Жыл сайын ауданымызда атқарылып жатқан жұмыстармен таныстыру, жүргізіліп жатқан реформалар туралы хабардар ету, жергілікті басқару орындарының халық алдындағы ашықтығын, жауаптылығын арттыру мақсатында аудан тұрғындарына есеп беру жиындары тұрақты түрде өткізіліп келеді. Биыл да аудан әкімі Б.Ә.Ысқақ аудан құрамындағы әрбір округте болып, ондағы тұрғындар алдында бір жыл ішінде атқарылған жұмыстар туралы жан-жақты есеп беру баяндамасын жасады. Онда ауданның соңғы жылдардағы жеткен жетістіктері мен табыстары және алда атқарылуы тиіс жоспарлар туралы айтылды. Сонымен бірге, тұрғындар өздерін мазалап жүрген немесе алда атқарылуы тиіс шаруалардың жай-күйі туралы сұрақтарын қойып, оған тиісті жауаптарын алды. Әрбір ауылдық округтердегі есеп беру жиналыстарынан соң, аудан әкімі тұрғындарды жеке қабылдап, олардың сұрақтарына жауап беріп, көтерген мәселелерінің оңды шешілуіне тапсырмалар берді.
Аудан әкімінің тұрғындар алдындағы есебі биылғы жылы жаңа өзгертілген форматта өтуде. Аудан әкімі Бинәлі Ысқақ ауданымыздың экономикалық, әлеуметтік-мәдени дамуына шолу жасап, есеп беріп отырған округтың мәселелеріне басты назар аударып, қабылдау өткізуге көңіл қоюда. 5 ақпанда аудан орталығында өтетін қорытынды жиында тұтастай ауданымыздың өткен жылғы жетістіктері мен жиырмасыншы жыл жоспарлары жан-жақты қамтылады деп күтілуде.
Округтердегі аудан әкімінің есебіне аудандық мәслихат хатшысы Б.Ахметов, әкімнің бірінші орынбасары А.Бидаев, орынбасары А.Досымбаев, «Нұр Отан» партиясы аудандық филиал төрағасының бірінші орынбасары Қ.Байғоджаев, аудандық басқарма, бөлім басшылары қатысуда.
Сөгеті ауылдық округі
Қаңтар айының он жетісінде Сөгеті ауылдық округінен басталған есеп беру жиынында ең алдымен аудан әкімінің есебі тыңдалып, артынша Сөгеті ауылдық округі әкімі Е.Дауытқұлов өз баяндамасын оқыды. Мұнда атқарылған және алда қолға алынуы тиіс жұмыстардың жағдайы сөз болды.
Биылғы жылы Сөгеті ауылдық округінде өнеркәсіп саласында да үлкен жоспар жасалып, алда оны орындау міндеті тұр. Яғни, округте 4 үлкен инвестициялық жобалар іске асырылмақшы. Атап айтқанда, «КЗАКонстракшн» ЖШС компаниясы арқылы 500 гектар жерге күн көзінен қуат алатын әрі қуаты 200 мегаваттық батареялар орнатылмақ. Осы арқылы ауыл тұрғындарына жаңа жұмыс орындарының ашылып, оларға үлкен мүмкіндіктер пайда болатыны анық. Тағыда «Жетісу Вольфрамы» ЖШС арқылы 336 гектар жерге вольфрам өндіру және вольфрамды өңдеу зауытының құрылысы басталмақ. Осының арқасында 500-ге жуық жұмыс орындары ашылғалы тұр.
Одан бөлек, Бартоғай су қоймасына «Жарық Су ЛТД» ЖШС арқылы 65 мегаваттық үлкен су электр стансасы салынатын болады. Сонымен бірге, Алматы-Қорғас тас жолының 162 шақырым жеріне «Сайна-Хайдер» кәсіпкерлігі 60 киловаттық жел электр станциясын орнатуда. Қазіргі кезде онда 152 адам жұмыс істейді. Жоспар бойынша бұл нысан 2020 жылы іске қосылатын болады. Аталған инвестициялық жобалар сәтімен іске асырылса, ауылға ғана емес, барша ауданымызға экономикалық және әлеуметтік өзгерістер әкелетіні анық.
Бартоғай ауылдық округі
Келесі кезекте есеп беру жиналысы Бартоғай ауылдық округінде жалғасын тапты. Округ әкімі Т. Өмірбековтің баяндамасында «Өңірлерді дамыту» бағдарламасына сәйкес атқарылған жұмыстар сөз болды. Яғни, Байсейіт ауылында орналасқан Сетиев көшесіне 15 миллион теңге қаражатқа жөндеу жұмыстары жүргізілген. Тағы да Бижанов ауылында 1 шақырым су құбыры жүргізіліп, Байсейіт ауылындағы су мұнарасына жөндеу жұмыстары жасалған. Сонымен қатар, 5 миллион теңгеге малдардың өлексесін өртейтін орын салынған.
2018 жылы Бижанов ауылындағы Ибрагимов және Томаров көшелері жаңартылып, оған 9 милллион теңге қаражат жұмсалған. Одан бөлек, Байсейіт ауылында «Лашока» балабақшасы мен полиция пункті салынған.
Ал 2019 жылы жергілікті бюджеттен 5 миллион 250 мың теңге бөлініп, оған Малай батыр мен Райымбек көшелеріне жөндеу жұмыстары жүргізілсе, Байсейіт ауылында «Лашын» балабақшасы пайдаланылуға берілген.
2018 жылы ІV деңгейлі бюджет 109% көлемінде болса, 2019 жылы 133% көлемінде орындалған.
Ал осы жылға арналған жос-пар бойынша су құбырларын жөндеуге 14 миллион 834 мың теңге бөлу жоспарлануда. Бұдан басқа өрт сөндіру бекетін салу, Байсейт және Бижанов ауылдарының ішкі жолдарын жөндеу жоспарлануда.
Малыбай ауылдық округі
Малыбай ауылдық округі әкімі Б. Аухадиевтің баяндамасы бойынша бүгінде округте 1 ауылшаруашылық кооперативі, 3 ЖШС, 448 шаруа қожалықтары 22 жеке кәсіпкерлер жұмыс істейді. 2019 жылы күздік арпа 400 гектарға егілген, оның 1 гектарынан 29,3 центнер, барлығы 11 720 центнер өнім алынған. Жүгері 850 гектар жерге себіліп, әр гектарынан 70,1 центнер, соя 685 гектар егіліп, гектарынан 28 центнер, күнбағыс жалпы 350 гектар болып, гектарына 17 центнер алынған. Картоп 105 гектар жерге егілсе, 1 гектар жерден 150 центнер, көкөніс 308 гектар болып, гектарынан 330 центнер, жоңышқа 419 гектар болса, әр гектарынан 95 центнер өнім өндірілген.Ал алма бақтың көлемі 56 гектар аумақты алып жатыр. 17 шаруа қожалығы үкімет көмегімен арзандатылған 90 тонна минералды тыңайтқышты сатып алып, жерлерін тыңайтқан. Ауылшаруашылық техникаларынан қазір 25 жүк көлігі, 30 трактор, 6 астық жинайтын комбайн, 6 шөп шабатын комбайн бар.
