- +77277540900
- +77002724204
- enkaz.kz@gmail.com
- 040400, Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Есік қаласы, Алматы көшесі, № 112.
Қай санаттағы азаматтар міндетті экспрес-тестілеуден өтуі тиіс?
ҚР Бас мемлекеттік санитарлық дәрігер Айжан Есмағамбетованың 6 маусымдағы қаулысына сәйкес, экспрес-тестілеу иммундық-ферменттік талдау (ИФТ) принциптеріне негізделген иммундық-хроматография әдісімен жүргізіледі. COVID-19-ға жедел тестілеу SARS-CoV-2 коронавирусына IgG/IgM сыныпты антиденелерді анықтай отырып, иммундық-ферменттік талдау (ИФТ) принциптеріне негізделген иммундық-хроматография әдісімен орындалады.
COVID-19-ға экспрес-тестілеуге жататын адамдар (анамнезінде осы жылдың ақпан айынан бастап суық тию ауруымен ауырып сауыққан адамдар):
- теміржол көлігіндегі тасымалдау қызметімен байланысты адамдар, жүктерді автомобильмен халықаралық тасымалдауды жүзеге асыратын жүргізушілер, сондай-ақ транзиттік жүргізушілер;
- COVID 19 таралуының алдын алу бойынша іс-шараларға тартылған орталық және жергілікті мемлекеттік органдардың қызметкерлері (Ішкі істер министрлігі, Қорғаныс министрлігі, Ұлттық гвардия, Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Кеден қызметі, әкімдіктердің қызметкерлері және басқалар);
- карантиндік өңірлердің тыныс-тіршілігін қамтамасыз ететін кәсіпорындардың (коммуналдық қызметтің, тамақ өнімдерін, дәрі-дәрмектерді сататын сауда объектілерінің, жеткізуді жүзеге асыратын қоғамдық тамақтану объектілерінің, көлік, ПМК, дезинфекция қызметтерін көрсететін объектілердің қызметкерлері және т.б.) қызметкерлері;
- медициналық ұйым басшысының тізімі бойынша ауыр созылмалы ауруына байланысты жедел амбулаториялық консультацияға мұқтаж пациенттер, сондай-ақ шұғыл көрсетілімдер бойынша емдеуге жатқызылған пациенттер;
Эпидемиологиялық көрсетілімдер бойынша тиісті аумақтың бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің қаулысына сәйкес, экспрес-тестілеуден үшін пациенттер сәйкестендіру деректерін, тіркеу жүйесінде денсаулық жағдайына шағымдарды көрсетіле отырып, ЭДСРО АЖ-да тіркеу рәсімінен өтеді немесе медицина қызметкері өз бетінше ЭДСРО АЖ-ға енгізеді.
ЭДСРО АЖ-дан деректерді талдауды және өңдеуді ҚДСҰО жүргізеді және осы Алгоритмнің 3 және 4-тармақтарын ескере отырып, кейіннен материалды алу пункттері бойынша бөліп, тестілеу өткізілетін орны, күні туралы ақпараттандыра отырып, жедел тестілеуге жататын адамдардың тізімін жасайды.
ҚР Бас мемлекеттік санитарлық дәрігерінің қаулысына өзгертулер енгізілді
Шетелден келушілерге арналған карантиндік шараларды жеңілдетіледі.
ҚР Бас мемлекеттік санитарлық дәрігер Айжан Есмағамбетованың жаңа (06.06.2020) қаулысы шықты. Онда Қорғаныс және Ішкі істер министрлігінің, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің (оның ішінде ҰҚК Шекара қызметі) және Мемлекеттік күзет қызметінің жеке құрамы (оның ішінде азаматтық персонал) арасында COVID 19 таралу тәуекелін азайту жөніндегі алгоритмдер біршама нақтыланып отыр.
Мұндағы мақсат - жеке құрам арасында қозғалысты қысқарту және COVID 19 таралу қаупін азайту бойынша өзара іс-қимыл жасау жолымен СОVID-19 жұқтыру қаупін төмендету. Жеке құрамға және азаматтық персоналға мына міндеттер жүктеледі:
1) жеке құрамның қарулы күш құрылымдарының объектілері (корпустары, қабаттары, оқу бөлмелері, кабинеттер және басқа да үй-жайлар) арасында жүріп-тұруын болдырмау;
2) қауіпсіз әлеуметтік қашықтықтың күшейтілген шараларын сақтау;
3) қол алысуды болдырмау;
4) мерзімді қызмет әскери қызметшілеріне, курсанттар мен кадеттерге демалыс беруді болдырмау;
5) жеке гигиена және қоғамдық гигиена шараларын сақтау.
4. Қорғанысмині, ІІМ, ҰҚК және МКҚ құрылымдық бөлімшелерінің халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын медицина қызметкерінің міндеті:
4.1. Жеке құрам арасында және ведомстволардың медициналық ұйымдарында COVID-19 анықталған кезде эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу;
1) медициналық ұйымдардың «сүзгісінде» ЖРВИ және COVID-19 (катаральды көріністер, температура, жөтел) белгілері бар барлық адамдарды қабылдауды ұйымдастыру;
2) жабық үй-жайларда COVID-19-ға күдікті және ықтимал науқас анықталған кезде сұрау, тексеру кезінде медицина қызметкерлерінің барынша аз қатысуын қамтамасыз ету;
3) COVID-19-ға күдікті немесе ықтимал жағдайда пациентке бір рет қолданылатын медициналық маска ұсыну; ЖҚҚ, жеке профилактика құралдары бар жинақты сұратады; пациенттерді медициналық маскада, бас киімде, қолғаптарда және бір рет қолданылатын халатта қабылдау;
4) медициналық ұйымдардың басшыларын, госпитальдық эпидемиологты (штаттық эпидемиолог болмаған жағдайда – аумақтық ДСБ-ның) «Хабарлау схемасына» сәйкес - үй-жайдан шықпай хабардар ету;
5) COVID-19-ға күдікті науқасты оқшаулағаннан кейін үй-жайда қорытынды дезинфекция жүргізу;
6) жақын және ықтимал байланыста болған адамдарды саралап, байланыста болған адамдар тізімін құру;
7) оқшаулау жағдайлары болған кезде жақын байланыста болғандарды үйде оқшаулауды қамтамасыз етеді. Жағдай болмағанда карантиндік стационарда (үйдегі жақын байланыстар үшін), жеке құрам арасындағы жақын байланыстар үшін – жергілікті атқарушы органдар айқындаған үй-жайларда (әскери-медициналық бөлімшелерде);
8) медициналық ұйымдардың үй-жайларында санитариялық-дезинфекциялық режимнің жүргізілуін және сақталуын (желдету, ауысымда кемінде үш рет ылғалды жинау, дезинфекциялау) бақылау.
4.2. Үйде жеке құрам арасында COVID-19 анықталған кезде эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу
1) жеке құрамның үйдегі күдікті немесе ықтимал жағдайының тіркелгені туралы «Хабарлау схемасына» сәйкес хабарлау;
2) осы қаулыға 33-қосымшаға сәйкес жақын байланыста болған адамдарды зертханалық тексеруді қамтамасыз ете отырып, стационарлық және үй жағдайында карантинді ұйымдастыру үшін жақын және ықтимал байланыста болған адамдарды анықтау.
Сұмырай дегеніміз кім?
Әлденеге ашуланғанымызда арагідік ауызымыздан шығып кететін бір мәтел бар. «Сұмырай келсе су құриды» деп қысқа қайырып жатамыз. Осындағы «сұмырайдың» мағынасын әркім әр саққа жүгіртіп жүр. Бірі «сұмырай» емес, дұрысы «суыр айы» болуы керек деп ұйқасқа ерік берсе, енді бірі су кристалының өзгерген құрамынан ғылыми дәлел іздейді. Сонымен ұнатпаған кісімізге сұмырай деп кесіп айтқандағы сұмырайымыз кім болды екен?
Ертеде халық аузынан жеткен бір сөзде халыққа су бермеген Сұмырай атты жауыз хан болған екен-мыс. Тойымсыз хан жер бетіндегі суды түгел жинап алып, халыққа бір тамшы татырмастан, шөл азабын тартқызған көрінеді. Сол кезде көркіне көз тойғысыз, он саусағынан өнер тамған шебер қыз әуселесін көрейін деп атышулы ханның ордасына тартып отырады. Сұмырай ханға тарту-таралғы жасап, өзі тіккен зерлі шапанын жауып тұрып, қарап қалмай мінін бетіне басады. Сын көтере алмаған хан сол жерде морт сынып, қыздың оң қолын кесіп алады. Осы кезде Жаратқан Тәңірі өнерпаз қыздың бес саусағын бес жапырақты райхан гүліне айналдырып жібереді. Ханның опасыздығына ашуланған халық оны тағынан тайдырып, өзін өлтіреді. Ал ісмер қыздарын ұмытпас үшін райхан гүлін сырмаққа, тұскиізге салуды дәстүрге айналдырады. Оюдың шетіне өңін, түсін аша түсу үшін су өрнегін салу арқылы Сұмырайдан азат еткен сұлу қызға деген құрметтен туындапты деген ел артындағы аңыз бүгінге жетіпті.
