталитетке сай келуіне аса мән беріп, отандық бағдарламалар жасау керектігін өте ұтымды көтерді Мемлекет басшысы. Қазіргі уақытта еңбектеген баладан еңкейген қарттарға дейін үйдегі «көк сандықты» ашады. Қарап отырсаң барлығы шетелдік, әсіресе, көрші Ресейдің бағдарламаларын айна-қатесіз көшіріп алған. Бұл біздің болмысымызға сай емес. Арзан ойын-күлкіні мақсат еткен жобалардан гөрі, ұлттық идеяға қызмет ететін дүниелерді шығарған жөн. Бұл да мемлекеттік тіл мәртебесінің артуына септігін тигізері анық.
Елдігіміздің іргесін нығайтайық
Қазақстан Республикасы Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Ана тілі» газетіне берген сұхбатында мемлекеттік қызметкерлердің мемлекеттік тілде еркін сөйлейтін болуы керек. Әсіресе, халықпен тығыз жұмыс істейтін лауазым иелеріне бұл тұрғыда қатаң талап қойылуы керек деген сөздері көңілге қонымды.
Сондықтан еліміздің бүгінгі басшысы айтқандай көп сөзбұйдаға, саясаттандыруға салмай нақты іске көшу керек. Ал нақты іс жайында айтар болсақ, бүкіл ел болып мемлекеттік қазақ тіліне күнделікті өмірде мән бере жүруіміз қажет. «Өз ағам» деген өзбек көршіміз ұрандатпай-ақ тіл мәселесін толық шешіп алғаны да мысалға келтірілген сұхбатта. Ал өз басымнан өткен мынадай оқиғаны айтпай кете алмадым. Ташкенттің орталық базарының алдында тағам саудалап тұрған өзбек азаматынан орысша оқыған туысқаным орысшалап кәуәп сұрап еді, мойнын да бұрмады-ау акамыз. Мәселенің мәнін түсініп кәуәпшіге қазақша сәлемдесіп, өтінішімізді де өз тілімде жеткізіп едім, өзбек өз ағам «жайылып жастық, иіліп төсек» дегендей жік-жапар болып қызметін көрсетті. Міне өз тілін төмендетіп, анасының тілін меңгере алмай жүрген қандастарымызға қандай сабақ беріп еді сонда.
Ал биік лауазымды мемлекеттік қызметкер қағазға қазақша жазып берген мәтінді акцентпен, яғни шетелдік азаматша сөйлеп міңгірлеп тұрғанда намысымыз келетіні де шындық.
Сондықтан сөзді қойып, іске көшейік – ел болып бай да көркем ана тілімізді игеріп, елдігіміздің іргесін нығайтаық.
Хайролла АХМЕТЖАНОВ,
бас редкатор,
Қазақстанның құрметті журналисі
Соңғы жаңалықтар
440 действующих ядерных…
440 әлемдегі қолданыстағы ядролық…
Халықтық штаб мүшелері бірнеше…
Атом электр станциясы экологиялық,…
ChatGPT Қазақстанда АЭС салудың…
Солнце, ветер и атом: почему…
АЭС САЛЫНСА ФИЗИК-ҒАЛЫМДАРЫМЫЗ…
АТОМ ЭЛЕКТР СТАНСАСЫ -…
Строительство АЭС станет импульсом…
