Жалындаған жастығында тау қопарып, шаһар тұрғызбаса, білім алып, ілім жинамаса, желіп жүріп жер танымаса, ел қамын ойлап, мемлекетке пайдасын тигізбесе оның несі жастық?! Сондықтан да болар, халықта «Жастықта жиған білімің, қартыққа жұмсар мүлігің», «Парасат көрсең – қарттықтан, тамаша көрсең – жастықтан» дейтіні. Назым Хикмет Ран: «Жастық – арман. Бұл – сенім. Бұл – ерлікке құштарлық. Бұл – болашақ жөніндегі үлкен-үлкен жоспарлар. Бұл – болашақ атаулының бастауы» деп адамның қайталанбас керемет шағын жеткілікті сипаттап бергендей. Ендеше, бүкіл халық сенім артып отырған «арыстандай айбатты, жолбарыстай қайратты, қырандай күшті қанатты» жастарымыздың қарқыны қандай? Аудан арманшылдарының алға қойған мақсаттары мен бағдары айқын ба?, – деген сұрақтармен аудандық жастар ресурстық орталығының жетекшісі Ілебаев Айбек Қасымханұлын сұхбатқа шақырған едік...

• Құрметті Айбек Қасымханұлы, жастар жылына байланысты Нұр-Сұлтан қаласында ұйымдастырылған «Тәуелсіздік ұрпақтары» атты салтанатты шарада Нұрсұлтан Назарбаев жас мамандар мен отбасыларды қолдауға қатысты бірқатар тапсырмаларды жүктеген еді. Соның алғашқысы – жастарға арналған баспана. «Халық саны миллионнан асқан ірі қалаларда жылына 1 мыңнан кем емес пәтер жұмыс істейтін жастар үшін салатын боламыз» деген еді Елбасы үкіметке берген тапсырмасында. Бұл тапсырма біздің ауданда қалай жүзеге асуда?
• Аталмыш бағдарлама аясында ауданымызда жастарға бағытталған, соның ішінде жас мамандарға қарастырылған тиімді бағдарламалар жүзеге асырылуда. Үстіміздегі жылы ата-анасының қамқорлығынсыз қалған 15 жасқа пәтер кілті табысталды. Сонымен қатар жылдың аяғына дейін тағы бірқатар категориядағы жастарға пәтер кілтін табыстау жоспарланып отыр. Қазіргі білім мен ғылым дамыған заманда жастарымыз «алма піс, аузыма түс» деп, қол қусырып отырмауы керек. Көмек жоқ емес, бар. Мемлекет тарапынан көрсетіліп отырған бағдарламаларды қамти отырып, өзіне жеке баспана алуға да мүмкіндіктерінің көп екендігін атап өткім келеді. Қазіргі уақытта жастар саясаты орталығы да аталмыш бағдарламаларды жастар арасында кеңінен насихаттауға ат салысуда.
• Сонымен қатар, Елбасы «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасының тәжірибесі туралы айтып, «Жас кәсіпкер» бағдарламасын әзірлеуді тапсырған. Бұл турасында: «Шағын несие берудің және оқыту ісінің оң тәжірибесі негізінде барлық өңірде «Жас кәсіпкер» бағдарламасын әзірлеу қажет. Жоба аясында жыл сайын білім алатын жұмыссыз жастар мен өзін-өзі жұмыспен қамтығандар санын 100 мыңға дейін жеткізген жөн» деген еді. Сондай-ақ, Елбасы Үкіметке «Бизнес-2020» жол картасы аясында жас кәсіпкерлер үшін грант бойынша бөлінетін қаражат көлемін екі есеге арттыруды жүктеген. Ауданымыздағы жас кәсіпкерлер Елбасы берген тапсырмалардың игілігін көріп жатыр ма?