Осылайша халықтың тарихи таным-түсінігінде құрғақшылық әкелетін жағымсыз мифтік бейне ретінде ұшырасса, кейбір аңыздарда табиғатта сирек кездесетін, адам көзіне шалына бермейтін қорқынышты құс түрінде айтылады. Жеті жұттың біріне баланып, осынау ұсқынсыз құсты әлдеқалай біреу көріп қалса, сол өңірге қуаңшылық әкеледі деп санаған. Бағзыдан жеткен дүниетаным көрінісі бізді осыған сендіреді. Ал сөз жауһары, халық қадір тұтқан жыраулар толғауының тағылымына зер салсақ, сұмырай сөзі қазіргі түсінігіміздегі «алдамшы, өтірікші, қу, залым» сияқты адам баласының жағымсыз қасиеттерін атайтын мағынадан едәуір алшақ екенін көреміз. Мысалы, «Едіге» жырында Сыпыра жырау «Сыпыра сынды сұм жырау» деп келсе, Шоқан жинаған материалда Орақ батыр «Жалғыз да туған сұм басым, Барымнан жоғым көп игі», дейді. Баян сұлу әрдайым өзін «Баян сұм» деп, ал Қозыға: «Атадан жастай қалған сен сұмырай», деп отырады. Осылардың барлығында да сұм сөзінің мағынасы «бақытсыз, талайсыз, сормаңдай» дегенге саяды. Ақиық ақын Сәкен Сейфуллиннің келтірген материалдарында жалғыз қызы өлген шешенің жоқтауында да осы мағына айтылады. Онда шешесі былай дейді:
Келгенде елу беске сұмырай Бетен
Айырылып жалғызынан аңырап қалды (Сейфуллин,VI, 149). Мұнда да шеше өзін сұм, сұмырай деп атағанда, жалғыз қызынан айырылып, сормаңдай болып отырғанын аңғартса керек. Шынында да, шум деген сөз парсы тілінде «бақытсыз, сорлы, сормаңдай» дегенді білдіреді. Уақыт өте келе қазақ тілінде дыбысталуы сәл өзгеріп (шум дегеннен сұм болып), сол өз мағынасына және бір реңк үстеп, өзгерген деп топшылауға болады. Демек, сұм, сұмырай сөздерінің күні кешеге дейін алып келген мағынасы бұл күнде пассивтеніп, сирек жұмсалатын болғандықтан әу бастағы мағынасынан түрленіп, сөздің адамның (жастың) ата-анасынан жетім қалып не бірге туған аға-інісінен, баласынан айырылып немесе жал-құйрықсыз (аға-інісіз) жалғыз өсіп «сормаңдай, бақытсыз» болған жағдайында айтылғанына көзіміз жетеді. Бүгінгі қауым үшін сөз мәдениеті зәру, көкейкесті мәселеге айналып отырғаны белгілі нәрсе. Осы орайда, жергілікті сөздерді, дөрекі сөздерді орайымен жұмсау, қолдана қалған күнде қай тұстарда орынды-орынсыз шығатынын білу әсіресе қалам тартатындардың, радио мен телевизия саласында жүрген әріптестеріміздің назарын аударуға тиіс. Тіл қарым-қатынастың, мәдениеттің аса маңызды құралы болғандықтан, «әдеби тілдің ауызша және жазбаша түрін қатар дамытып, оның қоғам өміріндегі қызметінің өрістей түсуіне мүмкіндік жасау, түрлі ауытқулардан арылтып отыру, небір күрделі ойдың әр қилы нәзік айырымдарын тіл арқылы дәл, анық жеткізе білуге көпшілікті тәрбиелей түсу» арқылы жандана түспек. Сондықтан алдағы күндері алуан тілдік-структуралық, бейнелі-көркемдік заңдылықтарын таныттыра түсу мақсатында сөз мәдениетінің насихатын қалың жұртшылық назарына жиі ұсынып отырамыз деген ойдамыз.
Ая ӨМІРТАЙ
Дереккөз: egemen.kz
Готовь сани летом, или как навести порядок в финансах
Порядок важен во всем, особенно в финансовых вопросах. Поэтому не стоит пренебрегать таким инструментом как финансовое планирование.
О плюсах ведения бюджета Fingramota.kz упоминает постоянно. Преимущества ведения учета неоспоримы. Главное – вовремя провести«диагностику» своего финансового состояния.
Сколько вы зарабатываете, куда и на что тратите, сколько денег уходит на погашение кредитов, копите ли, инвестируете ли и т.д. –нужно проанализировать ответы на эти вопросы и понять, чем вы располагаете на текущий момент.
Условно людей можно разделить на четыре типа с определенной финансовой программой:
- Зарабатывает больше, чем тратит, а оставшиеся деньги откладывает.
- Тратит больше, чем получает. Жить взаймы – это про него.
- Тратит ровно столько, сколько зарабатывает. Живет от зарплаты до зарплаты.
- Зарабатывает больше, чем тратит, пытается копить, но часто совершает импульсивные покупки и все тратит.
К какому типу относитесь вы?
Большинство людей выбирает последние три варианта. Если вы выбрали пункт№2,то в ваших финансах явно царитхаос.Если же вы выбрали пункт №1, можно вас поздравить - вы смогли сформировать полезную финансовую привычку. Однако даже вам не будет лишним провести ревизию своих трат, чтобы увидеть свои финансовые потоки более наглядно.
Рисуем свой бюджет
Если вы решили всерьез навести порядок в своих финансах, то нужно завести привычку – записывать свои доходы и расходы. Можно на бумаге или в компьютере в виде таблички, или скачать специальное мобильное приложение.
В этой табличке представлен примерный расчет ежемесячных доходов и расходов.
Итак, в графе «Доходы» – определите среднее значение. Сюда входит заработная плата, различные подработки, стипендия, пособия и др.
Другая графа – это «Обязательные расходы». Это все ваши траты, без которых не обойтись: продовольствие, аптечка, квартплата, кредиты, налоги, образовательные курсы…
К примеру, все ваши ежемесячные доходы составляют 150 тыс. тенге. Все ваши обязательные ежемесячные траты составляют 70 тыс. тенге. Не спешите на следующий месяц ставить эту сумму в графе расходов, ведь есть еще и ежеквартальные, ежегодные траты, такие как оформление техосмотра и страховки на авто, налоги на имущество и землю, комуслуги (за тепло в зимние периоды). Для того чтобы увидеть полную картину своих расходов, советуем все траты считать в годовом выражении, а затем разделить суммы помесячно. Это удобно, ведь в нужный момент у вас будут средства на эти цели, поскольку вы ежемесячно откладывали на них деньги. Допустим, после расчетов ежемесячные траты составили 90 тыс. тенге. Эту сумму и впишем в графу «Обязательные расходы».
Главные целифинансового планирования – навести порядок в финансах, найти баланс в жизни и жить в гармонии с собой и окружающим миром. Поэтому без графы «Отдых и развлечения» никак не обойтись. Если у вас свободных денег будет больше, то можете увеличить эту статью расходов. Как говорится, хорошо отдыхает тот, кто хорошо зарабатывает.
Исключение – если вы попали в долговую яму. Кредиты и другие обязательства, к сожалению, омрачают наше восприятие жизни и мешают личностному и финансовому развитию. Поэтому целесообразно большую часть денег выделять на погашение кредитов,временно отказавшись от развлечений. Кредиты входят в графу «Обязательные расходы».
Оставшуюся сумму желательно разбить, так сказать, «по конвертам» - к примеру, положить на депозит, чтобы деньги приумножались, и на банковский счет или карту, чтобы была возможность их снять в любой момент.
Что касается пропорций, все индивидуально и зависит от размера как доходов, так и расходов.
Как должен выглядеть бюджет?
На основе полученных на первом этапе данныхможно приступать к составлению бюджета. Существует множество способов организации личных финансов на основе планирования. Это распределение средств строго по таблицам, или по кувшинам, конвертам и т.п. Хочется сказать, что подходить к этому можно творчески и с позиции пользователя. Никто вас не заставляет превращать личный или семейный бюджет в сложный бухгалтерский баланс, отталкивающий заглядывать туда каждый раз при походах в магазины.
Для удобства можно скачать специальные мобильные приложения, которые помогаютвестибюджет в смартфоне.
Мало составить бюджет, нужно ему следовать. Избавьтесь от спонтанных покупок, ставьте долгосрочные и краткосрочные финансовые цели. Давно хотите расширить жилплощадь, купить автомобиль, поехать на отдых зарубеж? Впишите это в свою таблицу, откройте новый депозит с названием, отражающим вашу конечную цель. К примеру, «Квартира», или «Отдых на Майами». И откладывайте деньги.
Читайте больше литературы на тему благосостояния и личностного роста, саморазвития. Достичь финансовой свободы невозможно без личностного развития и финансовой самодисциплины. Даже маленький, но положительный результат ваших усилий будет мотивировать вас еще больше, и у вас не будет сомнений в правильности осознанного выбора, а в финансах будет царить полный порядок!
Қыс шанаңды жаз сайла, немесе қаржы мәселесінде тәртіпті қалай ретке келтіруге болады?
Тәртіп барлық жерде, әсіресе қаржы мәселесінде маңызды. Сондықтан қаржылық жоспарлау сияқты құралды елемеуге болмайды.
Бюджет жүргізудің артықшылықтары туралы Fingramota.kz үнемі еске салып отырады. Есеп жүргізудің артықшылықтары даусыз нәрсе. Ең бастысы – өзіңнің қаржылық жағдайыңа уақытылы «диагностика» жүргізу.
Сіз қанша табыс табасыз, қайда және неге жұмсайсыз, кредитті өтеуге қанша ақша жұмсайсыз, жинайсыз ба, инвестициялайсыз ба және т.б. – осы сұрақтарға берілетін жауаптарды талдау және сіз қазіргі уақытта немен айналысатыныңызды түсіну керек.
Шартты түрде адамдарды белгілі бір қаржылық бағдарламамен төрт түрге бөлуге болады:
- Ақшаны жұмсағаннан гөрі көп табыс табады, ал қалған ақшаны кейінге қалдырады.
- Тапқан табысынан артық ақша жұмсайды. Қарызбен өмір сүру – бұл дәл осы кісі жайлы.
- Қаншалықты табыс тапса, оны соншалықты жұмсайды. Айлықтан айлыққа дейін күн көреді.
- Ақшаны жұмсағаннан гөрі көп табыс табады, ақшаны жинауға тырысады, алайда көбіне саудаға артық шығындалып, бәрін жұмсап қояды.
Сіз қандай түрге жатасыз?
Көптеген адамдар соңғы үш нұсқаны таңдайды. Егер сіз №2 тармақты таңдасаңыз, онда сіздің қаржыңызда бейберекеттік айқын болады. Егер сіз №1 тармақты таңдасаңыз, сізді құттықтауға болады – сіз пайдалы қаржылық әдетті қалыптастыра алдыңыз. Алайда, өзіңіздің қаржылық ақша ағыныңызды барынша көрнекті түрде көру үшін өз шығындарыңызға тексеру жүргізу артық болмайды.
Өз бюджетіміздің суретін салайық
Егер сіз өз қаражатыңызды шындап тәртіпке келтіру жөнінде шешім қабылдасаңыз, онда оны әдетке айналдыру керек. Яғни, өз табысыңыз бен шығыныңызды жазып отырыңыз. Қағазда немесе компьютерде кесте түрінде түсіруіңізге немесе арнайы мобильдік қосымшаны көшіріп алуыңызға болады.
Бұл кестеде ай сайынғы кірістер мен шығыстардың болжамды есебі ұсынылған.
Сонымен, «Кірістер» бағанында – орташа мәнді анықтаңыз. Бұған еңбекақы, әртүрлі қосымша жұмыстар, стипендия, жәрдемақы және т.б. кіреді.
Тағы бір баған – «Міндетті шығыстар». Азық-түлік, дәріхана, пәтерақы, кредиттер, салықтар, білім беру курстары – осының бәрі сіздің қажеттілігіңізге жұмсалатын шығындар…
Мысалы, сіздің ай сайынғы кірісіңіз 150 мың теңгені құрайды. Сіздің барлық міндетті ай сайынғы шығындарыңыз 70 мың теңгені құрайды. Бұл соманы келесі айда шығыстар бағанында көрсетуге асықпаңыз, себебі тоқсандық, жылдық шығындар да бар емес пе, мысалы, көлік құралдарын техникалық тексеру және автокөлік құралдарын сақтандыруды ресімдеу, мүлік және жер салығы, коммуналдық қызметтер (қыс мезгілінде берілетін жылу үшін). Өз шығыстарыңыздың толық көрінісін көру үшін барлық бір жыл ішінде жұмсалатын шығындарды есептеп, содан кейін соманы айға бөлуді ұсынамыз. Бұл өте ыңғайлы, себебі арнайы бір мақсатқа арнап, ай сайын жинаған ақшаңызды қажет болған жағдайда пайдалана аласыз. Есептесулерден кейін ай сайынғы шығындар 90 мың теңгені құрады делік. Біз бұл соманы «Міндетті шығыстар» бағанына енгізетін боламыз.
