Веб-коммуникацияның дамуымен көптеген кәсіпкерлер өз тауарлары мен қызметтерін онлайн жарнама арқылы өткізеді. Алаяқтар да уақытпен қатар жүріп, алаяқтықтың жаңа түрлерін ойлап табуда. Мысалы, кликфрод, оны кликтеу деп те атайды.

 

Алаяқтықтың бұл түрі және одан қорғану жолдары туралы толығырақ Fingramota.kz-пен бірге қарастырайық.

Кликфрод (ағыл. сlick fraud – алаяқтық клик) – бұл жарнама берушінің шығындарын ұлғайту үшін арнайы адамдар немесе боттар қандай да бір жарнамалық сілтемені басатын іс-шаралар кешені. Кликфродтан жарнама, маркетинг агенттіктері, интернет кеңістікте тауарлар мен қызметтерді сататын кәсіпкерлер зардап шегуі мүмкін.  

Алаяқтар кликфродты Pay per click, яғни әр клик үшін ақы қағидаты бойынша контекстік жарнамада пайдаланады. Алаяқтық схемасы мынадай: алаяқ жарнама берілген баннерді бірнеше рет басады, содан кейін жарнама берушінің веб-сайтынан жылдам шығып кетеді. Кликфрод үшін алаяқтар жарнамалар үшін пайдаланушының клик басқанын білдіретін автоматтандырылған скриптерді немесе бағдарламаларды пайдаланады. Нәтижесінде компанияның жарнамалық бюджеті немесе сайт иесінің табысы таусылып, алаяқ сайттарға трафикті енгізу арқылы ақша алады, бұл жарнаманы басу санынан жинақталған табыс әкеледі.

Жыл сайын жарнама агенттіктері, брендтер мен жарнама берушілер кликфродтан шығынға ұшырауда. Ірі интернет-порталдар мен іздеу жүйелері де кликфродтан зардап шегіп, шығындануда. Себебі олардың қызметтеріне деген сенім азаяды.э

 

Кликфродтың негізгі белгілері:

  • бір IP-мекенжайдан және бәсекелестердің сайттарынан ауысу санының көп болуы;
  • сайттан тез – 1-2 секундтан кейін кететін келушілер санының күрт ұлғаюы;
  • сайтқа кірушілер саны сатып алушылардың өсу қарқынынан арта бастайды;
  • жарнамаға арналған бюджеттің жылдам жұмсалуы және трафиктің күрт өсуі;
  • трафиктің нақты көзі геотаргетинг өлшемдерімен сәйкес келуін тоқтатады - жарнамалар пайдаланушыларға, мысалы Алматыдағы пайдаланушыларға арналса да, кликтер шет елдерден болуы мүмкін.

 

Кликфродтың түрлері

  1. Клик фермалар – алаяқтар арзан құрылғыларда (көбінесе смартфондарда) жарнаманы қолмен басып отыратын адамдарды жалдайды. «Клик фермалардың» қызметін бірдей деректермен өзара іс-әрекетті айқындау арқылы анықтауға болады. Мысалы, бірдей ІР-мекенжайлар, браузерлердің нұсқалары, желілік провайдерлер, деректер тарату жылдамдығы және тағы басқа.
  2. Боттар – жарнама арқылы ауысатын және пайдаланушының тінтуірді қозғап, батырманы басқансу сияқты әрекеттерін қайталайтын зиянды бағдарламалық қамтылым. Сол себепті жарнама жүйелері пайдаланушымен емес, ботпен жұмыс істеп отырғандарын анықтай алмай жатады.
  3. Бот-желілер – кликфродтың алдыңғы түрінен ауқымы жағынан ұлғайтылған түрі. Мұнда зиянды бағдарламалық қамтылым компьютерлердің желісіне орнатылады және кликтерді жасанды түрде ұлғайтады. Бот-желілер белгісіз сайтқа кездейсоқ кірген пайдаланушының смартфонына мобильді құрылғы орната алады. Ал әрі қарай бағдарламалық қамтылым адам интернет-дүкенге белгілі бір тауар сатып алғысы кеп кірген сияқты көрініс қалыптастырады.
  4. Кликджекинг немесе көзге көрінбейтін жарнама – пайдаланушылар өздері аңғармастан, кликтерді санын ұлғайтады, себебі баннерлердің, видеолардың немесе батырмалардың үстінде орналастырылған жарнаманы көрмей қалады. Бұл көлемі бір пиксель болатын түссіз баннерлер болуы мүмкін.
  5. Клоакинг-сілтемелер – бұл жағдайда алаяқтар сілтемені ауыстырып, пайдаланушы өзіне қажет парақшаның орнына өзіне трафик ұрлайтын басқа сайтқа кіріп кетеді.

 

Кликфродтан қалай қорғануға болады?

 

Өкінішке қарай, кликфродтан толық құтыла алмайсың, ол көптеген адамдар үшін тиімді, себебі іздеу жүйелеріне трафик керек. Алайда, жарнама тазалығы қағидаларын сақтау және өз өніміңді дұрыс орналастыру арқылы одан қорғануға болады. Ең бастысы – үнемі сақ болу, жарнама форматтарын, алаңдары мен метрикаларын үнемі зерделеу. Мамандандырылған басылымдар кликфрод зерттеулерімен және жарнама бюджетін қорғау тәсілдерімен жиі бөліседі және тіпті бір қарағанда ең қарапайым кеңестердің өзі қаражатыңызды сақтап қалуға көмектеседі.

Ауқымы тар таргетинг алаяқтық ықтималдығын азайтады, ол үшін өзіңнің нысаналы сегментіңізді ғана назарға алып, жарнаманы дәл соған бағыттау қажет.

Жарнама алаңдарының санын азайту арқылы олардың әрқайсысының тиімділігін мұқият қадағалауға болады.

Автоматты сүзгілерді пайдалану. Егер трафик күмән тудыратындай белсенді бола бастаса, бұл сүзгілер жарнамаға бюджеттің жұмсалуын тоқтатады.

Сенімді агенттіктерге немесе делдалдарға жүгіну әрі жарнамадағы заң бойынша тыйым салынған жұмыстардан алыс болу арқылы сізге алдымен жақсы табыс түсуі мүмкін, ал одан кейін түсім азая бастайды.

Өнім берушілерден міндетті түрде күн сайынғы есептер мен ашық талаптарды талап ету. Егер сіздің талабыңызды орындаудан бастапқы кезеңде-ақ бас тартқан болса, бұл – ойлантарлық жағдай. Сонымен бірге, есептерді талап етіп, алып тұру ғана емес, оларды өз бетіңізше зерделегеніңіз де маңызды.

Алаяқтардың назарын аудартпас үшін жарнама науқандарын үзілістермен өткізіп тұру. Әрбір жарнама кезеңіне сомалары бір-біріне ұқсамайтын бөлек бюджет бөлу артық етпейді. Сол арқылы жарнама берушіге тартылатын алаяқтардың саны да аз болмақ, ал боттар үшін науқандарға талдау жасау қиынға соғатын болады.

Жарнаманы басуға қарсы сервистерді пайдалану, бірақ бұл арзанға түспейді. Мұндай сервистер өз клиенттерін қорғау арқылы табыс табады, сол үшін де, әдетте, кликфордпен күресетін алгоритмдері мен тәжірибесі бар. Олар қызметтерін мүмкіндіктеріне қарай бағалайды, ал егер мүмкіндіктері көп болса, бағасы да жоғары болмақ.

 

Бүгінгі күні кликфорд интернет-жарнаманың сан алуан түрін қолдануда, бірақ оны көбіне контекстік жарнамада пайдаланылады. Өкінішке қарай, жалған кликтерді пайдалану арқылы әлеуетті клиент үшін күресте бәсекелесті расымен де шығарып тастауға болады. Кликфордтан зардап шеккен жарнама берушілердің көбі контекстік жарнаманың не себепті тиімсіз болғанын тіпті түсінбей жатады. Жарнама жасайтын сервистердің өздері бұл жағдайды жақсы түсінеді, олар қауіпті жойып, өздерінің контекстік жарнама беделінің түсуіне жол бермес үшін қолдарынан келгеннің бәрін жасауға тырысады.

