Ақиқатында, сұрапыл соғыстың не екені кейінгі буынға беймәлім ғой. Біз үшін сол майданды кешкендер – баһадүрлер. Соғыс – адамды тәубесіне келтіретін бір белгі ғана. Күнделікті көріп жүрген кинодрамадағы қантөгіс емес бұл. Көркем шығармаға да жатпайды. Ол – өмірдің өзі. Осы бес әріптен тұратын суық сөзді есту өте ауыр. Ал, оны басынан өткізген, толарсақтан саз кешіп, құрбан болған, ардың туын жықпай, биік ұстаған қайран бабалар қандай күйде болды екен? Бүгінде сұрапыл соғысқа қатысып, Ұлы Жеңіске қол жеткізген ардагерлер қатары сиреп барады. Олардың қарт көкірегіндегі қандай  бір сырдың салмағын сезу оңай ма?

Солтанбай Жарықбасов 1925 жылы 17 ақпанда ауданымыздағы Алға ауылында дүниеге келген. 1943 жылдың қаңтарында Ташкенттегі мергендер курсында оқып, сәуір айында әскерге аттанады.

– Менен бұрын әкем мен екі ағайым соғысқа кеткен еді. Сондықтан мені ешкім майданға шығарып салмады. Жалғыз сұрапыл соғысқа бара жатып: "«Егер аман қайтсам, үрім-бұтағымды өсірем!» – деп өзіме серт еттім. Жаратқан осы тілегімді қабыл етсе керек – қазір бала-шағаның ортасында бақытты өмір сүріп жатырмын, – дейді ғасырға жуық жасаған қарт майдангер. Солтанбай Жарықбасов Забайкалье майданындағы 25-қызыл тулы механикаландырылған бригаданың құрамында 1-батальоны, 1-ротасының пулемет бөлімшесінің командирі болған. Жапондықтарға қарсы соғысқа қатысқан. Шайқас майданында мергендігімен көзге түсіп, талай ерлік жасапты. Ардагер 1950 жылдың сәуірінде Алға ауылына оралып, колхоздың есеп комиссиясының төрағасы қызметін 1951 жылдың тамызына дейін атқарады. 1951 жылы Түрген педагогикалық училищесін, 1969 жылы Қазақ педагогикалық институтының тарих факультетін сырттай бітірген. 1951 жылдың қыркүйегінен 1956 жылға дейін Алексеевка және Ключи орталау мектептерінде мұғалім болып істеп, 1956 жылдан Алға бастауыш мектебінің меңгеруішісі, оқу ісінің меңгерушісі, 1971 жылдан 1985 жылға, яғни зейнеткерлікке шыққанға дейін, мектеп басшысы қызметтерін абыроймен атқарған. 1992 жылдан 2015 жылға дейін Бәйтерек ауылдық округі ақсақалдар кеңесінің төрағасы болып, өзінің туған топырағындағы көптеген түйіткілді мәселелерді шешуге бастамашы болған. Солтанбай атамыз бұл күнде ауданымыздың – құрметті азаматы, «AMANAT» партиясының мүшесі. 1 дәрежелі «Отан соғысы» орденімен және «1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің» мерейтойлық, мерекелік медальдарымен, «Құрмет» орденімен марапатталған ақсақал сегіз баласынан немере, немерелерінен шөбере сүйіп отыр. Өзінің үлкен әулетіне 2014 жылы Алматы облысы бойынша «Мерейлі отбасы» атағы берілді. Өмір жолы өнеге мен парасатқа толы қариямыз өзінің кіндік қаны тамған Алға ауылында ауылдастарының ақылшысы  болып ғұмыр кешуде.

–  Соғыс өзгерткен  тағдырлар қаншама. Олар туралы, соғыстың қаншалықты сұрапыл екенін біздің балалар білуі керек. Соны басынан өткерген адамдар бейбіт күндегі бақытты өмірдің тереңдігін түсінеді, оның берген барлық қуаныштары мен игіліктерін бағалай біледі. Екі ағам соғыстан қайтпады. Ал әкем 1944 жылы майданнан жаралы оралды. Ал кейін сұрау салып, екі бауырымның соғыста қаза болып, бауырластар зиратына жерленгенін білдім. Соғыс ешікімді де аямады. Қазақ «Орнында бар оңалар деген», сол бір сұрапыл жылдарды да еңсердік қой. Бейбіт өмірге не жетсін?! Тәуелсіз еліміздің тұғыры биіктеп, айбыны арта берсін! Бізді «Жаңа Қазақстанның» жарқын болашағы күтіп тұр, – дейді соғыс ардагері.

Бізге жеңіс бабалардың қанымен, аналардың терімен келді. Ерлік ешқашан халықтың жадынан ұмытылмайды. Біз ата-бабаларды ұлықтап, есімдерін ұрпақ жадында жаңғырта беруіміз керек. Иә, ерліктің тағылымы ұмытылмайды. Ол адамзатқа бейбітшілік пен тыныштықты мәңгілік сақтау керектігін ескертіп тұрғандай.

Е.АСЫЛ.