Департамент Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции (Антикоррупционная служба) по Алматинской области совместно с проектным офисом «Жетісу-адалдық алаңы» провел антикоррупционный мониторинг сферы реализации молодежной практики в Алматинской области.
Нужно отметить, что сегодня государство стремится упорядочить те меры, которые направлены на решение вопросов занятости молодежи. В стране действуют несколько программ, например, "Жасыл ел", Молодежная практика. Кроме этого, действуют Молодежные ресурсные центры, которые помогают молодым в поиске работы. Но, несмотря это, как показывает наш мониторинг, трудоустройство остается проблемой №1 для казахстанской молодежи.
Новые инициативы, которые озвучены Президентом, призваны заострить внимание госорганов к этой проблеме, а также повысить эффективность уже действующих программ.
Но, несмотря на это, к сожалению, сегодня государственные меры содействия занятости имеют систематические «промахи» и определенные упущения, что в свою очередь создают административные барьеры и коррупционные риски в данном направлении.
В число безработных попадают одни и те же люди, которые не могут трудоустроиться, в основном это молодые специалисты, не имеющие опыта работы.
Молодые специалисты не могут трудоустроиться, они вынуждены работать временно и после снова становиться безработными.
ПРОБЛЕМЫ ПРОХОЖДЕНИЯ МОЛОДЕЖНОЙ ПРАКТИКИ
Из года в год казахстанские выпускники вузов и колледжей сталкиваются с одной и той же проблемой - трудоустройство.
В свете этого проект «Молодежная практика» в рамках государственной программы «Дорожная карта» для них является возможностью, чтобы получить первичный трудовой опыт.
На «Молодежную практику» имеют право принимать организации различных форм собственности: и бюджетные, и коммерческие. Также предоставляется возможность по этой программе занятости переобучиться на более востребованную на рынке труда специальность или пройти переподготовку в рамках «Дорожной карты».
На сегодняшний день, в основном в деле занятости выпускников проявили активность именно государственные органы: акиматы, управления полиции, юстиции, налоговые управления, центры облуживания населения.
СТАТИСТИКА
Согласно статистическим данным в 2018 году сумма выделенных бюджетных средств на реализацию молодежной практики в Алматинской области составила 459, 3 млн., тогда как в 2019 году сумма выделенных бюджетных средств составила 599, 2 млн.
в 2019 году в Алматинской области из 1875 человек прошедших молодежную практику в государственные органы устроились 159 человек ( в которых они проходили практику), в иные организации (гос.органы, ИП,ТОО,КХ) трудоустроились – 402 человека.
АНОНИМНЫЙ СОЦИОЛОГИЧЕСКИЙ ОПРОС
В рамках антикоррупционного мониторинга был проведен анонимный социологический опрос, охвативший 200 выпускников (молодых специалистов) Алматинской области. Опрос показал, что 132 выпускника, проходившие молодежную практику на сегодняшний день так и не нашли постоянную работу, 32 из них устроились на государственную службу, а 36 ушли в сферу предпринимательства.
98 опрошенных отметили, что их основная специализация не соответствует месту прохождения практики, то есть многие из них являясь дизайнерами, повар-кондитером, инженером, машинистом, связистом, дефектологом проходили молодежную практику в государственных учреждениях.
172 опрошенных выпускника отметили, что в период прохождения молодежной практики конкретно по своей специализации не занимались, а выполняли иные работы (ксерокс, печатание текстов, подшивка документов).
86 опрошенных выпускников отметили, что срок прохождения молодежной практики, то есть 6 месяцев является слишком коротким.
Вместе с тем, в рамках опроса выпускники обозначили и свои предложения, так некоторые выпускники предложили, чтобы по итогам прохождения практики при наличии вакансии они имели первоочередное право на эту вакансию, некоторые же предложили, чтобы эту процедуру полностью автоматизировали.
В рамках опроса, выпускники обозначили и свои недовольства. По словам молодых специалистов, изначально при приеме документов и при выборе места, где будет проходиться молодежная практика выпускникам приходиться «упрашивать», чтобы включили в список и направили в тот или иной государственный орган.
В период прохождения самой молодежной практики, молодые специалисты по большей степени не набираются профессионального опыта,
так как ведут работу «курьера», «подай – принеси», работы по ксерокопированию и тд.
Кроме того, после окончания молодежной практики молодые специалисты должны предоставить в государственный орган справку, подтверждающий документ о трудоустройстве, независимо от того, это государственный орган или иные организации.
В данном случае, создается «мнимое» представление о реальном трудоустройстве молодых специалистов.
То есть на практике, это может выглядеть следующим образом: выпускник со специальностью «местное государственное управление» проходит молодежную практику в государственном органе, а после окончания вследствие временного рабочего места, уходит работать в частный сектор.
Или же, как установил мониторинг, выпускник с дипломом дизайнера проходит молодежную практику в сельском акимате одного из районов Алматинской области, а после окончания молодежной практики не может найти работу, поскольку профессия не востребована.
ВЫЯВЛЕННЫЕ НЕДОСТАТКИ И ПРОБЛЕМЫ В ДАННОЙ СФЕРЕ
Антикоррупционный мониторинг также выявил коррупционные риски в нормативных правовых актах, которые регулируют данную сферу.
На практике очередность на молодежную практику ведется в бумажном виде, отсутствует единая база, к которой имели бы доступ все выпускники вузов. Кроме того, документы принимаются нарочно, что в свою очередь свидетельствует о «прямом контакте», который может привести к коррупционному факту.
По инициативе работодателя выпускник, принятый на молодежную практику, может быть принят на постоянную работу до окончания срока заключенного трудового договора.