Округте 2019 жылы ірі қара мал 2866 бас болса, оның ішінде ұрғашысы 1100 бас, қой-ешкі 6488 бас, жылқы 247 бас, құс 1800 болып, мал басы жылдан жылға көбею үстінде. Бірақ жайылымдық жерлер тапшы болып отырған жайы бар. Ал ауыл тұрғындарының мал өнімдерін және сүт жинайтын жеке кәсіпкерлер «Фуд мастер» компаниясымен тығыз жұмыс істейді.
Ауылда 2 кафе, 13 дүкен, 1 ТЖО, 1 дәріхана, 1 тігін цехы қызмет көрсетеді. Туризм саласын дамыту үшін Көктерек бөлімшесінің оңтүстігіде орналасқан кемпинг «Рафт-Сервиз» демалу орны салынған. Оның жер көлемі 7,5 гектар болып, ауыл тұрғындарынан 5 адамды жұмыспен қамтып отыр.
Қазіргі таңда «Сыбаға» бағдарламасы бойынша 1 жеке шаруа қожалығы «Жұмыспен қамту – 2020» бағдарламасы аясында мал бордақылау жұмыстарымен айналысады. Сонымен бірге, ауыл тұрғыны С.Исмаилова тігін цехын үлкейтіп, қосымша 4 жұмыс орнын ашқан.
2019 жылы жергілікті бюджеттен 8 миллион 800 мың теңге бөлініп, 3750 шаршы метр жол жасалынған.
2020 жылға елді мекендерді абаттандыруға 4,5 миллион теңге бөлінген. Атап айтқанда абаттандыру мен көгалдандыру үшін 1 миллион теңге, елді мекендерді санитарлық тазалықта ұстау үшін 1 миллион теңге. көшелерді жарықтандыру үшін 2,5 миллион теңге қарастырылған.
2021 жылға елді мекендерді абаттандыруға 1 миллион 150 мың теңге қарастырылып, 2022 осы мақсатқа 1 миллион 150 мың теңге жоспарлануда.
Масақ ауылдық округі
20 қаңтар күні басталған есеп беру жиынында Масақ ауылдық округінің әкімі Е. Нұрмахановтың жасаған баяндамасы бойынша ауылдық округі аумағында атқарылған жұмыстар аз емес. Десе де, олардың ішіндегі ең маңыздыларын атап өтер болсақ, 2016 жылы «Нұрлы ВЭС» ЖШС-гі 1 миллиард 978 миллион теңгеге 7 жел электр станцияларын орнатып, бүгінде нәтижелі жұмыс істеп келеді. 2019 жылы «Нұрлы ЖЭС» компаниясы қуаттылығы 5 МВт болатын 1,5 миллиард теңгеге қосымша 7 жел электр станциясының құрылысын және «Энергия Семиречья» ЖШС компаниясы 30 миллиард теңгеге 60 МВт қуаттылығымен 24 жел электр станциясының құрылысын бастаған. Қазіргі таңда құрылыс жұмыстары жалғасты жүргізілуде. Одан бөлек, 2018 жылы Нұрлы ауылында «Самұрық Грин Энерджи» компаниясы «City Construction LTD» қытайлық компаниясымен бірлесіп 2 миллиард 368 миллион теңгеге 2 жел электр станциясының құрылыс жобасын іске асырған.
Нұрлы ауылында инвестициялық сомасы – 1 миллиард 804 миллион теңгені құраған, қуаттылығы 2500 тонна құс етін өңдейтін «Нұрлы құс» ЖШС-нің құс фабрикасы, 72 адамды жұмыспен қамтып отыр. 2018 жылы 1200 тоннадан астам құс етін, 2019 жылы 2924 тонна өндірген. 2020 жылға 3800 тонна құс етін өндіруді жоспарлап отыр.
Сонымен бірге, Қ.Ұлтарақов ауылында кәсіпкер Болатжан Нұрбеков алаңы 1 гектар болатын жылыжай және 150 млн қаржы салып, «Шашу» мейрамханасын ашқан. Бұл да ауыл тұрғындарын жұмыспен қамтуға айтарлықтай септігін тигізуде.
Ал өткен 2018-2019 жылдар аралығында ауылдық округтің 8 тұрғыны 12 миллион 600 мың теңгеден астам несие алып, өз шаруашылықтарын кеңейтуге қол жеткізген. Қазіргі таңда «Атамекен» кәсіпкерлер палатасымен келісіп, Масақ ауылдық округі аумағында оқу ұйымдастыру жұмыстары жүргізу жоспарлануда.
Шелек ауылдық округі
Шелек ауылдық округі әкімі Е. Есенхановтың айтуынша, алда жастарға арналған «Дене шынықтыру және сауықтыру» кешенін салуға арналған жер телімі қарастырылып, құрылыс жұмыстарының жобалық-сметалық құжаттарын жасауға 50 милиион 544 мың теңге қаражат бөлінген.
Ал ауылдың заман талабына сай көгілдір отынмен қамтамасыз ету мақсатында 1 мың үйге арналған 2 газ таратқыш шкаф салынып, 42600 метр төменгі қысымдағы және 1680 метр орта қысымдағы газ құбырлары тартылған. Оған 224 үй қосылып, 143 үй кезекте тұр. Үстіміздегі жылы 5 газ таратқыш шкаф салу немесе 100 шақырым құбыр тарту жұмыстары жоспарлануда.
Жеке тұрғын үй құрылысына арналған ауылдың оңтүстігіндегі 237 гектар жердің инфрақұрылымының жобалау жұмыстары аяқталып, мемлекеттік сараптамадан өткізілген. Жалпы құрылыс жұмыстарының сметалық бағасы 2 миллиард 435 миллион 842 мың теңгеге бекітіліп, үстіміздегі жылдың екінші жартысында қаржыландыру күтілуде.
Көпбалалы отбасыларды баспанамен қамтамасыз ету жұмыстары бойынша, тұрғын үй алуға кезегі келген 2 көпбалалы отбасына мемлекет тарапынан, 1 отбасына демеушілер тарапынан тұрғын үй сатып алынып берілген. Тағы да өтініш білдірген көпбалалы 6 отбасы жер телімімен қамтылған.
Денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік сала жұмыстарын жетілдіру мақсатында 181 жас маман жұмысқа орналасты.
Ауыл шаруашылығы бойынша өткен жылы 4 өндірістік кооператив, 2 жауапкершілігі шектеулі серіктестік, 539 шаруа қожалығы болып, 3529 гектар егістік жерлер игерілген. Ал мал шаруашылығында 2020 жылдың 1 қаңтарына мал саны ірі қара 4500 бас, жылқы 1001 бас, қой-ешкі 6074 басқа жеткен.