Қаржылық жоспарлаудың басты мақсаттары – қаржыдағы тәртіпті қалпына келтіру, өмірдегі тепе-теңдікті табу және өзіңіз бен айналаңыздағы әлеммен үйлесімді өмір сүру. Сондықтан «Демалыс және ойын-сауық» бағаны қажет. Егер сізде бос ақша көбірек болса, онда шығындардың осы бөлігіне көбірек ақша қалдыруға болады. Кімнің табысы мол болса, сол соншалықты жақсы демалады.
Егер сіз борыштық құрдымға кетсеңіз, ерекше жағдайға жол беріледі. Кредиттер және басқа да міндеттемелер, өкінішке қарай, біздің өмірді қабылдауымызға көлеңке түсіреді және жеке әрі қаржылық дамуымызға кедергі келтіреді. Сондықтан ойын-сауықтан уақытша бас тарта отырып, ақшаның көп бөлігін кредитті өтеуге бөлген орынды. Кредиттер «Міндетті шығыстар» бағанына кіреді.
Қалған соманы «конверттер бойынша» бөлген дұрыс, мәселен, ақшаның көбеюі үшін депозитке және банктік шотқа немесе оларды кез келген сәтте алуға мүмкін болатындай картаға салу.
Бөлуге қатысты барлығы дара болады және кірістердің, сол сияқты шығыстардың мөлшеріне де байланысты.
Бюджет қалай болуы тиіс?
Бірінші кезеңде алынған деректер негізінде бюджетті жасауға кірісуге болады. Жоспарлау негізінде жеке қаржыны ұйымдастырудың көптеген тәсілдері бар. Бұл қаражатты қатаң түрде кестелер бойынша немесе «ыдыстар бойынша», конверттер бойынша және т.б. бойынша бөлу. Бұны шығармашылық тұрғысынан әрі пайдаланушының ұстанымына қарай қолдануға болатындығын айтқымыз келеді. Жеке немесе отбасылық бюджетті дүкенге әр кіргеніңізде қиналып қарайтындай күрделі бухгалтерлік балансқа айналдыруды ешкім мәжбүрлемейді.
Қолайлы болу үшін арнайы мобильдік қосымшалар көшіріп алуға болады, олар бюджетті смартфонда жүргізуге көмектеседі.
Бюджетті жасау аздық етеді, оны сақтап, сонымен жүру қажет. Аяқ асты сатып алулардан арылыңыз, алға ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді қаржылық мақсаттар қоя біліңіз. Бұрыннан баспанаңызды кеңейтуді, автомобиль сатып алуды, шетелге демалысқа баруды ойлаған болсаңыз?Мұны кестеңізге жазыңыз, сіздің түпкілікті мақсатыңызды көрсететін атпен депозит ашыңыз. Мәселен, «Пәтер», немесе «Майамидегі демалыс». Ақша жинаңыз.
Әл-ауқат және жеке өсу, өзін-өзі дамыту тақырыбындағы әдебиеттерді көп оқыңыз. Жеке дамымай және қаржылық тұрғыдан өз-өзіңізді тәртіпке салмай қаржылық еркіндікке қол жеткізу мүмкін емес. Аз да болса, алайда тырысуыңыздың оң нәтижесі сізді одан әрі ынталандыратын болады және дұрыс таңдау жасағандығыңызға күмән келтірмейтін боласыз, ал қаржылық тұрғысынан толық тәртіптілікке жетесіз!
Алматы облысының әкімдігі әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-мен меморандумға қол қойды
«Білім саласындағы екіжақты ынтымақтастық Алматы облысының ішкі саясат басқармасы мен ҚазҰУ жаңа білім беру технологиялары институты арасында қол қойылған келісім аясында жүзеге аспақ»,- деп хабарлайды «JETISÝ MEDIA».
Жыл басында Алматы облысы әкімінің орынбасары Батыржан Байжұманов Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ ректоры әл-Фараби Ғалымқайыр Мұтановпен іскерлік кездесу өткізіп, білім беру және қазіргі заманғы ғылыми технологиялардың өзара әрекеттестігі мәселелерін қарастырған.
Ал осы күнгі келісім Қазақстандағы белді ЖОО жетекшілігімен қолға алынып отыр.
«Бұл келісімшарт екі тараптың да мамандарына алға қойған мақсаттарды жүзеге асыруға, қызметкерлердің біліктілік деңгейін арттыруға, сондай-ақ, адами капиталға үлес қосуға мүмкіндік береді», - деп атап өтті жаңа білім беру технологиялары институтының директоры Әсел Мусинова.
ҚазҰУ келісімде айтылған бағдарламалардың бірі – «Coursera» ауқымды онлайн білім беру платформасы.
«Coursera – бағдарламасы онлайн білім беруде соңғы жылдары жоғары рейтингке ие болған. Негізін Стэнфорд университетінің компьютерлік ғылымдар саласының профессорлары Эндрю Ын және Дафной Келлер қалаған. Бұл бағдарламаның аясында білім беру материалдарын тегін онлайн-курс түрінде интернетте жариялауға болады» - дейді ҚазҰУ ахуалдық басқару орталығы директорының орынбасары Ернар Оңалбеков.
Осылайша, әкімдік ішкі саясат басқармасы мен оның ведомство-аралық ұйымдарының қызметкерлерін қолда бар дағдылармен кемелдендіруге ниет білдірді.
Екі жақ та Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың әлемдік, жетекші ЖОО стратегиялық әріптестікті дамыту туралы айтқан мемлекеттік саясатын ұстанып отырғанын атап өткен жөн. Алматы облыстық ішкі саясат басқармасының басшысы Рустам Алидың айтуынша, екі жақта білімнің сапасы мен оның нәтижесіне үлкен көңіл бөлуде.
«Елбасы Н. Ә. Назарбаев «Ұзақ жолдың негізі – ғылым мен білім. Өйткені, халықтың жоғары білім деңгейі кез келген елдің бәсекеге қабілетті артықшылығы болып табылады»,– деді басқарма басшысы.
Естеріңізге сала кетсек, «Coursera» жобасы әртүрлі білім салалары бойынша курстар жариялап, жүйеге кіргізетін университеттермен серіктестік жүргізеді. Онлайн білім аясында, тыңдаушылар курстан өтіп, «Coursera» сайтында тесттер мен емтихандарды тапсырады. Айта кету керек, 2017 жылдың ақпан айында «Coursera» сайтына 24 миллион пайдаланушы тіркелген. Оның ішінде, 160 мамандандыру, 149 білім беру мекемелері де бар. Бұл бағдарлама қызметтің барлық қажетті салалары бойынша халықаралық сертификаттар алуға мүмкіндік береді және бәсекеге қабілетті арттыруға көмектеседі.
Сапалы жұмыс – өркендеу кепілі
Бүгінгі таңда мемлекет басшысы Қ.Тоқаевтың тапсырмасы аясында ауданымызда тұрғындарды осынау қиын-қыстау кезеңде жұмыспен қамту үшін аудан аумағында 106 нысан бағдарламаға қосылып, жол жөндеу, әлеуметтік маңызды объектілердің құрылысы, ағымдағы және күрделі жөндеу, су құбырларын, электр желілерін жаңғырту мен жарықтандыру сияқты бағыттарға 11,5 млрд теңге бөлініп отыр. Нәтижесінде, 2000-нан астам жұмыс орны ашылып, «Жұмыспен қамтудың жол картасы» арнайы бағдарламасы аясында аудандық жұмыспен қамту орталығы арқылы 1000-нан астам азаматты жұмыспен қамту жоспарланған.
Алматы облыстық қоғамдық кеңесінің ағымдағы жылдың 11 мамырдағы шешімімен «2020 жылға арналған жұмыспен қамтудың жол картасын» жүзеге асыру барысын қоғамдық бақылау бойынша Алматы облысының комиссиясы бекітілген еді. Оның негізінде Еңбекшіқазақ ауданының мәслихат депутаттары мен қоғамдық кеңес мүшелерінен тұратын 7 жұмыс тобы жақында 106 нысанның жұмысымен танысып, талдау жасады.
Есік қаласы бойынша мәдениет үйінің күрделі жөндеу, 1500 орындық жаңа мектеп құрылысы, Абай, М.Мәметова, Р.Тоқатаев және 15-тен астам көшелер күрделі, орташа және ағымдағы жөндеу жұмыстармен аудандық мәслихат хатшысы Бекет Ахметов, «Нұр Отан» партиясы аудандық филиал төрағасының бірінші орынбасары Қуат Байғоджаев бастаған топ танысып қайтты.
Сапар барысында Бекет Төлегенұлы анықталған кемшіліктерге тоқталып өтті. Атап айтсақ, жұмыспен қамту орталығы арқылы жолданған азаматтарға бақылау жасалынбаған. Аудандық мәдениет үйінің күрделі жөндеуіне жалпы жос-пар бойынша кезең-кезеңімен 85 адам жұмыспен қамтылу керек. Бірінші кезеңге мердігердің айтуынша, 14 адам алу қажет болған, бірақ бүгінгі таңда орталық арқылы тек 6 адам жолданған болса, оның 4-еуі жұмысқа шықпаған. Осыған ұқсас жағдайлар барлық нысандарда орын алып отыр. Жолданған азаматтардың бір бөлігі төленетін жалақының аздығынан жұмыстан бас тартса, кейбіреулері мүлдем жолдама алған күннен бастап жұмысқа келмеген. Бұл өз кезегінде жұмыс берушілердің бекітілген кесте бойынша жұмыс істеуіне кері әсер етуде.
Сонымен қатар, Есік қаласы бойынша жол жөндеу жұмыстары жүргізіліп жатқандығына қарамастан көлік қозғалысы көбейген. Әсіресе, ХҚКО ашылғалы бері Абай көшесінің бойында кептеліс қайта басталған. Ол жөндеу жұмыстарына кері әсер етіп отыр. Осыған орай орташа және күрделі жөндеу жұмыстары жүргізіліп жатқан көшелерді жабу туралы ұсыныс енгізілді.
Алдағы уақытта Р.Тоқатаев көшесінде, Алтын адам аллеясында (жаяу жүргіншелер жолағы) басталатын орташа жөндеу жұмыстарының барлық техникалық талаптарға сәйкес жүзеге асырылуын, жұмысы аяқталып қалған М.Мәметова көшесінде барлық талаптардың сақталуын қамтамасыз ету қажеттігі туралы да бірқатар ескертулер жасалынды.
Жаңадан жасалған көшелерде бей-берекет қазу, өз бетінше кедергі жолақтарын (лежачие полицейские) салудың алдын алудың да маңыздылығын атап өтті. Аталаған көшелерді қазу жұмыстарын жүргізу, су құбырын өткізу немесе өзге де жол жабындысын бұзуға әкеп соғатын іс-әрекеттерді тек заң талаптарын сақтай отырып, тиісті әкім аппараты мен аудандық тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және тұрғын үй инспекциясы, жолаушы көлігі және автомобиль жолдары бөлімдерінің хабардар ете отырып, олардың рұқсатымен іске асыру керектігі, осы бағыттағы шараларды күшейтуді тапсырды.
