Баяндыны мен Еңбекшіқазақ Шелек аудандары қосылмай тұрып, сонау өткен ғасырдың сексенінші жылдары Қазақстан астанасы да, Жетісу өңірінің орталығы да Алматы қаласында болған кезеңнен бері білетін едім. Білгенде, таныс болып білдім демеймін. Тұрған тұрысы, жүрген жүрісі, сөйлеген сөзі, тағы басқа әр адамның өзіне ғана тән көзге ұрып тұратын ерекшеліктері болады. Қазақстан Журналистер Одағының съезі ме екен, әлде осы шара секілді бір жиын ба екен – мойнына фотоаппарат асынған тұлғалы да бойшаң, ашаң өңді жігіт маңғаз тұрысымен, сабырлы жүрісімен өзіне еріктен тыс назар аудартатын. Сол сексенінші жылдар соңындағы бір айтулы жиында. Ал, Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары аты әлемге белгілі тұлға Олжас Сүлейменов ұйымдастырып, басқарған "Невада-Семей" ядролық қаруға қарсы қозғалысқа қатысып жүрген маған Еңбекшіқазақ Шелек аудандарының аумағында осы "Невада-семей" антиядролық қозғалысының Қытайдағы Лобнор атом қаруын сынау полигонына қарсы бөлімшесін ұйымдастыру тапсырылды. «Лобнор» атом қаруын сынау полигоны Қазақстан-Қытай шекарасына тым жақын еді де радиоактивті ауа ағысы – жел, жауын деген табиғат құбылыстарымен біздің жерге де жетіп, залалы тиер еді. Хош, сонымен «Әлемдегі 5 атом сынағы полигондары жабылсын!» деп бес саусақты плакатқа жазып шерулетумен қатар! «Лобнор жабылсын!» деп те әлемге жариялап жатқан кез еді. Бәкеңді аудан орталығы Шелекте кездестіруім. Осы жерде митинг өткізіп полигонға қарсы наразылығымызды әлемге айғақтау үшін, әрине фотосурет керек. Ол кезде қазіргі цифрлы фотоаппаратура жоқ. "Киев" "Зенит" тағы басқа пленкалы фото аппараттар бар. Дәл осы сәттерде фототілшілерге ісіміз түскені шындық. Шелекте әріптесіміз Әбілбек редактор. Бәкең негатив аталатын пленкасымен көмектеседі, реті келсе фотоқағаздағы суреттерімен бөліседі.
Тәуелсіздік кезеңінің 1997 жылы екі аудан қосылғанда қысқартылуға түскен редакциядан кемі үш қызметкер қабылдау міндеттелген-ді. Әріптесім Әбілбек Айтақыновпен қатар Баянды Зәкіровті қалаған едім. Шелектегі газетте о кезде Бәкең жауапты хатшы болатын. Содан бері Баянды Әубәкірұлы өмірден озғанға дейін жиырма жыл қызметтес болып, бір терінің пұшпағын илеппіз. Жауапты хатшы деген қызметті – әскердегі штаб бастығымен теңестіруге болар. Салмақты мінезімен, адамға жақын бауырмалдығымен редакция ұжымымен бір отбасының мүшесіндей бірігіп, біте қайнасып кетті Бәкең. Офис-кеңсеміз аудандық әкімдік ғимаратында болғанда Бәкең 1-шағын ауданда тұрып жатты қосағы Әлиямен. "Тығыз жұмыс бола қалып редакцияға күтпеген жерде келе қалам кейде. Ешкім жоқ болғанда Бәкең мен Әлияның тұрағы оралады ойға. Қолдары босап кетсе сол үйге барып арқа-жарқа әңгімелескенді біздің ұл-қыздар тәуір көреді. Әрине, Әлияның әйбат шәйінің үстінде. Сол мен алғашқы Алматыдағы жиында көрген келбетінен өзгермеген Бәкең отбасының ұйытқысы, алыс-жақын туыстарының ақылшысы да болғанын білемін. Алғашқы зайыбы ертерек дүние салғаннан кейін Әлиямен отбасын құрды. Өзінде де бала-шағасы бар Бәкең Әлияның да балаларына қамқор әке бола білді. Той-томалақ, мерекелерді бірін-бірі жатсынбай бірге тойлап жатқанын көргенде көңілің толып, қызыға қарайтын едік.
Баянды Зәкіровтің әкесі Әубәкір Зәкіров неміс фашистерінің атын естігенде-ақ "Ахтунг Кольпак" деп есі шыға қорқатын партизан қолбасшысы Ковпактың атшысы болған, екен сол соғыс жылдары.
Бір жолы редакциямызға "Жетісу" газетін көп жылдар басқарған Жақыпжан Нұрғожаев келіп Баянды Зәкіровты "Жетісудың" меншікті тілшілігіне аттай қалап сұрап алды. Үш-төрт жыл өткеннен кейін телефон шалып тұр Жәкең. Баяндының жоғары білімі жоқ екен ғой, –дейді облыстық газет редакторы.
– Ия, онда жоғары тәжірибе, жоғары біліктілік, жоғары жауапкершілік бар! –деймін Жақыпжанға. – Ұнамаса қайырып бер "Еңбекшіқазаққа!".
– Жоқ, неге берейін жұмысын жақсы атқарып жүр. Бықсық сөз шығарып жүрген бір көре алмастар бар дағы, - дейді Жәкең.
Содан бері зейнеткерлікке шыққанға дейін "Жетісу" газетінің бір де бір саны Б.Зәкіровтің мақаласынсыз шықпаған десек қателеспеспіз.
Наурыз айы толы мерекелер, туған күндер, мерейтойлар. 1 наурыз – алғыс күні, 5 наурыз – қызметтесіміздің туған күні, 8 наурыз – қыз-келіншектер, аналар күні, 21, 22, 23 наурыз жаңа күн, жаңа көктем, жаңа жыл күні деп атап болып, Бәкеңнің, Баянды Зәкіров әріптесіміздің туған күнімен көмкеріп барып наурыз айын аяқтар едік кезінде.
Міне бүгін де Наурыз мерекесінің соңында 25 наурызда Баянды Зәкіров жетпіске толғанын тойлап отырар еді толғанып. Әріптестерінің ортасында, достарының, үлкен отбасының, ұл-қыздары, немере-шөберелерінің ортасында.
Әттең... Әттең өмір шындығы өзгеше. Бірақ ұрпақтары, ұжымдастары, достары, ағайын-туыстары Бәкеңді ұмытпай естеріне алып, елінің амандығын, немере-шөберелердің жарқын болашағын тілеп ізгі ниеттерін білдіруде.
Әумин.
Хайролла АХМЕТЖАНОВ.