Вместе с этим, отсутствуют основания для отказа в приеме документов, что в свою очередь также создает почву для возникновения коррупции.
Согласно вышеуказанных Правил, на молодежную практику направляются безработные в возрасте не старше 29 лет в течение 3-х лет после завершения обучения.
Продолжительность молодежной практики – до 6 месяцев.
В данном случае, наличие термина «до 6 месяцев» создает условия для коррупции, поскольку работодателю дается возможность поставить срок прохождения молодежной практики на свое усмотрение.
Реализация программы «Молодежная практика» впервую очередь ставит перед собой цель, чтобы выпускник, только окончивший вуз на момент прохождения молодежной практики набрался впервую очередь практического опыта. Ведь по праву, это считается его первым официальным рабочим местом, где его должны обучить, где он должен укрепить свои
знания, полученные в вузе. Ведь, именно с этого момента складывается его представление, мнение и отношение к работе. Сегодняшние молодые специалисты – это завтрашние депутаты, министры, директора, учителя, врачи.
А на деле у нас выглядит другая картина, мы видим, что реализация этой программы отошла от качества и перешла к количеству, то есть сейчас просто идет гонка за показателями и цифрами, то есть, сколько молодежи проходит практику, а дальнейшая судьба и вопросы эффективности прохождения самой молодежной практики никто не задумывается.
По итогам проведенного мониторинга Проектный офис «Жетісу-адалдық алаңы» все предложения и рекомендации направит в Министерство труда и социальной защиты и населения РК, а также итоги мониторинга предоставит акиму Алматинской области.
Мемлекет басшысының Өкімімен Әнуар Төлеуханұлы Садықұлов Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының орынбасары – «А» Арнаулы мақсаттағы қызметінің директоры болып тағайындалды.
Мемлекет басшысының Жарлығымен Әнуар Төлеуханұлы Садықұлов басқа жұмысқа ауысуына байланысты Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің бастығы қызметінен босатылды.
Әнуар Төлеуханұлы Садықұлов 1967 жылы 7 қазанда Алматы қаласында дүниеге келді.
1991 жылы Алматы зооветеринар институтын бітірген.
2000 жылы Абай атындағы Алматы мемлекеттік университетінің заң факультетін үздік тәмамдаған.
1985-1987 жылдары КСРО ҚК қатарында мерзімдік әскери қызметтен өтті.
1992 жылы ҚР Президенті Күзет қызметінің әскери қызметіне алынды. Қызметін ҚР Президенті жеке күзетінің әр түрлі офицерлік және басшылық лауазымдарында өткерген.
2006 жылы ҚР Президенті Күзет қызметі бастығының орынбасары –жеке күзет департаментінің бастығы болып тағайындалды.
2012 жылы ҚР Президенті Күзет қызметі бастығының орынбасары – Президент қауіпсіздігі қызметінің бастығы лауазымына тағайындалған.
2013 жылы ҚР Президенті Күзет қызметінің бастығы болды.
2014 жылы Мемлекет басшысының өкіміне сәйкес ҚР Мемлекеттік күзет қызметінің бастығы болып тағайындалды; Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының орынбасары – ҚР ҰҚК «А» арнайы қызметінің директоры (2014-2019).
2019 жылдың маусымынан Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің бастығы болды. 2-дәрежелі «Айбын» және «Андропов» ордендерімен, 11 медальмен марапатталған.
В начале нынешнего года Президент Республики Казахстан Касым-Жомарт Токаев дал конкретные поручения по празднованию двух значимых юбилеев исторических личностей Аль-Фараби и Абая.
К 1150- летиюАль-Фарабии 175- летию Абая креативная группа Талдыкоргана «TaldyParis»на площадке КГУ «Jetisýmedia» презентовала уникальный проект«JETISÝ ART». Главной целью которого является вовлечение молодежи в историю наших предков и великих ученых Аль-Фараби и Абая.
По словам автора проекта, ЕркегалиИмангали, суть«JETISÝ ART»заключается в создании графических картин, которые содержат изображения выдающейся личности и их высказывание, афоризм.
«После того, как Глава государства объявил о том, что в наступившем году все прогрессивное мировое сообщество будет отмечать 1150-летие гения восточной средневековой мысли- Аль-Фараби, мы тоже решили не остаться в стороне. К тому же, в 2020 году исполняется 175 лет со дня рождения автора Слов назиданий, поэта, просветителя, Абая Кунанбаева. Именно их мы использовали в наших графических изображениях, а также великие слова Аль-Фараби. Планируем распространять созданные нами работына страницах онлайн издательств и интернет-пабликов с широким охватом аудитории, а также посредством городских и областныхбилбордов», - поделился он.
Стоит отметить, что молодые ребята выбрали графическийконтент не случайно.По их словам, оригинальные изображения в материалах притягивают нас куда больше, чем текст, как бы гениально он не был написан.
Тарихын танып, тау тұлғаларын ұлықтаған текті елдің ұландары кезекті істі қолдарына алды. Баршамызға белгілі биыл қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбаевтің 175 жылдығы мен әлемнің екінші ұстазы атанған Әл-Фарабидің 1150 жылдығы тойланады.
Атаулы күннің кең көлемде аталып өтуіне Президент Қасым-Жомарт Тоқаев тапсырма берген болатын. Торқалы тойдың әлқисасы ретінде Қасым-Жомарт Кемелұлы «Абай және XXI ғасырдағы Қазақстан» атты танымдық мақала жазып, халық назарына ұсынды. Бұл бастаманың өзі кемеңгер тұлғаның қазақ қоғамындағы алар орнының айшықты екенін көрсетеді. Тек Абай ғана емес, Әл-Фарабидің да ел руханияты үшін қосқан үлесі өлшеусіз.
