Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі мен «Есік» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейі РМҚК-нің ұйымдастыруымен «Азаттық рухы – Алтын адам» атты әдеби-тарихи республикалық байқауы өткізіледі.
Байқаудың негізгі мақсаты – өскелең ұрпақты отаншылдық рухта тәрбиелеу, бабалар аманат етіп қалдырған қасиетті атамекеннің тарихын, мәдениетін тануға ықпал ету.
Байқау номинациялары:
Байқаудың шарттары:
Байқауға 8 бен 16 жас аралығындағы оқушы балалар үш топ бойынша қатыса алады:
Байқауға қатысу үшін өтінімді көрсетілген электронды мекенжайға жолдау керек Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс..
Әдеби туындылар мен шығармалар электронды мекенжайға өтініммен бірге жолдануы тиіс. Шығармаларға қойылатын талаптар: Times New Roman шрифті, 14 кегль, беттің сол жағынан – 3 см, жоғары және төменгі жағынан – 2 см, оң жағынан – 1,5 см, жол арасы – бір интервал, көлемі 3 беттен аспауы керек.
Өлең жазу (поэзия) номинациясы бойынша байқауға қатысушы тақырыпқа сай бір өлең, еркін тақырыпта бір өлең жолдауы қажет.
Сурет салу номинациясы бойынша жұмыстар А3 көлемде Қазпошта арқылы музейдің мекенжайына жолдануы керек.
Байқауға қатысушылардың жетекшілері «Есік» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейінің әлеуметтік желілердегі парақшаларына тіркелуі құпталады.
Жұмыстар мен байқауға қатысу өтінімдері 2019 жылдың 1 шілдесі мен 11 қыркүйегі аралығында қабылданып, жеңімпаздардың есімі 16 қыркүйек күні жарияланады. Жеңімпаздарды марапаттау рәсімінің күні мен орны қосымша хабарланатын болады.
Әр номинация бойынша әр топтан тек қана бір жеңімпаз анықталады. Жеңімпаздар арнайы дипломмен және қаржылай сыйлықтармен марапатталады.
Байқау қорытындысы туралы 2019 жылдың 16 қыркүйегінде қорық-музейдің сайтында және еліміздің бұқаралық ақпарат құралдары беттерінде жарияланады. Байқау турасында толық ақпаратты қорық-музейдің www.issykrm.kz сайтынан біле аласыздар.
Үздік жұмыстар қорық-музейдің ресми сайтында және әлеуметтік желілерінде жарияланады.
Қатысушылардың жетекшілері арнайы қорық-музейдің алғыс хатымен марапатталады.
«Есік» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейінің мекенжайы: Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Рахат ауылдық округі, Өрікті ауылы, Есік-Александровка тас жолы, 6,6 шақырым, құрылыс 2.
Индекс: 040400
Байланыс телефондары: +7 (727) 306-91-30, +7 707 166 44 39
Электронды пошта: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.
Өтініш беру үлгісі
Қатысушының тегі, аты-жөні |
|
Жетекшісінің тегі, аты-жөні |
|
Конкурсқа қатысу тілі (қазақша, орысша) |
|
Мекенжайы: (Облыс, аудан, қала, көшесі, индексі) |
|
Мектеп, сынып (толық атауы) |
|
Жасы: |
|
Байланыс телефоны: |
|
Электронды мекенжайы: |
|
Ескерту! Өтінім электронды нұсқаcында қатесіз жіберілуі керек. Марапат қағаздары қатысушының өтінімде көрсеткен мәліметтері бойынша толтырылады. Қате толтырылғаны үшін ұйымдастырушылар жауап бермейді. Мұқият болыңыз! Байқауға жолданған жұмыстар кері қайтарылмайды!
Ташкенсазский сельский округ – «глубинка» района. В трех селах: Ташкенсаз, Баяндай, Кульжа проживают 5171 человек на 913-и подворьях. Общая численность населения - 5223 человека. Экономически активное население по кругу – 2685 человек, число безработных постепенно снижается.
Экономика аграрная, овощи, сою, кукурузу выращивают около двухсот крестьянских хозяйств.
Промышленных предприятий всего четыре, ТОО «Артель Compani» производит вино, коньяк, подразделение АО «Голд продукт», выпускает нектары и соки.
В последние годы из местного бюджета активно финансируется развитие социальной сферы округа: в с.Ташкенсаз построены новые амбулатория, детский сад, средняя школа имени Х.Абдуллина. Об изменениях в экономике и инфраструктуре малых сел рассказывает аким округа Эльвира МАСУТОВА.
– Эльвира Ахметовна, сельская «глубинка» нашего района постепенно трансформируется из аграрного в агропромышленный регион. Инвесторы в округах строят тепличные комплексы, открывают птицефабрики, мясоперерабатывающие цеха. Все большее распространение получает интенсивное садоводство, в перспективе повсеместно будут строиться и плодоконсервные заводы.
– Одним из основных направлений в экономике округа является сфера сельского хозяйства, она постепенно реформируется, внедряются современные технологии. В 2018 году крестьянским хозяйством Ивана Хижкова были посажены молодые саженцы яблони на площади 60 га с применением капельного орошения. Глава крестьянского хозяйства ведет работы по строительству плодохранилища. В округе 3 КХ установили и используют полив капельным орошением, всего около 24 га. В личном подсобном хозяйстве «Рузиев Мурад» построены 2 теплицы и выращиваются огурцы с применением капельного орошения. Мы всегда готовы рассмотреть заявки инвесторов, желающих налаживать агропереработку, открывать промышленные предприятия.
– Какое место в экономике занимает предпринимательство?
Всего зарегистрировано 37 ИП, в которых имеется более 60 рабочих мест. В округе активно развивается малый и средний бизнес. Открываются новые объекты, продолжают активную работу имеющиеся предприятия. В 2017 году в селе Ташкенсаз открылись 2 минимаркета. В 2018 году житель села Ташкенсаз, индивидуальный предприниматель С.Зордунов открыл продуктовый минимаркет «Аделина». Так же в центре села открыт продуктовый магазин жительницей села Бостан Раимкуловой.
Работает новая аптека молодого предпринимателя Рахима Азриева, в ней представлен широкий выбор лекарственных средств и других товаров аптечного ассортимента. Так же планируется открытие газозаправочной станции в селе Кулжа.
– За последние три года на бюджетные средства в Ташкенсазе построены школа, амбулатория, детсад. Что нового сейчас происходит в улучшении образования и здравоохранения?
– Хочу от имени ташкенсазцев выразить сердечную признательность акиму района Бинали Абдыкапасовичу Ыскаку. Благодаря руководству района значительно улучшились условия дошкольного воспитания, образования, медицинского обслуживания. Под контролем акима района наша заявка о дополнительной пристройке к школе имени Хизмета Абдуллина.
В 2018 – 2019 учебном году обновлена материально-техническая база Баяндайской неполной школы. В классах и коридорах заменен линолеум. Полностью отремонтированы электросети школы. Обновлена система отопления. Вопрос о строительстве новой школы также на контроле руководства района, заявка о строительстве средней школы в с.Баяндай включена в районный план социального развития. К школе в с.Ташкенсаз за счет бюджета организован подвоз детей из дальних сел Баяндай, Кульжа. В средней школе имени Хизмета Абдуллина дети из малоимущих семей обеспечены горячим питанием за счет государственного бюджета и арендаторов школьной столовой.
Детский сад «Ақ бота» посещают 100 детей, 35 млн тенге в год выделяется на обслуживание садика. Новые детсады будут открываться на принципе государственно-частного партнерства.
В здравоохранении округа работают 3 медицинских учреждения: новая сельская врачебная амбулатория, фельдшерско-акушерские пункты сел Баяндай, Кулжа. Всего в этих учреждениях работает 15 человек, из них 2 врача с высшим образованием, 13 медицинских сестер и санитарок. В 2018 году выделено из государственного бюджета 3 587 440 тенге на бесплатные медикаменты.
С 10 января 2019 года функционирует станция неотложной помощи в селе Саймасай, обслуживающая населенные пункты Ташкенсазского сельского округа.
– Успешно ли идет благоустройство населенных пунктов?
– По программе "Развитие регионов" на текущий ремонт улиц села Ташкенсаз выделено 6 млн тенге, завершены работы по ремонту 2000 квадратных метров дорог.
Жители индивидуальные предприниматели заключили договоры на вывоз твердых бытовых отходов. Эта инициатива была поддержана большинством населения, что положительно отразилось на санитарном состоянии округа.