• Дұрыс айтасыз. «Жас кәсіпкер» бағдарламасы бойынша «Атамекен» кәсіпкерлік палатасы мен жастар орталығы бірлесе үгіт-насихат жұмыстары жүргізілуде. Бағдарламаға 18-29 жас аралығындағы кез-келген азамат қатысып, 3 апта көлемінде арнайы оқытуға жіберіледі. 19 000 теңге көлемінде степендия ала отырып оқыған жастар 505 000 теңге көлемінде грантқа ие болуына мүмкіндіктері жоғары. Үстіміздегі жылы аталған бағдарлама бойынша 110  жас оқытылды. Осымен қатар, кәсібін бастаған жастарға да көмек көрсетіліп, тиімді жақтары бойынша басқа да мемлекеттік бағдарламаларға ие болуына ақыл-кеңес берілуде.
• «Ауыл – ел бесігі» жобасы аясында инфрақұрылымды дамытып, жергілікті жерлердің кадрлық әлеуетін күшейту маңызды. Осы орайда Елбасы Н.Назарбаев «Дипломмен ауылға» бағдарламасына енгізілетін мамандықтардың тізімін кеңейтуді ұсынған болатын. Оған қоса, көшіп барғаны үшін төленетін жәрдемақы мөлшерін 70-тен 100 айлық есептік көрсеткішке арттыруды жөн санаған. Бүгінде қанша жоғары білімді жастарымыз осы бағдарламамен ауылға ат басын тіреді?
• «Дипломмен ауылға» бағдарламасының жоғарғы оқу орнын бітіріп, енді жұмысқа кіріскен жастарымызға тигізер септігі үлкен. Аталмыш бағдарлама бойынша биылғы жылғы жоспарда 105 жасты «Дипломмен ауылға» аттандыру жоспарлануда. Олардың 40-ы баспана алуға, қалған 65-і көтерме жәрдемақыға мүдделі. Бірінші жарты жылдық бойынша 30 жас баспана алуға қаржылай көмек алса, қалған 50 жас көтерме жәрдемақыға ие болып үлгерді. Бағдарлама аясында жастарымыз көбіне білім беру, мәдениет, денсаулық сақтау салалары бойынша қызмет көрсетуде. Жылдың аяғына дейін жоспармен толық қамту қарастырылған. Былтырғы жылмен салыстырғанда ауылға келген жастар саны анағұрлым көбірек.
• Жас маман – мемлекеттің маңызды бөлшегі екені рас. Елбасының да жас мамандарға артып отырған сенімі мол. Тіпті, ең сұранысқа ие индустриалдық әрі сервистік 100 кәсіп бойынша жетілдірілген 200 оқу орны базасында мамандар даярланатынын айтқан еді Нұрсұлтан Назарбаев. Біздің аудандағы жас мамандардың қарқыны қандай?
• «Жастар – еліміздің болашағы» деп Елбасымыз айтпақшы, жастардың толық маман иесі болуып, еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуына үлестерін қосатынына сенім мол. Байқасаңыздар, ауданымызда да әр салада қызмет атқаратын жастардың саны жыл санап өсуде. Онымен қоса, жұмыспен қамту орталығы арқылы жастарды қайта даярлау курстарынан өткізу жоғарғы деңгейде жүзеге асырылуда. Техникалық және кәсіптік біліммен және қысқа мерзімді кәсіптік оқумен қамтамасыз етуге еңбек нарығының сұранысын есепке ала отырып, ағымдағы жылы ТжКБ-ның (техникалық және кәсіби білім) оқу бағдарламасы даярланған. Әсіресе, кадр мамандарын дайындауға 150 азамат оқыту жоспарлануда. Тамыз айында тізімдері жасалып, қыркүйек айында оқуға жолдама беріледі.  Жыл басынан 430 азаматты қысқа мерзімді қайта даярлауға жіберу жоспарланып, бүгінгі күні 394 азаматқа оқуға жолдама берілді. Аталған кадрлар болашақта ауданымыздың түрлі саласында қызмет етіп, болашақтың қалыбын бірге қалайтынымызға еш күмәнім жоқ.
• Патриот жастар – елінің ертеңі. Туған жеріне деген сүйіспеншілігі – оқуға, білімге, ілімге деген ұмтылыстарымен, жеткен жетістіктерімен көрініс табатынын біледі жиырма бірінші ғасырдың жалынды жастары. Соған байланысты әрекет етеді. Оның үстіне, елбасының қолдауы бізбен бірге. Атап айтсақ, «Жас сарбаз» бастамасының үлгісімен еліміздегі волонтерлерді, әсіресе, әлеуметтік жобалар саласындағы еріктілерді біріктіру қажеттілігі айтылған еді. Ауданда бұл жоба қаншалықты деңгейде орындалуда? Еріктілермен атқарылған жұмыстар еңселі ме?