Рейд соңында топ мүшелері Есік қаласында салынып жатқан 1500 балаға арналған жаңа мектептің құрылыс барысымен танысты. Туындап отырған мәселелер бойынша Бекет Ахметов пен құрылыс жұмыстарына жауапты мердігер «BI Group» компаниясының аталған аумаққа жауапты өкілі тұрғындармен түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, олар-дың сауалдарына жауап берді. Тұрғындар негізінен көпжылдық ағаштардың кесілуі, жолдың қалыпқа келтірілуі, мектеп ғимарат мен көпқабатты үйлердің арасында сақталатын ара-қашықтықтың сақталуына байланысты шағымданды. Жобаға сәйкес, құрылыс жұмыстары аяқталысымен мектеп ғимаратының аумағы абаттандырылып, жаңа көпжылдық ағаштар отырғызылатын болады. Көлік құралдарының кедергісіз қозғалысын қамтамсыз ету мақсатында жаңадан асфальт төселеді.
Сардарбек НҰРАДИН
ҚР еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министрі тағайындалды
ҚР Үкіметінің Қаулысымен Серік Жамбылұлы Шәпкенов ҚР еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министрі қызметіне тағайындалды. Бұл туралы ҚР Премьер-Министрінің баспасөз қызметі хабарлайды.
С. Шәпкенов 1979 жылы Батыс Қазақстан облысы Қаратөбе ауылында туған. Батыс Қазақстан мемлекеттік университетін «экономист-математик» мамандығы бойынша бітірген.
Еңбек жолын 2000 жылы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінде оқытушы болып бастады. Түрлі жылдары Батыс Қазақстан облысы әкімінің аппараты құрылымында жұмыс істеді.
2012-2015 жылдары Батыс Қазақстан облысы әкімінің бірінші орынбасары болды.
2015-2016 жылдары — ҚР Президенті Әкімшілігінің Мемлекеттік бақылау және аумақтық ұйымдастыру жұмысы бөлімінің мемлекеттік инспекторы.
2016-2018 жылдары — Атырау қаласының әкімі.
2018 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін Атырау облысы әкімінің бірінші орынбасары болды.
Мемлекеттік рәмізді қорлайтындарға қандай жаза қолданылады
Қазақ елінің тәуелсіздігі мен дербестігін, егемендігін бүкіл әлемге паш ететін рәміздері - Туы, Елтаңбасы және Әнұраны. Мемлекетіміздің мызғымас негіздерінің бірі саналатын бұл құнды белгілерімізбен халқымыздың сан ғасырлық арман-тілегі, мұқалмас рухы мен қаһармандығы астасып жатыр.
Осы құндылықтарымыз жайында ҚР Тұңғыш Президенті - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев бір сөзінде: «Біз тәуелсіздікке аңсап, зарығып жеттік. Енді сол тәуелсіздіктің қасиетті белгілерін де ерекше қадірлеуіміз, қастерлеуіміз керек. Әр азамат Қазақстанның Туын, Елтаңбасын, Әнұранын тұмардай қасиет тұтуы қажет. Елдігіміздің сыналатын бір тұсы - осы», - дегені есте.
Ендеше, осынау құндылықтарымызды қаншалықты қастерлеп жүрміз? Туымызға, Елтаңбамызға, Әнұранымызға құрметіміз қандай?! Әрине, қоғам болғаннан кейін ішінде ала да, құла да болады. Айталық, күні кеше ғана орта мектепті бітіріп, 11 жылдық еңбегі сіңген мұқабасында Мемлекеттік Елтаңбамыз бар аттестаттарын қоқыс жәшігіне лақтырып кеткен үш жасөспірімнің жөнсіз әрекеті әлеуметтік желіге тарап, қоғамның ашу-ызасын тудырған болатын. Сәл кейін дәл сол үш жасөспірімнің жасаған қылықтары үшін кешірім сұраған видеосы да тараған-ды.
«Құрметті барша қазақстандықтар, ұстаздарымыз, балалықпен жасаған қателігіміз үшін кешірім сұраймыз. Білім туралы аттестат біздің болашағымыздың құжаты екенін түсінеміз, сезінеміз. Біз өзіміздің Елтаңбамызды құрметтейміз, сыйлаймыз. Балалықпен жасаған ісімізге өте қатты өкінеміз», – деген еді олар.
Статистика сөйлейді
Бүгінгі рәміздер күніне орай және жоғарыда атаған жасөспірімдердің қылығын саралау мақсатында мемлекеттік құндылықтарымыздың қадірін түсінбей, аяқасты ететіндердің санын білмек болып ҚР Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу комитетінің ақпараттық сервисіндегі статистикалық мәліметтерге жүгінген едік. Ондағы жаңартылған деректерде осы жылдың алғашқы екі айында еліміздің мемлекеттік рәміздерін қорлау дерегі тіркелмегенін көрсетіп тұр. Сондықтан өткен жылғы статистиканы да сүзіп қарап шықтық. Қарап шықтық та, жиі болмаса да мемлекеттік рәміздерімізді қорлайтындардың бар екенін байқадық. Мәселен, сервисте келтірілген деректерге сәйкес, 2019 жылдың қаңтар, ақпан, наурыз, сәуір, мамыр айларында ай сайын мемлекеттік рәмізімізді қорлаудың бір-бірден дерегі тіркеліп отырған екен. Ал маусымнан бастап қазан айына дейінгі аралықта оғаш қылық танытып, істі болғандар жоқ. Алайда қараша мен желтоқсанда мемлекеттік рәмізімізді аяқ асты еткендерге қатысты екі-екіден дерек тіркелген.
Жүгенсіздерге заң не дейді?
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексiнің 372-бабына сәйкес, Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздерін қорлағандар 2 мың айлық есептiк көрсеткiшке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына немесе 600 сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге немесе сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады. Сонымен қатар еліміздің Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 354-1-бабына сәйкес, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туын, Мемлекеттік Елтаңбасын және олардың бейнелерін заңсыз пайдалану, сондай-ақ ҚР заңнамасының талаптарын бұза отырып, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимнін пайдалану және орындау екі жүз айлық есептiк көрсеткiш мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
Мемлекеттік Ту, Елтаңба және Әнұранды пайдалану тәртібі қандай?
Еліміздің 2007 жылдың 4 маусымында қабылданған «Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері туралы» Конституциялық заңына сәйкес, Қазақстан Республикасының Президенті Резиденциясының, Парламентінің, Сенат пен Мәжілістің, Үкіметтің, министрліктердің, Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін мемлекеттік органдардың, олардың ведомстволары мен аумақтық бөлімшелерінің, Конституциялық Кеңестің, Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты мен жергілікті соттарының, жергілікті өкілді және атқарушы органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, мемлекеттік ұйымдардың ғимараттарында, сондай-ақ Қазақстан Республикасы елшіліктерінің, халықаралық ұйымдардағы тұрақты өкілдіктерінің, сауда өкілдіктерінің, шетелдегі басқа да ресми мекемелерінің, шетелдегі мекемелерінің басшылары резиденцияларының ғимараттарында және сол мемлекеттің протоколдық практикасына сәйкес көлік құралдарында, сонымен қатар аталған лауазым тұлғаларының кабинеттерінде ұдайы тігіліп тұруы тиіс. Ғимараттарға тұрақты тігілген Мемлекеттік Туға тәуліктің қараңғы мезгілінде жарық түсіп тұруы қажет. Мемлекеттiк Тудың бейнесi Қазақстан Республикасы мемлекеттік наградаларының, Ұлттық Банк банкноттары мен монеталарының элементі немесе геральдикалық негізі ретінде пайдаланылуы мүмкін. Ұлттық аза тұтуға байланысты Мемлекеттiк Ту ұлттық аза тұту мерзiмi ішінде тутұғыр биiктiгiнiң жартысына дейiн төмен түсiрiледi.
Мемлекеттік елтаңбамыз да туымызбен қатар тұрады. Мұнан бөлек, ол Қазақстан Республикасының Президенті мен оның Әкімшілігінің, Парламенттің, оның палаталары мен олардың аппараттарының, Қазақстан Республикасының Парламенті палаталары Бюроларының, Үкіметтің және Премьер-Министр Кеңсесінің, министрліктердің, Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін мемлекеттік органдардың, олардың ведомстволары мен аумақтық бөлімшелерінің, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің, Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты мен жергілікті соттарының, Қарулы Күштердің құрамаларының, әскери бөлімдерінің, бөлімшелері мен мекемелерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың, жергілікті өкілді, атқарушы органдардың және өзге де мемлекеттік ұйымдардың мөрлері мен құжаттарының бланкілерінде болады. Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Парламентінің, Үкіметінің, Конституциялық Кеңесінің және Жоғарғы Сотының ресми басылымдарында; Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің банкноттары мен монеталарында, Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздарында; Қазақстан Республикасының азаматтарына берілетін жеке куәлікте, туу туралы куәлікте, паспортта және өзге де паспорттарда, мемлекеттік органдар мен мемлекеттік ұйымдар қызметкерлерінің қызметтік куәліктерінде; Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасына орнатылатын шекара бағаналарында қолданылады.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимні Қазақстан Республикасының Президенті қызметке кіріскен кезде - ол ант бергеннен кейін; Қазақстан Республикасы Парламенті сессияларының ашылуы және жабылуы кезінде; Қазақстан Республикасының ұлттық және мемлекеттік мерекелеріне, сондай-ақ өзге де салтанатты іс-шараларға арналған жиналыстар мен мәжілістердің салтанатты ашылуы кезінде; теле-, радиоарналар эфирге шыққан кезде тәулiк сайын, олардың хабар таратуы басталғанда және аяқталғанда; Қазақстан Республикасы халқының өміріндегі аса маңызды тарихи оқиғаларды атап өту құрметіне ескерткіштерді, монументтерді, құлпытастарды және басқа да ғимараттарды ашу кезінде; Қазақстан Республикасының ұлттық (құрама) командасы қатысатын спорттық іс-шаралар өткізілген кезде және басқа да кездерде орындалады.
Мемлекеттік Гимн көпшілік алдында орындалған кезде қатысушылар оны орнынан тұрып айтады (тыңдайды), бұл ретте Қазақстан Республикасының азаматтары оң қолын жүрек тұсына қояды. Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары мен өзге де ұйымдары шет мемлекеттер аумағында іс-шаралар өткізген кезде Мемлекеттік Гимн Конституциялық заңға, сондай-ақ сол мемлекеттің заңнамасы мен протоколдық практикасына және жергілікті салт-дәстүрге сәйкес орындалады. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туын салтанатты жағдайда көтеру және тігу кезінде Мемлекеттік Гимн орындалады, бұл ретте қатысушылар жүздерін Туға қарай бұрады. Мемлекеттік Гимнді оркестр, хор, оркестр мен хор орындайды не ол өзге де вокалдық және аспаптық түрде орындалады. Бұл ретте дыбыс жазу құралдары пайдаланылуы мүмкін. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимнін ықшамдап орындауға жол беріледі. Мемлекеттік Гимн бекітілген мәтіні мен музыкалық редакциясына дәлме-дәл сәйкестікпен мемлекеттік тілде орындалады. Оның мәтіні мен музыкалық редакциясын басқа музыкалық шығармалардың және өзге де өнер туындыларының негізі ретінде пайдалануға болмайды.