Активом сельского округа было предложено установить уличное освещение, данная идея получила поддержку населения. Силами жителей проведены работы по установке фонарей. С целью улучшения водоснабжения из областного бюджета в 2017 году выделено 160 млн. тенге для строительства водопровода в селе Кулжа. Протяженность водопроводной сети 4200 метров, построены 2 колодца, имеется 2 резервуара объемом 100 кубов каждый.
По округу работает участковый инспектор полиции. Со стороны государства выделено 17 млн тенге на строительство участкового пункта . В здании имеется не только служебное помещение, но и жилой 3-х комнатный дом. Постоянное присутствие участкового позволит полностью обеспечить общественный порядок и создаст условия для профилактики правонарушений.
– Елбасы Нурсултаном Назарбаевым 2019 год объявлен Годом молодежи. Насколько активно она участвует в общественной жизни?
В сфере культуры за 2018 год по сельскому округу проведено 57 культурно-массовых мероприятий. По словам инициаторов эти проекты будут развиваться дальше. Наше будущее в руках такой молодежи и я уверена, что Год молодежи будет стимулом двигаться вперед и достигать больших вершин. Особая роль отводится религиозному просвещению. В целях профилактики возникновения нетрадиционных религиозных объединений с молодежью округа проводятся круглые столы, дискуссии. Проблемой остается отсутствие Дома культуры, где могли бы работать секции, кружки, проводиться молодежные вечера.
Растет интерес молодежи к спорту. Наши команды постоянно участвуют в соревнованиях, проводимых в районе. Отмечу достижения футбольной команды "Ташкенсаз". Благодаря упорству, огромному труду и сплоченности команды, показав хорошую игру, ребята заняли первое место во второй лиге чемпионата района по футболу и были награждены медалями.
В целях пропаганды здорового образа жизни силами активной молодежи села Баяндай был построен мини-футбольный стадион общей площадью 1000 квадратных метров. Объем инвестиций 800 000 тенге.
Еще один стадион открылся в селе Ташкенсаз, площадью 8000 кв. метров, объем инвестиций 3 700 000 тенге. Строительство этого стадиона ведет молодой активист, житель села Маликжан Имиров. Такие патриоты села, округа, района создают стимулы двигаться вперед и достигать больших вершин.
– Какие инициативы проявляют самоуправление и предприниматели?
– В течение всего года по сельскому округу проводились санитарные работы, благоустройство и озеленение. Свой вклад в субботниках внесли все организации, жители села и молодежь. Благоустроена Аллея Славы, на ней высажены деревья, проведена линия освещения, установлены скамейки и мусорные урны.
Ежегодно в преддверии государственных праздников организуются благотворительные мероприятия для одиноких пенсионеров, малоимущих семей и детей-инвалидов, за счет спонсоров им вручаются подарки и продуктовые наборы.
Силами актива округа малообеспеченные семьи, ФАПы, почтовое отделение были обеспечены дровами на зимний период. В проводимых акциях приняли активное участие и оказали посильную помощь Анваржан Баратов, Руслан Калиев, Амражан Турдиев, Борис Тахтаев, Серик Едигеев, Алексей Есютин, Марат Касымов, Иван Хижков и другие предприниматели, главы крестьянских хозяйств.
Еще раз отмечу вклад в социальную инфраструктуру Почетного гражданина района Руслана Калиева. На своей «малой родине» он восстановил стадион в с.Ташкенсаз, построил трибуны, сделал ограждение. Теперь здесь проходят районные, областные, республиканские турниры по футболу, тренировки футбольных команд района. Он лично старается помочь молодым ребятам вести здоровый образ жизни, спонсирует футбольную команду «Автобекет», взял шефство над ОО ветеранов Афганистана «Кахарман», организует ежегодный футбольный турнир памяти жителя с.Ташкенсаз, участника парада Победы Ибрагима Баратова. Руслан Абдибекович на деле доказывает, что старшее поколение думает о будущем, помогает молодежи добиться успеха, формирует сознание единства и межнациональной дружбы.
– Что в планах руководства округа на ближайшее время?
– В текущем году особое внимание уделяется вопросам увеличения налоговых поступлений, снижения безработицы, привлечения инвестиций, выполнения государственных программ по развитию сельского хозяйства, предпринимательства, здравоохранения и благоустройства.
И.ТУРАНИН.
Алматы облысында мемлекеттік қызметтердің 71 пайызы электронды форматта көрсетілді
Дұрыс айтасыз, үш жыл бұрын Елбасының Ұлт жоспары - 100 нақты қадам аясында әлуметтік қорғау, жер қатынастары, мүлікті рәсімдеу, халыққа қызмет көрсету секілді төрт ірі саланы біріктіру арқылы «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы құрылған болатын. 2018 жылдың 30 шілдесінен бастап Әділет министрлігінің құзіретіндегі жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу қызметі мемлекеттік корпорация арқылы көрсетіле бастады.
Аз уақыттың ішінде қайта ұйымдастыруды сәтті орындаған жаңа құрылым биыл мемлекеттік қызметтердің ISO 9000 сериялы халықаралық сертификаттауынан өтіп, өзінің басты құндылығы ретінде «Саналы қызмет- сапалы нәтиже» қағидасын («Sanaly qyzmet - sapaly natije»), «SANA» (senim, ashyqtyq, abyroi, nàtije) сандық мәдениет кодын жариялады. Осылайша, «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік қызметтердің бірыңғай провайдерін құру және сапа менеджменті стандарттарына сәйкестікке халықаралық деңгейдегі сертификаттаудан өтуді жүктеген «100 нақыт қадам – Ұлт жоспарының» 100-ші қадамын толық орындап отыр.
Қазіргі таңда мемлекеттік көрсетілетін қызметтер тізілімінде 742 мемлекеттік қызмет тіркелсе, оның 634-і корпорация арқылы көрсетіледі. Оның ішінде 531 қызмет электронды үкімет порталы арқылы қолжетімді.
Осы ретте айта кету керек, мемлекеттік корпорацияның Алматы облысы бойынша филиалымен 3 жылда 10,7 млн (10 759 183) қызмет көрсетілді, оның 7 млн-нан астамы, яғни 71 пайызы (7136350) электронды түрде берілген. Жүйелі насихат жұмыстарының нәтижесінде онлайн қызметтерді пайдаланушылар қатары күн санап артуда. Бүгінде бір реттік пароль арқылы 52, ал Telegram-бот мобильді қосымшасы арқылы 25 кызмет алуға болады. Қызметтерді цифрландыру және композитті форматта ұсыну азаматтардың уақытын үнемдеп, қажетті анықтамаларды үй жағдайында алуға мүмкіндік берді.
Бұл үшін азаматтар кез келген фронт-офиске келіп телефон нөмірі мен жеке сәйкестендіру нөмірін (ЖСН) мобильді азаматтар базасына тіркесе болғаны. Мgov арқылы әлемнің кез-келген жерінен 80-ден аса қызмет түріне қол жеткізуге болады. Атап айтқанда, тұрғылықты жері туралы, жылжымайтын мүлікке құқықтары, соттылығы бар-жоқтығы туралы анықтамалар, төлемдерді (айыппұлдар, салық) оңай төлей аласыз. Айта кетейік, үш жылдың ішінде Алматы облысы бойынша 582 570 адам мобильді азаматтар базасына тіркелген.
Мысалы, бір ғана Telegram-бот арқылы кең тараған анықтамалар, әлеуметтік мәртебені тексеру мен базалық зейнетақы төлемінің көлемі туралы ақпарат алу, емханаға тіркелу, дәрігерге жазылу және дәрігерді үйге шақырту, сондай-ақ халыққа қызмет көрсету орталығында кезекті брондау қызметтері қолжетімді. Сондай-ақ, өзіңізге жақын жерде орналасқан ХҚО туралы біліп, бала тууға байланысты проактивті қызметтерді алу мүмкіндігі бар. Яғни, туу туралы куәлікке тапсырыс беру, бала туылуы бойынша жәрдемақыларды рәсімдеу және сәбиді балабақшаға кезекке қою тіпті жеңілдей түсті. Алдын-ала белгіленген командаларды жолдап, SMS-кодпен растау арқылы анықтамалар мен сервистер туралы ақпаратты сұрата аласыз. Сондай-ақ барлық ақпаратты қолданушының электрондық поштасына жолдау мүмкіндігі де қарастырылған.
Жақында аймақта миграциялық орталық ашылды. Бұл орталық қандай функцияларды орындайды?