Қос бірдей «бәйтерек» ағартушылық жолында аянбай тер төккен ғұлама ретінде ел есінде мәңгі қалып, есімдері тарих бетінде алтын әріптермен қашалып жазылғаны сөзсіз. Бір ауыз сөзбен «Ұлттық болмыстың үлгісі» деп айтуға болады.
Олардың өшпес өнегелерін бүгінгі таңда жас буын барынша дәріптеуде. Осыған орай Алматы облыстық ішкі саясат басқармасының қолдауымен «Taldy Paris» шығармашылық тобы «Jetisy ART» тарихи- танымдық жобасын жасаған болатын. Аталмыш, жобаның таныстырылымы «Jetisy Media» ақпараттық алаңында өтті.
Бірегей жобаның авторы Еркеғали Мейрамұлы. Танымдық жобаның мақсаты-халықты ата-бабаларымыздың тарихын және ұлы ғалымдар Әл-Фараби мен Абай еңбектерін білуге тарту.
Жоба авторының айтуынша, аталған жұмысты жасауға 1 ай уақыт қажет болған. Графикалық кескінде тарихи тұлғалардың тұжырымдамасы (афоризмі, дәйексөзі) және оның суреті бейнеленген. Өзгеше идеяға толы жұмысты жұртшылық назарына ұсыну үшін стилистикалық юлистрация қолданылған.
Қазіргі таңада теңдесі жоқ жобаның авторы осындай 20 кескінді дайындған. Алдағы таңда аптасына 2 суреттен әлеуметтік желілерде көркем туындыны жариялап отырмақ. Бұл бастама мұнымен тоқтамақ емес,ендігі кезекте Ұлы жеңістің 75 жылы мен Алтын Орданың 750 жылдығы көпке ұнаған шығармада суреттелетін болады.
Алматы облысында тарихи маңызы бар мекендер мен ескерткіштерді цифрландыру мақсатында жасалған «Tarihi Jol» аттымабильдік қосымшасы «Jetisy Media» ақпараттық алаңында таныстырылды.
Бұған дейін Алматы облысында «Tarihi Jol»-Қазақстан тарихын жандандыру жобасы»тақырыбында презентация ұсынылған болатын. Жоба авторлары бір жыл ішінде облыстағы15 нысанды ұялы телефон қосымшасына енгізген болатын, жыл соңына дейін 25-тен астам нысанды жобаға кіріктіру жоспарланып отыр.
«Бүгінгі таңда біз Алматы, Жамбыл, Шығыс Қазақстан және Қостанай облыстарын өзіміз шығарған жобаға кіргіздік. Еліміз бойынша 135 нысанды қамтып отырмыз. Алматы облысы бойынша атлған қосымшада 15 аймақ көрсетілген»,- деді өз сөзінде «AV-Software»ЖШС директорыАрман Маратұлы.
Бұл өнім елдің туристік секторын үйлестіруге және жақсарту үшін қазақстандық жас мамандардың ойлап тапқан жобасы. «Tarihi Jol»-ды қолданудың бірегейлі- бұл жаңа технологиялардың беталысын біріктіретін және ата-бабаларымыздың тарихын сақтай отырып, адамгершілік құндылықты ұстанатын өзіндік ұғым. «Tarihi Jol» -дың көмегімен туристер еліміздің тарихи және мәдени ескеркіштеріне барудың бағытын көре алады. Қосымшадағы шынайы ақпарат нұсқаулық ретінде қызмет етеді және туристерге орнатылған нысанның тарихи мәні туралы сенімді түрде мағұлмат береді.
Өнім үш маңызды компоненттен тұрады:
1.AR- тарихи кейіпкерлер стилінде кеңейтілген шыңдықты қолдана отырып, ақпаратты қабылдауды жетілдіреді.
2.VR 360 -360 дәрежелі бейнелер, олар виртуалды шыңдықты және Қазақстанның қасиетті жерлерінде «қатысу эффектін» жасайды.
3.Offline режимі- интернетсіз жұмыс режимі, туристерге интернет желісі жоқ жерлерде де «Tarihi Jol»-ды пайлануға мүмкіндік береді.
Болашақта «Tarihi Jol» -дыбүкіл Қазақстан бойынша бірыңғай қосымша ретінде пайдалану жоспарлануда.
Гүлжанат Нұрасыл
Ранее в Алматинской области было презентовано мобильное приложение по возрождению Истории Казахстана в дополненной реальности – «Tarihijol». За год разработчиками было оцифровано 15 объектов по области, а до конца нынешнего года планируется довести этот показатель до 30. Об этом на брифинге на площадке КГУ «Jetisýmedia» сообщил коммерческий директор компании ТОО «AV-Software»,АрманЕсенгужинов.
«На сегодняшний день нами было охвачено 135 объектов в 4 областях Казахстана. В Алматинской же области - 15. До конца 2020 года планируем оцифровать более 25 объектовЖетысуского края. В целом, с помощью «Tarihijol» туристы могут прокладывать маршруты к историко-культурным памятникам нашей страны, получать информацию о маршруте, а так же с помощью технологий VR заранее побывать на сакральных местах до поездки. Дополненная реальность выполняет функцию информационного гида, и достоверно информирует туристов об исторической ценности объекта», - поделился он.
По словам спикера, «Tarihijol»является уникальной разработкой в странах СНГ и не имеет аналогов на сегодняшний день. В период цифровизации и в рамках программы «РуханиЖангыру» мобильное приложение будет не только сервисом для туризма, но и пособием для самих жителей о нашей истории.
