«Еңбекшіқазақ ауданы – әлеуеті зор, ауыл шаруашылығы мен туризмді дамытуға қолайлы мекен. Алтын адамның киелі мекені бүгінде барлық салада көш бастап келеді». Осылай деген еді облыс әкімі Марат Сұлтанғазиев жуырда ауданымызға жасаған сапарында. Алдымен «ТМТ Group» ЖШС-нің балық шаруашылығымен танысқан Марат Елеусізұлы Есік қаласындағы құрылысы аяқталған көпқабатты тұрғын үйге барды, Есік гуманитарлық-экономикалық колледж жатақханасының құрылысымен танысты, ауданның шаруаларымен жүздесті. Сапар соңында аудан әкімінің тұрғындармен кездесуіне қатысты.
Аудан орталығының жоғарғы тау бөктерінен орын тепкен «ТМТ Group» ЖШС-нің балық шаруашылығы былтырдан бастап жұмыс істеуде. 19 гектар аумақты алып жатқан шаруа-шылық жылына 400 тонна форель балығын өндіреді. Кешенде шабақ өсіруге арналған 20 бассейн, тауарлы балық өсіретін 10 бассейн бар. Жоба құны 367 млн теңгені құрайды. 10-нан астам адам тұрақты жұмыспен қамтылған.
– Алматы қаласында 3 мың шаршы метр аумақты алып жатқан балық өңдеу цехымыз бар. Өсірген балықтардың 90 пайызын өңдеп, 5 түрлі өнім шығарамыз. Сол жерден балықтарды кептіріп, тұздап, Алматыдағы сауда орындарына өткіземіз. Сонымен қатар, 3,5 тонна уылдырық алдық, – дейді серіктестік құрылтайшысы Марлен Тұрсынәлі. Сөзіне сүйенсек, шаруашылық жұмысы қарқынды жүргізілуде. Десек те, мемлекеттен берілетін субсидияға қол жеткізе алмай отыр. Салдарынан балықтардың жемін сатып алуда қиындықтар туындауда. Ал жем Польшадан жеткізіледі. Бұл мәселені шешуге облыс басшысы ықпал ететінін айтты. Сондай-ақ, алдағы уақытта Алматы облысының аумағында балықтардың азығын өндіретін зауыт ашылуы ықтимал.
Балық шаруашылығының жұмысымен танысып, оң бағасын берген Марат Сұлтанғазиев қаланың төменгі жағында салынған көпқабатты үйлерге барып, құрылыс сапасын тексерді. Құрылысын «Sheberbuild» ЖШС жүргізген 5 қабатты 3 тұрғын үйде 120 пәтер бар. Ауласы абаттандырылған. Құрылысқа бюджеттен 1,8 млрд теңге бөлінген.
Айта кетейік, дәл осы күні түстен кейін аталған пәтерлердің кілтін кезекте тұрған азаматтарға аудан әкімі Талғат Байеділов табыстап, 120 отбасы қоныс тойын тойлады.
Бүгінде ауданымызда білім беру саласында ауқымды жобалар жүзеге асуда. Осы орайда Есік гуманитарлық-экономикалық колледж жанынан 200 орындық жатақхана бой көтеруде. Бү-гінде мердігер мекеме «Гунн Строй сервис» ЖШС құрылыстың 70 пайызын аяқтаған. Жобалық құны 1,9 млрд теңге болатын нысан ағымдағы жылдың тамыз айында пайдалануға беріледі. Жатақхана ғимаратын аралаған Марат Елеусізұлы мердігер мекемеге құры-лысты уақытынан кешікпей аяқтауды, жергілікті әкімдікке құрылыс сапасын қатаң бақылауды тапсырды.
Аграрлы ауданымызда ауыл шаруа-шылығын дамыту – негізгі бағыттардың бірі. Сондықтан, жергілікті атқарушы органдар шаруалармен бірлесе жұмыс жасауда. Осы орайда облыс басшысы Есік гуманитарлық-экономикалық колледжінде округ әкімдерімен, жергілікті ірілі-ұсақты шаруа қожалығының басшыларымен кездесіп, саладағы өзекті мәселелерді талқылап, көктемгі дала жұмыстарына дайындықты пысықтады. Алдымен сөз кезегін алған облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы Қуандық Чункунов аймақта атқарылған жұмыстарға тоқталды.