Көші-қон қызметтерін көрсету орталығы өткен жылдың желтоқсан айында Іле ауданында ашылды. Мұнда шетелдік еңбек мигранттары «бір терезе» қағидасы бойынша бекітілген стандартқа сай мемлекеттік қызметтер алады. Бұған дейін шетелдіктер жұмыс істеуге рұқсат алу құжаттарын дайындау үшін бес күн жүрсе, енді медициналық тексеріс пен дактилоскопиядан өту, сақтандыру полисін рәсімдеу және жеке сәйкестендіру нөмірін алу секілді қызметтер бір ғимаратта, бір сағаттың ішінде рәсімделеді.
Орталықта14 маман жұмыс жасайды. Бұл ҚР ІІМ-мен бірлескен жоба. Орталық арқылы шетелдіктер жұмыс істеуге рұқсат беретін құжатты алып, ҚР аумағына уақытша келетіндер жеке сәйкестендіру нөмірін рәсімдей алады. Үстіміздегі жылдың 4 айында орталық 13 889 қызмет көрсетті.
Жаңа айтып өткен композитті қызметтер туралы толығырақ айтып берсеңіз?
Өздеріңізге белгілі, мемлекеттік қызметтерді «бір терезе» қағидатымен бір жерде ұсыну азаматтардың түрлі мемлекеттік органдармен тікелей байланысын тоқтатып, сыбайлас жемқорлық әрекеттерінің алдын алуда тиімділігін көрсетті. Бүгінде мемлекеттік корпорация қызметтерді одан әрі жеңілдету мақсатында проактивті және композитті форматқа көшті.
Композитті қызмет – бұл бір өтінішпен бірнеше мемлекттік қызметтерді алу. Қазіргі таңда корпорация арқылы көрсетілетін 55 мемлекеттік қызметтер 21 композиттік қызметке оңтайландырылды. Бастапқыда пилотты режимде енгізілген жоба азаматтар арасында кеңінен қолдау тапты, әсіресе, аймақ тұрғындары жасына қарай зейнетақы төлемдерін тағайындау, мемлекеттік базалық зейнетақы төлемдерін және БЖЗҚ зейнетақы төлемдерін бір өтінім бойынша тағайындау қызметін кеңінен қолданады.
Мүмкіндігі шектеулі азаматтарға көрсетілетін қызметтер жайлы тоқталсаныз?
«Азаматтарға арналған үкіметте» мемлекеттік қызметтерді кедергісіз және сапалы көрсетуге барлық мүмкіндіктер жасалған. Біздің фронт-офистер мүмкіндігі шектеулі жандар үшін арнайы қызмет көрсету орындарымен жабдықталған және пандус, шақырту қоңырауы орнатылған. Сонымен қатар 1 және 2 топ мүгедектігі бар азаматтар барлық мемлекеттік қызметтерді «1414» бірыңғай байланыс орталығына қоңырау шалу арқылы біздің мамандарды үйіне шақырып, өзіне керекті мемлекеттік қызметке тапсырыс бере алады. 3 жылда мемлекеттік корпорацияның Алматы облыстық филиалы арқылы 2 мыңнан аса мүмкіндігі шектеулі азаматқа 115 351 қызмет көрсетілді. Айта кету керек, мұнда жылжымайтын мүлік пен құжаттандыру бойынша қызметтерге, электрондық анықтамаларға сұраныс көп.
Сөйлеу және есту қабілеті бұзылған тұлғалар да ерекше назарда. Бұл категориядағы азаматтар онлайн режимде сурдоаударма арқылы ымдау тілінің кәсіби маманымен арнайы қосалқы монитор арқылы шынайы уақыт режимінде ым-ишарат тілінде тілдесіп, қажетті құжаттын ала алады. Бүгінде филиалда сурдо-аударма тілін меңгерген 80 астам маман жұмыс істейде. Қызметкерлер ымдау тілін меңгеру үшін арнайы оқытудан өткен. Сондай-ақ, филиалда 55 мүмкіндігі шектеулі жан жұмысқа қабылданып, бүгінде бекітілген штатқа сәйкес қызмет көрсетеді.
Мемлекеттік корпорация халыққа қызмет көрсету орталығы ғана емес, басқа да салаларды қамтитынын тұрғындардың бірі білсе, бірі біле бермейді. Мысалы, жер саласы бойынша қызметтер.
Дұрыс айтасыз, мемлекеттік корпорация қызметінің басты бағыттарының бірі жер кадастры және жылжымайтын мүлікті техникалық зерттеу саласы үш жыл ішінде бағыты бойынша қызметтерін оңтайландырудан өткізді.
Атап айтқанда, құжаттар топтамасын және қызмет көрсету мерзімдерін қысқарту бағытында бірнеше сәтті пилоттық жобалар іске қосылды. Сондай-ақ, жылжымайтын мүлікті техникалық тексеру рәсімдерін оңайлату, жер учаскелерінің кадастрлық құнын анықтау бойынша қызметті алу уақыты едәуір қысқарды.
Жалпы мемкорпорация жер-кадастрлық монополиялық қызметтердің 26-сын және жерге орналастыру жұмыстарының 11 түрін көрсетеді. Қазіргі уақытта екі немесе одан да көп қызметті бір өтінішпен алуға болатын композиттік қызметтерді қалыптастыру бойынша ауқымды жұмыстар жүргізілуде.
Бұдан басқа, «Азаматтарға арналған үкімет» 2018 жылдың шілде-желтоқсан айларынан бастап жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу және жылжымалы мүлік кепілін тіркеу саласында 12 қызмет көрсете бастады. Сонымен қатар әлеуметтік төлемдерді есептеу және жәрдемақылар тағайындау бойынша да қызметтер корпорацияның құзіретінде.
Осыдан бір жарым жыл бұрын ашылған мамандырылған ХҚКО-ың бүгінгі күнде бет алысы қалай?
Мамандандырылған бөлім 2014 жылғы 14 желтоқсанда ашылды. Мұнда көліктерді тіркеу, қайта тіркеу, жүргізуші куәліктері мен көліктерге мемлекеттік нөмірлерді беру мемлекеттік қызметтері көрсетіледі. Орталық арқылы ашылған сәттен бастап 1 сәуірге дейін 194 643 қызмет көрсетілді. Қазір жоғары сұраныстағы нөмірлер ашық саудада. Кез келген жүргізуші өзіне ұнаған нөмірін таңдай алады. Осы орайда, бүгінгі күні 176 жоғары сұраныстағы нөмір сатылып, мемлекеттік қазынаға 45,2 млн (45 240 754) теңге құйылды.
Жүргізушілер үшін тағы да жағымды жаңалық – қазір көліктерді тіркеу, қайта тіркеу, жүргізуші куәлігін ауыстыру қызметтерін egov.kz электрондық үкімет порталы арқылы онлайн түрде рәсімдеуге болады.
Енді азаматтар бұрынғыдай бірнеше күн жүрмейді, бұл қызметтер бас-аяғы бірер сағата дайын болады. Ол үшін электрондық-цифрлық қолтаңба (ЭЦҚ) қажет. Қызмет алушы еgov.kz порталында авторизациядан өткеннен кейін электрондық өтінішті толтырып, ЭЦҚ-мен қол қоюы тиіс. Сондай-ақ мемлекеттік баж салығы мен айыппұлдарын онлайн төлеу мүмкіндігі бар. Мамандандырылған бөлімге тек дайын құжатты алып кетуге келеді немесе Қазпочта курьерлері арқылы үйіне тапсырыс бере алады.
Онлайн қызметті жыл басынан бері 1 600 тұрғынғын пайдаланды. Есепті мерзімде 600-ден астам көлік құралы тіркеліп, 1 мыңға жуық жүргізуші куәлігі ауыстырылды.
«Азаматтарға арналған үкімет» өзін мемлекеттік қызметтерді оңтайландыруда жаңашылдықтың жаршысы ретінде танытты. Алдағы уақытта қандай жаңалықтармен қуантпақшысыздар?
Бүкіл әлем цифрлық технологияларға бетбұрған заманда «Бүгінгі фантастика - ертеңгі шынайылық» деген нақылдың мағынасы арта түскендей. Әлем жаппай сандық форматқа көшуде. Ал биометрия цифрландырудың маңызды элементі болып табылады. Әлемнің дамыған елдері биометрияның сан алуан мүмкіндіктерін пайдаланып, оны түрлі қызметтерде енгізіп үлгерді.