Ең бастысы, Шелек ауылындағы аудандық аурухананың күрделі жөндеу жұмыстарына 483 миллион 591 мың теңге қаржы бөлініп, осы қаңтар айының соңына дейін құрылыс жұмыстарын аяқтау жоспарланған. Бұған қосымша аурухананы қажетті құрал-жабдықтармен жабдықтауға 80 миллион теңге қаралып, қаржысы күтілуде. Аурухананы абаттандыру, айналасын қоршау мен қосалқы шаруашылық ғимараттарын жөндеуден өткізу және кәріз жүйесін жаңарту жұмыстарының жобалық-сметалық құжаттары сараптамадан өтуде. Алда бұл аурухана тек Шелек өңіріне ғана емес көршілес аудандардың тұрғындарына да медициналық көмек көрсететіні анық.
Қаражота ауылдық округі
Қаражота ауылдық округінің әкімі Е. Рахымбаевтың баяндамасына сәйкес Ақтоған ауылында 6 миллион теңге қаражатқа спорт алаңы салынған. Бүгінде ол ауыл тұрғындары мен жастардың спортпен айналысуына оңды әсер етуде.
Сонымен бірге, облыстық маңызы бар Шелек-Сарыбұлақ-Ақтоған тас жолының 19 шақырымына және 4 шақырымды құрайтын Шелек-Қаражота тас жолына да ағымдық жөндеу жұмыстары жүргізілген. Жалпы барлығы 23 шақырымды құрайды. Сонымен қатар, Қаражота ауылының ішкі жолдарын жөндеуге 10 миллион теңге бөлініп, аталған қаржы түгелдей игерілген.
Бүгінде Қаражота ауылында орна-ласқан Б.Момышұлы атындағы орта мектебіне жөндеу жұмыстары жүргізілу күтілуде. Ал ауданымызда жаңадан салынуы тиіс 17 мектептің қатарында Ақтоған және Сарыбұлақ ауылдарының мектептері де бар.
Нұрсерік Тілеуқабыл
2019 жылдың қаңтар-желтоқсанында елімізде іске қосылған төрт ақылы жолдан, яғни «Нұр-Сұлтан – Шучинск», «Нұр-Сұлтан – Теміртау», «Алматы – Қорғас» және «Алматы – Қапшағай» автобандарынан түскен түсім 5,4 млрд теңгені құрады.
ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің ақпаратына сәйкес, 5,4 миллиард теңгенің 3,8 миллиарды – ақылы автомобиль жолдарын, 1,6 миллиарды төлем алу жүйесін күтіп ұстау шараларына жұмсалған. «2018 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда, өткен жылы ақылы жолдардан 3,5 есеге артық қаражат түсті. Өйткені, арғы жылы Қазақстанда «Нұр-Сұлтан – Шучинск» жолы ғана ақылы болатын. Жыл сайын бұл жолдан 1,5 млрд теңге жиналып келді. Бүгінгі таңда елдегі ақылы жолдардың жалпы ұзақтығы – 682 шақырым», - деді министрліктен.
Атап өтілгендей, ақылы болған автожолдардың күтіміне бюджеттен қаражат бөлу тоқтатылады. «2019 жылдың желтоқсанында инвестициялық конкурстың қорытындылары бойынша Консорциуммен жолдардың 11 мың шақырымында төлем алу жүйесін орнату және оны күтіп ұстау туралы құжатқа қол қойылды. Келісімге сәйкес биыл қайта құрылымдаудан өткен 5,7 мың шақырымдық жол учаскелерінде төлем алу жүйесі орнатылады деп жоспарлануда. Жолдардың қалған 5,3 мың шақырымы 2024 жылға дейін қайта құрылымдау шараларының аяқталу мерзіміне байланысты ақылы болмақ. Ақылы жолдар жүйесін енгізу арқылы сол жолдардың күтіміне бюджеттен қаражат бөлінбейтін болды. Яғни, барлық шығын жиналған қаражат есебінен қамтамасыз етіледі», - деп нақтылады ведомстводан.
Елордадағы «Астана Опера» опера және балет театрында ҚР Тұңғыш Президенті - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев және Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың қатысуымен Абайдың 175 жылдық мерейтойының ресми ашылуына арналған салтанатты шара басталды.
Айта кетейік, 2019 жылдың мамырында ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2020 жылы қазақ халқының ұлы ақыны, ағартушысы Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойын жоғары ұйымдастырушылық және мазмұндық деңгейде мерекелеуді қамтамасыз ету мақсатында қаулысы жарық көрген болатын. Қаулыға сәйкес, Абай мерейтойын дайындау және өткізу жөніндегі мемлекеттік комиссия құрылып, жалпыреспубликалық жоспар бекітілді.
Алдағы уақытта Абайдың «Жидебай-Бөрілі» мемлекеттік тарихи-мәдени және әдеби-мемориалдық қорық-музейін кешенді жаңғырту жөнінде қажетті шаралар қабылданып, Нұр-Сұлтан қаласында Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойына арналған халықаралық ғылыми-практикалық конференция өткізіледі. Конференция жұмысына Германияның Гете институтынан, Түркиядан, Моңғолиядан, Қытайдан, Америкадан және Канададан, Татарстан мен Әзербайжан сынды өзге де мемлекеттерден Абайдың шығармашылығы мен өмір жолын зерттеп жүрген зиялылар қатыспақ.
Абайдың 175 жылдық мерейтойына арналған шаралар ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің 3 млрд теңге көлеміндегі жылдық жоспарланған қаржысы есебінен өтеді. Айта кетерлігі, ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың 9 қаңтарда жарияланған «Абай және ХХІ ғасырдағы Қазақстан» атты мақаласында Абай мерейтойына орай халықаралық, республикалық және аймақтық деңгейде 500-ден астам іс-шара ұйымдастырылатындығы айтылған. Оның ішінде тамыз айында Семей қаласында UNESCO-мен бірлесіп өткізілетін «Абай мұрасы және әлемдік руханият» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция ең басты шараға айналады. Сондай-ақ, қазан айында Нұр-Сұлтан қаласында «Абай және рухани жаңғыру мәселелері» деген тақырыпта халықаралық конференция өтеді. Бұл жиындарда Абайдың тұлғасы мен мұрасы жан-жақты зерделеніп, оның шығармашылығын ХХІ ғасырдағы жаңа Қазақстанның игілігіне пайдалануға жол ашылады.
