Үй жағдайында дайындалған консервілер әсіресе саңырауқұлақ, көкөністер, сирек жағдайда жемістер ботулизммен сырқаттанудың себебі болуы мүмкін. Консервілеу кезінде көкөністерде ботулиннің қоздырғыштарымен зақымдалған топырақтың ұсақ қалдықтары қалуы мүмкін. Біраз уақыт өткен сон тығыздалып, герметикалық жабылған құтыда улы токсин бөліне бастайды. Бұндай консервілерді жеу 100 пайыз ботулизммен улануға әкеп соқтырады.
Консервіленген салаттың құрамындағы компоненттер неғұрлым көп болса, ол салаттың қауіптілігі де арта түседі. Консервілеу кезінде қолданылатын тұз да, сірке суы да токсиннің бөлінуіне кедергі бола алмайды.
Ботулизммен зақымдану сәті сырқаттың басталуына дейін 2-4 сағаттан 2-3 тәулік, немесе 2 аптаға созылуы мүмкін. Өйткені науқас адамда ботулизмнің ерекше симптомдарының болмауы да мүмкін. Науқас адамда кәдімгі тамақтан уланғанда болатын іш ауруы, іш өту, құсу белгілері пайда болады. Бұл жағдайда қандай өнімнен болды деген күдік туады. Егер де сіз алдыңғы күнгі консерві (үйде дайындалған), тұздалған (қақталған) балық немесе қыртыс май жесеңіз онда дереу «Жедел жәрдем» шақыртып, дәрігерге қаралу қажет, сонымен қатар қандай тағамдарды тұтынғанынызды нақты жеткізу қажет.
Іш ауруынан кейін көз нервісі жүйесінің зақымдануы басталады, яғни адамның көзі қитарланып, бұлдырайды, қабағы түсіп, көзі көрмей қалуы мүмкін.
Ботулизм симптомдары байқалған жағдайда, дереу медициналық ұйымға алғашқы көмекке жүгіну қажет!
Ботулизмнің ең басты емі- ботулотоксинге қарсы поливалентті сары суды енгізу. Поливалентті сары су ботулотоксин түрі (А,В,Е) анықталғанша ғана қолданылады. Анықталғаннан кейін типіне сәйкес сары су енгізіледі. Осыған қарамастан, ем қабылдау ерте басталып, өкпеге жасанды демалу аппараты қосылғанымен, ботулизм жағдайының өлім-жітіммен аяқталуы 2-3% құрайды. Себебі ботулотоксинге қарсы сарысу ауру адамның қанындағы токсинді жойғанымен, орталық нерв жүйесіндегі «у»-ға күші жетпейді.
Ботулизмнің алдын алу қиын емес, тек ботулизмнің алдын-алу іс шараларының талаптарын қатаң түрде орындау қажет.
Ең алдымен консервілеуге дайындалған көкөністерді, жеміс-жидектерді тазалап жуып, сосын жоғары температурада (120° төмен емес) қысымда стерилизация жүргізу қажет.
Герметикалық жабылатын құтыларда етті, саңырауқұлақтарды және топырақтың ұсақ қалдықтары оңайшылықпен кетпейтін (сәбіз, қызылша) көкөністерді консервілемеңіз.
Үй жағдайында дайындалған консервілерді қолдан, жабайы сауда орындарынан, белгісіз тұлғалардан, әр түрлі жарнамалық сайттардан алмаңыз!
Консервіленген банкаларыныз пішінін немесе түр әлпетін өзгертсе, міндетті түрде бұндай консервілерді қоланбаған жөн.
Дұрыс дайындалмаған үй жағдайында консервіленген тағамдар денсаулыққа айтарлықтай зиян келтіретінін естен шығармаңыздар!
Еңбекшіқазақ аудандық
СЭББ басшысының орынбасары
Д.Бақберген