Мемлекеттік корпорация алғашқылардың бірі болып саусақ ізі арқылы қажетті анықтамаларды алуға болатын сервисті енгізді. Алдағы уақытта бір ғана саусақ ізімен ешқандай төлқұжатсыз елуден аса анықтамаларды алуға мүмкіндік туады. Пилоттық жоба 2018 жылғы желтоқсанда Нұр-Сұлтан, Алматы қалаларында іске қосылды. Қызылордада жалғасын тапқан жоба күзге қарай бүкіл облыстарды қамтитын болады.
Сұхбатыңызға рақмет!
Асқар Алатаудың баурайындағы дүниенің бар асылын, сұлулығын өз бойына жинаған Шелек ауылындағы №1 орта мектеп түлектеріне жалпы орта білім туралы аттестатты тапсыру рәсімі «Жастар – жарқын болашақ бастауы» тақырыбында өтті.
Түлектерді құттықтап, сөз сөйлеген мектеп директоры Ардақ Қырықбай ел тарихының жаңа парағы ашылған күнмен бүгінгі мерекенің қатар келуі, сәрсенбінің сәтінде өтіп жатқан мереке бекер сәйкестік емес екенін айтып, болашақта мемлекеттің тізгінін ұстайтын парасатты ұрпақ ретінде асар асуларының биік, армандарының айқын, қадамдарының нық, өмірлік жолдарының ақ болуын тілеп, салтанатты түрде 31 оқушыға аттестаттарын табыс етті. 31 бітіруші түлектер өздерінің тиянақты әрі терең білімдерін қорытынды аттестаттауда дәлелдеп шығып, екі оқушы Дәулет Құрманәлі мен Жақсылық Жуасбай «Алтын белгі» иегері, он бір оқушы мектепті беске бітіріп үздік атанса, қалған 18 оқушы да мектепті 4 пен 5-ке бітіріп азаматтықтың куәсі, өмірлік жолдама болатын аттестаттарын қолдарына алды. Биылғы жылдың ерекшелігі мектеп бітіруші түлектер Елордалық мектеп бітірушілердің жіберген үндеуіне қосылып, мектеп бітіру кешінде лимузин жалдап, қымбат көйлек киюден, қымбат мейрамханадан бас тартып, кешті қарапайым түрде мектепте өткізді. Сынып жетекшілері Базархан Төлегенова мен Анар Демееваның ұйымдастыруымен өткізген мерекеде оқушылар балалықпен қоштасып, білім нәрімен сусындатқан ұстаздарына алғысын айтып, әнмен, бимен көркемдеді кешті. Мектебімізді аяқтап отырған екі сыныптағы 31 қайталанбайтын, бір-біріне ұқсамайтын дара тұлғалар. Олар алтын ұя мектептерін әртүрлі пәндер бойынша өткен олимпиадаларда, аудандық, облыстық түрлі жарыстарда өздерін үнемі биіктерден көрсетіп, мектептің қоғамдық жұмыстарына белсене араласып, басқаларға үлгі бола білген түлектер.
Базархан Төлегенова,
Шелек ауылындағы
№1 орта мектептің
музыка, тарих пәндерінің мұғалімі.
«Жасыл ел» жастар еңбек жасақтарының республикалық штабы Алматы облыстық филиалының және Еңбекшіқазақ аудандық жастар ресурстық орталығының қолдауымен «Жасыл ел» жасақшылары Тескенсу ауылының тұрғыны Тамара Тураева апайдың үйіне барып, тазалық акциясын өткізді. Акция барысында жастардың күшімен сыртқы ауладағы жабайы өскен шөптер шабылып, отын-сулар тасылып, аулаға күрделі тазалық жұмыстары жүргізілді. Т.Тураева «Жасыл ел» бағдармаласы бойынша маусымдық қызмет атқаратын ауыл жастарына өз ризашылығын білдіріп, естелікке суретке түсті. Акцияның мақсаты да округтегі қарттарға, әлеуметтік жағдайы төмен отбасыларына, мүгедек жандарға жәрдемдесіп, ауыл жастарын мейірімділікке, ұйымдаса жұмыс атқара білуге және патриоттық сезімдерге тәрбиелеу.
Жәнібек Болғамбай,
Тескенсу ауылдық округінің жастар ісі жөніндегі
әдіскер-нұсқаушысы.
Если в обычных школах выпускники сдают ЕНТ, то в есикской Школе искусств Розы Хасеновой они готовят отчетный концерт и выставку живописи. В нынешнем году эту необычную школу покидает 21 человек. Семеро юношей и девушек закончили отделение ИЗО и 14 – музыкальное. Новичков, которые займут их место в классах, ждут прекрасные условия. Преподаватели с большим стажем проводят с каждым индивидуальные занятия в светлых, уютных классах, на музыкальном отделении имеется хорошая музыкальная библиотека. Наиболее одаренные дети продолжают обучение в школах имени А. Жубанова и К.Байсеитовой. Ученики занимаются по обязательной программе Министерства образования и науки РК. Они также сдают выпускные и переводные экзамены, по окончании курса получают свидетельства государственного образца и могут легко поступить в творческий вуз или колледж.
Если хотите, чтобы ваши дети получили полноценное художественное или музыкальное образование, научились игре на казахских музыкальных инструментах, фортепиано, аккордеоне, живописи, графике, приводите их в Школу искусств по адресу: г.Есик, ул.Чапаева, 27, телефон 4-05- 58.
Старейшее творческое учебное учреждение района, работающее свыше 40 лет, расположено по адресу: г. Есик, ул.Чапаева, 27, телефон 4-05-58.
Аталмыш тақырыпта Т.Молдағалиев атындағы аудандық мәдениет үйінің алдында акция өтті жуырда. Жиынға Есік қаласындағы «Алтын Адам» және «Айдос» кафелерінің иелері, «Сұлтан» сауда орталығының басшысы, ауылдық округтердің әкімі аппаратының тіл саласына жауапты мамандары, Есік қаласы әкімдігінің мамандары, БАҚ өкілдері және жеке кәсіпкерлер қатысты.
Аудан бойынша халыққа қызмет көрсету нысандары мен қоғамдық көліктердегі деректемелер және көрнекі ақпараттарда, мемлекеттік мекемелердің сыртқы және ішкі хабарландыру тақталары мен ақпараттық тақталарының, жарнамалардың заң талаптарына сәйкес ресімделуін, олардың сауатты жазылуын қамтамасыз ете отырып, бұл іске аудан жұртшылығын кеңінен жұмылдыруды мақсат тұтты.
Аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі басшысының уақытша міндетін атқарушы Ақмарал Қанапина:
Бүгін барлық өңірлерде, «Қазақстан Республикасындағы тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» орындау мақсатында, 2019 жылдың маусым айынан тамыз айының соңына дейін «Тіл тазалығын сақтайық» акциясы өтеді. Жарнама – бұл тек ақпарат қана емес, тілді қалыптастырушы, тілдің дамуына ықпал етуші құрал, ой мәдениеті, сыртқы жазу мәдениеті. Сондықтан тіл тазалығын алдымен өзімізден, кішігірім жарнамалық мәтіннен бастау керек, – деп шараны ашып, сөз кезегін облыстық «Тіл» оқу-әдістемелік орталығы» коммуналдық-мемлекеттік мекемесінің Еңбекшіқазақ аудандық филиалының меңгерушісі Нұрсұлу Рахымбаеваға берді. Мемлекеттік тілдің мәртебесі және бүгінгі күндегі жағдайы туралы түсінік беріп, алдағы уақытта атқарылатын жұмыстарға тоқталды. Сонымен қатар, шараға келген жеке кәсіп иелеріне мемлекеттік тілді үйрену орталығына келіп, тегін курстан өтулеріне болатындығын ескертті. Және де латын әліпбиін үйренуге ниет білдірген немесе бүгінгі күнде белең алған жарнама саласы бойынша сауатты аударма жасауда әдістемелік көмек көрсететінін де айта кетті. Шараға келген өзге ұлт өкілдерінің жеке сұрақтарына да жауап беріп, өз тарапынан қолдау көрсетуге дайын екенін білдірді өз сөзінде.
