Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің Алматы облысы бойынша департаменті (бұдан әрі - Департамент) жатырішілік ұрықтың хромосомалық патологиясы мен туа біткен ақауларын ерте анықтау мен диагностикалауға бағытталған пренатальды скринингті ұйымдастыру тәртібіне қатысты «Қазақстандық медициналық лабораториялардың қауымдастығы» ЗТБ шағымын қарады.

Шағымды қарау кезінде Департамент, Алматы облысының медициналық ұйымдары перинаталды скринингтік қызметтерді өзбетінше ұсынбайтынын және мемлекеттік және жеке зертханалармен бірлесіп жұмыс жасау туралы келісім жасайтындығын анықтады, бірақ Алматы облысының медициналық ұйымдарының көпшілігі перинаталдық скринингтік қызметтерді ұсыну бойынша бірлесіп жұмыс істеу туралы облыстың мемлекеттік клиникаларымен келісімдер жасасуды жөн көрген.

Осылайша, медициналық ұйымдармен перинаталдық скринингтен өтуі үшін науқастар негізінен мемлекеттік медициналық ұйымдарға жіберілген.

Бұл іс-әрекетте Департамент мемлекеттік және жеке медициналық ұйымдар арасындағы бәсекелестікті шектеу және осы өнім нарығына қол жеткізу үшін қосымша тосқауыл қою белгілерін көрді.

ҚР Кәсіпкерлік кодексінің 194 бабына сәйкес, Конституциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын сақтау мақсатында Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк, жергілікті атқарушы органдардың, мемлекет нарық субъектілерінің қызметін реттеу функцияларын берген ұйымдардың әрекеттерінен (әрекетсіздігінен), актiлер не шешiмдер қабылдаудан көрiнетiн бәсекелестiктi шектеуге немесе жоюға алып келген немесе алып келуі мүмкiн бәсекелестiкке қарсы әрекеттерiне (әрекетсіздігіне) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен тыйым салынады және олар толығымен немесе iшiнара жарамсыз деп танылады.

Осыған байланысты Департамент «Алматы облысының денсаулық сақтау басқармасы» ММ-не (бұдан әрі - Басқарма) мемлекеттік мекемесіне уәкілетті орган ретінде Алматы облысының медициналық ұйымдарымен бірлесіп жұмыс істеу туралы келісімдер жасасуға қатысты түсіндіру жұмыстарын жүргізу жолымен жіберілген бұзушылықтарды жою бойынша шаралар қабылдау туралы сондай-ақ, бұдан әрі денсаулық сақтау субъектілерінің қызметіне меншіктің түріне қарамастан осы зерттеуді жүргізетін барлық медициналық ұйымдарда перинаталды скрининг бағытында бақылауды жүзеге асыру туралы Нұсқама шығарды.

Осы Нұсқаманы орындау мақсатында Басқарма Алматы облысының барлық медициналық ұйымдарының басшыларына жазбаша түсініктеме жіберді, сондай-ақ алдағы уақытта Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасын бұзушылықтарға жол бермеуді және осы Нұсқама орындалмаған жағдайда Медициналық ұйымдардың бірінші басшысы жауап беретіндігін тапсырды.

ҚР Бәсекелестікті қорғау

және дамыту агенттігінің

Алматы облысы бойынша департаменті

***

Департаментом вынесено Предписание

Департаментом Агентства по защите и развитию конкуренции Республики Казахстан по Алматинской области (далее-Департамент), рассмотрено обращение ОЮЛ «Казахстанская ассоциация медицинских лабораторий» относительно порядка организации перинатального скрининга, направленного для раннего выявления и диагностики хромосомной патологии и врождённых пороков развития внутриутробного плода.

При рассмотрении обращения, Департаментом было установлено, что медицинские организации Алматинской области не оказывают услуги перинатального скрининга самостоятельно и заключают договора соисполнения как с государственными, так и с частными лабораториями, но большинство из медицинских организаций Алматинской области предпочли заключение договоров соисполнения на оказание услуги перинатального скрининга с государственными клиниками области.

Таким образом, пациенты для прохождения перинатального скрининга медицинскими организациями в основном направлялись в государственные медицинские организации.

В данных действиях Департамент усмотрел признаки ограничения конкуренции между государственными и частными медицинскими организациями и создание дополнительного барьера доступа на данный товарный рынок.

Согласно статьи 194 Предпринимательского кодекса РК запрещаются и признаются недействительными полностью или частично в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, антиконкурентные действия (бездействие) государственных, местных исполнительных органов, организаций, наделенных государством функциями регулирования деятельности субъектов рынка, выразившиеся в действиях (бездействии), принятии актов либо решений, которые привели или могут привести к ограничению или устранению конкуренции, за исключением случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан в целях защиты конституционного строя, охраны общественного порядка, прав и свобод человека, здоровья и нравственности населения.

В этой связи, Департаментом в адрес уполномоченного органа ГУ «Управление здравоохранения Алматинской области» (далее - Управление), вынесено Предписание о принятии мер по устранению допущенных нарушений, путем проведения разъяснительной работы с медицинскими организациями Алматинской области, относительно заключения договоров соисполнения, а также впредь осуществлять контроль за деятельностью субъектов здравоохранения, по направлению на проведение перинатального скрининга во все медицинские организации, осуществляющие данное исследование, не зависимо от формы собственности.

В рамках исполнения данного Предписания, Управлением, всем руководителям медицинских организаций Алматинской области направлено письменное разъяснение, а также дано поручение впредь не допускать нарушений законодательства Республики Казахстан в области защиты конкуренции и возложить ответственность на первых руководителей медицинской организаций за неисполнение данного Предписания.

ДАЗРК РК по Алматинской области