Бүгінде жылыжай кәсібі жеміс-жидек пен көкөністерді жыл он екі ай өсіруге мүмкіндік беріп отыр. Бабы келіссе, қысқа мерзім ішінде сапалы өнім алуға болады. Тіпті жылы және ылғал климаттық жағдайда жайқалып өсетін кей жеміс-жидектерді де жылыжайда Алатаудың қоңыр салқын бөктерінде де өсіруге болады екен. Қайназар ауылының шығыс саяжайындағы Кенжеғали Сабыров 2.5 сотық шағын жылыжайға 100 түпке жуық лимон, апельсин, мандарин ағаштарын егіп, өнім ала бастапты.
Осыдан 5 жыл ілгері өз ауласынан шағын жылыжай жасап, оған лимон, апельсин, мандарин көшеттерін сынақ ретінде отырғызыпты. Кейіпкеріміздің айтуынша, аталған жемістерді жылыжайда өсіру Өзбекстанда жақсы қолға алынған. Тіпті еліміздің нарығындағы осы жемістердің айтарлықтай бөлігі оңтүстүктегі көршімізден жеткізіледі екен. Сол себепті еңбекқор шаруа өңір нарығын өзі еккен жемістермен қамтамасыз етуді жөн көріпті. Алайда тек жылы және ылғалды өңірде ғана молынан жеміс беретін ағаштарды баптау қыруар қажыр-қайратты талап ететін көрінеді. Бұл ретте Кенжеғали Сабыров: «Еккен жеміс ағашатарын қатарға қосу үшін көп тер төктім. Жылыжайдың температурасын бір қалыпта сақтау үшін тынбай еңбек еткен күндерім де болды. Бес жыл баптаған жеміс ағшатарым өткен жылдың күзінен бері өнім бере бастады. Осы жеміс ағашатарын қатарға қосу үшін жылына миллион теңге көлемінде қаражат жұмсадым. Алдағы уақытта оның қайтарымы болады деп ойлаймын. Лимон, апельсин, мандарин сынды жемістер еліміз нарығында жоғары сұранысқа ие болғанымен, оны егетін шаруалар жоқтың қасы. Сондықтан біз көбінде шетел тауарына тәуелді болып отырмыз. Алайда шетелден келетін жемістердің бәрі сапалы деуге келмейді. Сондықтан жеміс шаурашылығын өз қолымызға алатын кез жетті», – дейді.
Жалпы, жақсы бапталған циструсты жеміс ағаштарының биіктігі 5-8 метрге дейін жетеді екен. Олар 60 жылдан артық жеміс береді. Оның үстіне дерт-дербезге төзімділігі тағы бар. Ылғалды жерде ғана мол өнім беретін жемістерді жылыжайында жайқалтып отырған Кенжеғали ағамыз ауласындағы аядай аумақтың тарлық ететінін, шаруашылығын шалқыта түсу үшін құнарлы жер мен қаржылық қолдауға мұқтаж екенін айтады.
Ерзат АСЫЛ