«Маңызды жобаның бірі – ұлы ақынның шығармаларын он тілге аударып, басып шығару. Атап айтқанда, Абай еңбектері ағылшын, араб, жапон, испан, итальян, қытай, неміс, орыс, түрік, француз тілдеріне тәржімаланады. Ақынның өмірі, мұрасы, қазақ мәдениетін дамытудағы рөлі туралы бірнеше деректі фильм және «Абай» телесериалы түсіріледі. Ақын тойынан өнер саласы да тыс қалмайды. Республикалық және халықаралық деңгейде театр және музыка фестивальдері өтеді. Биылғы бәйгелер Абай шығармашылығына арналады. Әдебиет және өнер саласындағы үздік шығармаларға берілетін мемлекеттік сыйлық енді Абай атындағы мемлекеттік сыйлық деп аталатын болады», - деп жазған еді Мемлекет басшысы.
Дереккөз: www.inform.kz/
Абайдың мерейтойына қатысты жобалар биылғы жылмен ғана шектелмейді. Бұл туралы елордадағы Абайдың 175 жылдық мерейтойының ресми ашылуына арналған салтанатты шарада ҚР Мәдениет және спорт министрі Ақтоты Райымқұлова мәлім етті.
«Мерейтой аясында шет елдерде бірқатар маңызды шаралар өткізіледі. Қазақстанның елшіліктері жанынан «Абай орталықтары» ашылады. Бұл – әлемге ақынның еңбектері мен ұлттық құндылықтарымызды қатар таныту деген сөз. Ақынның ғибратты ғұмыры халқымыздың төл өнері – айтыс арқылы да кеңінен насихатталады. Біз ұлы Абайдың өсиетін мәңгі жадымызда сақтауға тиіспіз», - деді А. Райымқұлова.
Сонымен қатар ведомство басшысы Абайдың қастерлі мекені – әйгілі Жидебайды абаттандыру шараларын қолға алынатынын атап өтті. «Сол арқылы ұлы ақынның рухына тағзым етіп келетін жұртшылыққа лайықты жағдай жасаймыз. Мұндай қадам өңірде мәдени туризмнің дамуына тың серпін береді. Мерейтойға байланысты бұдан басқа да көптеген мәдени іс-шара өткізіледі. Президентіміз Қасым-Жомарт Тоқаев «ең басты мақсат – той тойлау емес, ой толғау екеніне» зор мән беріп отыр. Іс-шараларды өткізу кезінде ысырапшылдық пен науқаншылдыққа жол берілмейді», - деп тоқталды министр.
Оның сөзіне қарағанда, кейбір жобалар биылғы жылмен шектелмейді, яғни алдағы уақытта жалғасын табады. «Жалпы, біз Абайдың мерейтойына қоғамдық сананы жаңғыртатын өте маңызды шара ретінде мән береміз. Абай мұрасы – жаңа Қазақстанның одан әрі өсіп-өркендеуіне жол ашатын баға жетпес құндылық. Ұлы ойшылдың өсиетіне әрдайым берік болсақ, ел ретінде еңселене түсеміз. Абай мерейтойы – Елбасымыз бастаған Рухани жаңғыру бағдарламасының өте бір маңызды бөлігі. Тұңғыш Президентіміздің бүгінгі осы іс-шараға қатысуы бүкіл Абай мұрасын дәріптеу жұмысына ерекше серпін беретіні сөзсіз. Халқымыздың бойтұмары – Абайдың өнегесін өскелең ұрпақтың бойына сіңіру – баршамызға парыз. Сондықтан ұлтымызды ұлықтайтын осындай игі бастамаға жұрт болып жұмыла білейік!», - деді Ақтоты Райымқұлова. Бұдан бұрын хабарланғандай, бүгінгі салтанатты шарада Абай туралы бірнеше деректі фильм мен телесериал түсірілетіні айтылды.
Биыл – қазақ халқының ұлы ақыны, ағартушысы – Абай Құнанбайұлының 175 жылдығы. Сонымен қатар «Волонтер жылы» деп белгіленді. Еріктілер қатарында 7 жылдан бері жұмыс істеп жүргендіктен, жастарды осынау үлкен іс-шараға атсалысуға шақырамын.
Еңбекшіқазақ ауданы – Алматы облысындағы ең ірі аудандардың бірі. Бүгінде, жалпы, аудан бойынша 65 781 жас тіркелген екен. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» демекші, әрқайсымыз қолғабыс жасап, қолымыздан келгенінше мерейтойдың мәнді-мағыналы, үлкен дәрежеде өтуіне атсалысатын болсақ, оның өзімізге де пайдасы мол. Еріктілер қатарында мұндай шараларға қатысып, ұйымдастырушылықпен айналысуда рухани мол байлық аламыз. Ортамыз кеңейіп, өрісіміз артады. Әрі осындай үлкен істің бір жағында жүрудің өзі қай-қайсымызға мол тәжірибе болады.
«Болашақ жастардың қолында» дейміз. Болашақты жасайтын – өзіміз. Ендеше, жарқын болашақ үшін аянып қалмаңыз.
Қ. Ю. ТЮЛЮПОВ,
Жетісу заң колледжінің ЖАС ОТАН ЖҚ төрағасы
Қоғамдық мониторинг аясында мемлекеттік қызмет көрсету бағытында орталық органдардың рейтингі жасалды.
«Қоғамдық мониторинг қорытындысы бойынша мемлекеттік қызмет көрсету бағытында орталық органдардың рейтингі жасалды. Оларда Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрілігі (орташа балл 4,99 және 4,95 сәйкесінше) көшбасшы болып отыр. Рейтингте Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі, Энергетика министрлігі, Ұлттық банк, Қорғаныс министрлігі, Ұлттық экономика министрлігі жоғары позицияларда», - делінген Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі агенттіктігі мәліметінде.
Агенттік мәліметінше, негізінен азаматтардың наразылығы кері байланыс сапасына, мемлекеттік қызмет мерзіміне, сондай-ақ қызмет көрсетуші қызметкерлер құзіреті мен жеделдігінің жетіспеушілігіне байланысты болды. «Мониторинг қорытындысы бойынша мемлекеттік қызмет көрсету тәртібін жақсарту, соның ішінде оларды жеңілдету, құжаттар тізімі мен мерзімін қысқарту, бизнес-процестерді автоматтандыру және оңтайландыру үшін ұсынымдар пысықталды. Тұрғындардың мемлекеттік қызмет көрсету сапасы бойынша қанағаттануы деңгейі 74,8 пайыз (бес балдық баған бойынша орташа баға 4,73 балды құрады) болса, бұл өткен жылғыдан 2,4 пайызға жоғары», - делінген хабарламада.