 

Өзіңізді, ақшаңызды қорғап, Fingramota.kz-пен бірге қаржылық сауаттылығыңызды арттырыңыз!

Интервью Президента Республики Казахстан Касым-Жомарта Токаева российской газете «Известия»

 

– В ближайшие дни Вы проведете переговоры с российским Президентом Владимиром Путиным. В последнее время ваши личные встречи проходят регулярно – 7 октября Вы приезжали в Москву, а уже 13 октября участвовали в работе Совета глав государств – участников СНГ в Бишкеке, где также виделись с Президентом Российской Федерации. Как Вы в целом оцениваете развитие отношений между нашими странами? Какие вопросы будут в центре внимания предстоящих переговоров?

– Действительно, наши встречи с Владимиром Владимировичем Путиным носят регулярный характер. Это весьма наглядно иллюстрирует высокий уровень содержательного наполнения отношений между Казахстаном и Россией. Будь то двусторонние контакты, либо многосторонние переговоры в рамках интеграционных объединений, нам всегда есть, что обсудить. Президента России отличает высокая информированность и компетентность, его точка зрения на глобальные и региональные процессы во многом определяет характер ситуации в современном мире.

Важными особенностями казахстанско-российского диалога являются конструктивность и нацеленность на взаимоприемлемый результат. Мы всегда стараемся принимать во внимание позицию российских партнеров, а они – учитывать наше мнение.

Как Вы знаете, в текущем году мы отмечаем 10-летие подписания Договора о добрососедстве и союзничестве в XXI веке. Дружба между народами Казахстана и России, конечно, имеет гораздо более длительную историю и уходит в глубину веков. Тем не менее заключенный в 2013 году межгосударственный договор очень символичен, поскольку подчеркивает устремленность казахстанско-российских отношений в будущее. Именно в таком русле я оцениваю сотрудничество между нашими странами – это добрососедство и союзничество, имеющие богатое прошлое и блестящее будущее.

Повестка нашей предстоящей встречи с Президентом России в Астане традиционно весьма обширна. Мы планируем обстоятельно обсудить вопросы двустороннего политического, торгово-экономического, культурно-гуманитарного сотрудничества. Рассмотрим аспекты взаимодействия в рамках международных организаций и интеграционных структур. Обменяемся мнениями по текущему состоянию и перспективам развития международной ситуации.

Отдельным пунктом программы станет наше участие в Форуме межрегионального сотрудничества. Это уникальный и очень эффективный формат, способствующий укреплению горизонтальных связей между регионами и предпринимателями двух стран. В текущем году мы проводим в казахстанском городе Костанае уже 19-й по счету Форум. Тема мероприятия – сотрудничество в сфере сельского хозяйства. Уверен, что Форум будет успешным и плодотворным, так же как и предстоящий визит Президента России в Казахстан.

– В октябре Вы вместе с Президентами России и Узбекистана участвовали в церемонии запуска поставок российского газа в Узбекистан через территорию Казахстана. Насколько этот проект важен для Вашей страны? Какие ещё крупные экономические и инвестиционные проекты с Россией сейчас реализуются и какие – в ближайших планах? Каковы, на Ваш взгляд, перспективы развития взаимодействия в нефтегазовой сфере и в области мирного атома?

– Газовая отрасль играет особую роль в устойчивом социально-экономическом прогрессе наших государств. Поэтому поставки российского «голубого топлива» отвечают интересам всех участвующих сторон.

Запущенный 7 октября проект будет способствовать расширению и модернизации газотранспортной инфраструктуры Казахстана, укрепит региональную стабильность и энергетическую безопасность Центральной Азии, придаст мощный импульс промышленному развитию наших стран, улучшению бизнес-климата, повышению уровня жизни граждан.

Мы заинтересованы в полноценном использовании своего транзитного потенциала и готовы к дальнейшему увеличению объемов транспортировки российского газа.

Так, 1 ноября на Международном газовом форуме было подписано Соглашение о стратегическом сотрудничестве между Правительством Казахстана и «Газпромом», направленное на выработку и реализацию долгосрочных, с горизонтом до 15 лет, планов взаимовыгодного партнерства. 

Казахстан и Россия давно и успешно сотрудничают и в нефтяной сфере. В нашей стране успешно работают такие российские концерны, как «Лукойл» и «Татнефть».

В феврале текущего года АО НК «КазМунайГаз» и ПАО «Лукойл» заключили ряд соглашений по проекту освоения участков месторождений «Каламкас-море», «Хазар», «Ауэзов» в казахстанском секторе Каспийского моря.

Кроме того, в 2022 году завершено строительство нефтехимического комплекса «Kazakhstan Petrochemical Industries (KPI)», который войдет в десятку крупнейших производителей полипропилена в мире. В данном проекте участвует и российская компания «Сибур».

В 2022 году в Сарани при участии «Татнефти» построен завод по производству автомобильных шин «KamaTyresKZ».

Транспортировка нефти через территории обеих стран занимает значительную долю в наших топливно-энергетических комплексах. Порядка 80% казахстанской нефти экспортируется на внешние рынки по российской территории (Каспийский трубопроводный консорциум).

Аналогично, российская нефть поставляется в КНР через территорию Казахстана. В период до 2033 года планируется осуществить транзит более 100 млн тонн российской нефти.

Одним из ключевых направлений нашего энергетического сотрудничества является взаимодействие в сфере мирного атома.

Есть разные мнения по поводу целесообразности строительства АЭС в нашей стране. С одной стороны, в Казахстане имеется значительный потенциал для развития атомной энергетики. Страна занимает первое место в мире по объему добываемого природного урана, также имеется свое производство компонентов ядерного топлива и доступ к услугам по изотопному обогащению урана. На базе Ульбинского металлургического завода выпускается готовое ядерное топливо для атомных электрических станций Китая.

С другой стороны, у многих граждан и экспертов есть опасения касательно безопасности атомных станций. И это понятно, учитывая трагическое наследие Семипалатинского испытательного полигона. Мы высоко ценим предложенную российской стороной помощь в строительстве АЭС на территории Казахстана. А окончательное решение по этому вопросу будет принято по итогам заявленного референдума.

В 2019 году я в своей предвыборной платформе заявил, что по наиболее важным стратегическим проблемам решения будут приниматься посредством референдумов.

Отвечая на Ваш вопрос касательно инвестиционного сотрудничества, хотел бы отметить, что валовый приток прямых инвестиций из России в Казахстан за последние 18 лет превысил 20 млрд долларов. В свою очередь, казахстанские инвестиции в Россию составили порядка 6 млрд долларов.

Такая динамика стала возможной в том числе благодаря промышленной кооперации, в рамках которой субъекты бизнеса двух стран реализуют 143 совместных проекта на сумму 33,5 млрд долларов.

Успешно претворены в жизнь 30 знаковых проектов на сумму порядка 3,2 млрд долларов. В настоящее время в таких ключевых для экономики отраслях, как машиностроение, металлургия и химическая промышленность, реализуются 40 проектов на сумму 16,6 млрд долларов с созданием более 15 тысяч рабочих мест.

Взаимодействие в этом направлении наглядно демонстрирует огромный потенциал развития казахстанско-российского сотрудничества.

– Западными странами введено беспрецедентное количество санкций, которые в том числе затрагивают транспортно-логистическую сферу. Тем не менее Россия и Казахстан успешно сотрудничают в этой области, например, развивая транспортный коридор «Север – Юг». Каковы Ваши оценки перспектив такого взаимодействия?

– Казахстан не имеет выхода к Мировому океану, поэтому транспортный коридор «Север – Юг» с конечным пунктом в портах Персидского залива и с дальнейшим выходом в Индию открывает широкие перспективы и может стать одним из локомотивов экономического развития нашей страны.

Маршрут способен в корне изменить транспортную структуру, уровень кооперации и взаимодействия внутри огромной Евразии.

Для развития коридора «Север – Юг» сторонами принимаются синхронные мероприятия по модернизации инфраструктуры, увеличению терминальных мощностей и подвижного состава, снятию административных барьеров и созданию благоприятных условий для перевозчиков.

Укрепление транспортной взаимосвязанности Казахстана и России, в том числе посредством коридора «Север – Юг», непременно будет способствовать росту взаимной торговли и инвестиций.