Аудандық «Еңбекшіқазақ» газетінің, «mezet.kz» желілік басылымының бас редакторы Хайролла Ахметжанов:
–Өзің тұрып жатқан елдің мемлекеттік тілін білмеу тек қонақтарға, ақылы кем адамдарға немесе басқыншыларға ғана тән» деген екен классик. Сондықтан заң бойынша да, өмірдің талабы бойынша да орыс тілінде оқыған қазақ азаматтарына да, басқа диаспоралардың өкілдеріне де мемлекеттік тілді білу – парыз. Сонымен қатар, жарнама, хабарландыру мекемелердің, кәсіпорындардың маңдайшалары сауатты да заң талабына сәйкес болу керек. Яғни, мәтін алдымен мемлекеттік тілде содан кейін ресми тілде жазылуы керек. Бұдан басқа, жарнаманың сауаттылығы және оның көркем болуы, дизайнының көз тартатын болуы мәдениетіміздің бір бөлігі десек артық емес. Сондықтан біздің аудан орталығындағы, елді мекендердегі жарнамалар көңілге қонымды емес, – деп аудандағы ірі сауда орындарындағы, сауатсыз жарнамаларды атап көрсетті.
Сондай-ақ, Қ.Сатпаев атындағы орта мектептің информатика пәнінің мұғалімі Асия Сулиева қазақ тілін жетік меңгерген өзге ұлт өкілі ретінде сөз мәдениеті ғана емес, жазу мәдениетіне де аса мән берген жөн екендігін баса айтты. Себебі сыртқы жазу мәдениеті көзге таңбадай басылып, тілдің мәртебесіне нұқсан келтіретін құбылыс дей келе, жазу мәдениетінің сауаттылығына мән берсек деген идеясын алға тартты.
Шара соңында Ақмарал Абдоллақызы туған тілімізді шұбарламай, мәдениетті, тұнық, анық сөйлеуге, ауданымыздың айнасы болатын жарнамаларымызды жарыққа шығарарда сауатты және жоғары деңгейде көрсетуге атсалысуға шақырды.
Сонымен қатар, ауылдық округтердің әкімі аппаратынан келген тілге жауапты мамандарға акцияның басталғандығын еске салып, жұмысшы топтың округтерге шығатын ескертті. Жеке кәсіп иелерімен аралау барысында қандай заңдылыққа тоқталу керектігіне де тоқталды.
Жансая ЫСҚАҚ
Друзья, как вам известно, Главой государства принято решение о создании Агентства по противодействию коррупции, что свидетельствует о начале реализации одного из приоритетов Касым-Жомарта Токаева – значительном усилении борьбы с коррупцией.
Новый формат работы, базирующийся на идеологии добропорядочности, остается для нас приоритетным. Однако и хватку мы ослаблять не намерены, хотя прекрасно понимаем, что задержания коррумпированных чиновников настроения особо никому не поднимают.
Сегодня хочу обратить внимание на одно из негативных явлений в госаппарате, порядком набившее оскомину – злоупотребления служащих во время внутристрановых командировок и нескончаемых комплексных проверок низовых структур, традиционно сопровождаемых поборами, застольями и подношениями.
Острота этой проблемы подтверждается многочисленными жалобами, особенно от госслужащих областного, районного и сельского уровней. Да и примеров, ставших достоянием общественности, более чем достаточно.
В странах ОЭСР, на стандарты которой мы равняемся, такой проблемы просто не существует, никто никого не принимает, а проверки осуществляются за счет дистанционного контроля.
Чтобы было понятно, на каждую командировку проверяющим выделяется достаточно средств, покрывающих расходы на логистику, проживание и питание.
Однако зачастую ревизоры, отправляясь в регионы, умудряются не потратить и тиына из выделенных денег. Номер в хорошей гостинице, ежедневные обеды и ужины с солеными огурцами в лучших ресторанах, нередко имеющие последствия в виде пьяных разборок, дорогие подарки, баня и охота – все это за счет средств проверяемых коллег. Заведомо зная аппетиты контролеров, местные руководители нередко обращаются за помощью к бизнесменам, чтобы «на уровне» встретить начальство. Такая помощь никогда не бывает безвозмездной и в дальнейшем трансформируется в пресловутое покровительство со стороны чиновника. Чем все это заканчивается, думаю, напоминать не нужно.
Особенно возмущает то, что региональные госорганы по умолчанию принимают и даже поддерживают на плаву этот «институт», изощряясь в организации более интересного и нетривиального досуга для гостей из столицы или областного центра. Как правило, делается это ради положительного отчета на стол министру или акиму области, а также камуфлирования грубых нарушений в работе.
Удивляет то, что при этом находятся люди, которые пытаются оправдать подобное поведение проявлением уважения к руководству, своего рода национальными традициями и чинопочитанием.
Моя позиция однозначна – для профессионального и инновационного госаппарата это абсолютно неприемлемо. Эта практика дискредитирует и девальвирует основополагающие принципы госслужбы, а также серьезно ускоряет маховик коррупции.
В этой связи обращаюсь ко всем государственным служащим, сотрудникам правоохранительных и судебных органов, руководителям госпредприятий и нацкомпаний, выезжающим в региональные командировки, на различные конференции и семинары: вся вышеизложенная практика является грубым нарушением, за которое предусмотрены жесткие санкции, от увольнения до реальных сроков лишения свободы. То же самое касается и принимающей стороны.
Агентством данный вопрос уже взят на системный контроль. В отдельных регионах есть результаты – виновные лица привлекаются к ответственности. Более того, в целях рационального использования бюджетных средств мы внесем предложения в Правительство по оптимизации выездных проверок с переходом на дистанционный мониторинг.
Немаловажная роль в качественном осуществлении этой работы у институтов гражданского общества. Призываю всех общественников и неравнодушных граждан обратить пристальное внимание на подобные факты, смело информируя нас любым удобным способом: письменным обращением на мою почту Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс., сообщением в социальных сетях или позвонив в колл-центр Агентства 1424.
Алик Шпекбаев, Председатель Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции (Антикоррупционная служба)
Мемлекет басшысы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігін құру туралы шешім қабылдап, Қасым-Жомарт Тоқаевтың басым бағыттарының бірі - сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті күшейтуді іске асыруды бастап кеттік.
Институционалдық өзгерістерге қарамастан, парасаттылық идеологиясына негізделген жұмыстың жаңа форматы біз үшін басым болып қалуда. Алайда, сыбайлас жемқорлық шенеуніктерді ұстау көңіл-күйді ешкімге көтермейтіндігін жақсы түсінсек те, жұмысымызды әлсіретуге ниетті емеспіз.
Бүгін мемлекеттік аппараттағы келеңсіз құбылыстардың бірі - ел ішіндегі іссапарлар барысындағы қызметшілердің теріс қылықтары және отырыс, алым-салық, дастархан жаю және тарту жасау қоса жүретін тамыр жайған, төмен құрылымдарды жаппай тексерулерге назар аудартқым келеді.
Бұл проблеманың өткірлігі, әсіресе облыстық, аудандық және ауылдық деңгейдегі мемлекеттік қызметшілердің көптеген шағымдарымен расталады, мысалдар да жеткілікті.
Біз стандарттарына бой түзейтін ЭЫДҰ елдерінде мұндай мәселе жоқ, ешкім ешкімді қабылдамайды, ал тексерулер қашықтықтан бақылау есебінен жүзеге асырылады.
Түсінікті болу үшін атап өткім келеді, әрбір іссапар үшін тексерушілерге логистика, тұру және тамақтану шығындарын жабатын жеткілікті қаражат бөлінеді.
Алайда, тексерушілер өңірлерге жол жүргінде, бөлінген қаражаттан тиынды да жұмсамауға айла табады. Жақсы қонақ үй нөмірі, күнделікті түскі ас және жиі мас күйіндегі төбелестер түріндегі салдарлары бар ең жақсы мейрамханаларда тұздалған қияры бар кешкі ас, қымбат сыйлықтар, монша және аң аулау - осының барлығы тексерілетін әріптестерінің жеке ақшасының есебінен.
Бақылаушылардың тәбетін біле тұра, жергілікті басшылар «деңгейде» басшылықты қарсы алу үшін бизнесмендерге көмек сұрап жүгінеді. Мұндай көмек ешқашан тегін болмайды және әрі қарай шенеунік тарапынан ерекше қамқорлыққа айналады. Мұның бәрі қалай аяқталатындығын еске салудың қажеті жоқ деп ойлаймын.
Әсіресе, аумақтық мемлекеттік органдар елорда және облыстық орталықтан келген қонақтар үшін қызықты әрі ерекше демалыс ұйымдастыру арқылы осы «институтты» әдетті түрде қабылдап, тіпті қолдап отырғаны аса ренжітеді. Әдетте, бұл министрге немесе облыс әкіміне арналған оң есеп беру, сондай-ақ жұмыста өрескел бұзушылықтарды бүркемелеу үшін жасалады.
Бұл ретте осындай мінез-құлықты өз алдына ұлттық дәстүр мен шенге бас ұрушылық, басшылыққа деген көрсетілген құрмет таныту арқылы ақтауға тырысатын адамдар бар екені таңқалдырады.