"ДВК" и "Көше партиясы" - экстремистские организации
Толығырақ ...
Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Комсомольская правда» газетіне берген сұхбаты: ЕАЭО келешегі, Байқоңырдың болашағы, Қытаймен ынтымақтастық және басқа да өзекті мәселелер туралы
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев ресейлік «Комсомольская правда» басылымына берген сұхбатында Еуразиялық Экономикалық Одақ келешегі, Байқоңыр болашағы, «Астық саласындағы ОПЕК» сияқты мәселелерге қатысты пікірін білдірді. ҚазАқпарат Мемлекет басшысының «Комсомольская правда» басылымына берген сұхбатының қазақ тіліндегі аудармасын ұсынады.
− Жүргізілген сауалнамаларға сәйкес, Ресей азаматтары Беларусь пен Қазақстанды ең жақын достас елдер деп санайды. Ал Қазақстандағы мұндай сауалнамалар жайында не айтуға болады?
− Біздің елдің азаматтары үшін Ресей ең жақын мемлекет және солай болып қала береді. Екі халық арасындағы өзара сенім мен түсіністік ғасырлар бойы қалыптасты. Қиын-қыстау кезеңдерде біз әрдайым бірге болдық. Ресей мен Қазақстанның көптеген азаматын туыстық, достық және кәсіби байланыстар біріктіреді.
Ресеймен арадағы қарым-қатынастарымыздың жақсы екенін жүргізілген әлеуметтік сауалнамалардан да анық көруге болады. Ұзақ жылдар бойы қазақстандықтардың сіздің мемлекетіңізге деген сенім деңгейі 75 пайыздан түспеген екен. Бұл – жоғары, ең маңыздысы – тұрақты көрсеткіш. Біздің қоғам Ресейді стратегиялық серіктес және одақтас деп қабылдайды.
− Қазақстан, мәселен, Ресей мен Беларусь сияқты Одақтас мемлекеттің құрамына кіруі мүмкін бе? Мұндай Одақтас мемлекетке бірыңғай валюта, кеден, Бірыңғай парламент қажет бола ма? Әлде біздің бағытымыз Еуразиялық экономикалық одақты қандай да бір «Шығыс Еуроодағына» айналдыру ма? Бұл қаншалықты мүмкін? 10-20 жылдан кейін қандай болады деп ойлайсыз? Біздің ынтымақтастығымыздың, бірлескен жобаларымыздың қайсысының келешегі зор деп санайсыз?
− Қазақстан Ресеймен және Беларусьпен екіжақты форматта да, интеграциялық бірлестіктер (ЕАЭО, ҰҚШҰ, ТМД) аясында да тығыз жұмыс жүргізіп келеді. Ресей мен Беларусь сияқты Одақтас мемлекеттің құрамына қосылу біздің жоспарымызда жоқ. Жоғарыда аталған ұйымдар аясында интеграцияны одан әрі дамыту басым бағытымыз болып қала береді.
Еуразиялық Экономикалық Одақтың әлеуетін тек экономикалық одақ ретінде күшейтуге мүдделіміз. Кооперациялық байланыстарды дамыту, тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің және жұмыс күшінің ортақ нарығын құру, аталған одаққа мүше мемлекеттердің инвестициялық тартымдылығын арттыру арқылы ЕАЭО-ны жаһандық ауқымдағы тиімді құрылымға айналдыра алар едік.
Бұл бағыттағы жұмыстар жүйелі түрде ілгерілеуде. 2025 жылға қарай ортақ энергетикалық және қаржылық нарық қалыптасады. Әсіресе, цифрлық ықпалдастық перспективалы бағыт болмақ.
Кейде ЕАЭО-да, тіпті ең жоғары деңгейде, қызу пікірталастар болады, бірақ бұл талқылаулар одақты неғұрлым табысты, беделді, тартымды етуге деген ортақ талпынысты білдіреді. Ал оған немқұрайды қарау – анық деградацияның белгісі.
− Нұрсұлтан Назарбаевтың орнына Президент болып сайланған сәтіңізден бері бір жылдан астам уақыт өтті. Бірақ ол үлкен саясаттан кеткен жоқ. Кейбір саясаттанушылар Қазақстанда бір қос билік пайда болды деген пікір айтып жүр.
− Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Назарбаев –қазіргі Қазақстанның негізін қалаушы, ауқымы кең тарихи тұлға. Жақында (6 шілде күні) біз Елбасының 80 жасқа толған мерейтойын атап өтеміз. Әрине, оның еліміз бен халықаралық қауымдастық алдындағы еңбегі жөнінде айтамыз. Біз үшін оның тарихи және саяси мұрасын сақтап қалу маңызды. Бұл Қазақстанның мемлекеттілігін нығайту үшін аса қажет. Сондықтан, менің сайлауалды бағдарламамның алғашқы пункті сабақтастық деп аталды.
Қазіргі күрделі жағдайда Н.Назарбаев менің дағдарыстан жедел шығу, жаңа экономика құрып, азаматтарға материалдық көмек беру жөніндегі бағытыма нақты қолдау көрсетті. Ешқандай қос билік жоқ. Бұл туралы Нұрсұлтан Әбішұлының өзі де бірнеше рет айтты және қоғамды қазіргі Президенттің айналасына бірігуге шақырды.
− Мемлекет – сонда өмір сүріп жатқан халықтардың отбасы. Қазіргі уақытта Қазақстанда қанша орыс тұрады және олардың құқықтары қаншалықты қорғалған?
− Біздің пікірімізше, этносаралық келісім – ішкі саяси тұрақтылықтың маңызды факторы. Онсыз елдің орнықты дамуы мүмкін емес. Қазақстан – Ресей тәрізді көпұлтты мемлекет. Мен мұны үлкен стратегиялық артықшылық деп санаймын. Біз «Бірлік – саналуандықта» қағидатын ұстанамыз.
Шын мәнінде, қазақстандықтар этникалық шығу тегіне қарамастан, өздерін бірыңғай халық, біртұтас ұлт санайды. Қазақстанда «аз ұлттар» деген түсінік жоқ. Қазақстанда 3,5 миллионнан астам орыс тұрады. Жалпы халық саны бойынша олардың үлесі шамамен 19% құрайды. Елімізде тұратын орыстар біздің халқымыздың ажырамас бөлігі саналады және барлық құқықтарға ие.
Жақында шетелдік аналитикалық материалдардың бірінен «Қазақстандағы орыс диаспорасы» деген сөзді көзім шалып қалды. Шындыққа қайшы келетін мұндай сөздерді мүлдем қолданбау туралы өзіміздің идеологтар мен сарапшыларға ескерттім. Орыстар – біздің халқымыздың бір бөлігі. Олар Қазақстанның қалыптасуына, дамуына зор үлес қосты. Оны ұмытуға болмайды.
Көптеген орыс есімдері біздің тарихымызда алтын әріппен жазылған: Григорий Потанин, Павел Зенков, Евгений Брусиловский, Александр Затаевич, Александр Бараев, Сергей Луганский, Иван Шухов, Иван Панфилов, Иван Павлов, Николай Макиевский. Бұлардан бөлек, басқа да көптеген азаматтар бар. Олар – Қазақстанның мақтанышы. Геннадий Головкин, Александр Винокуров, Ольга Рыпакова секілді қаншама атақты спортшыларымыз әлемнің спорт ареналарында Қазақстанның намысын қорғап, абыройын асқақтатып жүр.
− Ресей мен Қазақстан – әлемдегі ірі астық өндіруші әрі экспорттаушы елдер. Бағаны үйлестіру үшін «Астық саласындағы ОПЕК» құру бастамасына қалай қарайсыз?
− Ресей мен Қазақстан әлемдегі бидай экспорттаушы елдердің алғашқы ондығына кіреді. Әлемдік бидай экспортындағы біздің үлесіміз 3% құрайды. ОПЕК-тің шешімдері мұнай бағасының қолайлы болуына қол жеткізу үшін өндіріс көлемін тежеуге бағытталғаны белгілі. «Астық саласындағы ОПЕК» құру астық нарығының тұрақтылығын қамтамасыз етуге және астықтың бағасына қатысты саясатты үйлестіруге бағытталған қызықты бастама болуы мүмкін.
Дегенмен, астық нарығының өз ерекшелігі бар. Ауа райы мен егін түсімі бағаға елеулі ықпал етеді. Қазақстанды қоса алғанда, бірқатар елдің теңізге тіке шыға алмауына байланысты нақты сауда-саттық шектеулер болады. Мұндай шекті бағалардың енгізілуінен аталған елдер зардап шегуі мүмкін. Содан кейін мұндай картель құру барысында астық өндірісі шағын мемлекеттердің мүдделерін ескеру керек. Сондай-ақ «Астық саласындағы ОПЕК» құру ісінде оның ДСҰ стандарттарына сәйкес келуін де ойлану қажет. Дегенмен, осы тұжырымдаманың өзі мүдделі мамандардың талқылауына әбден лайық.
− Бір жыл бұрын «Комсомольская правда» газетінің арнаулы тілшісі Дмитрий Стешин Қазақстанды аралап жүріп, Сіздің еліңіздегі орыс азаматтармен сөйлесіпті. Сонда олардың көпшілігі елді мекендердің атауын өзгерту белең алғанын, билік органдарына қызметке тұру барысында славян жұртшылығы өкілдерінің қандай да бір қиындықтарға тап болатыны секілді тенденцияларды атап өтіпті.
– Тұтас елді мекендердің атауын жаппай өзгерту жүріп жатқан жоқ. Бірқатар елді мекендер мен көшелердің байырғы атаулары қайтарылып жатыр. «Тепловозная», «Приканальная» секілді Совет дәуірінен қалған және жергілікті тұрғындар арасында танымал емес, үндеспейтін атаулар, топонимдер тарих қойнауына жіберілді.
Әрбір атауды өзгерту алдында түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, тарихи негіздеме, сауалнамалар мен жиналыстарда айтылған азаматтардың пікірлері ескеріледі. Билік орысша атаулардың бәрін алып тастауды мақсат етпейді. Жақында ғана Қарағандыда Григорий Потанин мен Александр Затаевич көшелері пайда болды. Мемлекеттік қызметке тұрғысы келетіндерді кемсіту туралы пікірмен де келісе алмаймын. Бүгінде славян және өзге де этникалық топ өкілдері үкіметтік мекемелерде, Парламентте және мәслихаттарда қызмет етіп отыр. Орыстар шағын және орта бизнесті, өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығын дамытуға елеулі үлес қосуда. Конституция бойынша орыс тілі мемлекеттік органдарда ресми түрде қолданылады.
