Бейсенбі, 10 Сәуір 2025 16:10

Генетикалық модификацияланған өнімдердің зияны

       Генетикалық модификацияланған өнімдердің (ГМӨ) зияны туралы мәселе ғалымдар мен мамандар арасында көп талқылануда. Гендік модификация табиғи азық-түлік құрамын өзгерту арқылы оның қасиеттерін жақсартуға бағытталған, бірақ кейбір зерттеулер оның теріс әсерлері туралы ескертулер жасайды.

       ГМӨ мүмкін болатын зияндары:

  1. Аллегиялық реакциялар: Генетикалық модификацияланған өнімдер кейде бұрын кездеспеген немесе жаңа аллергендер пайда болуына әкелуі мүмкін. Осы себепті кейбір адамдар ГМӨ аллергиялық реакция беруі мүмкін.
  2. Қоректік заттардың тапшылығы: Кейбір зерттеулер ГМӨ құрамында дәстүрлі түрде өсірілген өнімдерге қарағанда кейбір маңызды қоректік заттар аз болуы мүмкін екенін көрсетеді. Мысалы, дәстүрлі бидай мен генетикалық модификацияланған бидай арасындағы айырмашылықтар.
  3. Экологиялық қауіптер: ГМ дақылдары табиғатқа шығарылғанда, олар жабайы өсімдіктермен немесе басқа дақылдармен будандасып, генетикалық өзгерістерге әкелуі мүмкін. Бұл экосистемадағы балансқа теріс әсер етуі мүмкін, мысалы, жаңа өсімдіктердің «қорықталуы» немесе зиянды жәндіктерге қарсы тұру қабілетінің жоғалуы.
  4. Антибиотиктерге төзімділік: Генетикалық модификацияланған кейбір дақылдар антибиотиктерге төзімді гендерге ие болуы мүмкін, бұл ұзақ мерзімді перспективада антибиотиктерге төзімді бактериялардың пайда болуына себеп болуы мүмкін.

        Дегенмен, көптеген ғылыми ұйымдар, соның ішінде Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ), генетикалық модификацияланған өнімдер қауіпсіз деген қорытындыға келген. Бірақ бұл тақырып әлі де пікірталас тудыратын мәселе болып табылады.

        Қазақстанда генетикалық модификацияланған өнімдерді қолдануға қатысты бірқатар шектеулер мен ережелер бар. Атап айтқанда, «Қазақстан Республикасының генетикалық модификацияланған организмдерді (ГМО) тұтыну және айналымға енгізу туралы» Заңы 2009 жылғы 15 шілдесінде қабылданды, ол ГМО өнімдеріне қатысты бірнеше маңызды ережелерді белгіледі.

         Мұндай ережелер мен шектеулерге мыналар кіреді:

  1. ГМО өнімдерінің белгіленуі: Қазақстанда генетикалық модификацияланған өнімдер сөрелерде арнайы белгімен таңбалануы тиіс. Бұл тұтынушыларға өнімнің құрамында ГМО барын білуге мүмкіндік береді.
  2. ГМО өнімдеріне тыйым салу: Қазақстанда ГМО өнімдерін тұтынуға шектеулер бар, әсіресе жаңа ГМО дақылдарын өсіруге қатысты. Әзірге Қазақстанда генетикалық модификацияланған дақылдарды егуге тыйым салынған. Бұл негізінен ауыл шаруашылығына қатысты, ал ГМО өнімдері тек қуатталған азық-түліктерде болуы мүмкін.
  3. Зерттеу және бақылау: ГМО өнімдерін пайдалануға арналған қатаң бақылау мен зерттеулер жүргізіледі. Қазақстанда ГМО өнімдеріне қатысты ғылыми зерттеулер тексеріліп, олар белгіленген санитарлық-гигиеналық талаптарға сәйкес болуы қажет.
  4. ГМО өнімдердің шектеулі болуы: Қазақстанда табиғи және органикалық өнімдерді сақтау және қолдау үшін мемлекеттік саясат жүргізіледі. Сондықтан ГМО өнімдерінің жарыққа шығуы шектеулі.

    Қазақстанда генетикалық модификацияланған өнімдерге қатысты әртүрлі пікірлер бар, бірақ қазіргі уақытта оларды импорттау немесе пайдалану белгілі бір реттелген және қатаң бақылауға алынған.

 

Еңбекшіқазақ аудандық СЭББ

басшысының орынбасары Д.Бақберген

Оқылды 321 рет
Осы категориядағы басқа материалдар: « Безгектің сақтық шаралары Кене энцефалитінің алдын алу »

Соңғы жаңалықтар

Шіл 18, 2025

Алматы облысында балабақшаларға…

Алматы облысында мектепке дейінгі білім беру саласы жаңа қаржыландыру жүйесіне көшіп…
Шіл 18, 2025

2025 жылы мал шаруашылығын…

Ағымдағы жылы «Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамыту, өнімділік пен өнім сапасын арттыруды…
Шіл 18, 2025

День металлурга в Казахстане — 20…

Сегодня металлургия является одной из ведущих и перспективных отраслей промышленности…
Шіл 14, 2025

Конаев этим летом: более 860 тысяч…

Конаев этим летом уверенно закрепил за собой статус одного из самых популярных…
Шіл 12, 2025

Балалардың қауіпсіздігі үшін: Қонаев…

Қауіпсіздік пен жайлылық – басты басымдық. Балалар 4 млрд теңге көлеміндегі жеке…
Шіл 11, 2025

Разъяснение по вопросу переселения…

Согласно информации управления образования Алматинской области сообщаем: в связи с…
Шіл 11, 2025

Алдымен адам папилома вирусы…

 Адам папилома вирусы – бұл теріні және дененің әртүрлі бөліктерінің шырышты қабықтарын…
Шіл 10, 2025

«Е-өтініш –мемлекеттік органдарға…

Е-Өтініш – бұл Қазақстан Республикасының азаматтарына, ұйымдарына және заңды тұлғаларына…
Шіл 10, 2025

28 шілде — Дүниежүзілік вирустық…

28 шілде — Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ) белгілеген Дүниежүзілік вирустық…

Күнтiзбе

« Шілде 2025 »
Дс Сс Ср Бс Жм Сб. Жк
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31      

Кез келген материалды
көшіріп басу үшін
mezet.kz - ке гиперсілтеме
қою керек 

Яндекс.Погода

 

https://kurs.kz/ - Курсы валют в обменных пунктах г. Алматы и других городах Казахстана

Жарнама

для детей, достигших 12 лет