Менің ұстанымым - кәсіби және инновациялық мемлекеттік аппарат үшін бұл мүлдем қолайсыз. Бұл тәжірибе мемлекеттік қызметтің негіз қалаушы қағидаларының беделін түсіреді және құнсыздандырады, сондай-ақ сыбайлас жемқорлық қарқынын жылдамдатады.
Осыған байланысты өңірлік іссапарларға, түрлі конференциялар мен семинарларға шығатын барлық мемлекеттік қызметшілерге, құқық қорғау және сот органдарының қызметкерлеріне, мемлекеттік кәсіпорындар мен ұлттық компаниялардың басшыларына айтарым: жоғарыда айтылған барлық тәжірибе жұмыстан босатудан бас бостандығынан айырудың нақты мерзіміне дейін қатаң санкциялар көзделген өрескел бұзушылық болып табылады. Сол сияқты қабылдаушы тарапқа да қатысты.
Агенттік бұл мәселені жүйелі бақылауға алды. Жекелеген өңірлерде нәтижелер бар - кінәлі тұлғалар жауапкершілікке тартылуда. Сонымен қатар, бюджет қаражатын ұтымды пайдалану мақсатында біз Үкіметке қашықтықтан мониторингке көшумен көшпелі тексерулерді оңтайландыру жөнінде ұсыныстар енгіземіз.
Бұл жұмысты сапалы жүзеге асыруда азаматтық қоғам институттары маңызды рөл атқарады. Барлық қоғам белсенділері мен немқұрайлы қарамайтын азаматтарды осындай фактілерге мұқият назар аудара отырып, бізді кез-келген ыңғайлы тәсілмен: менің поштама жазбаша түрде жүгіну Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс., әлеуметтік желілерде хабарлаумен немесе Агенттіктің 1424 колл-орталығына қоңырау шалып, хабардар етуге шақырамын.
Алик Шпекбаев, Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) төрағасы
Музей түні шарасы 1977 жылдан бері Германиядан бастау алып, жыл сайын 150-ден астам елде өткізіліп келеді. Жылына бір рет әлемнің бүкіл музейлері түнгі уақытта келушілер үшін есігін айқара ашады. Аудан тұрғындары асыға күтетін мәдени шара биыл да «Есік» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық музейінде дәстүрлі түрде жалғасын тапты. V рет ұйымдастырылған мерекеге мекеме қызметкерлері қызу дайындалған.
Шараны ашқан музей директоры Тасқын Тойбаев:
– Өздеріңіз білесіздер, музейдің білікті ғылыми қызметкерлерінің жұмысы нәтижесінде осы уақытқа дейін Жетісу жеріндегі Сақ кезеңіне жататын обалардың тізімі, олардың паспорты жасалып, сақталу, қорғалу деңгейлері бойынша анықтау, сондай-ақ, археологиялық қазба жұмыстары тұрақты түрде жүргізіліп келеді. Алтын адам бүгінде еліміздің брендіне айналды. Музейге келуші шетелдік туристердің қатары жыл санап артып келеді. Бізде ағылшын, түрік, қытай, неміс тілінде экскурсия жүргізіледі. Қызметкерлердің басым көпшілігі тарихшы, зерттеушілер, археологтар. «Музей түніне» келер болсақ, биыл осынау шараны бесінші рет өткізіп отырмыз. «Музей түні» Еңбекшіқазақ ауданы көлемінде жыл сайын жергілікті тұрғындар мен қала қонақтары асыға күтетін рухани, мәдени іс-шараға айналды. Осы уақыт ішінде ел азаматтары, музей ісіне қызығушылар, өнертанушылар, шетелдік қонақтар бізді өте жақсы таныды. Шараның жыл сайын қызықты өтуіне атсалысып келе жатқан аудандық мәдениет және тілдерді дамыту басқармасына, музей мен туризм саласындағы әріптестерімізге алғыс айтамын», – дей келе әрдайым музей жұмысын насихаттап, ел руханиятына үлкен үлес қосып жүрген БАҚ өкілдеріне, туризм саласында белсенді әріптестік орнатып келе жатқан мамандарды алғыс хатпен марапаттап, арнайы сый-сияпат жасады.
Қонақтар музейдің экспозициялық залдарына экскурсия жасап, тарихи жәдігерлерді тамашалаудан бастады. Жастар «Алтын адамның құпиясы» атты квест-ойынын ойнады. Бүлдіршіндерге «Тас бетіндегі өнер» атты шығармашылық сабақтар өткізіліп, қылқаламдармен өрнектер бояуды үйретті. Сондай-ақ, «АРТ» балалар өнер мектебі оқушыларының туындыларынан көрме ұйымдастырылды. «Ұста Дәркембай атындағы қолданбалы өнер музейі» шеберлерінің және Еуразиялық дизайнерлер одағының мүшесі Кәкей Қырғауыл «Өрмек тоқуды» көрсетсе, көзеші Жанболат Нұрданбектің саз балшықтан қыш құмыра жасау шеберлік сабағы да меймандарға ерекше әсер сыйлады.
Ер жігіттер күресіп, арқан тартып белдесіп, асық ойнап, садақ атып, қырағылықтарын тексерді. Түн жамылғанда қыз-жігіт болып бөлініп, «Ақсүйек» ойнап, алтыбақанда тербелді. Ашық аспан астында балаларға ұлттық құндылықты дәріптейтін «Күлтегін», «Мұзбалақ», «Қазақ елі» мультфильмдері көрсетілді. Кеш соңында домбырашылар өзара жарысып, қонақтардың құлақ құрышын қандырса, «Жібек жолы» ансамблі, «Улыбка» би тобы өнерпаздары өнерлерін ортаға салды. Арайлым Мамырбекова, Нұртас Қайратұлы әннен шашу шашып, көрермендерге көтеріңкі көңіл-күй сыйлады. Шара соңы осы түннің символикасы «Сақ алауын» жағумен аяқталды.
Жансая ЫСҚАҚ
Жақында төтенше жағдайлар бөлімінде «Нұр Отан» партиясы аудандық филиалының ұйымдастыруымен қоғам дертіне айналған – жемқорлықтың алдын алу мақсатында жиын өтіп, түсіндіру жұмыстары жүргізілді.
Шара барысында партия филиалының консультанты Бағдат Рахимов қатысушыларға парақорлық мемлекеттің болашағына балта шабатындығын айтып, аулақ болуға шақырды. Партия ардагері Асыл Байтулақов сыбайлас жемқорлықтың алдын алу мақстанда атқарылып жатқан шараларға тоқталып өтті:
– 2017 жылы Қазақстанда 3 мыңнан астам жемқорлық қылмысы тіркелген. Осы фактілер бойынша мемлекетке келген жалпы шығын 8 млрд теңгені құрапты. Қазіргі уақытта оның жартысы мемлекет пайдасына алынып, сыбайлас жемқорлықпен айналысқан 1 мыңнан астам адам сотталды.
ҚР мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс қимыл агенттігінің төрағасы Алик Шпекбаевтың ресми мәліметіне сәйкес, 2017 жылы 700 тұлға, соның ішінде, 18 республикалық, 95 облыстық, 101 қалалық және аудандық деңгейдегі басшылар ұсталған. 2018 жылы жоғары шенді 700-ден астам лауазымды тұлғаның жасаған жемқорлық фактісі әшкереленген. Осындай қылмыстардың алдын алу мақсатында ағымдағы жылы аумақтық партия филиалдарында партия жанындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі қоғамдық кеңестердің 2 отырысы, партиялық бақылау комиссияларының 3 отырысы өткізілді. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы құрылған арнайы мобильді топ жыл басынан шамамен 16 ұжымды аралап, мемлекеттік мекемелерде азаматтарды қабылдады, түсіндіру жұмыстары жүргізілді – деді Асыл Байтулақұлы.
Жиын барысында төтенше жағдай-лар бөлімінің инженері Руслан Исмяков, №6 өрт сөндіру бөлімінің басшысы Ғабит Ибадуллаев ұжымдық жиналыстарда әрдайым жемқорлыққа қарсы түсіндіру жұмыстарының жүргіз-летіндігін айтты.
Сардарбек НҰРАДИН.
