Бүгінде көпбалалы, әлеуметтік жағынан аз қамтылған отбасылардың және жетім балалардың жағдайы кімді болса да алаңдататыны ақиқат. Себебі олар – халықтың әлеуметтік жағынан алғанда әлжуаз тобына жатса, мемлекет тарапынан көрсетілетін қолдау ауадай қажет екендігі аян. Ал көрсетілетін көмектің маңыздысы жұмыспен қамту, соған сай білім беру, жалпы, нарықтық ортаға бейімдеу болса, арнайы аудан әкімдігінің жұмыспен қамту орталығына хабарласқан едік.
Мемлекетіміздің бұл бағытта арнайы «Еңбек» Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған бағдарламасы бар. Аталған бағдарлама әлжуаз топтың әлеуметтік мәселесін шешу мақсатында үш бағытты қамтыған. Алғашқысы, мектеп бітірген түлектерді еңбек нарығындағы сұранысқа сай мамандықтарға мемлекет есебінен оқыту. Бұған жетім және әлеуметтік жағынан аз қамтылған жанұяларда тәрбиеленіп жатқан мектеп түлектері және басқа санаттағы азаматтар да қатыса алады. Бұл бағытта биылғы жылы 150 азаматты оқыту жопсарланған. Сондай-ақ, ағымдағы жылы 250 азаматты қысқа мерзімді қайта даярлау курстарына жіберу жоспарлануда. Атап өтетіні, оқуға жолдама алған азаматтар шәкіртақы, ыстық тамақ, жатын орын және жол ақымен мемлекет есебінен толық қамтамасыз етіледі.
Былтырғы жылы 4783 адамды жұмыспен қамту жоспарланса, 2020 жылдың 1 қаңтарына 6093 адам аталған бағдарламаның қызығын көрген.
Бағдарламаның екінші бағыты – «Бастау бизнес» яғни кәсіпкерлікті дамыту жобасы бойынша азаматтарды оқыту жұмыспен қамту орталығының жоспары бойынша наурыз айына белгіленген. Бағдарлама қатысушылары өз бизнес идеяларын іске асыру мақсатында мемлекет тарапынан грант ала алады. Биылғы жылы осындай қаржылай қолдауды 100 айлық есептік көрсеткіш көлемінде 80 азаматқа беру беру белгіленсе, тағы да 18 азаматқа 200 айлық есептік көрсеткіш көлемінде грант беру жопсарлануда.
Былтырғы жылы «Бастау бизнес» жобасы аясында 313 аудан тұрғыны кәсіпкерлік негіздерін игеріп, 220 азамат 851 475 000 теңге көлемінде шағын несие алған. Сондай-ақ, жаңа бизнес идеяларын іске асыру мақсатында 70 азамат 17 500 000 теңге көлемінде гранттар алған. Сонымен қатар, әлеуметтік жағынан аз қамтылған жанұя азаматтарын және көпбалалы аналарды кәсіпті жүргізу негіздеріне оқытып, бастамасын қолдау мақсатында 27 азаматқа 13 635 000 теңге көлемінде гранттар берілген.
Былтырғы «Жастар жылы» аясында 29 жасқа дейінгі азаматтардың кәсіп ашып, оны жүргізуі үшін 68 азаматқа 34 340 000 теңге көлемінде гранттар берілген.
Бағдарламаның үшінші бағыты – жастар практикасы және азаматтарды қоғамдық жұмысқа тарту. Жұмсыпен қамту орталығының жоспарына сәйкес биылғы жылы 80 түлекке алғашқы жұмыс тәжірибесін беру мақсатында жолдама беру жоспарлануда. Сондай-ақ, тәжірибесін аяқтаған азаматтарды келісім-шарттың талаптарына сәйкес, сол мекемеге тұрақты жұмысқа орналастыру көзделуде.
Сонымен қатар еңбек нарығын дамыту, жұмыссыз азаматтарды қоғамдық жұмысқа тарту мақсатында 122 азаматқа жолдама беру жоспарланса, бүгінгі күнге 66 азамат қоғамдық жұмысқа тартылған. Жыл соңына дейін аталған азаматтардың барлығын тұрақты жұмыспен қамту жоспарланып отыр.
Былтырғы жылы Жастар жылы аясында оқу бітірген түлектерді жұмыспен қамту мақсатында 182 азамат алғашқы еңбек тәжірибесін алу мақсатында жолдама алған. Тәжірибені аяқтаған 137 жас келісім-шарттың талаптарына сәйкес тұрақты жұмысқа тұрғызылған. Сондай-ақ, әлеуметтік жұмыс орындарына жолдама алған 102 азамат та тұрақты жұмыспен қамтылған.
Сонымен қатар, ақылы қоғамдық жұмысқа 731 азамат тартылып, 599 азамат тұрақты жұмыспен қамтылған.
Мүмкіндігі шектеулі жандар да бағдарлама назарынан тыс қалмаған. Яғни, ауданымыздың 127 азаматы ақылы қоғамдық жұмыс орындарында және әлеуметтік жұмыс орындарында жұмыспен қамтылса, өз кәсібін дөңгелету мақсатында олар да гранттар мен шағын несиелер алған.
Сондай-ақ, 2019 жылы құрамында 51380 адам бар 9980 отбасына атаулы әлеуметтік көмек тағайындалса, оның ішіндегі 4806 отбасы көпбалалы төрт және одан жоғары балалары бар. Оларға бюджеттен 5725,8 млн теңге көлемінде қаржы төленген.
2020 жылдың 1 қаңтарынан атаулы әлеуметтік көмек берудің жаңа тәсілдері бойынша құрамында 232 адам бар 58 отбасынан өтініш қабылданған. Бүгінгі таңда, өтініштер учаскелік комиссиялар қарауында.
Әлеуметтік жағынан алғанда әлжуаз топтардың мәселесі аталған бағдарлама аясында шешімін таппақ. Сондай-ақ, дәулетіңді тасыту үшін міндетті түрде экономист, юрист болудың қажеті де жоқ. Елге дәнекерлеуші, ағаш ұстасы, электрик сынды мамандықтар жетіспейді. Осы олықылықтарды реттеу үшін қабылданған бағдарламаның шапағаты тиіп, жұмыссыздық түбегейлі жойылса деген тілегіміз де жоқ емес.
Әділет САРЫБАЙ
