Бөлек ауылдық округіндегі Әймен орта мектебінде көркем еңбек пәніне бағытталған «Өнерлінің өрісі кең» атты аудандық семинар өтті.
Көркем еңбек пәні бойынша оқушыларды еңбекқорлыққа, ұлттық құндылыққа тәрбиелеу мақсатында ұйымдастырылған шараға округ әкімі Асыл Изиев, аудандық «Еңбекшіқазақ» газетінің бас редакторы Хайролла Ахметжанов, ҚР мәдениет қайраткері, жыршы Балтабай Ыбыраев, «Ұста Дәркембай атындағы облыстық қолөнер мұражайының» директоры Дәулет Шоқпаров, «Өрлеу» институтының мамандары мен аудан мектептерінің көркем еңбек пәні мұғалімдері қатысты.
Аталған семинарға орай мектеп аясында зергерлік, киізден, жібектен жасалған бұйымдар, былғарыдан белбеу, әмиян, ат әбзелдері мен қыштан құйылып, ағаштан ойылып көмкерілген ыдыс-аяқтар және музыкалық аспаптар, алаша, көрпе, жастықтар ел назарына ұсынылды. Он саусағынан өнер тамған шеберлердің қолынан шыққан бұйымдар көздің жауын алады.
Соның ішінде, түрлі-түсті жіптері қыздың қолаң шашындай таралып тұрған ерекше бұйым көрмеге келушілердің назарын бірден өзіне аударды. Керім сұлудай керіліп тұрған бұл «кермебауда» Әймен орта мектебінің көркем еңбек пәні мұғалімі, Еуразиялық дизайнелер одағының мүшесі Қырғауыл Кәкей апайымыздың қос қолының табы қалған. Қырғауыл апай – ежелден қазақ тұрмысында қолданылып келе жатқан термебау тоқу өнерінің хас шебері. Шабыт келсе, бір аптаның шінде тоқып бітіруге болады деген қолөнерші, әр іске сүйіспеншілік керек дейді. «Ата-бабалардың бұрынғы әдісі бойынша жіпті иіріп алып жасаймыз. Есімді білгелі ұлттық өнермен айналысамын, біздің қанымызға сіңген дүние. Қолдан келсе, болмысымызды айшықтайтын бұйымдарымызды көрсетіп тұрғанға, оны жас ұрпақтың зердесіне құйғанға не жетсін», – деді шебер.
Киіз үйдің жабдығы, нақтыласақ, шаңырақтың желбауы ретінде қолданылатын бұл баудың ұзындығы 3 метр, ені 30 см болады екен. Серіппеге байланып, адырға тартылған жіптер тізілген моншақтай болып, бір-біріне қабысып өрілгенде, қос жанардың ішінде әлемнің сұлулығы кестелеп берілгендей бейне тұнады. Мұның бәрі де ұлтымыздың табиғат заңымен үйлесім тапқан көркемдікке толы дүние танымының айнасы. Бүгінде Қырғауыл Кәкейқызы аталған білім ордасындағы жас шәкірттерге осы бір асылдың сынығындай аса бағалы өнеріміздің қыры мен сырын үйретуде. Талапты жас шәкірттер де ұстаз көрсеткенін көңілге тоқуға тырысыпты. Бүгінде олар ою ойып, кесте тігеді екен. Зерлі өнерді зердеге тоқу деген осы болар.
Семинарға қатысқандар Дәркенбай Шоқпарұлының көшпелі мұражайына саяхат жасап, көркем еңбек пәні бойынша түрлі шеберлік сабақтарына қатысты. Сонымен қоса «Өрлеу» институтының әдіскері Әлима Әбілованың «Көркем еңбек сабағында қалыптастырушы бағалауды жоспарлау және ұйымдастыру» атты сабағы ұстаздардың назарына ұсынылды. Аталған сабақ аясында көркем еңбек пәнін мазмұнды өтуге, ойдағыдай өнімділікке жетуге қатысты түрлі әдіс-тәсілдерді таныстырды.
– Біз көркем еңбек пәнін ұлттық қолөнерді жаңғыртудың жолы ретінде қарастырамыз. Кесте тігу мен түрлі зергерлік бұйымдарды жасау оқушылардың ойлау қабілетін жетілдіріп, оларды жасампаздыққа бастайды. Сонымен қоса ұлттық өнерді де бойына дарытады. Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев өз жолдауында балаларды мектеп жасынан еңбекке баулу жайында айтқан болатын. Біз де білім ордасында еңбек сүйгіш жастарды тәрбиелеуге басымдылық береміз, – дейді мектеп директоры Ақмарал Есенбаева.
Семинар соңында қатысушылар ақ дастарқанға дәм тартты. Аста ауыл ақсақалдары ұлтымыздың табақ тартудағы жол-жосындарын әңгімеледі. Сонымен бірге шараға қатысқан ауыл қарттарына қазақы жолмен сый-сияпат көрсетілді.
Пішіндердің ықшам да мәнді үйлесімі, түстердің жоғары талғамы, өрнектердің әсемдігі, композициялық шешімі, көздің мүлтіксіздігін, колдың дәлдігін және қиял ұшқырлығын ұштастырған өнері өрге жүзген жас шәкірттерді жасампаз елге тартуы мұнымен толастар емес. Бұл тек көп назарына ұсынылған көркем бұйымдардың бір бөлігі ғана. Бізше жас шеберлер санатында ел көрмеген, тамсанарлық сан дүние жатыр. Сондықтан да, мектеп қабырғасындағы шәкірттердің жасампаз жұмыстарын насихаттау өз жалғасын табатын болады. Көзіміздің жеткені сол, қазаққа ортақ құндылықтар ұлықталып, көне дәстүрлер көздің қарашығындай сақталмақ.
Ерзат АСЫЛ.