Необходимо отметить, что мобильное приложение состоит из аудио информации на 5 языках, и дополненной реальности, что позволяет туристам получить информацию в удобной для них интерпретации. Помимо этого, в базу вбиваются места нахождения, маршрут как добраться до этого места. Пользователи могут оставлять комментарий, что поможет отслеживать интересы туристов для дальнейшего развития туристической отрасли в стране.
Напомним, разработка полностью принадлежит казахстанским разработчикам. Продукт состоит из трёх важных компонентов:
Президенттің кадр резерві жалғасатын болады. Бұл туралы Ақордада Президенттің кадр резервіне енген жастармен кездесуде Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев: «Бүгін мен еліміздің барлық жастарына үндеу жолдағым келеді. Жаңғыру процесі менің ішкі саяси бағытымның негізгі басымдықтарының бірі саналады. Кадр резервін жасақтау жұмысы осымен бітіп қалмайды. Ол жалғасатын болады», - деді.
Сонымен қатар «Алдағы кезеңде ХХІ ғасырдың табысты мемлекетін құруға дайын кәсіпкерлерді, ғалымдарды, мәдениет қайраткерлерін, инноваторлар мен өзге де талантты жас адамдарды жан-жақты қолдайтын боламыз. Бізге түрлі салада жауапкершіліктен, стандарттан тыс әрі тиімді шешімдер қабылдаудан қорықпайтын жаңа көзқарасты басқарушылардың командасы қажет. Дәл сондай адамдар еліміз қажет етіп отырған нәтижелерді беруге қабілетті», - деп атап өтті Мемлекет басшысы.
2019 жылғы 11 айда экспортталатын тауарларға баға 2,4 пайызға төмендеп, импортталатын тауарларға 6,1 пайызға жоғарылады. Бұл туралы ҚР ҰЭМ Статистика комитетінен мәлім етті.
Ведомство мәліметінше, өткен жылдың қаңтар-қарашасында экспорттық жеткізілімдер бағасы ферроқорытпаларға – 26,8, мырыш кендеріне – 15,7, хром кендеріне – 15,1, мырышқа – 4,2, мысқа – 2,6, мұнайға 0,8 пайыз төмендеді. Ал темір кендеріне – 18,3, көмірге – 17,1, қорғасынға – 16,9, қара металдардан жасалған бұйымдарға – 7,8, қара металл илегіне 3,2 пайыз жоғарылады. Бағаның мақтаға 7,1 төмендеуі, олардың бидайға – 26,4, арпаға – 4,2, жүнге 1,7 көтерілуі тіркелді. Импортталатын өнімдерден көкөністер – 37,4, күріш – 10,8, кондитерлік өнімдер – 15,4, сүт өнімдері – 8,3, макарон өнімдері – 7,7, кофе – 6,6, құс еті – 5,2, балық 5,1 пайыз қымбаттады. Қант – 7,7, жемістер мен жаңғақтар 3,9 пайыз арзандады. Баға аяқ киімге – 11,2, фармацевтикалық өнімдерге – 10, құрылыс материалдарына – 7,8, қағаз 7,7 пайызға жоғарылады.
Жалын мен жігерді, ізденіс пен талпынысты талап ететін жастық шақта ел болашағы үшін еңбек ету – әркімнің міндеті. Бүгінгі жас – болашақ Қазақстанның жанды бейнесі. Оларды білім жолына салып, түзу бағыттан тайдырмай, санаға сәуле шашар оқу-білімнің тізгінін ұстату – басты парыз.
Мықты мемлекет жастардың білімі мен оқу-ағарту ісіне көп көңіл бөледі. Келешектің іргетасын қалау үшін, ең алдымен жастардың саналы ұрпақ болып жетілуіне күш салады. Қазіргі таңда мемлекет дәл осы бағытта көптеген жұмыстар атқаруда. Беталысы күнде өзгерген алмағайып дүниеде адамзат үшін өзгермейтін темірқазығы табанды еңбек екенін, Мәңгілік Елдің ең басты сипаттарының бірі ғылым мен білім екенін ескерсек, осы бағытта атқарылуы тиіс ауқымды шараларды қайта пысықтап, жаңғыру сүзгісінен өткізген абзал. Себебі, жастар жаңашылдыққа ұмтылады, өзіндік бәсекеге қабілеттілігін арттыруға тырысады. Жас адамдар жаңа заманның сұранысына жылдам бейімделеді.