Мамандардың пікірінше, тұрғындарға қызмет көрсетумен байланысты «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы мен мемлекеттік органдар жұмысын оңтайландыру жөніндегі жұмыстарды жалғастыру қажет. Бұл жерде Мемлекеттік корпорация филиалдары мен мемлекеттік органдар арасындағы сапалы өзара байланыс та маңызды. «Өкілетті мемлекеттік органдарға қатысты айтар болсақ, онда электрондық мемлекеттік қызмет көрсету «бір терезе» қағидатына толық сәйкес келуі және әкімшіліктік кедергілерге жол бермеуі тиіс. Мысалы, электрондық өтініш берудің кейбір жағдайларында қызмет алушының құжаттарды жеткізіп беру, көрсетілетін қызмет қорытындысын алу және өзге де қызметтер үшін мемлекеттік органдарға жеке баруына тура келеді. Қызмет көрсетушілер бұл мәліметтерді мемлекеттік органдардың базасынан өздері сұратып алуы қажет. Бұл лицензияларды, рұқсаттамаларды, қорытындыларды, анықтамаларды және өзге де құжаттарды жинау мен берумен байланысты көптеген процестерді айтарлықтай жеделдетуге және жеңілдетуге мүмкіндік береді», - деп атап өтілген агенттік ұсынысында. Сонымен қатар, үйде берілетін мемлекеттік қызметтер тізімін кеңейту мүмкіндігін қарастыру қажеттігі айтылды. Сондай-ақ үйінде отырып қызмет алуға құқығы бар азаматтар категориясы тізімін кеңейту керек. Өйткені мүгедектерге ғана емес, сонымен қатар жасы бойынша зейнетке шыққандар, көпбалалы аналар үшін қызмет көрсету орындарына бару кейбір қиындықтарды тудырады. Бұдан бұрын хабарланғандай, Қазақстанда мемлекеттік қызмет көрсету сапасын мониторингілеу бойынша әлеуметтік зерттеулер жүргізу аяқталды. Ол Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі агенттіктің мемлекеттік әлеуметтік тапсырысы аясында атқарылды. Қоғамдық мониторинг қорытындысы бойынша рейтингте ең жоғары баға алған мемлекеттік қызметтер анықталды.
Дереккөз: https://www.inform.kz
ТМД елдерінің үздік тау-шаңғылы курорттарының рейтингін жарияланды, деп хабарлайды ҚазАқпарат ТурСтат порталына сілтеме жасап.
Порталдың мәліметінде, ТМД елдеріндегі үздік тау-шаңғылы курорттары Қазақстан, Беларусь, Қырғыз Республикасы, Әзербайжан мен Арменияда орналасқан. «Туристер жиі баратын тау-шаңғылы курорттардың алғашқы үздік ондығына Қазақстандағы тау-шаңғылы курорттары - Шымбұлақ, Алтай Альпілері мен Нұртау, Беларусьтегі Логойск пен Силичи, Әзербайжандағы Шахдаг пен Туфандаг, Армениядағы Цахкадзор, Қырғыз Республикасындағы Қаракөл, Өзбекстандағы Шымған кіреді», - делінген хабарламада. ТОП10-ға кірген Шымбұлақ Алматы, ал Алтай Альпілері мен Нұртау тау-шаңғылы курорттары Шығыс Қазақстан облысында орналасқан.
Дереккөз: https://www.inform.kz/
Шағын және орта бизнестен түсетін корпоративтік табыс салығы жергілікті бюджеттерге қосылады. Бұл туралы ҚазАқпарат ҰЭМ баспасөз қызметіне сілтеме жасап хабарлайды.
«Тиісті түзетулер жаңа жылдан бастап күшіне еніп, «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы, мемлекеттік басқару жүйесін және бюджетаралық қатынастарды жетілдіру, кредиттеу және білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң арқылы қабылданды. Көзделіп отырғандай, жаңалық жергілікті атқарушы органдардың өңірдегі іскерлік белсенділігін арттыруға және ШОБ-ты дамытуға ынталандырады», - делінген министрлік хабарламасында. Республикалық бюджетке КТС түсімі тек тізбе бойынша ірі кәсіпкерлік субъектілерінен ғана түседі. Кәсіпкерлердің тізбесі Ұлттық экономика және Қаржы министрліктерінің бірлескен бұйрығымен үш жылда бір рет бекітіледі. Сондай-ақ облыс мәслихаттарына облыс және аудан бюджеттерінің арасындағы ШОБ-тың КТС-ын бөлу нормативтерін белгілеу құқығы беріледі. Бұрын корпоративтік табыс салығының түсімдері толық көлемде республикалық бюджетке түсетін. Министрліктің есебі бойынша, табыс салығынан босату 1,2 млн. микро және шағын кәсіпкерлік субъектілеріне қолданылады. Бұл бизнеске үш жыл ішінде 380 млрд теңгеден астам қаражат үнемдеуге, босаған қаражатты өз қызметін дамытуға бағыттауға мүмкіндік береді. Айта кетсек, арнайы салық режімі қолданылатын микро- немесе шағын кәсіпкерлік субъектілері, оның ішінде бірыңғай жер салығын төлеушілер корпоративтік, жеке табыс салығын (төлем көзінен ұсталатыннан басқа), әлеуметтік салықты және бірыңғай жер салығын төлеуден үш жылға босатылады.
Дереккөз: https://www.inform.kz
Қазақстанда тірі малдың экспортына тыйым салынды.
Өткен жылы Қазақстаннан шетелге 156 мың бас ірі қара мал шығарылды. Бұл ретте, басым көпшілігі – 121,6 мың бас немесе 78% Өзбекстан Республикасына, тағы 14% Армения еліне экспортталған. Сондай-ақ, елден 264 мың бас қой шығарылған, оның жартысынан астамы аналық мал. Ұсақ мүйізді малдың басым бөлігі, яғни 200 мыңнан астамы (76%) Өзбекстан мемлекетіне, 21,5 мың бас (8,1%) Ресей Федерациясына, 18 мың бас (6,7%) Әзербайжанға және шамамен 12 мың бас (4,5%) Иранға тасымалданған.
«Тірі малдың жаппай экспорты ет өнімдеріне бағаның өсуіне негіз болды. Сонымен қатар, қалыптасқан жағдай қазақстандық ет өңдеу кәсіпорындары мен бордақылау алаңдарының жүктемесінің төмендеуіне алып келді. Орташа алғанда, 2019 жылы қазақстандық ет өңдеу кәсіпорындары өз қуатын толық пайдалана алмаған. Олардың толық жұмыс істемеуінің негізгі себебі тірі малдың жаппай экспортының салдарынан шикізат тапшылығы болды. АӨК дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес, ҚР АШМ-да қайта өңделген өнім экспортын 2,5 есеге арттыру міндеті тұр. Осыған байланысты, бордақылау алаңдары мен ет комбинаттарының өтініштеріне сәйкес ҚР Ауыл шаруашылығы және ҚР Қаржы министрліктерінің 2019 жылғы 21 қазандағы «Ауыл шаруашылығы жануарларын шығарудағы кейбір мәселелер туралы» бірлескен бұйрығына өзгерістер енгізу туралы шешім қабылданды. Айта кетсек, аталмыш бұйрық тек аналық мал басының экспортын уақытша шектейтін. Бұл өзгерістер барлық ірі қара мал мен ұсақ мүйізді малдың жыныстық-жастық топтары бойынша тірідей басын өзге елдерге шығаруға (экспорттауға) толық тыйым салады», - делінген АҚШ мәліметінде.