– Биыл Еңбекшіқазақ ауданы бойынша ауыл шаруашылығы дақылдарының егіс алқабы мың гектарға ұлғайтып, 78,5 мың гектарға жеткізіледі. Бүгінгі күнге 14,8 мың тонна минералды тыңайтқыштар толығымен дайын. Көктемгі дала жұ-мыстарын жүргізу үшін «Кеңдала» не-сиелік бағдарламасы бойынша тікелей және түпкілікті қарыз алушыларды қаржыландыру мақсатында ауданға 5,1 млрд теңге қарастырылып, бүгінде тек 829,3 млн теңгеге 23 өтінім келіп түсті. 115,2 млн теңгеге 9 несие берілді. Бұл көрсеткіш айтарлықтай төмен, сол себепті бағдарлама бойынша өтінім санын көбейту керек. Басқармамен ауылдық округ әкімдерімен, ауданның ауыл шаруашылығы бөлімдерімен және әкім орынбасарларымен бірқатар жиындар өткізілді, – деген басқарма басшысы аталған бағдарламаның артықшылықтарына тоқталды. Сөзіне сүйенсек, «Кеңдала» несиелік бағдарламасының жылдық сыйақы мөлшерлемесі 5 пайызды құрайды, ал несиенің өтеу мерзімі 12 айдан 18 айға дейін ұзартылған. Сондай-ақ, бір кәсіпорын 7,5 млрд теңгеге дейін несие рәсімдей алады.
Сонымен қатар, көктемгі егістік және басқа да агротехникалық жұмыстарды жүргізуге дизель отынымен қамтамасыз ету бойынша жұмыстар жүргізіліп, 53 тауар өндірушіге 839 тонна дизель отынына өтінім мақұлданған. Осы тұста айта кетерлік жайт, осы уақытқа дейін шаруалар мемлекеттен берілетін дизель отыны жетпейтінін, қайта есептеу қажеттігін айтып шағымданған еді. Басқарма басшысы шаруалардың өтініші тасада қалмай, биыл бұл мәселе оң шешімін тапқанын жеткізді. Мәселен, өткен жылы дәнді және бұршақты дақылдар мен көпжылдық шөптер үшін дизель отынының тұтыну нормасы гектарына 15,46 литр болса, биыл бұл көрсеткіш 1 гектарға 50,8 литрге өсті.Сондай-ақ, облыс бойынша дизель отынының бағасы 250 теңге болып бекітілді, ал нарықтағы орташа бағасы 280-290 теңгені құрайды.
Жалпы ауданда 2,7 мың бірлік ауыл шаруашылығы техникасы бар. Оның ішінде 1,2 мың техника 25 жылдан астам уақыт қызмет етіп келеді, яғни, техникалардың көпшілігі ескірген. Ағым-дағы жылы техника паркін жаңарту мақсатында 149 жаңа техника сатып алу жоспарланған, бұл жалпы парктің 6,5 пайызын құрайды. Сонымен қатар, ауыл шаруашылығы техника паркін жаңарту мақсатында мемлекеттік қол-дау шаралары іске асырылады. Атап айтқанда, жаңа ауыл шаруашылығы техникасы құнының 25-30 пайызын субсидиялау, «ҚазАгроФинанс» және басқа қаржы институттары арқылы лизингтік бағдарламалар жүзеге асады. Жеңілдікті лизинг бағдарламасы бойынша жылдық мөлшерлемесі 5 пайызбен 7 жылдан аспайтын мерзімге беріледі және отандық ауыл шаруашылығы техникасын алуы қажет.
Жиын барысында Қуандық Чункунов суармалы су тапшылығын жою мақсатында атқарылып жатқан жұмыстарға тоқталып, су үнемдеу технологиясын енгізу қарқынды жүргізіліп жатқанын айтты.
Өз кезегінде шаруалар облыс басшысына ауыл шаруашылығы саласын-дағы түйіні тарқатылмай тұрған түйіткілдерді айтып, өздерінің ұсыныс-тілектерін білдірді.
Сапар соңында облыс әкімі колледждің мәжіліс залында аудан әкімі Талғат Байеділовтің тұрғындармен кездесуіне қатысты. Өз баяндамасында 2024 жылдың қорытындысы мен биылғы жоспарларды тізіп өткен Талғат Ескендірұлы барлық салада оң өзгерістер бар екенін алға тартты. Әсіресе, ауыл шаруашылығы, өндіріс, шағын және орта кәсіпкерлік саласында айтарлықтай ілгерілеу байқалады. Ағымдағы жылы экономикалық өсімді қамтамасыз ету, жаңа жұмыс орындарын ашу, кәсіпкерлікті қолдау және халықтың өмір сүру сапасын жақсарту бағытында жүйелі жұмыстар жалғасын табатын болады.
Жиын соңында сөз кезегін алған Марат Сұлтанғазиев ауданымыздың әлеуметтік-экономикалық даму қарқы-ны жоғары және ауданның әлеуеті зор екенін айтты. 300 мыңнан астам тұрғыны бар алып өңірді дамыту үшін қажетті жобалар алдағы уақытта да жүзеге асырылып, инвестиция тартылатынын жеткізді облыс әкімі.
С.НҰРАДИН.