Ел тәуелсіздігі ұлттық санадан басталады. Ұлттық сананың ең негізгі белгісі - әр ұлттың өзін-өзі танып, өзін өзге ұлттардан айыра біле отырып, ұлттық мақсаттар мен мүдделерді іске асыру үшін күресу, жалпы бүкіл адамзат мақсаттары мен мүдделеріне ұштастыра білу. ҚР Тұңғыш Президенті, Ұлт көшбасшысы «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласын тегін арқау еткен жоқ. Жаңалықтың жаршысы Елбасының бастамасы ең мықты реформа - әліпби ауыс-тыру. Бүгінде сол реформаның алғашқы кезеңі нәтижелі жүзеге асты деуге әбден болады: жаңа ұлттық жазудың латын графикасы негізіндегі емле ережелері әзірленіп, үкіметте мақұлданып жұртшылыққа ұсынылды. Латын әліпбиіне көшу – ұлттық санамызды қайта жаңғырту және жаһандық әлеммен ықпалдасуға жол ашады.
Емле ережесі қалай жасалды? Алдымен төл сөздердің емлесіне қатысты орфографиялық ереженің ұстанатын басты ғылыми принципі айқындалды. Ол дыбыстың негізгі реңкі бойын-ша орфографияланатын қазақ жазуының фонематикалық ерекшелігінен шықты. Бұл А.Байтұрсынұлы анықтап берген жүйеге – дыбыстың мағына ажырататын реңкін таңбалайтын фонемалық ұстанымға (принципке) – табан тірейді. Бұл ұстаным қазіргі жазу тәжірибемізден ауытқымауға, тілдік санада жатталған жазу дәстүрінен қол үзбеуге көмектеседі. Сондықтан емле ережесінің 70-80 пайызы қазіргі жазумен сәйкес келеді. Бұл жалпыхалықтық сауаттылықтан ауытқымау үшін әлемдік жазу жүйесінде қолданылатын әдіс. Бұдан шығатын нәтиже тілімізді, ұлттық ерекшелігімізді сақтап, тек қана өзіміздің төл әріптерімізбен жазып – ұлттық болмысымызды жаңғырту. Мемлекеттік тілімізді Заңмен бекітіп, осы заңның ішінде жаңа әліпбиімізді бекітіп бірізділік жазу арқылы ұлттық мәдениетімізді сақтап қалу өте маңызды.
Осы уақытқа дейін Алматы облысы «Тіл» оқу-әдістемелік орталығы Еңбекшіқазақ аудан-дық филиалы тіл үйренуші-лерге оқыту курсын өзге ұлт өкілдеріне кирилл графикасы бойынша оқытып келді. Алдағы мақсатымыз осыған қосымша ауданымыздағы ересек тұрғындарға, мекеме қызметкерлеріне, жеке тұлға-ларға жалпы тіл үйренушілерге латын графикасына негізделген қазақ әліпбиін үйрету.
Динара Сағымбекова,
Еңбекшіқазақ аудандық
«Тіл» оқу-әдістемелік орталығының оқытушысы.
«Үміт үйі» қоғамдық қорының өкілі әрі Ащысай ауылдық амбулаториясында психолог болып жұмыс атқаратын Көшкінов Жүрсін Жәнібекұлы халық үшін ауадай қажет медициналық құралдарды ауылдық амбулаторияларға тегін таратуда. Екі жылдан астам уақыт медицина саласын қолдауға қоғамдық қорын бағыттаған Жүрсін Жәнібекұлы бүгінгі таңда Германия, Швейцария мемлекеттеріндегі серіктестерімен келісімшарт жасасқан. Сол арқылы бізге жеткен заманауи медициналық құралдар тұрғындар денсаулығының жақсаруына септігін тигізуде.
Жастайынан жақсылыққа жаны құмар болып өсіп, ержете келе жан-жақты мүмкіндіктерді пайдаланып, балалар үйіне, көмекке мұқтаж жандарға жәр-демдесуге барынша атсалысып жүрген ел ағасы жақында тағы да тұрғындар алғысына бөленді. Ащысай ауылдық амбулаториясына жиналған Қазақстан, Көктөбе, Достық, Қаракемер, Байсейіт, Жаңатұрмыс, Тескенсу тағы да көршілес ауылдардан келген психолог, әлеуметтік қызметкерлер және мейірбикелер өз амбулаторияларына қажетті әрі жетіспей жатқан медициналық құралдарға ие болды. Атап айтсақ, акция барысында жалпы құны 2 млн 859 мың теңгеге әр амбулаторияға үштен тонометр, градусниктер, әр амбулаториядағы төсек санына қарай жамылғылар мен олардың тысқаптары, микроскоп, электрокардиограмма, катетерлер, центрифуга, гигрометр сынды құралдар таратылды. Сонымен қатар, мүгедектер арбасы, ходуноктар, жедел-жәрдем қораптары тағы бар.
«Германиялық серіктестерді ша-қыртып, олар ауылдарды аралап, амбулаториялардың хал-ахуалымен танысып кеткен болатын. Сол сапарларында ауыл тұрғындарының көздерін тегін тексеруден өткізіп, қажет болғандарына көзілдіріктерін де берген-ді», – дейді «Үміт үйі» қоғамдық қорының өкілі Жүрсін Көшкінов.
Акция барысында Жүрсін ағаның психолог әріптестері де сөз алып, тұрғындар үшін атқарып жатқан еңбегінің ерен екендігін тілге тиек ете отырып, алғыс білдірді. Алдағы жұмыстарына табыс тіледі. Айта кетерлігі, спортқа жақын Жүрсін Жәнібекұлы жастарға үнемі қолдау көрсетіп, демеушіліктен тартынған емес. Түрлі жарыстар, көңілді старттар ұйымдастырылып, өткізіліп тұрады ел ағасының қолдауымен.
«Өзіңді ғана емес өзгені де ойлау – жүректегі мейірімділік пен еліңе деген жанашырлықтан, патриоттықтан туатын сезім. Не нәрсені болмасын шын жүректен, ақ пейілмен жасау керек. «Не ексең, соны орасың» дейді ғой қазақ халқында. Шын мұқтаждарға көмек көрсеткеннен тек қуаныш, позитив аласың. Жүрегің жайланады», – деген Жүрсін Көшкінов әріптестерін бірлесе, топ болып жұмыс жасауға шақырды.
Динара Қасенова,
Қаракемер ауылдық амбулаториясының меңгерушісі,
облыстық мәслихат депутаты.
Мемлекеттің басты байлығы – адам болса, оның денсаулығы ақ халаттылардың абзал тірлігіне тікелей байланысты. Сондықтан, дәрігер – мемлекет байлығының қорғаушысы. Асқан жауапкершілікті талап ететін мамандық иелерінің кәсіби мерекесі қарсаңында аудан медицинасының хал-ахуалымен танысу мақсатында Еңбекшіқазақ аудандық орталық ауруханасының директоры Әбеуова Жәмилә Санаққызымен сұхбаттасқан едік.
– Құрметті, Жәмилә Санаққызы, орталық ауруханада орын алып жатқан өзгерістер легін тұрғындарға түсіндіріп өтсеңіз?
– Еңбекшіқазақ ауданының ауыл халқына бастапқы медициналық-санитарлық көмек көрсету жүйесінде 2018 жылдың шілдесінен бастап дәстүрлі қалыптасқан жұмыс түрлері мен әдістерін пайдалана отырып, отбасылық дәрігерлік тәжірибені, дербес мейірбикелік жұмысты, учаскелік және әлеуметтік-психологиялық қызметінің командалық жұмысын белсенді енгізумен, дәрігерлік кадрларды даярлаумен және штаттарды, дәрігерлік және мейірбике қызметкерлерінің функцияларын оңтайлы қайта бөлумен орталық аудандық аурухананың әлеуметтік-бағдарланған моделіне кезең-кезеңмен көшу үдерісі іске қосылды. Емхана бұған дейін дәстүрлі схема бойынша жұмыс істеген: ересектер, балалар емханалары, терапевттер, педиатрлар және жалпы тәжірибелік дәрігерлер. Ал, бүгінгі күні 2019 жылдың сәуірінен бас-тап барлық учаскелер отбасы принципі бойынша қайта бөлінді: 1500-ден 1700 тұрғынға дейін және учаскелер саны 150 құрады. Терапевтік және педиатриялық учаскелердің бірігуін ескере отырып, отбасылық дәрігер кабинетінің жанында отбасылық медбикенің өз бетінше қабылдау кабинеттерінің орналасуы өзгертілді. Дәрігерлік, мейірбике және медициналық емес қызметкерлер арасында тәлімгерлік және супервизия жүйесі жолға қойылған: тұрақты трейсерлер, барлық деңгейлерде басқару шешімдерін қабылдай отырып, инциденттерді есепке алу және мониторинг жүргізу жүйелері жақсартылды.