Мемлекеттің тұрақты дамуы-ның негізі – бәсекеге қабілетті жастар буыны, ал бұл тікелей жас қазақстандықтардың білім мен білік сапасына, олардың ұмтылысы мен ынтасына байланысты. Сондықтан да мемлекеттік саясаттың негізгі бағытының бірі – жастар секторы. Оған Қазақстанда айрықша назар аударылады.Сондықтан ел болу жолында кейінгі буын өкілдерін ұлттық тәрбиеге баулып өсірудің маңызы айрықша. Бұл тұрғыда сана-сезімі қалыптасқан, ұлттық мүдденің өркендеуіне үлес қосып, жалпы адамзаттық құндылықтарды өзара ұштастыра алатын ұрпақ тәрбиелеу – тұтас қоғам алдындағы ортақ міндет. Кейінгі жылдары жастар саясаты ауқымында жобаларды қаржыландыру көлемі айтарлықтай ұлғайды. Мәселен, «Болашақ», «Жасыл ел», «Дипломмен – ауылға», «Жастар тәжірибесі» сияқты көптеген мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асырылуы – аталмыш қолдаудың бір көрінісі. Енді саннан сапаға ауысу, білім деңгейін көтеру, жастардың тың идеяларына кеңінен қолдау көрсетіп, талапты әрі табанды жастар ғана жасампаз болашақтың жемісін көреді деген идеология қалыптастыру басты приоритет болуы тиіс. Ол үшін жастардың еңбекке араласуына, олардың әлеуметтік жағдайларының жақсаруына мемлекет тарапынан бүгінгіден де артық көңіл бөлінгені жөн. Жастар саясатының жүзеге асырылу барысына, кәсіпкерлікке баулу және жұмыспен қамтуға, жалын иелеріне арналған ресурстық орталықтардың қызметі мен бағыттарына, таланттылар мен дарындыларға қолдау көрсетуге аса ыждаһаттылықпен қарау керек. Осы міндеттер үдесінен шыға білсек кемел келешекке қарай қарымды қадамдар істемекпіз. Шыны керек, біз қазір білімнің салтанат құрған заманының құрдасы болып отырмыз. Бұрынғыдай шоқпармен шауып, қылышпен қырып алатын уақыт тарих қойнауына сіңіп, жоқ болды. Тек қана сана мен ақылдың салмағы артып, білім мен ғылымның құны еселенді. Жаңа технологиялар мен инновацияның дәурені жүріп тұр. Бұл ретте басты міндет алдымен жастардың иығына түсетіні мәлім. Себебі, уақыт ағысы бір орнында дамылдап қалмайды, үздіксіз, үзіліссіз алдыға жылжиды. Сондықтан кәсіби кадрлар қатарын көбейтіп, баянды болашақтың бағытын бағамдау солардың қолында. Осы мәселеде жастардың өмірге, еңбекке, ізденіс пен жаңашылдыққа деген құлшынысын арттыру мақсатында «Бәсекелестік» тенденциясын жолға қойған абзал. Тек қана бір-бірін басып-озуға ұмтылып, өзінің идеялары мен принциптері жолында аянып қалмайтын ұрпақтың ғана жаһандық бәсекелестіктегі бәсі жоғары болмақ. Қазір жастарға мол мүмкіндіктер ұсынылып отыр. Ал сол мүмкіндіктерден мейлінше өзіне тиімдісін қанжығалап, пайдасына асыратындар ғана көш басынан көрінбек.
Арайлым Бақбергенқызы,
Жастар ресурстық орталығының маманы
Қазақстанда кәсіпкерлер үш жылға салық төлеуден босатылды.
Өткен жылдың соңғы күндерінде Мемлекет басшысы микро және шағын бизнесті табыс салығынан үш жылға босататын заңға қол қойды. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне оңалту және банкроттық рәсімдерін, бюджет, салық заңнамасын және теміржол көлігі туралы заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының заңы арқылы 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап, 2023 жылғы 1 қаңтарға дейін бірқатар отандық салық төлеушілерді салық төлеуден босатылды.
Ұлттық экономика министрлігінің деректері бойынша, бұл шағын және орта бизнес өкілдерінің салық жүктемесін жеңілдету үшін жасалуда. «Заңнамаға сәйкес микро бизнес - бұл 15 адамға дейінгі жұмысшысы бар және жылдық табысы 30 мың АЕК (79 млн теңге) дейінгі жеке кәсіпкерлер, шағын бизнес – бұл 100 адамға дейінгі жұмысшысы және 300 мың АЕК (795 млн теңге) жылдық табысы бар жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар.
Табысқа салынатын салық – заңды тұлғалар үшін корпоративтік табыс салығы, жеке кәсіпкерлер үшін жеке табыс салығы, шаруа немесе фермер қожалықтары үшін бірыңғай жер салығы, сондай-ақ оңайлатылған декларация негізінде АСР қызметін жүзеге асыратын кәсіпкерлер үшін әлеуметтік салық болып табылады. Барлық қалған салықтар мен төлемдер міндеттемелер туындаған кезде төленеді» делінген хабарламада.
Бұл ретте, салық төлеуден босату арнайы салық режімдерін (АСР) қолданатын шағын және шағын кәсіпкерлік субъектілеріне қолданылады. Сонымен қатар, мыналарды орындайтын салық төлеушілер салықтан босатылмайды:
1) есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымына байланысты қызметті;
2) акцизделетін өнімді өндіруді және (немесе) көтерме саудада сатуды;
3) астық қабылдау пункттерінде астықты сақтау бойынша қызметті;
4) лотерея өткізуді;
5) ойын бизнесі саласындағы қызметті;
6) радиоактивті материалдар айналымына байланысты қызметті;
7) банктік қызметті (не банк операцияларының жекелеген түрлері) және сақтандыру нарығындағы қызметті (сақтандыру агентінің қызметінен басқа);
8) аудиторлық қызметті;
9) бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызметті;
10) кредиттік бюролардың қызметін;
11) күзет қызметін;
12) азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарының айналымына байланысты қызметті;
13) жер қойнауын пайдалану саласындағы қызметті, оның ішінде алтын іздеушілердің қызметін;
14) пайдалы қазбаларды сатуды, оның ішінде трейдерлер қызметін, көмір, мұнай сату бойынша қызметті;
15) бензиннің, дизель отыны мен мазуттың мұнай өнімдерінің жекелеген түрлерін бөлшек саудада сатуды;
16) сыртқы экономикалық қызметті. «Табысқа салынатын салықтардан босату 1,2 млн микро және шағын кәсіпкерлік субъектісіне қолданылады.