− Екінші жағынан алып қарасақ, Қазақстандағы орыстар негізінен солтүстік және шығыс өңірлерде шоғырланған. Кейбір сарапшылар Қазақстанда Қырым немесе Донбасс сценарийінің қайталануы туралы «болжам жасап жүр».
− Жалған сарапшылардың мұндай болжам жасауына ешқандай негіз жоқ. Бәлкім, мұның бәрі Қазақстандағы жағдайды тұрақсыздандыруға және мемлекеттеріміз арасындағы тату көршілік, одақтастық қатынастарды бұзуға бағытталған болуы мүмкін. Мұндай болжамдарды тек біліксіз, өзгелердің көлеңкесіне жасырынатын адамдар ғана айтуы мүмкін.
− Қазақстанда кириллицадан латын әліпбиіне көшу процесі жүріп жатыр. Біздің көпжылдық ортақ тарихымызды, мәдени-рухани жақындығымызды ескерсек, бұл Ресейде белгілі бір деңгейде алаңдаушылық тудырып отыр...
− Бұл үдерісті біздің Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаев «Рухани жаңғыру» тұжырымдамасы аясында көтерді. Ол латын қарпіне көшудің тек қазақ тіліне қатысты екенін, орыс тілінің жағдайына әсер етпейтінін бірнеше рет мәлімдеді.
Жаңа технологиялардың жедел енгізілуіне байланысты жаһандық ақпараттық кеңістік те қарқынды түрде өзгеріп келеді. Негізгі ақпараттар латын графикасына негізделгендіктен, біздің балаларымыз жаңа жағдайға бейімделуі керек.
Қазақ әліпбиін жаңғырту қазақ тілінің коммуникациялық мүмкіндіктерін арттыру ниетінен туындаған.
Сонымен қатар біз Орталық Азия мемлекеттерінің тәжірибесін ескере отырып, латын қарпіне біртіндеп көшеміз. Қолдан жеделдетуге жол берілмейді. Себебі, мұнда кириллицадан латынға жай ғана көшу емес, қазақ тілінің орфографиясын қайта құру жөнінде айтылып отыр. Одан бөлек, қазақ әдебиетінің классиктерінің барлық маңызды еңбектері кириллицада жазылғанын, көптеген қазақ ұрпақтарының кирилл әліпбиінде білім алғанын және қазір де оқып жатқанын естен шығаруға болмайды. Асығыс қадам жасау мұндай үлкен іске зиянын тигізіп, шалыс бастыруы мүмкін. Сондықтан бұл мәселені ақылға салып, парасаттылықпен шешу керек.
− Қазақстан салық саясаты және мемлекеттің бизнеспен қарым-қатынасы саласында алдыңғы қатарлы елдің бірі болып отыр. Кезінде Ресеймен бірге «Совет шинелінен» шыққан өзге де ТМД елдері үлгі аларлықтай Қазақстанның экономикалық жүйесінің мықты тұстары қандай?
− Салық жүктемесін жеңілдету, бұл – Қазақстанның да, Ресейдің де алдына қойып отырған стратегиялық мақсаты. Бұл – экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттырып, инвестициялық ахуалдың тартымдылығын қамтамасыз етудің маңызды факторы.
Қазақстандағы салық мөлшерлемесі ТМД елдерімен салыстырғанда төмен. Бұл жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың табыстарына салынатын салықтарға, қосымша құн салығын, жеке тұлғалардың табыс салығын қамтиды. Сонымен қатар, Қазақстан мен Ресейдің салық жүйесі көптеген дамыған елдерге қарағанда біршама оңтайлы, ең алдымен, ол шағын және орта бизнесті қолдауға бағытталған.
Кәсіпкерлердің қазынашылық органдарымен байланысының минималды деңгейде болуы – біздегі салық жүйесінің артықшылығы. Салықтық әкімшілендіру рәсімдерін ақпараттық жүйе арқылы жүзеге асыруға болады және бұл қажетті шара. Қазақстандағы салық органдарына кәсіпкерлік қызметке араласуға заң бойынша тыйым салынған.
Салықтың арнайы режимдерін қоса алғанда, кәсіпкерлерге түрлі салық жеңілдіктері ұсынылған. Біз микро және шағын бизнес субъектілерін үш жылға табыс салығын төлеуден босаттық, салықтық тексеру жүргізуге мораторий де жарияланды.
− Ал Қазақстан Ресейдің қандай тәжірибесін үйренгісі келеді?
− Ресейдің кедендік операцияларды цифрландыру және салықтық әкімшілендіру ісіндегі айқын жетістігін көріп отырмыз. Кеден органдары адамның араласуын мүлдем дерлік болдырмайтын технологияларды – декларацияларды автоматты түрде тіркеуді және шығаруды енгізді. Осы ретте Қазақстан Ресейдің зияткерлік бақылау-өткізу бекеті моделіне қызығушылық танытып отыр. Салықтық әкімшілендіруді цифрландыру саласында Ресей әлемде жетекші орынға ие. Сіздердің салықтық бақылауды күшейту және үлкен деректер технологияларын қолдану тәжірибелеріңізге де ерекше мән беруге болады.
− Сіздің елде бизнес жүргізу ыңғайлы болғандықтан, ресейлік кәсіпкерлердің өз компанияларын Қазақстанда белсенді тіркеп жатқаны белгілі. Осыған байланысты қазіргі ахуал қандай және ресейлік бизнес Қазақстан экономикасы үшін қаншалықты тиімді?
− Ресей – Қазақстанның негізгі сауда-экономикалық серіктесі. Ресейден Қазақстанға тартылған тікелей инвестиция көлемі 15,7 миллиард долларды құрады. 2019 жылы екіжақты тауар айналымы 2018 жылмен салыстырғанда 6,2% артып, 20 миллиард долларға жуықтады.
Қазақстанда 7 мыңнан астам ресейлік компания мен екі елдің 3,5 мыңға жуық бірлескен кәсіпорындары табысты жұмыс істеп жатыр. Экономиканың басым салаларында бірлескен жобалар белсенді іске асырылуда. Мәселен, 2018 жылы Ресейдің ірі «Полиметалл» компаниясы инвестиция көлемі 418 миллион доллар болатын «Бақыршық» тау-кен өндіру кәсіпорнын іске қосты. Жалпы құны 6,6 миллиард долларды құрайтын 53 инвестициялық жобаны бірлесіп жүзеге асыру жоспарланып отыр.
Былтыр сәуір айында біз өндірістік кооперация саласындағы бірлескен іс-қимыл бағдарламасын қабылдадық. Ал қазан айында бағдарламаның алғашқы жобасының аясында Қостанайда «Кировец» тракторларын шығару жұмысы басталды. Зауыттың қуаттылығы жылына 500 тракторға дейін жасап шығаруға жетеді.
Біз Ресеймен мұнай-газ, мұнай-химия және басқа да қайта өңдеу үлесі жоғары өнім шығаратын салаларда ынтымақтастықты дамытуға ниеттіміз. Каспий қайраңында теңіздегі мұнай-газ жобалары бойынша ынтымақтастығымыз нығайды. Қазақстан Ресейге стратегиялық серіктес ретінде сенім артады. «Лукойл» компаниясы да біздің елде табысты жұмыс істеуде.
Бұдан бөлек, Қазақстанда инвестициялық жобаларды жүзеге асырып жатқан ресейлік бизнеске қолдау көрсетеміз. Осындай өзара ынтымақтастықтың нәтижесінде өндірісті Қытай мен Орталық Азия нарықтарына шығарамыз деп үміттенеміз.
Биылғы күзде Қазақстан-Ресей форумын өткізу жоспарланған. Онда аймақтық экономикалық ынтымақтастық жөнінде бірқатар шешім қабылданады. Осы мәселеге және екіжақты ынтымақтастықтың тұтас кешеніне ұдайы назар аударып отырғаны үшін Президент Владимир Путинге ризашылық білдіремін.
− Қытайдың Орталық Азиямен қарым-қатынастары қаншалықты тығыз? «Қытай экспансиясы», ҚХР тарапынан төнетін қауіп бар ма?
− Орталық Азия, Қытай және Ресей халықтары ғасырлар бойы бір-бірімен белсенді сауда жасасып, рухани ілім-білімдерін алмасып келеді. Сондықтан Ұлы Жібек жолы аймақтың тарихи символына айналды.
Орталық Азияның геостратегиялық орналасуы мен оның ауқымды әлеуеті әлемдік қауымдастықтың және Қытайдың да назарын өзіне аудартып отырғаны сөзсіз.
«Бір белдеу – бір жол» бастамасы Орталық Азияда тартымды жобаларды қолға алуға мүмкіндік берді. Олардың көпшілігі Азия инфрақұрылымдық инвестициялар банкі мен Жібек жолы қорының көмегімен жүзеге асырылды.
Әрине, «Бір белдеу – бір жолдың» құрлықтық құрамын Қытай мен Еуропаны, Таяу Шығысты байланыстырып отырған Қазақстан және аймақтағы басқа да елдерсіз елестету мүмкін емес. Қытайдан тартылған инвестиция мен екіжақты сауда көлемі тұрақты түрде өсіп келеді. 2018 жылы аймақтың бес еліне жинақталған Қытайдың тікелей инвестициясы 15 миллиард долларға жуықтады. Былтыр Орталық Азияның Қытаймен жалпы тауар айналымы 33 миллиард доллардан асты. Екі тарап та сауда-экономикалық және инвестициялық ынтымақтастықты дамытуға мүдделі. Сондықтан «Қытай экспансиясы» туралы пікір істің нақты жағдайына сәйкес келеді деп ойламаймын.
− Қазақстан мен Қытай арасындағы ынтымақтастықты одан әрі дамытудың келешегі қандай деп ойлайсыз?
− Қытаймен ынтымақтастықты дамытуда Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаев жемісті еңбек етті. Қазіргі уақытта екі мемлекет арасындағы қарым-қатынастар ұзақ мерзімді стратегиялық серіктестік деңгейіне жетті.
Жоғары саяси деңгейдегі байланыстардың оң қарқыны қалыптасты. Былтыр қыркүйек айында Си Цзиньпинмен жүргізілген келіссөздер барысында екі ел арасындағы ынтымақтастықтың басым бағыттарын айқындайтын Бірлескен мәлімдеме қабылданды. Біз халықаралық және аймақтық ұйымдарда (БҰҰ, ШЫҰ, АӨСШК) тығыз жұмыс істейміз.
Қытай – Қазақстанның маңызды экономикалық серіктесі. 2019 жылы екіжақты тауар айналымы 14,5 миллиард долларға жетті.
COVID-2019 пандемиясымен күрестегі ынтымақтастық пен көрсетілген өзара көмекті серіктестік тарихындағы жарқын сәт деп айтуға болады. Қазақстан Уханьға медициналық гуманитарлық көмек жіберді. Телефон арқылы сөйлескенімізде Төраға Си Цзиньпин «Дос басыңа іс түскенде танылады» деген мақалдың дәл осындай сәтте өзекті екенін айтты. Коронавирус толқыны Қазақстанға келгенде Қытай тарапы да дереу гуманитарлық көмек көрсетіп, Қазақстанға білікті мамандар тобын жіберді.