– Бүгінде халық саны күн санап өсуде. Осыған байланысты медициналық пункттердің де жұмысы көбеюде. Бұл мәселенің шешімі қалай болып жатыр?
– Оныңыз рас. Алғашқы медициналық-санитарлық көмек қызметтерімен жалпыға бірдей қамтуға қол жеткізу және ауыл халқына медициналық қызметтердің кеңейтілген спектрін көрсету, қадамдық қол жетімділікті қамтамасыз ету үшін және тұратын халықтың прогрессивті өсуін ескере отырып, алты фельдшерлік-акушерлік пункт отбасылық дәрігерлік амбулаторияға ауыстырылды. Тоғыз медициналық пункт фельдшерлік-акушерлік пункт болып қайта құрылды. Сонымен қатар, МТФ База, Көктерек ауылында екі жаңа медициналық пункті ашылды. Ал, скринингтерді, талдау-ситуациялық орталықтарды басқару және мониторингтеу функцияларын бере отырып, алдын алу және әлеуметтік-психологиялық көмек көрсету бөлімшелерінің ашылуымен Түрген, Бәйдібек би, Бижанов, Бәйтерек ірі кенттерінде дәрігерлік амбулаториялар бастапқы медициналық-санитарлық көмек көрсету орталықтарына ұлғайды.
– Барлық жүйелерді цифрландыру жүзеге асып жатқанын білеміз. Аудандық ауруханада бұл қалай іске асуда?
– ҚР Денсаулық сақтау саласын цифрландыру шеңберінде Еңбекшіқазақ аудандық орталық ауруханасында қағазсыз құжат айналымына көшу бағдарламасы іске асырылды. Мобильді қосымша мен пайдаланушының жеке кабинетін пайдалана отырып, «DamuMed» кешенді медициналық ақпараттық жүйесі енгізілді. Электрондық денсаулық паспорты 100% рәсімделген. Ауру тарихы мен амбулаториялық карталар тек электрондық форматта жасалады. Есік қаласында және төрт БМСКО халыққа өз-өзіне қызмет көрсету үшін (Wi-Fi) тегін Интернетке қол жеткізе отырып, цифрландыру посттары ұйымдастырылды, барлық аудан тұрғындарына пациенттің жеке кабинетіне қол жеткізу қамтамасыз етілді. Бүгінгі таңда біздің емделушілерімізде 24 504 мобильдік қосымшалар мен жеке кабинеттер ашылды. Аудан тұрғындары мен пациенттердің навигациясы мен бағытталуын жақсарту бойынша жұмыстар жүргізіліп, стендтер, лайт-бокстар, көрсеткіштер, кабинеттердің бірыңғай форматта нөмірленуі орнатылды. Модельдік емханалардың тәжірибесі бойынша тіркеу орнының жұмысы жақсарды, пациенттің навигация жүйесі жетілдіріліп, халыққа қолжетімді ақпарат орналастырылған. Кезекті басқару терминалдары, көмек сапасын бағалау, қызметтерді төлеу орындары орнатылды.
– Тұрғындардың медициналық көмекті тұрақты әрі жедел түрде алуына тағы қандай қолайлы жағдай-лар жасалуда?
– Бүгінгі күні жалпы дәрігерлік практика режимі бойынша ересектер мен балалар арасында жалпы тәжірибедегі отбасылық дәрігерлер қызмет көрсетеді. Балалар жасының сапа-лы медициналық кө-мекке қажеттілігін қанағаттандыру мақсатын-да балаларға амбулато-риялық-емханалық көмек моделі қабылданған. Яғ-ни, жалпы практикадағы отбасылық дәрігер мен педиатр-кеңесшінің бірлескен жұмысы бұл. Сондай-ақ, емхана бөлімшелерінің барлық басшыларында ұялы телефондарға мобильдік қосымшалар орнатылды. Бұл оларға ұйымның кез келген нүктесінде бола отырып, емхана бөлімшелерінде бейне бақылау арқылы кезектерге мониторинг жүргізуге мүмкіндік береді. Атап айтсақ, 2018 жылғы қарашада 38 бейнебақылау камерасы орнатылды.
– Медициналық қызметкерлердің жұмыстарында да өзгерістер бар көрінеді, байқауымызша…
– Мультидисциплинарлық тәсілді қолдана отырып, өз бетінше мейірбикелік тәжірибені енгізу және командада жұмыс істеу дағдыларын үйрету: скринингтік профилактикалық тексерулер, рецептерді толық жазып беру, созылмалы патологиялары бар пациенттерді стационардан шығарғаннан кейін белсенді қатысу, босанғаннан кейінгі патронаждар, үйдегі медициналық-әлеуметтік патронаждар, бекітілген халықтың қауіпті топтарымен жұмыс істеу енгізілді. Дәрілік заттарды берудің бірыңғай нүктесі ұйымдастырылып, рецепт жазылғаннан кейін қадамдық қолжетімділік қамтамасыз етілген. Әлеуметтік қызметкерлер мен учаскелік медбикелердің күшімен азмобильді пациенттерге дәрі-дәрмек рецептерін үйге жеткізу енгізілді. Медициналық қызмет көрсетудің жаңа түрі – телефон байланысы арқылы және емхананың веб-сайты арқылы тегін медициналық көмектің кепілді көлемі шеңберінде тегін рецептер бойынша дәрі-дәрмектерді шығару игерілуде.
– Көрсетілетін қызмет түрлерінің саны да біршама артқан шығар…
– Жасыратыны жоқ, көрсетілетін қызмет түрлерінің саны артты. Бәйдібек би ауылдық ауруханасы базасында стационарлық буындағы қалпына келтіру емі мен оңалту төсектері (40 төсектік) жабдықталды. Амбулаториялық-оңалту қызметінің ми қан айналымының жіті бұзылуы, жіті коронарлық синдромын алдын алу бойынша жұмысы қамтамасыз етілген. Оңалту мамандығы бойынша бір дәрігер мен үш мейірбике оқытылды. Оңалту бөлімшесін, емдік дене шынықтыру кабинетін материалдық-техникалық қамта-масыз ету жақсартылды.
– Тұрғындар көбінесе жедел-жәрдемнің жұмысына көңілі толмай жатады. Осы олқылықтың орнын толтыру бағытында қандай жұмыстар атқарылуда?
– Жалпы, отыз мың халыққа шұғыл медициналық көмек көрсету үшін 9 бригада жұмыс істейді. Техникалық тозуға байланысты санитарлық автокөлік тапшылығы бар. Сол себепті де жұмыс барысы бәсеңдеп қалады. Болашақта бұл мәселе шешімін табады деп сенеміз.
– ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасының 2019 жылғы 27 ақпанда «Нұр Отан» партиясының кезекті XVIII съезінде медицина саласына қатысты нақты тапсырмалар берген еді. Нақтыласақ, «бюджет саласының жекелеген қызметкерлерінің жалақы-сын арттыру» жүзеге асты ма?
– Иә, Елбасының берген нақты тапсырмаларын жүзеге асыру аясында, 2019 жылдың 1-маусымнан бастап медицина қызметкерлерінің, оның ішінде дәрігерлер, медбикелер, санитарлар жалақысы 30% - ға дейін артады.
– Сапалы жұмыс білікті маманға тікелей байланысты. Медицина мамандарының білімі қандай деңгейде?
– Әлбетте, науқастың өмірі мен денсаулығы – білімді дәрігерге байланысты екені рас. Сапалы және жоғары білікті медициналық көмек – медицина қызметкерлерінің білімі мен іскерлігін үнемі арттырумен қамтамасыз етілетіні де белгілі. 2018 жылдың шілдесінен бастап дәрігерлердің 60%-ы мен медбикелердің 70%-ы отбасылық тәжірибе дәрігерлерінің жұмысын ұйымдастыру, қатерлі ісіктерді ерте диагностикалау, балалар жасындағы ауруларды ықпалдастыра жүргізу, инфекциялық емес созылмалы ауруларды басқару, BLS (жүрек-өкпе реанимациясы), денсаулық сақтаудағы әлеуметтік жұмыс негіздері бағдарламалары бойынша қайта оқытылды. Алғашқы рет жедел жәрдем және санитарлық көлік жүргізушілерін қауіпсіз жүргізу бағдарламасы бойынша оқыту жүргізілді.
– Сұхбатыңызға рахмет! Мерекелеріңізбен, мейірімді жандар!
Сұхбатты әзірлеген
Алмагүл НҰҒМАН.