Бұл бизнеске үш жыл ішінде 380 млрд теңгеден астам қаражат үнемдеуге, босаған қаражатты өз қызметін дамытуға бағыттауға мүмкіндік береді» делінген хабарламада.
Дереккөз: https://www.inform.kz/kz
Отан... Бұл сөздің ішінде қаншама сезім, қаншама адалдық, қаншама махаббат жатыр десеңші! Сол Отанға деген сезімдер мен махаббат, адалдық пен сенім кейде әрбіріміздің жүрегімізді нұрға бөлеп, жанымызды жадырата түсетіндей көрінеді. Ал оның бәрі жалғыз Отанымыз Қазақстан Респуликасына деген асқақ сүйіспеншіліктен туындайтыны түсінікті. Өйткені ол бүгінде өз тәуелсіздігін алған дербес ел. Ал ол тәуелсіздік еліне жанашыр тұлғалардың әрі өз Отанының шын патриоттарының жасаған еңбектерінің жемісі екені хақ. Бірақ біздің еліміз қашанда осындай тәуелсіз әрі бейбіт болған емес. Әрине, өткен замандарда дәуірлеген империялар құрып, әлем тарихының көшбасшысы болғанымыз белгілі. Десе де, кез келген үстемдіктің мәңгі жалғаспайтыны тағы бар. Бізде бұрынғы қуатымыздан айырылып, өзге елдің үстемдігін мойындауымызға тура келді. Бірақ оның құны да соншалықты ауыр болды. Патшалық Ресей кезеңінде қаншама ұлтазаттық көтерілістеріміз қанға бөксе, бергі Қызыл империя тұсында алапат аштыққа да ұрындық, екіншідүниежүзілік соғыста да қырылдық. Есесіне, талай боздақтарымыз бен көшбасшыларымызды бодауына бердік. Одан бергі тарихымыз да ащы жас пен қызыл қан арқылы жазылыпты. Соның ішіндегі екі алапаттың қасіретті тарихымыз үшін орны бөлек. Біріншісінде қазақтың талай баласының алыстағы Ауғанда сүйегі қалса, кешегі Желтоқсанда жігіттеріміздің алды атылып, арты қуғын мен соққының зардабын тартып, қыздарымыз шашынан сүйреліп қорланғанын ұмыта қойғанымыз жоқ. Ұмытылуы да мүмкін емес. Өйткені ол халқымыздың басынан өткен нәубет. Ал кешегі тарих бүгінгіге сабақ болары ақиқат. Сондықтан өткен тарихымыздың қаралы беттерін бүгінгі ұрпаққа жеткізе білуіміз шарт. Осы бір ұлы міндетті арқалап, жас ұрпақ алдындағы миссиясын атқару мақсатында Шелек ауылындағы №1 мектепте үлкен іс-шара болып өткен болатын.
Қанмен жазылған қос тарих
Ауған соғысы – КСРО Қарулы күштерінің Ауғанстанға басып кіріп, оның ішкі істеріне қол сұғуы салдарынан тұтанған соғыс. КОКП және КСРО басшылығы Ауғанстандағы 1978 жылғы сәуір төңкерісі нәтижесінде билікке келген “халықтық-демократиялық үкіметті” қолдап, көршілес елдің социализм бағытымен дамуын көздеп, “интернационалдық әскери жәрдем береміз” деген желеумен оның ішкі істеріне араласты. Бұл “қырғи қабақ соғыс” кезеңі өткеннен кейінгі уақытта да КСРО-ның өзге елдерді өз ықпалына қарату саясатының айқын көрінісі еді. Осылайша 1979 жылдың 27 желтоқсанда КСРО әскерлері Ауғанстан шекарасынан өтіп, онда 1989 жылдың 15 ақпанына дейін соғыс қимылдарын жүргізген болатын. Қазақстаннан Ауған соғысына 22000 адам қатысып, 761 адам қаза тапты, 21 адам хабарсыз кетті. Аман оралғандардың ішінде мүгедектер де бар. Аталған соғыс туралы Н.Ә.Назарбаевтың: «Ауған соғысында қыруар қаржы шығындалды, мыңдаған өмір қиылды, бәрібір Кеңес әскеріне бұл елді тастап шығуға тура келді. Халық үшін бұдан асқан қасірет бар ма? Бұл ұтылыс жоғарғы әскери команданың белгілі бір бөлігін мықтап ойлантты», – деген ойлы сөзі бар. Иә, Ауған соғысы аяқталып тарихтың қойнауына кетті. Бірақ балаларынан айырылып қан жылаған ананың зарлы дауысы мен соғысқа қатысып тірі қалған әрбір сарбаздың санасында «Ауған синдромы» деген қара дақ қалды. Әділетсіз соғысқа еріксіз қатысып қаза болғандардың рухы ұрпақтарының тәуелсіз елде өмір сүретініне риза болып жатқандай сезіледі.
Ауған соғысы КСРО-ның пиғылының қандай екенін көрсетсе, оның нағыз бет-бейнесін паш еткен Желтоқсан көтерілісі екені анық. Қазақ жастарының рухы мен қайсарлығын танытып, бар ғаламды батырлығына тәнті еткен, мызғымастай көрінген Қызыл империяның іргесін шайқалтқан бұл оқиғаны тебіренбей еске алу мүмкін емес. «Ұлтшыл» деп күстәланса да, «нашақор», «маскүнем» деп ғайбаттаса да, таяқпен ұрып, шашынан сүйресе де, итжеккенге айдап, оққа байласа да олардың өр рухын жасыту КСРО-ның да қолынан келмеді. Нәтижесінде, еліміз егемендік алып, жаңа ғасырдың есігін тәуелсіз мемлекет ретінде аттады.