− Қазақстанда АҚШ-тың әскери базасының пайда болуы мүмкін бе?
− Қазақстанда АҚШ-тың әскери базасын салу талқыланып жатқан жоқ және бұл мәселе күн тәртібінде тұрған жоқ. Сонымен бірге, Қазақстан мен Америка Құрама Штаттары арасындағы ынтымақтастық энергетика, инвестиция, технология сияқты стратегиялық салаларда табысты дамып келеді. Біз қарусыздану және ядролық қаруды таратпау мәселелері бойынша ұдайы байланыстамыз. Оған қоса, біз Алматыдағы бұрынғы обаға қарсы институт базасында биологиялық қауіпсіздік саласы бойынша да жұмыс істедік. Бірақ қазір келісімшарттың аяқталуына байланысты америкалықтар зертханадан кетіп, онда тек қазақстандық мамандар бюджет қаражаты есебінен жұмыс істейді. Осы саладағы зерттеулердің өзектілігін ескере отырып, біз ресейлік мамандармен де тығыз ынтымақтастық орнатуға дайынбыз.
− Байқоңырдың қазіргі тыныс-тіршілігі қалай? Адамзаттың ғарышты бағындырудағы басты әлемдік ғарыш айлағының болашағы қандай болмақ? Онда Ресейге орын бар ма?
− Ғарыш саласындағы бірлескен өзара іс-қимылдар мен Байқоңыр қаласын бірлесіп дамыту ісі – Қазақстан мен Ресейдің көпжақты ынтымақтастығының айқын көрінісі.
Ғарыш айлағының тіршілігі мен оның тиімді даму мәселелерін Үкіметаралық комиссия қарастырады. Әсіресе, байланыс, телевизия және ғылыми зерттеулер саласында қолданылатын азаматтық ғарыш аппараттарын құру мәселесіне басымдық беріледі. «Гагарин старты» жобасы бойынша бірлескен жұмыстар атқарылуда. Ғарышқа жол ашқан осы тарихи алаңды жаңғыртуға Қазақстан, Ресей және БАӘ инвесторлары қаражат салуға ниетті. «Бәйтерек» бірлескен жобасының мақсаты – улы отынмен ұшырылатын «Протон» зымыранының орнына экологиялық қауіпсіз тасымалдаушы аппарат ұшыруға арналған зымыран-ғарыштық кешенін құру.
Екі ел экономикасының дамуына айтарлықтай үлес қоса алатын «Байқоңыр» еркін экономикалық аймағын құру туралы Қазақстанның бастамасын ерекше атап өткім келеді.
Биыл қазан айында ғарыш айлағының салынғанына 65 жыл толады. Біздің елдеріміз бұл атаулы датаны лайықты дәрежеде атап өтуі керек деп санаймын. Өйткені Байқоңыр – бүкіл адамзаттың игілігі. Оның әлемдік космонавтикадағы тарихи рөлі зор.
− Мазмұнды және қызықты жауаптарыңыз үшін рахмет! Сөз соңында «Комсомольская правда» газетінің ұжымы мен оқырмандарына қандай тілек айтар едіңіз?
− Осы сәтті пайдалана отырып, «Комсомольская правда» ұжымын газеттің 95 жылдық мерейтойымен құттықтаймын.
Мен дамыған социализм дәуірінде де, тоқырау кезеңі мен сәтсіздікке ұшыраған қайта құру заманында да, сондай-ақ, КСРО құлдыраған кезде де «Комсомолканы» қызығып оқитынмын. Қазір де солай. «Комсомолканың» 95 жылдық тарихының кем дегенде 45 жылы менің көз алдымда өтті десем, артық айтқандық емес. Бұл факт көп нәрсені аңғартады деп ойлаймын.
Келешекте газеттеріңіз екі халық арасындағы достықты одан әрі нығайтуға елеулі үлес қосады деп сенемін. Сіздерге шығармашылық табыс, оқырмандарыңызға амандық, бақ-береке тілеймін.
Дереккөз: inform.kz
В Алматинской области продолжается антикоррупционный мониторинг в сфере земельных отношений
Антикоррупционной службой по Алматинской области проведен антикоррупционный мониторинг реализации функций земельных комиссий, передает «JETISÝ MEDIA» со ссылкой на пресс-службу департамента.
В рамках антикоррупционного мониторинга было установлено, что в некоторых районах Алматинской области на заседаниях земельной комиссии рассматривались заявления на продление договора аренды земельных участков на новый срок. Тогда как рассмотрение заявлений на продление договора аренды на новый срок не является прерогативой земельных комиссий.
Так, в Сарканском районе Алматинской области с 2018 года на земельной комиссии было рассмотрено 1 заявление на продление срока договора аренды. А в городе Талдыкорган в период с 1 июля 2018 года по 31 марта 2020 года на заседании земельной комиссии были рассмотрены 256 заявлений о продлении договора аренды, из которых 214 были рассмотрены положительно, 42 - отрицательно. Также и в Енбекшиказахском районе до июля 2019 года имелись подобные факты. Однако после, заседания круглого стола, проведенного с участием представителей прокуратуры были внесены представления о недопущении нарушений норм Земельного Кодекса РК.
Антикоррупционым мониторингом также установлено, что в Алматинской области повсеместно имеется практика, когда после положительного заключения земельной комиссии, решение МИО не выносится. Так, к примеру, в Жамбылском районе Алматинской области на сегодняшний день имеется список 62 граждан, заявления которых были положительно рассмотрены на земельной комиссии, а решение МИО по ним еще не вынесено из-за того, что данные граждане не предоставляют землеустроительный проект.
Как утверждают специалисты местных исполнительных органов, одна из основных причин, того, что граждане не предоставляют землеустроительный проект – это его стоимость. Так, на сегодняшний день в Алматинской области в среднем стоимость разработки землеустроительного проекта составляет от 18 000 тенге и выше, стоимость варьируется в зависимости от площади земельного участка и иных показателей. Для большинства граждан эта сумма является не по карману.
ӘМСҚ денсаулық сақтау ұйымдарын қаржылық қиындықтардан қалай қорғайды
«ӘМСҚ» КЕАҚ Басқарма Төрағасы Айбатыр Жұмағұлов Қоғамдық кеңестің кезектен тыс отырысы барысында ауруханалар мен емханалардың қаржылық көрсеткіштеріне валюта бағамының өзгеруі, іскерлік белсенділіктің құлдырауы, халық пен бизнестің кейбір санаттары үшін медициналық сақтандыру жарна/төлемдері бойынша шегерілулер қарастырылғандықтан және карантин тәртібінде медициналық көмектің кейбір түрлерінің қысқаруы әсер тигізгендігін мәлімдеді.
Қор басшысы «Аталған себептердің барлығы Қор қызметіне айтарлықтай салмақ түсірді. Осыған қарамастан, Қор медициналық ұйымдарды тұрақты қаржыландыруды қамтамасыз ету мақсатында және азаматтардың медициналық қызметтерге қол жеткізу үшін дағдарысқа қарсы шараларды жүзеге асырады. МӘМС жүйесіне түскен қосымша жүктеме жалпы 134 млрд-тан астам теңгені құрайды», – деп атап өтті.
Қор медициналық ұйымдардың қаржылық тұрақтылығына талдау жасап, барлық медициналық қызмет жеткізушілерін шартты түрде төрт топқа жіктеді:
I - топ – жан басына шаққандағы қаржыландыруға негізделетін және орындалған қызметтердің көлеміне байланысты емес медициналық ұйымдар. Бұл алғашқы медициналық-санитарлық көмек (емханалар), жедел жәрдем, онкология, психиатрия, тубдиспансерлер және т. б. ұйымдары, сондай-ақ ұсынылатын медициналық көмек көлемін төмендетпеген медициналық ұйымдар. Олар бойынша қаржыландыру толық көлемде сақталады. Сондай-ақ, инфляцияны өтеу үшін екінші жартыжылдықта төлем тарифтерін арттыру жоспарлануда. Бұл топқа медициналық қызметтерді жеткізушілердің 80%-ы кіреді.
IІ - топ – бұл COVID-19 бойынша эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізуге жұмылдырылған және тиісінше жеткіліксіз қаржыландырудың ең аз тәуекелдері бар медициналық ұйымдар. Алайда, оларда жоспарланған медициналық көмектің өзге көлемін орындамау қаупі бар.
«Ал үшінші топ — карантинге байланысты көрсетілетін қызметтер көлемінің, оның ішінде жоспарлы емнің төмендеуін болжайтын медициналық ұйымдар. Осыған байланысты бірқатар іс-шаралар дайындалған: қосымша аванспен қаржыландырылды, аванс алу кестесі өзгертілді, сондай-ақ екінші тоқсанда орындалмайтын қаржыландыру көлемі 2020 жылдың екінші жартысына үлестіріліп бөлінді. Осылайша медициналық ұйымдар өздерінің жылдық көлемін орындай алады. Оған қоса инфляцияны өтеу үшін екінші жартыжылдықта көрсетілген медициналық қызметтерге ақы төлеу тарифтерін ұлғайтамыз.», – деді Айбатыр Жұмағұлов.
IV - топқа толықтай қаржыландырыла алмау тәуекелі бар консультациялық-диагностикалық қызметтерді көрсететін медициналық мекемелер жатады. Үшінші топқа қатысты қолдау шаралары екінші және төртінші топтарға да қолданылады.
Естеріңізге сала кетсек, 22 мамырда Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорында Қоғамдық кеңестің кезектен тыс отырысы өтті. Қоғамдық кеңестің құрамына денсаулық сақтау саласының сарапшылары Мақсұт Құлжанов, Абай Байгенжин, Юрий Пя, Нұрлан Батпенов, Серік Ақшолақов, сондай-ақ саясаттанушылар, экономистер, қоғамдық пікір көшбасшылары мен журналистер Айдос Сарым, Игорь Шахнович, Игорь Неволин, Расул Рысмамбетов, Расул Жұмалы, Марат Қайырбеков, Андрей Чеботарев және басқалар кірді.
************
Как ФСМС защитит медорганизации от финансовых трудностей
На финансовые показатели больниц и поликлиник повлияли изменение курса валюты, спад деловой активности, отсрочки по платежам за медстрахование для населения и некоторых категорий бизнеса, а также сокращение некоторых видов медпомощи в режиме карантина, отметил в ходе внеочередного заседания Общественного совета председатель правления НАО «ФСМС» Айбатыр Жумагулов.
«Все эти меры несут определенную нагрузку на деятельность Фонда. Несмотря на это, Фонд осуществляет антикризисные меры для обеспечения стабильного финансирования медорганизаций и получения гражданами медуслуг. В целом дополнительная нагрузка на систему ОСМС составит суммарно более 134 млрд тенге», – отметил глава Фонда.
