«Қыран бүркіт не алмайды күтсе баптап..» Абайдың осы жолдары еске түседі мына суреттегі бір қанаты жартысына дейін сынған, «бүркіт тұмсық» деп қыр мұрынды азаматтардың теңейтін қазақтың жүйрік ат, алғыр тазыдан кейінгі қолқанаты бүркіттің бүгінгі тас мүсіндегі болса да мүсәпірлік кейпі. Көп жылдардан бері тұр Алматы – Талдықорған автобанының Қапшағай су қоймасының гидроэлектростансаға түсер жеріндегі жарқабақта. «Жаралы» бүркіттің мүсіні. Жалпы жол бойындағы тас мүсіндер өнер туындылығы жағынан жолаушыларға эстетикалық әсер етумен қатар аумақтың жануарлар әлемінен де ақпарат беріп отырады. Бұл тұрғыда оңтүстік мегаполисті Талдықорғанмен жалғастыратын автобан бойында ілбіс, арқар дегендей Жетісу жануарларының мүсіндері көз тартады.
Мына екінші суреттегі еліктің құлағы мен мүйізін ғана алып қоймай түз тағысы қасқыр ішін жарып, ішек қарнын да жерге түсіргенге ұқсайды. Бұл мүсін енді солтүстік өңірдегі Көкшетау – Қостанай тас жолының бойында «мүсәпірлік» күй кешуде.
Ал Көкшетау – Нұр-Сұлтан тас жолының бойындағы мүсіндер әдебиет-өнер саласындағы тарихи тұлғаларға көп назар аударылғанын айғайлап айтып тұр десе де болады.
Көкшеден шыға берісте аты аңызға айналған Ақан серінің әйгілі Құлагері тұр аспанға қарап арқырай кісінеп...
Ат үстіндегі Ақан сері бейнесі, Үкілі Ыбырай мен батыр тұлғалы балуан бабамыз Балуан Шолақ тұлғасы да еріксізден өзіне назар аударады. Ал белгілі жазушы атбегі Сәдібек Түгелдің Елорда шекарасына орнатқан қанатты тұлпар Құлагер кешені кәдімгідей ат басын тіреп, көп мағлұмат алатын ат айдаушылардың да (автожолаушыларды айтам) бір мезет дамылдап тыныстайтын тірегіне айналған.
Тас мүсіндер, скульптура, бюсттер, ескерткіштер туралы толғау тақырыптар жалғасады. Дей тұра оқырман-көрермендерге өз ұсыныстарын, фото, сурет туындыларын жіберіп тұруды ұсынамыз mezet.kz мекен-жайларына.
Х.АХМЕТЖАНОВ
Есік – Қапшағай – Балқаш – Қарағанды – Нұр-Сұлтан – Көкшетау