Әлемді әуреге салған коронавирус індеті экономиканың негізі саналатын түрлі салалардың жұмысын тұралатты. Салдарынан жұмыссыз қалған азаматтардың саны артып, екі қолға бір күрек табу қиындай түсті. Бірқатар мемлекеттер карантин шараларын жеңілдетіп, азаматтардың жұмыс жасауына рұқсат берген күннің өзінде жұмыссыздық мәселесі өршіп тұр. Бұл түйткіл Қазақстанды да айналып өтпеді.
Статистикаға сүйенсек, осыдан тура бір жыл бұрын, 2019 жылдың шілде айында елімізде жұмыссыз 440,9 мың адам болған. Бұл жалпы жұмыс күшінің 4,8 пайызын құраған. Осы жылдың қаңтар айында бұл көрсеткіш қатты өзгермеген, жұмыссыздар саны 441,2 мың адамды құраған. Ал Ұлттық экономика министрлігі биыл Қазақстандағы жұмыссыздық деңгейін 5,8 пайызға өседі деп болжауда. Халықаралық валюта қоры еліміздегі жұмыссыздық деңгейі 7,8 пайыз болуы мүмкін деген болжам айтуда.
Кризистік жағдайдан шығумен қатар, жұмыссыздыққа тосқауыл қою мақсатында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметке бірқатар тапсырмалар берген болатын. Президент тапсырмасына сәйкес, «Жұмыспен қамтудың жол картасы» бағдарламасы қабылданып, оны жүзеге асыру үшін 1 трлн теңге қаржы бөлінген. Жоспарға сәйкес жұмыс таба алмай жүрген 255 мың адамның мәселесі шешілуі тиіс.
Аталған бағдарламаға сәйкес, аудан аумағында 106 инфрақұрылымдық жобаны іске асыру жоспарланған болатын. Негізінен әлеуметтік нысандар мен инженерлік-көліктік инфрақұрылым бойынша азаматтарды жұмыспен қамту. Осылайша, 1147 азамат уақытша еңбек етсе, 250 адамды тұрақты жұмысқа орналастыру көзделген.
Бүгінгі таңда 105 жобаның мердігерлері анықталып, жұмыстар басталып та кетті. Іске асырылып жатқан 99 жоба бойынша 432 адамға жолдама берілген. Аудандық жұмыспен қамту орталығы арқылы «Жұмыспен қамтудың жол картасы» бағдарламасы аясында жұмысқа орналастыру кестесі бойынша 252 адамға жұмыс берілген. Сонымен қатар, аталған бағдарламаның іске асырылуын тұрғындар арасында түсіндіру мақсатында мобильдік пунктер ұйымдастырылып, жұмысқа мұқтаж азаматтардың тізімі жасалуда.
Байқасақ, бағдарлама шеңберінде берілетін жұмыстардың басым көпшілігі уақытша ғана. Яғни, азаматтар құрылыс-монтаж жұмыстарына тартылуда. Қауіпті індет бүйірден қысқан уақытта Қазақстан секілді дамушы елдер ғана емес, әлемдегі дамыған алпауыттардың өзінде жұмыссыздық мәселесі өршіп тұр. Bloomberg ақпараттық агенттігінің мәліметінше Америка Құрама Штаттарының өзінде жұмыссыздық деңгейі 15 пайызға жетіп қалған. Сондықтан Мемлекет басшысы Үкіметке шұғыл шара қабылдауды тапсырып, Үкіметтің кеңейтілген отырысында Қ.Тоқаев «Жұмыспен қамтудың жол картасы» бағдарламасындағы кейбір мәселелерді сынға алған болатын.
– Жобалардың 6 пайызында ғана тұрақты жұмыс орны қарастырылған. Оның өзінде мемлекеттік секторларда, яғни мектептер мен ауруханаларда. Мұндай жұмыс мені қатты алаңдатады. Үкімет әкімдермен бірлесіп, шұғыл түрде тұрақты жұмыс орындарын көбейтуге кірісу керек – деген еді. Президент тапсырмасына сәкес, Үкімет жергілікті атқарушы органдармен бірлесе жұмыссыздықпен күресті жалғастыра бермек.
С.НҰРАДИН