Сегодня именно транспорт и логистика выходят на первый план в международном сотрудничестве. По сути дела, в мире идет острая конкуренция за контроль над транспортными маршрутами, логистикой. В настоящее время формируется новый транспортный каркас Евразии, который при должном подходе может принести участникам серьезные экономические и политические дивиденды.

Наряду с развитием физической инфраструктуры крайне важно выработать предметные решения для создания общей цифровой системы транзита товаров. Она должна быть надежной и простой в использовании, основываться на передовых цифровых технологиях.

Казахстан будет выступать надежным логистическим хабом, задействуя все свои возможности и ресурсы. Мы готовы реконструировать узкие места в своей железнодорожной и автодорожной сети для увеличения грузопотока.

– 13 октября в Бишкеке на заседании Совета глав государств СНГ был подписан договор об учреждении Международной организации по русскому языку, утвержден ее Устав. Учитывая, что инициатором создания этой структуры выступили Вы, хотели бы поинтересоваться, каковы Ваши ожидания от деятельности Организации? Каким Вы видите дальнейшее развитие взаимодействия России и Казахстана в культурно-гуманитарной сфере, в том числе в рамках СНГ?

– Важным объединяющим фактором Содружества Независимых Государств было и остается общее культурно-гуманитарное пространство. При этом одной из составляющих успеха нашего взаимовыгодного сотрудничества в этом измерении является сложившийся баланс гармоничного развития языков народов стран СНГ и русского языка.

Думаю, сегодня никто не сможет отрицать, что именно русский язык, являющийся одним из официальных языков ООН и имеющий статус международного языка, выступает серьезным консолидирующим фактором поддержания дружественных отношений между нашими государствами, действенным инструментом развития региональной кооперации, сотрудничества и доверия.

При выдвижении инициативы по созданию Международной организации по русскому языку я руководствовался в том числе и мировым опытом. Соответствующие международные структуры созданы для развития французского, немецкого, испанского и других языков.

Особо хочу отметить, что идея учреждения международной организации по русскому языку не направлена на создание альтернативы государственной языковой политике стран СНГ, в том числе Казахстана.

Важно, что Организация обладает правосубъектностью и будет открыта для присоединения других стран, не входящих в СНГ.

Символично, что нынешний год объявлен Годом русского языка в СНГ, а Санкт-Петербург в качестве культурной столицы Содружества в 2023 году внес заметный вклад в укрепление культурных связей между странами СНГ.

В данном контексте культурно-гуманитарное сотрудничество между Казахстаном и Россией продолжает оставаться важной составной частью двусторонних отношений.

Взаимодействие в этой сфере в последнее время весьма насыщенно. Проходят Дни культуры Казахстана и России, Дни казахстанского и российского кино. Проводимый в этом году проект «Русские сезоны» пользуется большим зрительским успехом в Казахстане. Укрепляется сотрудничество в области творческого образования, а также в музейно-библиотечной сфере. Артисты и коллективы из Казахстана традиционно принимают активное участие в культурных мероприятиях на территории России.

Уверен, эта традиция продолжится и в будущем на основе взаимного уважения и в интересах народов двух стран. Для нас важно знакомить мир с казахской культурой, при этом приобщаясь к самобытной культуре России.

В целом, за тридцатилетний период становления и развития СНГ межкультурный диалог, безусловно, подтвердил свою важную роль в деле распространения общих культурных и гуманистических ценностей на пространстве Содружества.

Считаю данное направление важнейшей основой духовного единства СНГ, «золотым мостом», прочно связывающим наши страны и народы.

– В последнее время в Республике Казахстан открылись филиалы ряда российских вузов (в т.ч. МИФИ и РГУ нефти и газа им. Губкина). Какие дальнейшие планы в этой области у двух стран, может быть, по расширению сотрудничества в области среднего, профессионального и начального образования?

– На сегодняшний день в России обучается свыше 60 тысяч казахстанских студентов – больше, чем в какой-либо другой стране.

Это свидетельствует о востребованности и высоком образовательном потенциале российских вузов. Выбор в их пользу обусловлен территориальной близостью, отсутствием языкового барьера, финансовой доступностью, квалифицированным преподавательским составом, престижностью и известностью многих вузов еще с советских времен.

В Казахстане проводится работа по открытию филиалов ведущих зарубежных высших учебных заведений технического профиля. В 2023 году Казахстан ратифицировал Соглашение о создании и функционировании на паритетной основе филиалов организаций высшего и послевузовского образования, заключенное между правительствами Казахстана и России.

Результатом данной работы стало открытие филиала МИФИ на базе КазНУ им. аль-Фараби и филиала РГУ им.И.М.Губкина на базе Атырауского университета нефти и газа им.С.Утебаева. В 2024 году также планируется открытие филиала РХТУ им. Д.И.Менделеева на базе Таразского регионального университета им.М.Х.Дулати.

Учитывая историческую и культурную общность наших народов, есть обоюдная заинтересованность в расширении сотрудничества в области среднего образования. Ведутся переговоры о создании в южных регионах Казахстана совместных казахстанско-российских общеобразовательных организаций.

В то же время мы заинтересованы в открытии соответствующих школ в приграничных с Казахстаном российских регионах, где проживает большое количество наших соотечественников.

– В настоящее время Казахстан председательствует в Шанхайской организации сотрудничества. Как складывается взаимодействие между нашими странами в рамках этой Организации? Какие области деятельности в ШОС являются приоритетными для Астаны?

– Начну с того, что Казахстан является соучредителем Шанхайской организации сотрудничества. Для нас ШОС – это один из приоритетов в развитии многостороннего регионального диалога.

За более чем 20 лет успешного функционирования объединение стало авторитетной многосторонней площадкой с широкой повесткой дня. Сегодня ШОС с ее колоссальным политическим, экономическим, человеческим и культурным потенциалом по праву можно назвать гарантом обеспечения региональной безопасности, обширным пространством взаимовыгодного экономического сотрудничества и надежным проводником укрепления культурных связей.

Собственно, об этом я говорил в своем выступлении на прошедшем в июле этого года Саммите ШОС. На наш взгляд, в текущих непростых геополитических и геоэкономических реалиях первостепенное внимание следует уделять укреплению незыблемых основ «шанхайского духа», характеризующегося доверием, взаимной выгодой, равенством, уважением многообразия культур и стремлением к совместному развитию.

В этом плане для Казахстана председательство в ШОС является большой честью и одновременно огромной ответственностью. Будучи председателем в ШОС, мы преследуем главную цель – продвинуть взаимодействие в Организации на еще более высокий уровень и обеспечить дальнейшую эффективность ее работы.

Исходя из этого, приоритетами казахстанского председательства были объявлены обеспечение региональной безопасности и стабильности, насыщение многостороннего сотрудничества реальным торгово-инвестиционным и культурно-гуманитарным содержанием.

Хочу отметить, что позиции наших стран по большинству текущих вопросов и перспектив дальнейшего развития ШОС созвучны. Это, безусловно, важный показатель продуктивности сложившихся партнерских отношений.

Мы едины в вопросах противодействия новым вызовам и угрозам, укрепления многостороннего экономического диалога и гуманитарных контактов.

Россия играет активную роль в продвижении инициированных Казахстаном переговоров по созданию Центра информационной безопасности ШОС, поддержано наше предложение объявить Алматы туристической и культурной столицей ШОС, а 2024 год – Годом экологии в ШОС.

Наши страны объединили усилия в работе над дальнейшим совершенствованием деятельности ШОС и ее основных органов, а также в подготовке стратегических документов Организации на среднесрочную перспективу в сферах энергетики, экономики, правоохранительной деятельности и экологии.

Возлагаю большие надежды на успешное казахстанско-российское взаимодействие, которое, вне всякого сомнения, отразится на успехе главного мероприятия – Саммита ШОС в июле 2024 года.

Для этого предстоит совместно провести большую и целенаправленную работу. Убежден, наша приверженность «шанхайскому духу» и взаимная поддержка будут и далее способствовать сплочению и выработке единых подходов в вопросах развития ШОС. 

