Мемлекетіміздің 2050 жылға дейінгі даму стратегиясында көрсетілген еліміздің басты мақсаттарының бірі – бәсекелестікке қабілетті тауар шығарып, қызмет көрсетуге бағытталған теориялық алғышарттарды экономикалық нақты көрсеткіштерге ұластыру қажет. Ол – бүгінгі күннің көкейтесті талаптарының бірі. Ол үшін, экономистердің пайымдауынша, әр ел әлемдік шаруашылықта өз тауарымен және қызметімен өз орнын табуы тиіс. Яғни, мемлекет ішкі азық-түлік және киім-кешек сұранысын мейлінше өзі қамтамасыз еткен жағдайда ғана ұлттық экономика бәсекеге қабілетті болмақ және ол тұрақты экономикалық даму кепілі. Осыны көздеген Тұңғыш Президентіміз шөбі шүйгін, топырағы құнарлы кең байтақ даламызда ауыл шаруашылығы саласына баса назар аударуды тапсырды Үкіметке. Сәйкесінше, мемлекеттен түрлі қолдаулар көріп, төрт түлігін түгендеген шаруалар бүгінгі таңда ұлттық экономиканың дамуына өз үлестерін қосуда.
Осы орайда, Елбасы Н.Назарбаев: «Мемлекет ауыл шаруашылығына жан-жақты қолдау көрсетіп келеді. Қаржыландыру жыл сайын өсіп отыр. Еліміздің агроөнеркәсібінің негізгі мақсаты – ішкі нарықты өзіміздің азық-түлікпен және отандық өнімдермен 80 пайызға дейін қамтамасыз ету. Бүгінгі күні агроөнеркәсіп саласын дамытудың алдағы кезеңге арналған бағдарламасы әзірленген. Бұл салада ауқымды жұмыстар күтіп тұр» – деп, болашақтың іргетасын қалап кеткен еді. Аграрлы ауданымызда да бұл бағытта ауқымды жұмыстар атқарылып, жеміс-жидек, сүт пен ет өнімін өндіру қарқынды жүзеге асуда. Әсіресе, қос кеменің басын тең ұстап, өсімдік пен мал шаруашылығымен айналысып отырған шаруалар жетерлік. Солардың бірі – Бартоғай ауылдық округінде орын тепкен «Шелек» өндірістік кооперативі.
Ірі шаруашылықтың іргетасы 1995 жылғы аумалы-төкпелі заманда құрылған. Негізін қалаған ауданымыздың құрметті азаматы Аянбек Дауытқұлов 20 жылға жуық шаруашылықты өзі басқарып, дамытып келген. 2012 жылы өзінің ұлы Исламбек Аянбекұлы өндірістік кооперативті өз қолына алған. Жақында бартоғайлықтарды тұрақты жұмыспен қамтып, сүтті бағыттағы мал өсіруде көпке үлгі болып отырған шаруашылыққа арнайы барып, жұмыс барысымен танысқан болатынбыз.
Жаз маусымында кеңсе мен үйде отырмайтын шаруалардың жайы бізге мәлім болғандықтан, тікелей егістікке жол тарттық. Ойлағанымыздай іздегенімізді егістік алқабынан тауып, кооператив басшысы Исламбек Аянбеков алдымен өсімдік шаруашылығы жайлы әңгіме қозғады. Бүгінде 1050 гектарға соя, жүгері, жоңышқа мен көпжылдық шөп отырғызған олар күз айы таяған сайын жиын-терім науқанына қызу дайындық үстінде. Мұндағы өнімдердің негізгі бөлігі Алматы қаласының маңындағы ірі фермаларға сатылады. Қалғаны өз малдарының қысқы азығына сақталады.
– Біз секілді шаруаларға мемлекет бүгінде үлкен көмек көрсетіп отыр. Өнімдерімізге субсидия бөледі. Жеңілдетілген несие қарастырылған. Осыны пайдаланып осыдан 4 жыл бұрын лизингке соя мен бидай оруға комбайн алған болатынбыз. Оның да белгілі бір бөлігін мемлекет қаржыландырды – деген Исламбек Аянбеков ауыл шаруашылық техникаларын сатып алуда ұйымдастырылған лизинг барлығы үшін тиімді екенін айтты.
«Шелек» өндірістік кооперативінің негізгі бағыты – сүтті бағыттағы ірі қара өсіру. Қазіргі таңда фермада 135 бас «Алатау» мен «Черная пестрая» тұқымды сауын сиыры бар. Арнайы сиыр сауатын отандық аппаратпен қамтамасыз етілген шаруашылықтың өнімдері «ФутМастер» жауапкершілігі шектеулі серіктестігіне жөнелтіледі. Бұл құрылғылар да жақын арада ауыстырылады. Исламбек Аянбекұлының айтуынша, бағасы 16 млн теңге болатын сиыр сауатын ресейлік «Елочка» құрылғыларына тапсырыс берілген.
– Ірі қара сатып алғанда мемлекет көмек беріп, қордан несие алған болатынбыз. Қазіргі таңда малдарды толықтай игерудеміз. Келешекте мал басын арттырып, сүт өнімін ұлғайтуды жоспарлап отырмыз. Негізгі бағытты мал шаруашылығына бұрсақ деген ниет бар – деп жоспарларымен де бөлісті кооператив басшысы. Қазіргі уақытта шаруашылықта 35 ауыл азаматы тұрақты жұмыспен қамтылған. Айлықты есептеу шетелдік принциппен жүзеге асады. Яғни, жұмысшылардың жалақысы істеген сағатына байланысты. Соның өзінде ауылдықтардың орташа айлығы 150-155 мың теңгені құрайды.
Әңгіме барысында кооператив басшысы мал дәрігері маманының жетіспейтіндігін айтып қалды. Сұрастырсақ, округтегі ветеринарлық маман малдың көптігіне байланысты үлгермейді. Десек те, вакциналарын тұрақты жасап тұрады. Сондықтан, білікті жас маман іздеген кооператив жалақы мен тұрғын үй мәселесін шешіп беретіндігін жеткізді.
Сардарбек НҰРАДИН.