Атап өтілгендей, құжаттың жобасы салалық сараптама ұйымдарымен және облыс әкімдіктерімен келісілген және «Атамекен» ҰКП оң қорытындысы алынған. Сондай-ақ Сыртқы сауда саясаты және халықаралық экономикалық ұйымдарға қатысу мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссияның мақұлдауына ие болды. Қазіргі уақытта мүдделі мемлекеттік органдармен келісім жасалуда. «Аталған бұйрыққа өзгерістер енгізу таяу жылдары Қазақстанда мал басын сақтап, ұлғайтуға, отандық ет комбинаттарын қолайлы бағамен сапалы шикізатпен қамтамасыз етуге және дайын өңделген өнімнің өндірісі мен экспортын арттыруға мүмкіндік береді», - деді министрліктен.
Дереккөз: https://www.inform.kz
Елбасының «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында ұйымдастырылған «Қазақстанның 100 жаңа есімі» жобасы – түрлі салада жетістікке жетіп, жастар арасында көпке үлгі болып жүрген азаматтарды анықтады.
Алғашқы жылы, яғни, 2017-де 102 адам «Қазақстанның 100 жаңа есімі» жобасында жеңімпаз атанған еді. 2018 жылғы 100 жаңа есімді 29 азамат құрады.
Өткен жылғы республикалық байқау «100 жаңа есім: табысты қазақстандықтардың тарихы» деген ұстаныммен өтті. Оған жалпы 1673 өтінім қабылданып, 2-ші кезеңде 700 мыңнан астам қазақстандық дауыс берген Ал 3-ші кезеңде әділ-қазылар отырысында қоғам, медицина, білім, ғылым, мәдениет, бизнес, спорт номинациялары бойынша 32 адам жеңімпаз атанды. Оның ішінде елімізді шетелде танытып жүрген жалынды жастардың қарасы қалың.
Бүкілхалықтық дауыс беру бойынша жүзден жүйрік шыққан азаматтар елге үлгі болуға лайық. Осы орайда, «100 жаңа есім» жобасының 2019 жылғы жеңімпаздары туралы ақпараттар газетіміздің әр нөмірінде жарық көретін болады.
Қуандық Қанатов
Семей қаласы 35411 әскери бөлімінің қызметшісі
Шығыс Қазақстан облысы
«Шығыс» өңірлік қолбасшылығының Семей қаласындағы Батыс әскери қалашығының 35411 әскери бөлі-мінің қызметшісі ефрейтор Қуандық Қанатов 2019 жылдың ақпан айында жанып жатқан үйдің тұрғындарын эвакуациялауға қатысып, Семей қаласының жатақханалардың бірінде болған өрттен 15 адамды құтқарып қалған.
Қызметі барысында өрт қауіпсіздігі бойынша алған біліктілігінің арқасында ерлік танытып, Қазақстан Республикасының наградасы – «Ерлігі үшін» медалімен марапатталған.
Нұрбек Әлібек
Т.Жүргенов атындағы Қазақ Ұлттық Өнер академиясы
Нұр-сұлтан қаласы
Ғ.Мүсірепов «Қыз Жібек» /мюзикл/ – Шеге (Қоюшы режиссер – Нұрқанат Жақыпбай, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері);
Ж.Пило, О.Шультез «Моцарт» /мюзикл/ – Фридолин Вейбер (Қоюшы режиссер – Нұрқанат Жақыпбай, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері);
Ә.Кекілбаев «Нартәуекел» /халықтық қаһармандық драмалық дастан/ – Ресей елшісі (Қоюшы режиссер – Нұрқанат Жақыпбай, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері);
Ж.Сомжүрек «Тілеп–Сарықыз» /трагедия/ - Тортай (Тілептің досы) (Қоюшы режиссер – Нұрқанат Жақыпбай, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері);
Д.Саламат – «Жаңа жылды кім ертіп келеді?» /ертегі/ Әтеш (Қоюшы режиссер – Бекболат Құрманғожаев, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері);
Ж.Құлмамбетов «Жасауыл» /парабола/әфсана/ - Ер адам (Қоюшы режиссер – Бекболат Құрманғожаев, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері);
Дж.Родари «Чиполлино» /ертегі/ Қызанақ (Қоюшы режиссер – Айнұр Рахипова);
Ж. Омар «Құлыншақ пен бөлтірік» /ертегі/ - Қасқыр(Қоюшы режиссер – Бекболат Құрманғожаев, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері);
Д.Урбан «Ірімшік құмар тышқандар» /ертегі/ - Альбин (Қоюшы режиссер – Нұрфат Вахитов, Қазақ мәдениетінің қайраткері).
Осындай рөлдерді сомдаған Әлібек Нұрбек күндіз қойылым қойса, бос уақытында қайырымды іспен айналысады. Ауыр дертке шалдыққан балалардың жанына дауа іздеуге көмектеседі.
Өткен жылы атқарылған жұмыстар аясында 2000-ға жуық борышкер жұмысқа орналастырылды. Бұл туралы Әділет вице-министрі Алмат Мадалиев мәлім етті.
«Жеке сот орындаушыларының рейтингі енгізілді. Енді азаматтар министрлік немесе Республикалық палата сайттарында ең тәжірибелі және білікті сот орындаушысын таңдай алады», - деп тоқталды вице-министр ведомствоның кеңейтілген алқа мәжілісінде. Оның сөзіне қарағанда, берешектерді төлеу бойынша сервис қамтамасыз ету шараларын, оның ішінде шетелге шығуға шектеуді автоматты түрде алып тастай отырып жұмыс істейді.
Сервисті іске қосқан сәттен бастап 108 мың борышкер жалпы сомасы 1 млрд теңгеден астам қарызын төледі. Бұл борышкердің сот орындаушысымен байланыс жасау қажеттігін жоққа шығара отырып, іс жүргізу шешімдерінің жеделдігін арттыруға мүмкіндік берді.
«Алимент өндіру бойынша жағдай айтарлықтай өзгерді. «Алимент өндіріп алудың тиімді жүйесін құру бойынша 30 қадам» іс-шаралар жоспары бекітілді және іске асырылуда. Министрлік әкімдермен және Республикалық палатамен бірлесіп алимент өндіру мәселелері бойынша өзара ынтымақтастық туралы меморандумдарды іске асыруда. Онда борышкерлерді жұмысқа орналастыру мәселелері қамтылған», - деді А. Мадалиев. Оның айтуынша, өткен жылы атқарылған жұмыстар аясында 2000-ға жуық борышкер жұмысқа орналастырылды. Қабылданған шаралар нәтижесінде проблемалық алименттер санын азайтуға қол жеткізілді. Егер 2018 жылы олардың саны 25 мыңға жуық болса, 2019 жылдың қорытындысы бойынша 13 мыңға дейін азайды. «Әрине, мұндай құжаттардың орындалуы әлі де жоғары деңгейде емес және біз олардың орындалу сапасы мен уақтылығын бақылауды жалғастырамыз», - деді вице-министр.