– Мы живем в турбулентное время. Происходит неизбежный переход от однополярного мира к многополярному. Меняются устои мировой экономической системы. Каково Ваше видение будущего?

– Как мы видим, формирование архитектуры современного многополярного мира идет чрезвычайно болезненно. И на фоне конфликтов, происходящих в самых разных точках планеты, санкционного противостояния, торговых войн довольно сложно оставаться оптимистом.

Однако я верю в то, что благоразумие и кооперация возобладают над блоковым мышлением и эгоизмом. Так было не раз в мировой истории. В конечном счете глобальное сообщество придет к состоянию «долгосрочного устойчивого мира». Для его достижения, очевидно, требуется выполнение двух условий – это готовность к взаимным уступкам и строгая приверженность нормам международного права. Второй пункт – один из главных лейтмотивов казахстанской внешней политики.

Я твердо убежден, что любые противоречия необходимо решать согласно нормам и принципам Устава ООН. Этот документ был принят мировым сообществом после самой кровопролитной войны в истории человечества. Во избежание повторения таких трагедий были приняты единые, однозначно трактуемые правила игры на международной арене. Это была большая победа принципов гуманизма и человеколюбия. Лучшего рецепта преодоления конфликтов мир пока не придумал.

Все страны равны вне зависимости от их размера, мощи и экономического потенциала. Международное право подлежит равному и универсальному применению без двойных стандартов.

Поэтому я считаю, что как только неукоснительное следование нормам международного права возобладает над эмоциями, мир вернется в состояние устойчивого равновесия. И эта формула актуальна как для политических систем, так и для разрешения современных экономических, экологических и гуманитарных проблем.

Сегодня мы находимся в условиях серьёзного обострения международной ситуации, где на первый план вышли методы политического давления, торговые и санкционные войны, что ведет к полноформатному кризису системы международной торговли.

Мы являемся свидетелями беспрецедентной геополитической фрагментации и социально-экономической поляризации. Происходит трансформация политики и экономики на глобальном и региональном уровнях. Всё это вызывает обеспокоенность по поводу безопасного существования государств и континентов.

Для создания гармоничной мировой экономики страны Глобального Юга и Глобального Севера должны прийти к общему знаменателю на основе принципов взаимного доверия, уважения интересов, а также многостороннего сотрудничества.

Центральную роль в этом сложном процессе должна играть ООН. В настоящее время она остается единственной безальтернативной глобальной организацией, объединяющая всё человечество.

При этом следует признать, что растущая блоковость и геополитическая фрагментация подрывают единство и верховенство мандата ООН.

Растет критика в адрес Организации, и связана она с необходимостью проведения внутренних реформ. Многочисленные кризисные явления в различных уголках нашей планеты обнажили уязвимость ООН в их урегулировании. 

Полагаю, что настало время для того, чтобы сделать ООН основным проводником в обеспечении глобальной безопасности, способным противостоять вызовам XXI века и эффективно решать проблемы современности.

Многие институты Организации были созданы в годы «холодной войны» и отражают реалии и методы работы ушедшей в небытие исторической эпохи. Все отчетливее проявляется необходимость реформирования Совета Безопасности за счет расширения его состава.

Малые и средние страны исторически несли ответственность за международную стабильность, создавая мосты между великими державами. Важно, чтобы голоса таких государств в рамках Совета Безопасности звучали всё более весомо и играли значимую роль в обеспечении мира и безопасности.

Напомню, что на последних Саммитах ШОС и БРИКС мною была предложена Инициатива о мировом единстве за справедливый мир и согласие. Она нацелена на достижение эффективного прогресса в обеспечении глобальной безопасности и стабильности, построении демократического и рационального политического и экономического международного порядка.

Кардинальный пересмотр стереотипов в пользу сотрудничества позволит восстановить доверие, укрепить реализацию существующих международных обязательств, а также выработать конкретные меры для содействия глобальному устойчивому развитию и решения актуальных проблем мировой политики.

Твердо убежден, что на современном этапе только конструктивный диалог и коллективные усилия государств, высокопрофессиональная дипломатия могут восстановить стабильность в мире, привести к построению справедливой системы международных отношений на основе Устава ООН на благо всего человечества.

Алматы облысы Қонаев қаласында «AMANAT» партиясы жанындағы облыстық партиялық бақылау комиссиясының және экологиялық мәселелер жөніндегі кеңестің бірлескен отырысы өтті. Жиында өңірдің тарихи-мәдени және табиғи мұрасын сақтау, қорғау шаралары зерделенді. Атап айтқанда, Жамбыл ауданындағы «Аққайнар» петроглифтер кешенінің және Іле өзенінің жағасында орналасқан «Таңбалы тас» шатқалының экологиялық жағдайы назарға алынды.
Отырыс жұмысына тарихшылар, экологтар, қоғам белсенділері және мемлекеттік органдардың өкілдері қатысты.
Жиынды ашқан «AMANAT» партиясы Алматы облыстық филиалының төрағасы Қуат Байғоджаев «Таңбалы» қорығында 10 мыңнан астам петроглиф орналасқанын, ал «Аққайнар» кешенінде ежелгі дәуірде тасқа қашалған 5 мыңға жуық таңба табылғанын атап өтті. Алайда, «Аққайнар» кешені осы күнге дейін мемлекет қорғауындағы нысандар қатарына енген жоқ. Сондықтан, тарихи мұраның жойылып кету қаупі бар.


Ежелгі өнер туындыларының тағдырына қоғам белсенділері де алаңдап отыр. «Охотники за петроглифами» қоғамдық бірлестігінің директоры Ольга Гумирова «Аққайнар» кешеніндегі тасқа қашалған таңбалардың басым бөлігі вандализм әрекетіне ұшырағанын атап өтті.
«Бүгінде ежелгі ескерткіштерді зерттеу жұмысы толық аяқталған жоқ. Соның салдарынан нысанды мемлекет қорғауына алу мүмкін болмай отыр. Таңбалардың басым бөлігі жазу, бояу, цемент, гудрон және өзге де қоспалар кесірінен зақымдалған. Киелі орынның ең көп зақымданған тұсы – орталық бөлігі. Онда ұзақ жыл әскери далалық лагерь орналасты. Барлық ғылыми-зерттеу жұмысы аяқталғанға дейін жартас жазығын қалпына келтіру және ондағы жазуларды өшіру бойынша шара қабылдау қажет. Жалпы, «Аққайнар» шатқалын тарихи-мәдени нысандар тізіміне енгізу мәселесін қарастыру қажет», – деді ол.
Өз кезегінде, Мәтібұлақ ауылдық округінің әкімі Темірхан Мукеев тарихи ескерткіштерді ауылдық әкімдік қорғай алмайтынына және тарихи-мәдени мұраны сақтаудың кешенді жоспарын әзірлеу қажет екеніне назар аударды.
«Археологиялық ескерткіштің іргесінде әскери полигон орналасқан. Ондағы сарбаздар таңбалы тастарды бояп, жазу жазып кетеді. Оны химиялық еріткіштермен де, ацетонмен де сүртіп көрдік. Жазулар өшпей қойды. Қолымыздан келер шара – тек сенбілік ұйымдастыру. Осы мәселе бойынша қыркүйек айында облыстық тарихи-мәдени мұраны қорғау жөніндегі орталыққа хат жолдаған едім. Одан бері екі ай уақыт өтті. Жауап әлі жолданған жоқ. Ауыл әкімдігінде еліміздің құнды мәдени мұрасын өз бетінше қорғайтындай мүмкіндік жоқ», – деді Темірхан Мукеев.
Партиялықтардың айтуынша, аймақта вандализм әрекетінің етек жаюына себеп болып отырған жайттардың бірі – ведомствоаралық іс-қимылдың әлсіздігі.
«Облыстық туризм, мәдениет басқармасы, өңірлік экология департаменті және жергілікті атқарушы органдар әр түрлі жұмыс жүргізуде. Ал ішкі істер органдары болса, ұлттық байлығымызды қорғау мәселесіне қатысты белсенді шара қабылдамайды. Сонымен қатар, орталық және жергілікті атқарушы органдардың жоспарларында вандализмге қарсы күрес бойынша нақты іс-шаралар көзделмеген. Бұл да маңызды мәселенің бірі болып отыр. Осыған байланысты, ведомстволар арасында тиісті өзара іс-қимылды жолға қою, ескерткіштерді вандалдардан қорғауды қамтамасыз ету қажет. Ең алдымен, «Аққайнар» кешенін тарихи-мәдени нысандар тізіміне енгізу қажет», – деді Қуат Байғоджаев.
Жиын соңында комиссия мүшелері уәкілетті органдарға бірқатар ұсыныс білдірді. Атап айтқанда, «Таңбалы тас» тарихи-мәдени нысандары мен «Аққайнар» кешенінің сақталуын бақылауға алу, ведомствоаралық өзара іс-қимылды жолға қою және абаттандыру, инфрақұрылым жүргізу арқылы ескерткіштерді қорғау үшін барлық шараны қабылдау, тәртіп сақшыларының күшімен жергілікті жерді патрульдеуді қамтамасыз ету қажет. Бұған қоса, облыстық мәдениет басқармасы жыл соңына дейін «Аққайнар» шатқалын тарихи-мәдени нысандар тізіміне енгізу мәселесін қарауы қажет.
Еске сала кетейік, бұған дейін партиялықтар ұлттық байлығымызды қорғау акциясы аясында «Таңбалы тас» шатқалына барды. Аманаттықтар сенбілік өткізіп, 100 қапқа жуық қоқыс жинады. Алдағы күндері партиялықтар және «Жастар Рухы» жастар қанатының белсенділері сенбілікті «Аққайнар» кешенінде өткізуді жоспарлап отыр. Олар тастағы таңбаларды вандалдар жазып кеткен түрлі жазудан тазартады.
Жалпы, «AMANAT» партиясы экология мәселесіне көп көңіл бөледі. Мәселен, партияның сайлауалды бағдарламасын жүзеге асыру жұмыс аясында ел аумағында 2025 жылға дейін 2 млрд түпке жуық ағаш отырғызылады. Сонымен қатар, ел аумағында рұқсат етілмеген қоқыс үйінділерінің пайда болуына жол бермеу мақсатында полиция және экология департаменттері рейд жүргізеді. Сондай-ақ өндірістегі экологиялық бастамалар да күшейтіледі.