Иә, екеуі де қасірет пен қайғыға толы тарих. Бірақ рух пен ерліктің, батырлық пен қайсарлықтың дастаны іспетті. Бүгінгі жастар үшін де үлгі мен өнеге болатын отансүйгіштік пен адалдықтың көрінісі. Сондықтан олардың ерлігі жүрегіміздің төрінен орын алап, санамыздың түпкірінде сақталатыны анық.
Ерлік пен тәрбиені егіз еткен шара
«Желтоқсан – тәуелсіздік бастауы» деген атаумен өткен шараға Ауған жерінде оқтың астында, оттың үстінде жүрген ардагерлер мен Желтоқсанның ызғарынан ықпай, мұзды жарып шыққан гүлдей асқақтық танытқан азаматтар қатысты. Қонақтардың қатарында Желтоқсан көтерілісіне қатысқан А.Байтуриев, А.Рузиев, Г.Әбженбаева, К.Абдикасова секілді аға-әпкелеріміз бен Ауған соғысының ардагері А.Исламов бар.
Ең алдымен сөз алған мектеп директоры А.М.Қырықбай келген қонақтарға алғысын айтып, жылы лебізін білдірді. «Ауған соғысы мен Желтоқсан көтерілісі еліміздің тарихындағы елеулі оқиғалар. Соғыс та, көтеріліс те қантөгіссіз, бейбіт түрде өтпейтіні айдан анық. Ал соны біле тұрып тәуекел ету ердің ғана қолынан келетін іс. Кез-келген көтеріліс болсын, соғыс болсын тек қасірет әкелетіні шындық. Ал оның белортасында жүріп қатысу, куәгері болу айтқанға ғана жеңіл. Кеудеңді оққа тосып, жаныңды бәске тігуге бару үшін Отанға деген шексіз сүйіспеншілігің мен халқыңа деген құрметің керек. Сондықтан сіздердің істеген істеріңіз бен орындаған миссияларыңыз біздің шәкірттер үшін өнеге. Сіздердей батыр аға-әпкелерінің сөзін тыңдап, көзін көру шәкірттер үшін де, біз үшін де мәртебе. Сіздерден тәлім алып, сіздерге ұқсауға тырысқан балалардан болашақта елім деген ер шығатыны ақиқат», – деп қонақтардың ерлігін жоғары бағалады.
А.М.Қырықбайдың басқаруындағы бұл мектептің іргетасы жақында қаланса да, барша республикаға танымал білім ордасына айналып үлгерді. Мұғалімдерінің біліктілігі мен оқушыларының білімі арқасында үлкен жетістіктерге жетіп отырған мектептің өнерлі шәкірттері де талай асуды бағындырып, өзгелерге таңдай қақтыруда. Әсіресе пән олимпиядалары мен өнер мүшәйраларында жеткен жетістіктері аз емес. Спорт саласындағы жүлделері де бір төбе. Арнайы құрылған жүз домбырадан тұратын домбырашылар тобы бар. Бұл да дәстүрлі өнерге деген құрметтен туындаса керек.
Шара барысында аталған өнерлі оқушылардың орындауында әуезді ән мен күмбірлеген күй орындалып тыңдаушылардың айызын қандырды. Мың бұралған бишілердің де өнері қонақтардың көңілінен шығып жатты. Сонымен бірге, оқушылардың Желтоқсан көтерілісінің батыры Қ.Рысқұлбековтың өмірінен алынған көрністері де олардың өткен тарихты қалай түйсініп, қандай үлгі алғанын көрсеткендей. Бүгінгі шағын көрініс ертеңгі үлкен идеологияның басқышы болатыны сөзсіз. Сондықтан біз де оған бей-жай қарай алмадық.
Оқушылардың қонақтарға қойған сұрақтары да біраз жайды аңғартқандай. «Адамның білімділігін берген жауабынан емес, қойған сұрағына танисың» демекші олардың қойған сұрақтарынан тарихқа деген құрметі мен терең білімдерін байқадық. Тиісінше қойған сұрақтарына қонақтар тұшымды жауап беріп шараның маңызы мен мәнін асыра түсті. Әйтеуір өткен шара оқушылардың жүрегінде аз да болса Отанға деген сүйіспеншіліктің отын жаққаны ақиқат. Ерлік пен тәрбиені егіз өрген бұл шараның басты мақсаты да осы болғаны ақиқат.
Нұрсерік ТІЛЕУҚАБЫЛ
В предновогодние дни доброта и милосердие востребованы как никогда. Ведь не у всех есть возможность ощутить атмосферу общего веселья, поучаствовать в корпоративах, утренниках и елках, получить подарок … Особенно это касается детей, страдающих тяжелыми заболеваниями, жизнь которых протекает в стенах дома. Но, благодаря неравнодушным людям, они тоже получили возможность полноценно встретить Новый год. Елку для детей с ограниченными возможностями четвертый год подряд организуют предпринимательницы Донаханум Каримова, хозяйка кафе «Али баба» в г.Есике, и Динара Ганиева, хозяйка ресторана «Алатау холл» в с.Коктобе, приобретают для них подарки. В канун 2020 года по сложившейся традиции они пригласили сто маленьких пациентов КГУ «Кабинет психолого-педагогической коррекции №14» в г.Есике на утренник в ресторане «Алатау холл».
В теплом, просторном зале детишек ждало новогоднее представление с участием сказочных персонажей, подготовленное волонтерами – студентами Есикского гуманитарно-экономического колледжа. И, конечно же, Аяз-ата и Акша кар каждому ребенку вручили кулек со «сладким» угощением.