• «Жас сарбаз» бастамасы ауданда толық қолға алынып, ауқымды жұмыстар атқарылуда. «Жас сарбаздың» ауданда арнайы штабы құрылып, түрлі нұсқаулықтар бойынша шаралар ұйымдастырылуда. Сонымен қатар, ауданымыздағы 73 мектепте «Жас сарбаз» бөлімдері құрылып, ерік білдірген жастарды тіркеген болатынбыз. Ауданымызда еріктілер тобы қарқынды дамуда биылғы жылы. «Жақсылықта жарысайық» және «Иманды жастар» атты екі еріктілер тобы бүгінгі күнде жастар орталығымен қоян-қолтық еңбек етіп, көз қуантарлық нәтижелерге қол жеткізіп жүрміз. Атап айтар болсақ, 30 көп балалы және жағдайы нашар отбасыларға апталық азық түлік, мектепке қажетті құрал-жабдықпен қамтамасыз ету, арнайы лагерьлерде спорттық бағытта іс-шара өткізу – барлығы осы ерікті жастардың бастамасымен қолға алынған. Күні кеше осы жастармен бірлесе қаржы жинап, ауданымызда ДЦП ауруымен ауыратын жас бүлдіршінімізге 200 мың теңгеге арнайы арба алдырдық Ресей мемлекетінен. Алдағы уақытта да атқарар жұмыстарымыз көп болмақ. Бір қуантарлығы жақсылық жасауға құштар, жүректеріне мейірім ұялаған жастарымыз орталыққа өз еріктерімен көптеп келуде.
• «Жастар туризмі халқымыздың бірлігін сақтап, төл мәдениетімізді дамыту мәселелерін қамтиды. Сондай-ақ, ішкі өңірлік байланыстарды нығайтуға, халықаралық серіктестікті кеңейтуге септігін тигізеді. Инфрақұрылымды жетілдіріп, жастардың туристік клубтарын жаңғырту керек» – деп нақтылаған еді Елбасы. Жалпы, біздің аудан – туризмді дамыту үшін ең қолайлы аймақ болып табылатыны белгілі. Оны дамыту мақсатында жастар тарапынан қандай шаралар ұйымдастырылуда?
• Иә, туризм саласы бүгінгі таңда қарқынды дамуда. Біздегі кенжелеп тұрған бағыт дегенмен, жастар өз тараптарынан қол қусырып отырған жоқ. Алматы облыстық туризм және ақпараттық қызмет көрсету орталығы және жастардың  ұйымдастыруымен ағымдағы жылдың  28-30 маусым аралығында Малыбай ауылының маңындағы Шелек өзенінде рафтингтен Қазақстан Кубогінің бірінші кезеңі ‹‹Chilik Sprint Race-2019›› өтті. Бұл – ауданымызда экстрималды туризмді дамытуға болатынын көрсетті. Аудандық кәсіпкерлік бөлімімен бірлесе  Жастардың туризм саласы бойынша біліктілігін арттыруы бойынша әр түрлі курстарға қатысуына жол ашылуда. Сонымен қатар, облыстық «Жасыл ел» штабымен бірлесе аудан жастары былтырғы жылдан Есік көлінің тазалық жұмыстарын жүргізуді дәстүрлі түрде қолға алған. Шараның негізгі мақсаты – табиғат тазалығын сақтау болса, екіншіден аудан табиғатының сұлулығын облыс тұрғындарына кеңінен насихаттау, келетін туристер санын көбейту. «Есік» өлкетану тарихи музейлеріне, ауданның көрікті жерлеріне туристік паходтар жасау сынды өзге де шаралар топтамасы жылдық жоспарда толық қарастырылған.
• Әңгімеңізге рахмет! Алдағы істеріңізге сәттілік!

Сұхбаттасқан  Алмагүл НҰҒМАН.