1. Около 5 тысяч петроглифов в Алматинской области находятся под угрозой исчезновения – AMANAT
2. Аманатовцы обсудили меры защиты исторических и природных памятников Алматинской области от вандалов
3. «AMANAT» держит на контроле вопросы защиты национального достояния
4. Петроглифический комплекс «Аққайнар» необходимо взять под охрану государства – AMANAT
5. AMANAT: «Петроглифы находятся под угрозой исчезновения»
6. Партия «AMANAT» заинтересована в сохранении исторического наследия

В городе Қонаев состоялось совместное заседание комиссии партийного контроля и экологического совета при Алматинском областном филиале партии «AMANAT». На совещании были обсуждены вопросы сохранения историко-культурного и природного наследия региона, а также меры по его защите. В частности, было изучено текущее состояние петроглифического комплекса «Аққайнар» в Жамбылском районе и урочища «Таңбалы тас» на берегу реки Или.
В заседании приняли участие историки, экологи, общественники и представители государственных органов.
Открывая заседание председатель Алматинского областного филиала партии «AMANAT» Куат Байгоджаев отметил, что свыше 10 тысяч петроглифов находятся только в заповеднике «Таңбалы», а в комплексе «Аққайнар» обнаружено около 5 тысяч наскальных рисунков древних времен. Однако последний не вошел в список защищаемых государством объектов, что подвергает памятник угрозе исчезновения.
Судьбой одного из самых крупнейших собраний первобытного искусства обеспоены и общественники. Директор ОО «Охотники за петроглифами» Ольга Гумирова, подчеркнула, что большинство наскальных рисунков в Аккайнаре уже подверглись актам вандализма.
«На сегодняшний день исследования древних памятников полностью не завершены, вследствие чего объект не может быть взят под защиту государства. Значительное количество рисунков повреждено надписями, краской, цементом, гудроном и другими смесями. Наиболее пострадала центральная часть святилища, где долгие годы располагался полевой лагерь военнослужащих. До завершения всех научно-исследовательских работ необходимо принять меры по реставрации скальных плоскостей и удалению многочисленных надписей. В целом, необходимо рассмотреть вопрос включения Аккайнарского ущелья в список историко-культурных объектов», – сказала она.
В свою очередь аким Матибулакского сельского округа Темирхан Мукеев обратил внимание на то, что обеспечить защиту исторических памятников руками сельского акимата не представляется возможным и есть необходимость в разработке комплексного плана по сохранению историко-культурного наследия.
«Неподалеку от археологического памятника «Аққайнар» расположен военный полигон, солдаты с которого оскверняют камни различными надписями. Мы пробовали обрабатывать их химическими растворителями и ацетоном. Но надписи не стираются. В наших силах только организовывать субботники. В сентябре я направлял письмо в областной центр по охране историко-культурного наследия. С тех пор прошло два месяца, а ответа от них пока не последовало. Возможностей сельского акимата не достаточно, чтобы защитить ценное культурное наследие страны», – сказал он.
Слабое межведомственное взаимодействие является одной из причин существующей проблемы растущего вандализма в регионе, считают партийцы.
«Областное управление туризма, культуры, региональный департамент экологии и местные исполнительные органы ведут работу разрозненно. Органы внутренних дел и вовсе не предпринимают активных мер по охране национального достояния. Вместе с тем, большой проблемой является то, что планы центральных и местных исполнительных органов не предусматривают конкретных мероприятий по борьбе с вандализмом. В связи с чем, необходимо наладить соответствующее взаимодействие между ведомствами, обеспечить защиту памятников от вандалов. В первую очередь, необходимо добиться включения Аккайнарского комплекса в список историко-культурных объектов», – сказал Куат Байгоджаев.
В завершении заседания члены комиссии озвучили ряд рекомендаций в адрес уполномоченных органов. В частности, необходимо взять на контроль сохранность историко-культурных объектов «Таңбалы тас» и комплекса «Аққайнар», наладить межведомственное взаимодействие и принять все меры для защиты памятников посредством благоустройства, проведения инфраструктуры, обеспечить патрулирование местности силами полиции. Кроме того, областному управлению культуры необходимо до конца года рассмотреть вопрос включения Аккайнарского ущелья в список историко-культурных объектов.
Напомним, ранее партийцы в рамках акции по защите национального достояния побывали в урочище «Таңбалы тас». Аманатовцы провели субботник и собрали около 100 мешков мусора. В ближайшие дни партийцы и активисты молодежного крыла «Жастар Рухы» планируют провести субботник в Аккайнарском комплексе, где большое количество наскальных рисунков пострадало от рук вандалов.
В целом, «AMANAT» уделяет большое внимание экологическим проблемам. Так, в рамках исполнения предвыборной программы партии по республике будет высажено порядка 2 млрд деревьев до 2025 года. Вместе с тем, в целях недопущения образования несанкционированных свалок по стране будут проводиться рейды департаментами полиции и экологии, а также будут усилены экологические инициативы на производстве.

2019 жылы «Алматы – Талдықорған» магистралды газ желісінен көгілдір отын тарту арқылы «Бақанас» автоматтандырылған газ тарату стансасы салынып, ауданға жоғары қысымды құбырлар жүргізіле бастаған. Станса құрылысы аяқталған уақытта газ тарату желілерінің болмауына байланысты көгілдір отынның берілуі кейінге шегерілген.


 
Бүгінде халықтың көптен күткен арманы орындалып, 16 320 тұрғыны бар 6 ауылда (Бақанас, Миялы, Бояулы, Ақдала, Бақбақты, Бірлік) газ беріле бастады. Бақанастың өзінде 52 шақырым газ құбыры жүргізілді. Ауылда 1300-ден аса үй болса, қазірдің өзінде оның 510-ы табиғи газға қосылып үлгерді. Осыған байланысты ауданда салтанатты шара өтті.
 
Шараға арнайы қатысқан өңір басшысының орынбасары Нұржан Құдайбергенов пен облыстық партия филиалы төрағасының орынбасары Аслан Кубентаев тұрғындарды айтулы мерекемен құттықтады. Балқаш тұрғындары үшін мерейлі күн екенін, көптен күткен газбен қамту мәселесі шешілгенін айтты.
 