Руководитель кабинета коррекции Лаура Батубаева и ее сотрудники выражают искреннюю признательность Динаре Агапашаровне и Донаханум Шаисмаиловне, волонтерам ЕГЭК и преподавателям колледжа Г.Бидибай, С.Мамешовой, А.Калиевой, педагогу-организатору С.Баусариевой за проявленные душевность и отзывчивость, человеческое тепло, за щедрость и бескорыстный труд, чтобы радость праздника посетила семьи таких детей.
И.ВИКТОРОВ
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды енгізуге дайындық бойынша облыста белсенді жұмыс жүргізілуде. Аймақтағы 2048,6 мың адамның 58% (1183,4 млн. Адам) жарналар төлеуден босатылды (азаматтардың 15 санаты). 81 медициналық қызмет көрсетуші медициналық ақпараттың 100% жүйесін енгізді, Денсаулық сақтау министрлігінің ақпараттық жүйелерімен интеграциялау аяқталды.
Облыста медициналық ұйымдардағы барлық жұмыс орындары компьютерлік техникамен 100% қамтамасыз етілген. Аймақтың барлық медициналық ұйымдарының интернетке қол жетімділігі қамтамасыз етіліп, жұмысты 2020 жылдың 30 қаңтарына дейін аяқтау жоспарлануда.
Медициналық сақтандыру қорына 2020 жылға шамамен 108 млрд. теңге қарастырылған, бұл биылғы жылмен салыстырғанда 30 млрд теңгеге артық. Бұл сақтандырылған азаматтарға қымбат емтихандарды тапсыруға мүмкіндік береді, 18 жасқа дейінгі балалар міндетті мәлеуметтік медициналық сақтандыру пакеті аясында дәрі-дәрмектермен қамтамасыз етіледі.
Медициналық ақпараттық жүйелер 81 ұйымда орнатылған, олардың 47-сі мемлекеттік, 34-і - жеке медициналық ұйымдар.
2020 жылға қарай облыстағы медициналық ұйымдардың медициналық жабдықталуы 78% -ға жетті.
2020 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына жарналар мен аударымдар 11,2 млрд. теңгені құрады.
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды енгізудің арқасында халықтың медициналық көмекке «қалталы» шығындары орта есеппен 1,3 есе азаяды деп күтілуде.
2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап өзгеріс енген АӘК алудың шарттары мен өзіне тән міндеттері бар. Ол бекер емес. Атқарылатын жұмыстар мен қолға алынған бастамалар болашақтың тізгінін ұстар балғындардың келешегі үшін жасалынуда. ОСы ретте, АӘК-тің негізгі бағыттарына тоқатып өткен дұрыс. Сөз басында атап өткендей бөбектерге қалайша қайырымдылық жасалынбақ, оған қол жеткізудің негізгі шарты қандай?
Сонымен іс-шаралар кешеніне төмендегідей 3 бағыт кіреді:
Біріншісі - көп балалы отбасыларды жеке санатқа шығару және оларға кепілдік берілген жәрдемақыны беру болса, бұдан былай көп балалы отбасы немесе аз қамтылған отбасы деген атаулар алынып тасталынады. Сонымен қатар, бұл көп балалы аналардың, олардың қаржылық жағдайына және әлеуметтік жағдайына қарамастан, елдегі туу деңгейінің өсуіне ықпал етеді..
Сондықтан көп балалы отбасыларға республикалық бюджеттен мемлекеттік жәрдемақы енгізілді.
Жәрдемақы мөлшері балалар санына байланысты келесідей болады:
4 балаға - 42 496 теңге (16.03 АЕК);
5 балаға - 53127 теңге (20.04 АЕК);
6 балаға - 63 757 теңге (24.05 АЕК);
7 немесе одан көп балаға - 74 388 теңге (24.08 АЕК).
Екіншісі - аз қамтылған азаматтардың санаттарын қолдау және оларды жұмысқа орналастыруға ынталандыру.
АӘК-нің негізгі шарттарының бірі - еңбекке жарамды отбасы мүшелері жұмыс істеуі және отбасы үшін жауапкершілікті сезінуі керек.
Егер еңбекке қабілетті отбасы мүшесі ұсынылған жұмысқа орналасудан бас тартса, онда АӘК төлеу тек оған ғана емес ғана емес, бүкіл отбасына тоқтайды.
Үшіншіден, кепілдендірілген пакет барлық АӘК алушыларға, соның ішінде балаларына материалдық қолдау көрсетіледі.
Сонымен қатар, аз қамтылған отбасылар үшін кепілдендірілген әлеуметтік пакет енгізілді.
Пакетке мыналар кіреді:
- мектеп жасына дейінгі балалар үшін: балалар тағамы мен гигиеналық заттар (31644 бала).
- мектеп жасындағы балалар үшін - мектептердегі ыстық тамақ, мектеп киімдері мен керек-жарақтарын сатып алу, жол жүру шығындарын өтеу (52681 оқушы).
* 1 жастан 6 жасқа дейінгі мектепке дейінгі аз қамтылған балалар үшін кепілдендірілген әлеуметтік пакет аясында келесі тауарлар мен тауарлар ұсынылады:
- гигиена құралдары, тоқсанына 1 рет 1774 теңгеге (балалар тіс пастасы, тіс щеткасы, балаларға арналған гипоаллергенді крем, сусабын, кір сабын және кір жуғыш зат);
- балаларға тамақтанудың ғылыми негізделген физиологиялық нормаларына сәйкес айына 4710 теңге мөлшерінде анықталған азық-түлік жиынтығы.