Еліміздің санитариялық-эпидемиологиялық бақылау қызметімен сатылымдағы (дүкен сөрелері, базарлары) жеміс-жидектердің (құлпынай, қауын, қарбыз, шие, шабдалы т.б) құрамындағы пестицидетрдің мөлшеріне бақылау жұмыстары жыл сайынғы монитроинг түрінде жүргізіледі. Ерекше бақылауда маусымынан ерте пісіп жетілген жемістер болады, өйткені олар адам өмірі мен денсаулығына қауіп тудыру мүмкін.
Ерте пісіп жетілген жеміс-жидектердің табиғи жолмен емес, көбінесе пісу процесін тездету үшін тыңайтқыштарды, стимуляторды, пестицидтерді және нитраттарды қолдана отырып өсірілетіні анық.
Нитрат (грек, nitron - сода, селитра) - дегеніміз өнеркәсіпте, әсіресе ауыл шаруашылығында көп қолданылатын азот қышқылының тұздары, карапайым сөзбен айтқанда –селитра.
Қалыпты мөлшерде нитраттар адам ағзасына зиянын тигізбейді, ал өнімдердегі олардың шектен тыс мөлшері қауіпті ауытқуларға әкелуі мүмкін.
Өз кезегінде шетелдік жеткізушілер жемістерді тасымалдау кезінде мүмкіндігінше ұзақ уақыт бойы балғындылығын сақтау мен жарамдылық мерзімін ұзарту үшін химиялық заттармен өңдейді. Сол үшін көктем және жаздың ерте айларында кейбір жемістер мен жидектерді сатып алғанда ерекше сақ болу керек.
Жабайы сауда орындарында сатылып жатқан жеміс жидектер алыс мемлекеттерден, мысалы: Түркия, Аргентина, Бразилиядан әкелінеді. Жидекті ұзағырақ ұстау және үстелде тәбетті көрінуі үшін оны антибиотиктермен өңдейді. Жасанды жағдайда жемістерде жиналған нитраттар улануды тудыруы мүмкін.
Жемістерді сатып алғанда, сапасын оның қауіпсіздігін растайтын құжатын және өнімнің кайдан тасмалданғанын сұраудан тартынбаңыз!
Мұндай жидектерді сақтықпен жеуге кеңес береміз, тамақтанар алдында міндетті түрде көп мөлшерлі сумен жуып, сақтықпен тұтыныңыз!
Ең бастысы мерзімінен ерте піскен және жылыжай көкөністерін көп пайдаланбаңыз. Көкөністердің табиғи жолмен, мерзіміне сай, толық піскенін күткен абзал.
Еңбекшіқазақ аудандық
СЭББ басшысының орынбасары Д.Бақберген