По его словам, Фонд провел анализ финустойчивости медорганизаций, согласно которому всех поставщиков медицинских услуг условно разделили на четыре группы:
I группа – это медорганизации, по которым финансирование медицинских услуг основывается на принципах подушевого финансирования и не зависит от объема выполненных услуг. Это организации первичной медико-санитарной помощи (поликлиники), скорая помощь, онкология, психиатрия, тубдиспансеры и т.д., а также медицинские организации, которые не снизили объем предоставляемой медпомощи. По ним финансирование сохраняется в полном объеме. Также планируется увеличить тарифы оплаты во втором полугодии для компенсации инфляции. В эту группу входят 80% поставщиков медуслуг.
II группа – это медицинские организации, задействованные в проведении противоэпидемических мероприятий по COVID-19, и соответственно, имеющие минимальные риски недостаточного финансирования. Однако у них есть риск не исполнить остальные запланированные объемы медицинской помощи.
«И третья группа, которая имеет наибольший риск недофинансирования, — это медорганизации, которые из-за карантина ощущают снижение объемов оказываемых услуг, в том числе плановой госпитализации. Здесь мы выработали несколько мероприятий: провели дополнительное авансирование, изменили график удержания аванса, а также перераспределяем объемы финансирования, которые не будут исполнены во втором квартале, на второе полугодие 2020 года. Таким образом медицинские организации смогут выполнить свои годовые объемы. Плюс увеличим тарифы для оплаты оказанных медуслуг во втором полугодии для компенсации инфляции», – сказал Айбатыр Жумагулов.
К IV группе относятся соисполнители консультативно-диагностических услуг, имеющие риск недофинансирования. Аналогичные меры поддержки, что и для третьей группы, будут применены также и для второй, и для четвертой групп.
Напомним, 22 мая прошло внеочередное заседание Общественного совета при Фонде социального медицинского страхования. В состав Общественного совета вошли эксперты сферы здравоохранения Максут Кульжанов, Абай Байгенжин, Юрий Пя, Нурлан Батпенов, Серик Акшулаков, а также политологи, экономисты, лидеры общественного мнения и журналисты Айдос Сарым, Игорь Шахнович, Игорь Неволин, Расул Рысмамбетов, Расул Жумалы, Марат Каирбеков, Андрей Чеботарев и другие.
Уақытты ұтымды пайдалан
Ақпараттық-коммуникативтік технологиялардың дамуы азаматтардың кез келген керекті құжатты ұзын-сонар кезексіз, жылдам әрі үйден шықпай-ақ алуға мүмкіндік берді. Бүгінде барлығымыздың қолымызда ғаламтор желісіне қосылған смартфондар бар. Арнайы құрылған электронды үкіметті дәл осы смартфонға жүктеп, сұранысыңызды тез арада алу мүмкіндігіне жол ашылды. Осы орайда сұрақ туындауы заңды. "Электронды үкімет деген не? Ондағы оң өзгерістер мен жаңалықтар қандай? Төтенше жағдай кезеңіндегі орталықтың жұмыс тәртібі жайында аудандық Халыққа қызмет көрсету орталығының басшысы Мұрат Талдыбаевтан сұрап білген едік.
Мұрат Құдайбергенұлының айтуынша, бүгінгі күні мемлекеттік реестрде 694 мемлекеттік қызмет бар. Соның 642 қызметі мемлекеттік корпорация арқылы көрсетіледі және 608 қызмет электрондық үкімет порталы арқылы қолжетімді. 26 наурыздан бастап коронавирус инфекциясының таралуын болдырмау және оқшаулау шараларын күшейту мақсатында карантин барысында ХҚКО өз жұмысын бір сәтке де тоқтатқан жоқ. Аудан тұрғындарының мемлекеттік қызметтерді egov.kz электрондық үкімет порталында, ЕgovМоbile мобильді қосымшасы, eGovKzBot2.0 телеграмм-ботында, сондай-ақ Facebook және Vk әлеуметтік желілерінде онлайн алу мүмкіндігі болған.
Бүгінгі күні індеттің таралу қаупі мен аудан тұрғындарының өмірі мен денсаулығына алаңдаушылықтың сақталуына байланысты халыққа қызмет көрсету орталығының жұмыс тәртібін өзгерту туралы шешім қабылданған.
Өзгерістер ХҚКО-да көрсетілетін мемлекеттік қызмет түрлерін, оларды ұсыну форматын да қамтиды.
– Енді тұрғындар ХҚКО-да электронды форматта қолжетімсіз, тек «қағаз» жүзінде көрсетілетін қызметтер мен egov.kz арқылы рәсімделген өтініштердің нәтижесін ала алады. (Арнайы мемлекеттік жәрдемақылар тағайындау, азаматтарды тұрғылықты жері бойынша тіркеуден шығару, үйде күтім көрсету жағдайында арнаулы әлеуметтік қызмет көрсетуге құжаттар ресімдеу, мемлекеттік арнайы жәрдемақыларды тағайындау, жер учаскесіне актілерді дайындау және беру, алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен наградталған немесе бұрын «Батыр ана» атағын алған, І және ІІ дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен наградталған көп балалы аналарға мемлекеттік жәрдемақыны тағайындау, мемлекеттік базалық зейнетақы төлемдерін тағайындау, жасына байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау т.б).
Сондай-ақ, аудан тұрғындары электронды форматқа аударылған және egov.kz порталында қолжетімді барлық мемлекеттік қызметтің 80%-дан астамын ХҚКО ғимараттарында ғана емес, әкімдіктер жанындағы кеңселерде, оқу орындарында, медициналық ұйымдарда және т.б. жерде орналастырылған өзіне-өзі қызмет көрсету секторларында ала алады. Бұл бұрындары аудан орталығына әлдебір құжаттар үшін алыс ауылдардан ат сабылтып жүрген тұрғындар үшін ыңғайлы. Себебі, бүгінде кез-келген ауылдық округ әкімдігінде электронды үкімет порталы арқылы өзіне-өзі қызмет көрсету секторлары бар. Олар ғаламтор желісіне қосылған. Сондай-ақ, онлайн қызметтерді жылдам әрі ыңғайлы алу үшін азаматтар 1414 нөміріне хабарласа алады, онда ХҚКО операторлары кеңес беретін болады.
«Сонымен қатар, төтенше жағдай кезеңінде мемлекеттік корпорацияның әлеуметтік қамсыздандыру бөлімінің қызметкерлері төтенше жағдай кезінде тәулігіне 14 сағаттан, кейде демалыссыз қызмет атқарған. Әріптестеріміздің арқасында зейнеткерлеріміз зейнетақы, жәрдемақыларын уақытында алды. Сонымен қатар 42500 теңге әлеуметтік төлемі уақытша табысы тоқтаған азаматтарға төленуін ХҚКО қызметкерлері жіті қадағалады дейді» – Мұрат Талдыбаев.
Сондай-ақ, жаңашылдықтарды сөз еткен басшы бүгінгі таңда мемлекеттік қызметтердің 80%-ы электрондық үкімет порталы арқылы қолжетімді дейді. Әрі қажетті анықтамаларды eGov Mobile мобильді қосымшасы және телеграмдағы egovkzbot2.0 боты Vk, Fb мэссенджерлері арқылы, сұранысқа ие анықтамалар алуға болатынын жеткізді.
Естеріңізде болса, 2019 жылдың аяғында Электрондық үкіметтің жаңартылған eGovmobile мобильдік қосымшасы іске қосылды. Жетілдірілген eGovmobile қолданыстағы электронды-цифрлық қолтаңбаны (ЭЦҚ) 4 таңбалы PIN-кодқа немесе биометрия құрылғыларына (Face ID, Touch ID) тіркеп қоюға мүмкіндік береді. Бұл жерде азаматтарға ЭЦҚ-ның қажеттілігі жоқ. Біз ұялы телефонымыздың бұғатын саусақ ізімен немесе Face ID-мен ашуды үйреніп алдық. Дәл осылай бұл қосымшада да ЭЦҚ-ңызды өзіңіздің биометрияңызға тіркеп алып, мемлекеттік қызмет алу барысында сұрауды өзіңіздің Touch ID немесе Face ID-іңізбен растауға болады. Айта кету керек, қазіргі уақытта қосымшада 58 қызметтер қолжетімді. Олар: базалық зейнетақы төлемін есептеу мөлшері туралы анықтама, бала тууына байланысты төлемдер және бір жасқа толғанға дейін төленетін жәрдемақы, соттылықтың болуы немесе болмауы туралы анықтама, жылжымайтын мүліктің жоғы (бары) туралы анықтама және т.б. Қосымшаны AppStore және PlayMarket қосымшаларынан жүктеп алуға болады.
Сонымен қатар әзірге ВКонтакте жүйесінде 19, Facebook арқылы 15 қызмет қолжетімді. Facebook ВКонтакте әлеуметтік желісіндегі сервисті қолдану үшін онда «Портал eGov.kz» аккаунтын тауып, хабарлама жазатын жерде диалог терезесін таңдаңыз, қажетті қызметтер мен сервистерді алу үшін Сізден ЖСН мен телефон нөмірі сұратылатын болады. Әлеуметтік желілердегі мемлекеттік қызмет боттарын смартфонмен де, ноутбукпен де бірдей пайдалануға болады!
Бір айта кетерлігі, аудандық Халыққа қызмет көрсету орталығында автоәуесқойлар үшін көлікті тіркеу және дайын жүргізуші кәлігін беру қызметтері бар болса, жүргізуші куәлігін алу үшін практикалық емтихан тапсыру қызметі жоқ. Мұнда тек дайын құжат беріледі – дейді Мұрат Талдыбаев. Ал жүргізуші куәлігін алу үшін емтихан тапсыруға автодром қажет. Бұл да аудандық ХҚКО-да жоқ. Аламын деушілер Қарасай ауданына немесе облыс орталығы Талдықорған қаласына барып арнайы емтихан тапсыруы тиіс. Ал, қалған қызметтердің барлығы бар.
Жалпы, Мұрат Талдыбаев бүгінде электронды үкіметтің халықтың да сұранысын қанағаттандыру әрі ХҚКО жұмысын да ыңғайлы ету мақсатында жетілдіру жұмыстары жүргізіліп жатқандығынан хабардар етті. Бұл бүгінде қағаз жүзінде берілетін құжаттарды электронды форматқа өткізу әрі мамандар біліктілігін арттыру. Сондай-ақ, қауіпті коронавирус індетінің таралуы түбегейлі көрсетілетін қызметтерді әлеуметтік желілер мен электронды үкімет порталы арқылы алуға меңзегендей.
Ә.МАНАСБЕК
Соңғы жаңалықтар
Көрікті көлге көңіл бөлінді
Еңбегіңді арнай білсең ел үшін, Сол…
Танк жүргізуші ТЕМІРҚҰЛОВ
«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…
«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…
ЖИЗНЬ, ПОСВЯЩЕННАЯ РОДИНЕ
Әскерилер қаржылық сауаттылығын…
Тұрғындар өтініші ескерусіз қалмайды
Бір шаңырақ астында