Заң – адамзаттың өзара қатынасын реттейтін, түрлі қылмыстық әрекеттерді тізгіндейтін аса маңызды қағидаттар жинағы десек, елдің дамуы үшін де аталған заңның алар орны ерекше. Сол үшін жыл сайын заңнамаға өзгертулер мен толықтырулар енгізіліп отырады. Кейбір баптар ескірсе, кейбірі жетілдіруді қажет етеді.
Жақында ауданымызға ҚР Парламент Сенатының депутаты, Конституциялық заңнама, сот жүйесі және құқық қорғау органдары комитетінің төрағасы Волков Владимир Васильевич арнайы іс-сапармен келді. Мақсаты – заңнамаға енген өзгерістер мен толықтыруларды жеткізу және ұсыныстарды тыңдау. Аудан әкімі Бинәлі Ысқақ, аудандық мәслихат хатшысы Бекет Ахметов бастаған топ алдымен аудандық прокуратураға ат басын бұрды. Мұнда заңның негізгі функциялары мен оған енген өзгерістер сөз болды. Мысалға, биылғы жылдан бастап істің сотсыз шешілуін қамтамасыз ететін медиация яғни, екі жақтың өзара келісімі көп жағдайда қолданылмайды. Себебі, бұрын мал ұрлап ұсталған ұры мал иесіне құн төлеп жауапкершіліктен босатылып кететін. Сөйтіп, қайта барып ұрлық жасайтын. Ендігі, ұрлық жасап қолға түссе бірден жаза кесіледі. Сондай-ақ, кейбір заңдағы баптардың бір-біріне қайшы келетін тұстары да айтылды. Айталық, аудан аумағында жыныстық қатынасқа жастардың ерте жастан түсу фактілері көптеп тіркелген.
Халқымыз үшін «ар» мен «абырой» дейтін аса маңызды құндылықтардың белінен басып, бесіктен шықпай жатып бетімен кеткен жастар 14 пен 15 жас аралығында. Ал заң 16 жасқа толмаған тұлғаларға қарсы қандай да бір жыныстық іс-әрекеттерді қолдануға тиым салады. Бұл орайда кейбір өзге ұлт өкілдерінің қыз баласын 14-15 жасынан ұзатып жіберетін дәстүрі барын ескерсек, заң мен салт бір-бірімен қабыспай тұр. Заң сақшылары заң шығару барысында халықтың салт-дәстүр ерекшеліктерін ескере жүрген абзал екендігін жеткізді. Сонымен қатар, өзара келісім арқылы жыныстық қатынасқа түскен жастардың жауапкершілік салмағын көбіне жігіт арқалап, сотты болып кете баратын тұстарын да сөз етті сақшылар. Осы жауапкершілікті екеу ара бөліп, жазаны қыз да тартатындай заң қабылдау қажеттігін жеткізді. Бұл орайда халқымыздың «құнажын көзін сүзбесе, буыршын жібін үзбейді» дейтін мақалы мәселенің маңызын ашып тұр. Сондай-ақ, аудан тұрғындарының басым бөлігі мал шаруашылығымен айналысатындықтан, мал ұрлығы мәселесі де күн тәртібінен түспей тұр. Мал құжаттарын түгендеп ұстауға салғырт қарайтын тұрғындар, тексеріс барысында қолдағы малдың қайдан келгенін айтып бере алмайды. Бәйдібек би ауылында орналасқан мал базарына әр жексенбі аудан, тіпті, облысты қойып Шығыс және Оңтүстік Қазақстан облыстарынан мал тасымалданады. Ондағы ірі-қара, ұсақ малдың ұрлық жолымен келмегенін анықтау мүмкін болмай отырғандығын жеткізді заң қызметкерлері. Бұл орайда аудан прокурорлары аудан әкімдігімен бірлесіп жасаған мал ұрлығын тоқтатуға арналған пилоттық жоба ұсынды. Онда мал терісіне алты таңбалы сан соғу және мал иесінің таңбасын басу арқылы шығу тегін анықтау мүмкіндігі қарастырылған. Ол дегеніміз кәдуілгі көліктің шанағына соғылатын VIN-код іспетті болмақ. Бұл арқылы біз көліктің қазіргі және бұрынғы иесін анықтай алатын болсақ, мал терісіне соғылған алты таңбалы сан және басылған таңба малдың тіпті сойылып кетсе де терісі арқылы тегін тексеруге мүмкіндік бермек. Осыдан кейін кезекті жиын аудандық полиция басқармасында өтті. Халық қалаулысын жеке құрамға Алматы облыстық полиция департаментінің міндетін атқарушы полиция полковнигі Жүнісбеков Серік таныстырды. Мұнда да заңға енген өзгерістер мен қылмыспен күрес мәселелері сөз болды. Тоқтала кететін жәйт, ендігі көліктерді себепсізден себепсіз тоқтатуға тиым салатын заң шығарылмақ. Бұл депутат сөзі. Өз кезегінде Серік Жүнісбеков көлік тоқ-татылған жағдайда патрульдік полиция қызметкері қойған талаптарды орындамай, құжаттарын ұсынудан бас тартып, тіпті, балағаттап, ұялы телефонға түсіріп оны әлеуметтік желіге жүктеп жіберетін жү-генсіз жүргізушілерге қарсы жазалайтын заң қабылдауды ұсынды. Сондай-ақ, жолды белгіленбеген жерден кесіп өтетін жаяу жүргіншілерге де қатаң жаза қолдану жоспарлануда. Себебі, ол өз өмірін қатерге тігіп қана қоймай, сонымен қатар көлік жүргізушілерін де, жақындарын да ыңғайссыз жағдайға қалдыратындығын жеткізді. Келелі жиын соңында халық қалаулысы аудандық полиция басқармасының жеке құрамымен естелік ретінде суретке түсті. Іссапар ауданаралық көпсалалы ауруханада жалғасын тапты. Емхана меңгерушісі Абеуова Жамиля халық қалаулысын заманауи форматтағы халыққа қызмет көрсету сапасымен және жабдықтармен таныстырды. Емхана ішін емін-еркін аралап көрген сенат депутаты тұрғындар денсаулығы үшін күндіз-түні көз ілмейтін ақ халатты абзал жандарға қызмет сапасын әрмен қарай жақсарта беру жолында сәттілік тіледі.
Әділет САРЫБАЙ
Білімді жастың білігін арттыруға керегі - тәжірибе. Осы тұрғысында мемлекет жас түлектердің танымын кеңейтуге бағытталған кезекті бағдарламаны іске асырғанына 10 жылға жуық уақыт болды. Ол-«Жастар тәжірибесі» бағдарламасы.