«Облыста 384 елді мекеннің 294-і газдандыруға жатады, қазіргі уақытта 149 елді мекен газдандырылды, 1 миллионнан аса адам газға қол жеткізді. Газ тұрғын үйлерді, әлеуметтік нысандарды жылытуға ыңғайлы, аймақта шағын және орта бизнестің дамуына өзінің оң ықпалын тигізетіні анық», – дейді Нұржан Құдайбергенов.
 
Сондай-ақ, «AMANAT» партиясының Жол картасына сай 2027 жылға дейін өңірдің газдандыру деңгейі 70 пайызға жетпек.
 
«Ауданда жүзеге асырылуы тиіс мәсе­лелерді тұрғындармен бірге талқылап, ұсыныс-тілектерін жинағанбыз. Солардың бірі, елді мекендерді газбен қамту мәселесі болатын. Биыл Балқаш ауданында қараша айына дейін газ беріледі деп уәде берілген еді. Бүгін сол сәт туып, қуаныштарыңызға ортақтасып отырмыз. Табиғи газбен қамтамасыз ету мұнымен тоқтамайды. Алдағы уақытта басқа да ауылдарға газ құбыры тартылып, облыстың газдандыру көрсеткіші 70% өседі», – деді Аслан Кубентаев.
 
Айта кету керек, биыл 18 ауыл бойынша құрылыс-монтаж жұмыстары жүргізілуде. Оған бюджеттен 3,5 млрд теңге бөлінген. 

«AMANAT» партиясының «Халықпен бірге!» сайлауалды бағдарламасы аясында 16 мың тұрғыны бар 6 ауылға газ құбыры тартылып, іске қосылды.

Асыл қазынамызға айналған қарттарға жағдай жасап, құрмет көрсету – баршамыздың азаматтық парызымыз. Осы мақсатта биыл Есік қаласында Белсенді ұзақ өмір орталығы ашылған болатын. Жуырда аталған орталықта «Егде жас демографиясының өсіміне әлеуметтік-психологиялық әсер ету жолдары» тақырыбында облыстық дөңгелек үстел өтті.

Алдымен орталықтың тұрақты қатысушылары – қарттарымызбен тілдескен қонақтар олардың ұсыныс-пікірлеріне құлақ асты. Өз кезегінде егде жастағы аза-маттардың басын бір арнаға тоғыстырып, саламатты өмір салтын ұстануға мүмкіндік жасаған мемлекетке ризашы-лығын білдірді орталық қатысушылары.

Дөңгелек үстелде алғашқы сөз кезегін алған Алматы облысының жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының басшысы Айгүл Ахметова Белсенді ұзақ өмір орталықтары оң нәтижесін беріп жатқанын айтты.

– Қоғамның дамуы қоғам-ның қарт адамдарға деген қарым-қатынасымен өлшенеді. Мемлекеттік саясатта өмір сүру ұзақтығын ұлғайту бойынша нақты мақсат қойылды. Нәтижесінде соңғы жылдары халықтың орташа өмір сүру ұзақтығы артқанын көріп отырмыз. Сондықтан тұрғындардың өмір сүру ұзақтығын арттыру үшін облыс аумағындағы әр ауданда Белсенді ұзақ өмір орталықтарын ашуды жоспарлап отырмыз. Осы жылдың басында ҚР Парламент Сенатының төрағасы Мәулен Әшімбаев Қонаев қаласындағы жалғызілікті кісілерге және мүгедек қарттарға арналған орталықтың жұмысымен танысты. Сол жерде Сенат спикеріне осы орталықты слайд арқылы көрсетіп, оң бағасын алдық. «Мүмкіндік болса, еліміздегі әр аудан мен қалаларда осындай орталықтарды ашуымыз қажет» – деген ұсынысын біл-дірді М.Әшімбаев. Қазір барлық аудандарда осындай орталықтарды ашу жоспарланып отыр – деді басқарма басшысы.

Жиын барысында Белсенді ұзақ өмір орталығының директоры Ж.Сакташева баяндама жасап, егде жастағы адамдар арасындағы жас демографиясының мақсаттары мен міндет-терін, сондай-ақ орталықтың 5 жылдық даму жоспарын көпшілік назарына ұсынды.

Орталықтың әдіскер-статисті  Н.Чектибаева статистика-лық мәліметтермен бөлісіп, геронтопсихолог К.Елшибаева орталықтағы қызметтерге барғаннан кейін қарттардың эмоционалды және стресске төзімді жағдайына салыстырмалы талдау жасады. Сонымен қатар, К.Елшибаева мен Ж.Сакташеваның авторлығымен жарыққа шыққан «Геронтопсихология бойынша Практикум» кітабының салтанатты тұсаукесері өтті.

Дөңгелек үстел барысында көрсетілетін қызметті алушылар өз пікірлерімен бөлісіп, денсаулықтарының жақсарғанын растады.

Қазақстан Халқы Ассамблеясы жанындағы Алматы облыстық аналар кеңесінің төрағасы Г.Жошыбаева орталық жұмысының қажеттілігі мен маңыздылығы туралы айтып берді.

Ақын-жазушы Ш.Құсайынов өз сөзінде орталықтың қыз-метіне барғаннан кейін жақсы нәтижеге қол жеткізіп, денсау-лығының түзелгендігін айтты. Сондай-ақ, Есік қаласы ақса-қалдар кеңесінің төрағасы  С.Сыпатаев өз сөзінде қарттар-дың бос уақытын тиімді өткізуге әрі белсенді ұзақ өмір сүруіне жағдай жасап отырған басшылыққа ризашылығын білдірді.

Дөңгелек үстелдің соңында қызмет алушылардың осындай орталықтың қажет немесе қажет еместігін білу мақсатында  «Менің ойым» атты шеберлік сыныбы өткізілді.  Шеберлік сыныбының нәтижесі Белсенді ұзақ өмір орталықтары елімізге қажет екенін көрсетті.

Айта кетейік, Есік қала-сындағы Белсенді ұзақ өмір орталығы Алматы облысының жұмыспен қамтуды үйлес-тіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының қолдауымен 2023 жылдың ақпан айында өз жұмысын бастады. Ағымдағы жылдың 16 маусымында салтанатты ашылуы өтті. Орталықтың негізгі мақсаты – зейнет жасындағы азаматтарды әлеуметтендіру, білім беру, психологиялық сауықтыру, спорттық және бос уақытты тиімді өткізу арқылы өзіне-өзі қызмет көрсету және белсенді жүріп-тұру қабілетін сақтаған егде жастағы адам-дардың белсенді өмір салтын қолдау. Орталықта 18 қызмет түрі көрсетіледі. Атап айтсақ, йога, сауықтыру және ұзақ өмір сүру психологиясы, би, жадты нығайту техникасы, цигун, скандинавиялық серуендеу, вокал және хор, емдік дене шынықтыру, қазақ және ағылшын тілдері, психолог пен заңгер кеңесі, еңбек терапиясы және сәндік-қолданбалы өнер, тоғызқұмалақ және шахмат, актерлық шеберлік, аква аэробика, теннис.

Қазіргі таңда орталыққа 332 қызмет алушы тіркелген, оның ішінде 72 ер азамат, 260 нәзік жандылар.

С.НҰРАДИН.

Ата-бабаларымыз ерте кезден-ақ  ұрпақ тәрбиесіне көп көңіл бөлген.  Адамнан адам тәлім алады.  Ағадан – ақыл, атадан – нақыл естіп өскен адам тағалаған аттай, өмір соқпағынан сүрінбей өтеді.  Келешек иелерін үлкенге тағзым етіп, кішіге ілтипат көрсетіп, бауырмалдыққа, мейірімділікке, ізеттілікке баулыған.  Бүгінгі заманның өркениетіне  иелік ететін кезде қоғамда орын алған әттеген-айлар неге көбейіп кетті? Жан-жақтан қаптаған теріс діннің жетегінде жүргендердің басым көпшілігі өзіміздің бауырларымыз бен қаракөз қарындастарымыз.  Жастарымыздың көбі неге қатыгез, дөрекі? Неге ашық-шашық жүріп, жат қылықтарға бой алдыруда?  Еңбекте епсіз, өзгені сыйламайтын тексіздер қатары неге көрініс табуда? Ана тілін неге қастерлемейді?Осындайда «Бізге ұлттық идеология керек пе?» деген заңды сұрақ туады.

