Сәбидің бұл өмірдегі ең жақын адамы – ана. Тоғыз ай тоғыз күн жүрегінің астында ұрық болып жаралғаннан жарық дүниеге келгенге дейін, ана сүтінен нәр алып, апыл-тапыл аяғын басқаннан кәмелетке келгенге дейін де ана жүрегі бала деп соғады. Көзі тірісінде ана ешуақыт баласын назардан тыс қалдырмаған.
Бірақ, бұл өмірде не болмай жатыр. Ойнап жүріп от басқан бойжеткендермен қатар әлі ана сүті аузында кеппеген жасөспірімдер жүкті болып, өмірге жасырын әкелген шақалағын қоқыс контейнерге, жол жиегіне лақтырған сұмдықтар да болып жатқаны бүгінгі өмір шындығы.
Бірақ бүгінгі мақалада айтпағымыз сәбиге деген екі түрлі көзқарас, екі түрлі тағдыр талқысы туралы. Карантин кезіндегі шектеулерге қарамастан аудан әкімінің бірінші орынбасары Айбек Бидаев басқарып, өткізілген «Кәмелетке толмағандар ісі және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссияның екі-үш отырысында қатарынан қаралған ауданымыздың бір ауылының тұрғыны Е. ныспылы азаматшаның кезінде анасы уақытша қалдырып кеткен А. есімді баланы қорғаншылыққа алу туралы өтінішін қарау мәселесі талқыланған болатын.
Жазылып отырған мақалада өмірде болып жатқан оқиғаны, оған қатысушы кейіпкерлерді, мекен-жайы мен аты-жөндерін тікелей атамай тек басқы әріптерімен ғана көрсетуімнің себебін оқырман түсінер деп сенемін. Өйткені А. есімді баланы бағып-қағып өсірген Е. ныспылы анада еш кінә жоқ. Өз балаларымен қатар кемшілік көрсетпей бағып-қағып, өсіріп отырған екен. Тек ол баланы құжаттандыру бүгінгі күннің талабы: денсаулық сақтау, білім беру салаларын ғана атап өтсек болғаны – құжатсыз ешқандай қызмет көрсетілмейтіні белгілі.
Заң талабы бойынша баланы қорғаншылыққа алу үшін оның анасының, иә әкесінің әрі кетсе атасы иә әжесінің, яғни сәбидің ең жақын туысқанының келісімі керек.
Сәбидің туған анасы әртүрлі себептермен оның ішінде отбасын құруға талпыныс та болу керек, баламен де, оны бағып отырған отбасымен де байланыс-ты үзіп алған екен.
Мемлекетіміздің кәмелетке толмағандар құқықтарын қорғау заңына сүйене отырып аудандық комиссия төрағасы А.Бидаев білім бөлімі мен оның жауапты қызметкерлері, ювеналдық полиция баланың анасын да, анасының анасын да тауып комиссияның кезекті отырысында үш жақтың да уәждерін тыңдап, баланы анасына қайтару керек деген шешім қабылдады. Жетімін жылатпаған, жесірін қаңғыртпаған қазақпыз деп, мемлекеттің, яғни жасөспірімдер құқығын қорғау комиссиясының құзырындағы егер бала қараусыз қалатын болса мемлекет баланы өз қарауына Заң негізінде алуға құқылы деген комиссия төрағасы Айбек Бидаевтың сөзімен аяқтауға болар еді. Бірақ мақаланың басында аталған Е. ныспылы азаматшаның, оның жұбайының адамгершілік қасиеттерін ерекше айтып өту керек.
Анасы баға тұруға қалдырып кеткен баланы жатсынбай, өгейсінбей өз балаларынан кем қылмай өсіру үлкен жүректі, адамгершілікті талап етеді. Баланы туған анасына қайтаруға келісім бере тұрып (Заң талабымен) Е. қылмастық көз жасын да жасыра алмады.
Әлбетте жас сәбиге де бауыр басқан отбасын, тай-құлындай тебісіп өскен балалардан бөлініп, туған да болса өз анасына, жаңа ортаға бейімделіп кету оңай емес.
Тек сол сәбиді бағып-қаққан отбасы мен туған анасының арасындағы, адами қатынас үзілмесе екен деп тілейік.
Х.Қасымұлы