Қазіргі таңда жұмыссыздықпен күрес жүргізу жаппай белең алуда. «Екі қолға - бір күрек» табылмаудың сыры жемқорлықта деседі. Осыған орай, Қазақстан Республикасы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Агенттігінің Алматы облысы бойынша департаменті (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) "Жетісу-адалдық алаңы" жобалық кеңсесімен бірлесе Алматы облысында «Жастар тәжірибесі» бағдарламасын жүзеге асыру саласында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг жүргізген.
Аталған зерттеу шараларының қорытындысымен «Jetisy Media» ақпараттық алаңында сала мамандары бөлісті. Ресми деректерге сәйкес, 2018 жылы Алматы облысында «Жастар тәжірибесі» бағдарламасын іске асыруға бөлінген бюджет қаражатының сомасы 459,3 млн. теңге болса, ал 2019 жылы бөлінген бюджет қаражатының сомасы 599,2 млн. теңгені құрады.
2019 жылы Алматы облысында «Жастар тәжірибесі» бағдарламасы бойынша өткен 1875 адамның 159–ы мемлекеттік органдарға, басқа ұйымдарға - 402 адам жұмысқа орналасты.
Яғни, 2019 жылы жастар тәжірибесінің қорытындысы бойынша 29.92% жұмысқа орналасты, ал 70.08% әлі де жұмыссыздар болып табылады.
Басым көпшілігінің әдеттегідей жұмыссыз қалуын «Жетісу-адалдық алаңы» жобалық кеңсесінің басшысы Аманжол Тоқтарұлы былай түсіндірді.
Оның сөзіне сенсек, жас маман жұмыспен қамту орталығына барып, «жастар тәжірибесімен» жұмысқа тұруға келісім шарт жасағаннан кейін белгілі бір мекемеде 6 ай көлемінде қызмет атқарып, мерзімі жеткеннен соң ізім-ғайым жоғалып кететінге ұқсайды. Себебі, оның қайда кеткенін тәжірибеден өткізген мекеме басшылығы да, жолдама берген жұмыспен қамту орталығының мамандарыда білмейді. Бұл бірінші себеп болса, екіншісі, бос орын болса да жарты жыл қызметтің табалдырығын тоздырған түлекті емес, сырттан келген адамға жұмыстың тізгінін ұстатуы. Ал, үшіншісі ол тәжірибеден өтуші жастың өзінің ерік-жігерінің, бәсекеге қабілеттігінің болмауы.
Аталған кемшіліктерді ретке келтірудің бірнеше тәсілін Аманжол Жазықбаев атап өтті. Мәселен, жолдама бермей тұрып жас түлеке құзіреттілік тестін тапсыртқызып оның қай салаға икемділігі бар екенін анықтау қажет. Одан кейін тәжірибеден өту мерзімін 12 айға дейін ұзарту керек. Содан соң бос жұмыс орны болған жағдайда іс-тәжірибеден өткен маманды кандидат ретінде ұсынған жөн. Және де заңға сәйкес 3-ші этаппен жұмысқа қабылдау керек. Міне сонда ғана барлығының оң шешімі табылатынға ұқсайды.
Басшы мырзаның сөзін мониторинг қорытындылары да дәлелдеп береді. Назар салатын болсақ, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг аясында Алматы облысының 200 түлегі жасырын әлеуметтік сауалнамаға қатысқан. Сауалнама көрсеткендей, «Жастар тәжірибесі» бағдарламасы бойынша өткен 132 түлек тұрақты жұмыс таба алмай, олардың 32-і мемлекеттік қызметке орналасып, ал 36-ы кәсіпкерлік саласына кеткен.
Сауалнамаға қатысқан 86 түлек «Жастар тәжірибесі» бағдарламасы бойынша жұмыс мерзімі 6 ай өте қысқа екенін атап өткен.
Еңбек жолын жаңа бастаған маманға таптырмас мүмкіндік беретін бағдарлама төңірегіндегі бар шындық осындай. Қазақ «саусақ бірікпей, ине ілікпейді» деген. Баршаны толғандырған мәселенің түйінін тарқатуға қоғам болып ат салысқан дұрыс. Дарындылардың даралануына кезекті мәрте мүмкіндік беріп, бәз біреуге емес, қызметке ілінемін деп талмай еңбек еткендерге қолдау көрсету қажет.
Департамент Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции по Алматинской области совместно с проектным офисом «Жетісу-адалдық алаңы» провел антикоррупционный мониторинг сферы реализации молодежной практики в Алматинской области, результы которого были озвучены на брифинге на площадке КГУ «Jetisý media».
Как установил мониторинг, на сегодняшний день, государственные меры содействия занятости имеют упущения, что в свою очередь создают административные барьеры и коррупционные риски в данном направлении.
«Согласно пункту Правил организации и финансирования молодежной практики, участие выпускников в молодежной практике допускается один раз в двенадцатимесячный период и осуществляется в порядке очередности согласно дате регистрации в качестве безработных. Тогда как, на практике данная очередность ведется в бумажном виде, отсутствует единая база, к которой имели бы доступ все выпускники вузов. Кроме того, документы принимаются нарочно, что в свою очередь свидетельствует о «прямом контакте», который может привести к коррупционному факту. Выпускник, принятый на молодежную практику, может быть принят на постоянную работу до окончания срока заключенного трудового договора. Вместе с этим, отсутствуют основания для отказа в приеме документов, что в свою очередь также создает почву для возникновения коррупции. Продолжительность молодежной практики – до 6 месяцев. В данном случае, термин «до 6 месяцев» создает условия для коррупции, поскольку работодателю дается возможность поставить срок прохождения молодежной практики на свое усмотрение», - рассказал первый заместитель руководителя Департамента Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции по Алматинской области, Жандос Жумабаев.
Стоит отметить, что в рамках антикоррупционного мониторинга был проведен анонимный социологический опрос, охвативший 200 выпускников Алматинской области. Опрос показал, что 132 выпускника, проходившие молодежную практику на сегодняшний день так и не нашли постоянную работу, 32 из них устроились на государственную службу, а 36 ушли в сферу предпринимательства.
«98 опрошенных отметили, что их основная специализация не соответствует месту прохождения практики, то есть многие из них являясь дизайнерами, повар-кондитером, инженером, машинистом, связистом, дефектологом проходили молодежную практику в государственных учреждениях. 172 опрошенных выпускника отметили, что в период
прохождения молодежной практики конкретно по своей специализации не занимались, а выполняли иные работы (ксерокс, печатание текстов, подшивка документов). 86 опрошенных выпускников отметили, что срок прохождения молодежной практики, то есть 6 месяцев является слишком коротким. 45 опрошенных молодых специалиста отметили, что уже повторно по 2 разу проходят молодежную практику», - отметил руководитель проектного офиса «Жетісу-адалдық алаңы», Аманжол Жазыкбаев.