Діндегі  дүрбелең – тәрбие таяздығы 

Жақына ауданның құрметті азаматы, Журналистер одағының мүшесі Нұрлан Мұхаметқалиевтің бастамасымен ардагарлер алқасы бас қосты. Онда дін, жастар тәрбиесі, баспасөздің қоғамдағы рөлі талқыланды.  Нұрлан  Ердәулетұлы жиналыс мақсатын түсіндіріп, сөзді «Еңбекшіқазақ» газетінің бас редакторы Хайролла Ахметжановқа берді. «Ауру емес, сау емес, мінезді қалай түзейміз» демекші, Хайролла Қасымұлы қоғамымызда қынжылтатын жайттар – теріс ағымдағы діннің жетегінде жүргендердің басым бөлігі өзіміздің жас та, жасамыс бауырлар еке-нін, ұялы телефонмен бар уақытын сарп етіп,  неше түрлі пәлеге ұрынып, тіпті, теріс жолға түсіп кететінін, кітап, газет-журналдарды оқымайтынын, сол үшін ұлттық идеологияның қаруы – баспасөзге  жазылуды мүлде қойғанын тілге тиек етті.

Әлеуметтік желілерден, теледидардан, баспасөз беттерінен, тіпті екі адамның басы қосылса, еститініміз «бәленбай сақалын өсіріп, балағын қысқартып,«уахабист» болып кетіпті». Жас қыз-жігіттердің кейбірі дәстүрлі дінімізден ауытқып, басқа жат ағымдардың жетегінде кеткендерін,  ата-анасының пісірген тамағын «харам» деп жемейтін кезге тап болдық. Бұл мәселе туралы сөз алған аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Тілеулес  Ұзақов ашына айтты.

– Ата-бабамыздың ұстаған жолымен, далалық дәстүрмен келген ислам дініміз сансаққа бөліне бастады. Біздің қоғамда дәстүрлі емес діни ағымдар, деструктивті культ және оккультизм өздерінің шебін көбейтуде. Осыдан кейін көпшіліктің көкейінде діннің дұрысы мен бұрысын ажырата алмай, күмәнді сұрақ қылаң береді. Ал, негізінде ислам діні бүлікке емес, бірлікке үндейді. «Қазіргі таңда ұрпағына рухани немесе имани тәрбие беретін алдыңғы буынның да діни сауатсыздығынан түсінбеушілік орын алуда. Мектеп жасындағы жас қыздардың жүкті болып қалуы, есірткіге әуестігі, электронды темекіге тәуелділік артуда, Соның салдарынан қатыгездікке бой алдырып, төбелес, ұрлық, басқа да қылмыстарға баруда, – деп қоғамымыздан орын алған кемшіліктерді тоқтатуға әрекет жасау керектігін өз сөзіне арқау етті.

Одан кейін сөз алған Алмагүл Орынбетова, Әлібек Жапекұлы, Айтжан Қашағанов, Әбілбек Айтақынов, Мұхамед Исабеков, Елмұрат Қайыпжанов, тағы басқалар мұндай қоғамдағы болып жатқан келеңсіз жағдайлардың  ұлттық идеология жұмысының ақсап жатқанынан орын алғандығын айтып, билік пен халыққа көпір болатын үйлестіру ісін жандандыру керектігіне тоқталды.  Шәкірт тәрбиелі болу үшін ұстаз тәлімді болу керек. Мұғалімді сыйламау, ата-аналардың бала тәрбиесіне баса мән бермеу, балаларды жастайынан еңбекке баулымай, бетімен жіберудің салдары келеңсіздікке жол ашуда. Оған тосқауыл болу үшін ұлттық салт-дәстүрімізді дәріптеуге, әр ауылдың ақсақалдары, жігіт ағаларының көпшілікпен жұмыс жүргізу керектігі айтылды.

Дәстүрлі ислам діні – мемлекет тарапынан ресми танылған, қоғамда әлеуметтік-мәдени үстемдікке ие. Қасиетті Құранда: «Түп-түгел Алланың жібімен (дінімен) бекем ұстаңдар да, бөлінбеңдер!» деген. Олай болса, жат ағымдарға еріп, бөлектенбей, өзіміз ұстанған «Ханафи» мазхабымызбен бірігейік!

Қазақстанда өмір сүріп, мұсылман-дығымызды мойындамай, салт-дәстүрімізді тәрк етіп, рухани құндылығымызды жоққа шығару – өз қоғамымыздан алшақтау. Бұл – ақылға сыймайтын іс. Өз дінімізден безіну –  рухани азғындық. Қазақ елі баршамызға ортақ қасиетті мекен болғандықтан  уахабизм, салафизм, тәңіршілдік, тағы басқа да толып жатқан жат діни ағымдарға қарсы күресу – баршамыздың абыройлы міндетіміз болу керек. Ал, күмән иманды қашырады. Иман бар жерде, жақсылық жерде қалмайтынын естен шығармағанымыз абзал. Тәрбиенің басты байлығы да имандылықта.

Сіз газет оқисыз ба?

Ұлттық идеологияның негізгі ерекшелігі – әрбір адам үлкен мақсат жолында өмірін сарып етуге үндеуінде. Жалпы қоғам үшін айқындалған құндылықтардың жеке адам санасына сіңіріліп, оның сол мақсаттарды өмірінің мәніне айналдыруында. Ал, осы идеологияның басты құралы – газет. Ия, газет – сауаттылық пен эстетиканың жаршысы. Тіл ұстартып, адамға тәрбие беруші құрал. Ал, әлеуметтік желіден бар ақпаратты аламын деу – жаңсақ пікір. Кезінде кино пайда болғанда театр жабылады, ал газет шыққанда кітап оқылмайды деген. Кейін теледидар, енді әлеуметтік желілер  қаптап шыққанымен де газетті ығыстыра алмайды. Әлеуметтік желі сізге тек ақпарат берумен шектеледі. Көбінде күмәнді деректер басым болады.Оқиғаны көзбен көріп, оның салдарын сараптап жазып жатпайды, естігенін асығыс жолдауға тырысады.

Соңғы жылдары басылымдарға жазылу күрт азайып барады.  Қолдарындағы ұялы телефонға, компьютерге сүйеніп, интернеттен бәрін тауып аламыз деген ой басым болып барады. Мына қоғамда азаматтарды бір-бірімен айтыстырып, қырқыстырып қоятын құйтырқы жариялымдардың қайсысы дұрыс, қайсысы бұрыс екенін ажырата алмай, адастырып жатады. Алдап-арбау да, ақыл-ойынан алжастыру да, теріс жаққа бұру да бұл желілерде көптеп кездесіп жатқаны шындық. Негізінен бір үйде бір адам аудандық, облыстық, республикалық басылымға жазылуды азаматтық борышы санау керек. Өйткені, өз елінің, облысының, ауданының болып жатқан жаңалықтарымен танысып, жан-жақты әрі нақты ақпарат ала алады.

Соңғы 30 жылдай газетке жазылып көрмеген адамдар отбасында біреуі қайтыс болғанда, мұрагерлікке жарнама бергенде, «енді мен газетті қайдан аламын, үйге әкеліп бере ме?» деп сұрап жатады. Түрлі хабарландырулар, жарнамалар, мақалалар берген соң, «менің бергенім газетке шықты ма?» дейтіндерін қайтерсің? Газет тек сондай өздері мұқтаж болғанда ғана керек пе? Соңғы кездері мұғалімдерге әкімдіктен «мұнша басылымға жазыласыңдар» деген тапсырма жоспар беруді «мәжбүрлеу» деп тоқтатып еді, газетке жазылуды «ұмытып» кетті. Бұл туралы зейнеткер Айтжан Қашағанов «Мұғалімдер бірнеше газетке жазылуға міндетті, себебі, ұлағат иелері – қоғамның айнасы, бар жаңалықтан хабардар болуы тиіс» – деп орынды пікір білдірді.

Технологияның дамыған заманында адамдардың бір жапырақ қағаз болса да руханиятын сақтап қалу үшін газетке зәруміз. Бұрынғы қариялар жастанып жатып газет-журналдарды оқушы еді, қазіргілері оны да қойды. Аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Т.Ұзақов ардагер қоғамының газетіне жазылуды да алға тарты.  Аудандық «Еңбекшіқазақ» газетіне жазылу да жыл санап бәсеңдей түсуде. Жиын барысында аудан жылнамасының мәселесі де талқыланды.

Басқосуда кәсіпкер Оспан Әтейбековке «Рухани жаңғыру» бағдарламасының орындалуына белсене қатысып, ұлттық құндылықтарды дәріптеу, жаугершілік заманында ел қорғаған батырлар рухтарын ұлықтауда қайырымдылық жасағаны үшін жиылған көпшілік ризашылығын білдірді.

Өңірдегі елді мекендердегі қоғамдық ұйымдар, ардагерлер алқасы, әйелдер кеңесі, жастар ұйымы, жігітбасылардың тәрбие, ауыл тіршілігіне араласу,   аудандағы қоғамдық ұйымдардың жұмысын үйлестіру мақсатындағы Шелек қоғамдық үйлестіру тобы құрылды. Бұл топ барлық ауылдық окруктерде кездесу ұйымдастырып, қоғамдық жұмыстарды жандандыру мен білім ордаларында оқытушы, оқушылармен кездесу өткізіп, аудандық, облыстық газеттерге жазылуға белсенділік танытуға шақыру, жат діни ағымдарға ермеуге, ұлттық құндылықтарымызды дамытуға, өлім-жітім кезінде ысырапшылыққа жол бермеуге шақыру жұмыстарын жүргізуді мақсат етіп отыр.  Біз де бұл белсенді топқа іске сәт демекпіз.

Анарбек БЕРДІБАЕВ.

Бейсенбі, 02 Қараша 2023 15:16

Еселі еңбектері – еліне

«Өнер – мінсең ат, ұшсаң – қанат,  кисең – жанат, ішсең – тамақ»  демекші, жұмыс  қылып,  бой түзеп, өнер қуып, ой түзеп, еліне еңбегімен еленіп жүрген азаматтар баршылық. Сондай өнерлі азаматтардың бірі – жетпіс жасқа желіп келген шелектік Кәмшат Киізбаев.

Бұрынғы Шелек аудандық мәдениет үйінің жанынан құрылған вокалды-аспапты «Жігер» ансамблінің 45 жылдығы және осы ансамбльдің негізін қалаушы, Алматы қаласындағы Қазақ политехникалық институттың түлегі,  2012 жылы өткен «Қазақтың 100 әні» байқауы-ның тұңғыш жеңімпазы, 2014 жылы еліміздің қазақ мәнениеті мен өнерінің дамуына қосқан еңбегі үшін «Бейбітшілік әлемі» және халықаралық қазақ шығармашылық бірлестігінің шешімімен «Мәдениет майталманы» медальдарының иегері Кәмшат Киіз-баевтың 70 жасқа толуына орай мерекелік концерт ұйымдастырылды.

Осыдан 45 жыл бұрын құрылған ансамбль құра-мында көп ұлт өкілдері мен түрлі маман иелері болды. «Жігер» ансамблі 1988 жылы Көкшетау қаласында өткен бүкілодақтық «Поляк әндері» конкурсының лауреаты, келер жылы сол кездегі Целиноград қаласында өткен «Совет әндері» байқауының жүлдегері атанды.  1990 жылы Қазақ КСР мәдениет жөніндегі мемлекеттік комитетінің шешімімен «Халықтық» деген атақ  берілді «Жігер» вокалды-аспаптар ансамбліне.

Елі сағынып, асыға күткен бұл мәдени шараға Шелек тарихи-өлкетану музейінің қызметкерлері жылжымалы көрме ұйымдастырды. Концертке келушілер халық мұрасынан қалған ескі жәдігерлерді қызыға тамашалады.

«Жігер» ансамблінің шығармашылық концертін тамашалауға келген халықтан залда ине шаншар жер қалмады. Мерекелік шара алдында шағын бейнеролик көрсетіліп, «Жігер» ансамблінің қалай құрылғаны туралы сол кезде Шелек аудандық партия комитетінің үшінші хатшысы болған Алмагүл Абиірқызы, ардагерлер алқасының төрағасы Әбілбек Айтақынов, сол кездегі мәдениет үйінің директоры болған Рахымбек Қағазбековтің естеліктері тыңдалды.

Кәмшат ансамбль мүшелерімен республика күні мерекесіне тарту жасап, өз репертуарындағы әндерді кезек-кезек орындап, зор қошеметке бөленді.  Концерт соңында арнайы келген қонақтар Алматы облыстық  мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының басшысы Данияр Абзалиденұлы, Алматы облыстық  халық шығармашылығы орталығының директоры Ануар Мұхтарханұлы, аудан әкімі Алтай Досумбаев және ауданның мәдениет басшылары мерейтой иесін құттықтап, сөз сөйледі. «Жігітке жеті өнер аз, жетпіс өнер көптік етпейді» демекші, мәдени мұраға қосқан үлесі, өнер саласындағы ерен еңбегі ескеріліп, Кәмшат Киізбаевқа «Еңбекшіқазақ ауданының құрметті азаматы» атағын аудан әкімі Алтай Машикұлы өз қолымен салтанатты түрде табыс етті.

 

Анарбек БЕРДІБАЕВ.

Бейсенбі, 02 Қараша 2023 15:14

Аманат

Бүгін «АМАНАТ» Есік арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету орталығына аудандық партия филиал төрағасы Б.Рахимов партиялық бақылау комиссиясының төрағасы А.Байтулақов, аудандық мәслихат депутатты С.Надырбаев, және аудандық партия филиалының консультанты С.Туякбаева мониторинг жұмысын жүргізді.


Егде жастағы адамдардың мемлекеттік және жеке медициналық - әлеуметтік мекемелерде тұру жағдайларына бақылау жүргізіп. Қызмет алушылардың жәй күйімен танысып қайтты.

Дүйсенбі, 30 Қазан 2023 12:27

Гендерлік құрылым

Соңғы жаңалықтар

Мам 16, 2024

Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы…

Құрметті Есік қаласының сайлаушылары! Мен, Кураметов Жан Бауыржанұлы, 1989 жылы Жамбыл…
Мам 16, 2024

АЛАШТЫҢ Ардақты азаматы

«Құдай» қайта қиыпты жерге сені, Көгіме де керек деп бермес еді. Жерге де ортақ бір бала,…
Мам 16, 2024

Семья под защитой закона

Проблема семейно-бытового насилия актуальна в общемировом масштабе. Не является…
Мам 06, 2024

Көрікті көлге көңіл бөлінді

Бүгін «Таза Қазақстан» экологоиялық акциясының аясында Есік көлінде «Мөлдір бұлақ»…
Мам 04, 2024

Еңбегіңді арнай білсең ел үшін, Сол…

 Ел қорғанысының әлсіз болуға еш хақысы жоқ. Әлемде геосаяси мәселелер өршіп тұрған шақта…
Мам 04, 2024

Танк жүргізуші ТЕМІРҚҰЛОВ

Ұлы Отан соғысы кезіндегі алмағайып заманда, от пен оқтың ортасында жүрген жауынгерлердің…
Мам 04, 2024

«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…

«Адал адам – адал еңбек – адал табыс» тақырыбында өткен Ұлттық құрылтайдың үшінші…
Мам 04, 2024

«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…

«Адал адам – адал еңбек – адал табыс» тақырыбында өткен Ұлттық құрылтайдың үшінші…

Күнтiзбе

« Мамыр 2024 »
Дс Сс Ср Бс Жм Сб. Жк
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31    

Кез келген материалды
көшіріп басу үшін
mezet.kz - ке гиперсілтеме
қою керек 

Яндекс.Погода

 

https://kurs.kz/ - Курсы валют в обменных пунктах г. Алматы и других городах Казахстана

Жарнама

для детей, достигших 12 лет