Сәрсенбі, 25 Наурыз 2020 09:39

Ата дәстүріңді ұмытпа

Әр халықтың тек өзіне тән салт-дәстүрлері мен жоралғылары болады. Оның көбі кезінде бір жақсы бастамадан не тіршілікке қажеттіліктен туындаса, бүгінде көбісінің шығу себебі ұмытылып, тіптен, қолданыстан да шығып қалған. Заман жаңарған  сайын салт-дәстүрлердің де ескіруі заңдылық. Десе де, кейбір ұмытыла бастаған дәстүрлерімізді қайта жағыртсақ, одан ұтпасақ, ұтыла қоймаймыз. Қазіргі кезеңде салт-дәстүрлеріміздің кейбірі халық арасында әлі де кеңінен пайдаланылып жүр. Мәселен, айдар тағу, қонақ кәде, асар т.б. жоралғылар бізге таныс. Ал кейбірі ұмыт қалып барады. Әсіресе, жастарымыз біле бермейтін салт-дәстүрлеріміз жетерлік. Сол себепті оларды біле жүру, кей-кейде өмірде іске асыру да артық етпес.

Ақсарбас атау. Қауіп-қатерге ұшырағанында «А, Құдайым оңдасын! Мені осы қиындықтан құтқара гөр! Ақсарбас!» деп құдайы мал атайтын болған. Мұндай жағдайда «Ақсарбас!» деп үш рет айқайлаған. Сосын қауіп-қатерден аман қалғанында әлгі адам ауыл аймағын шақырып, құдайы тамақ берген. Ақсарбасқа шалынатын мал ретінде қойдың бозқасқасын, жылқының көкқасқасын, сиырдың қызыл қасқасын құрбандық ретінде атаған. Басты шарты адам ақсарбас атағанда қай малын айтса, сол малын міндетті түрде союы тиіс.

Асату. Дастарқан басында ет жеп отырғандар тоғая бастағанда, төрде отырған ақсақал қалған етті қолымен қонақтарға, жас балаларға асатады. Бұрындары ауыл балалары ет асаймыз деп қонақ келген үйдің қасында жүретін болған. Әрине, мұндағы басты мақсат – етке тою емес, керісінше құрметті адамның қолынан дәм тату. Бір жағынан қадірлі мейманға деген құрметтің белгісі іспеттес.

Ат тұлдау. Ер адам қайтыс болғанда мініп жүрген атының жал-құйрығын күзеп, оны бос жібереді де, өлген адамның жылында сол атты әкеліп сояды.

Аунату. Қазақтар үйіне келіп қонақ болған, қонып кеткен адамдардың отырған, жатқан жеріне «баламыз осы атасына тартсын, бойына осы атасының қасиеттері қонсын» деп балаларын аунатып алатын болған. Елге, ағайынға сыйлы азамат кіндік қаны тамған туған жеріне келгенде халық, туған-туыстары, дос-жарандары оны сол жердің топырағына аунатып алған. Шыңғыс Айтматов үйіне Мұхтар Әуезов келгенінде, ол отырған орындыққа ұлын аунатып алған көрінеді.

Аяғына жығылу. Кешірім сұраудың ең үлкен, кішіреюдің ең ауыр түрі – осы ғұрып. Оны орындағанда айыпты адам жанына абыройлы, қадірлі кісілерді ертіп алып, тисті адамның үйіне рұқсат сұрап кіріп, кешірім сұрайды. Айыбы үлкен болса, айыпкер өзі кінәлі болған адамның аяғына жығылып, оны құшақтаған қалпы жылап, кешірім сұрап, жалынған. «Аяғына жығылу» – әрі ғұрып, әрі жазаның бір түрі. Мұндайда аталарымыз «Алдыңа келсе атаңның құнын кеш» дейтін. Басты мақсат ауылдың амандығын, елдің тыныштығын, халықтың берекесін сақтау.

Байғазы беру. Үлкеннің кішіге, яғни балаға беретін сыйы. Жас ұл-қыз, бойжеткен, бозбала жаңа киім кигенде, жаңа зат алғанда аға, апа, ата-әжесінен, туған-туыстарынан оған байғазы сұрайды. Олар байғазыға ақша, мал, мүлік, әйтеуір бір зат беріп, құтты болсын айтады.

Босаға майлау. Жастар шаңырақ құрғанда немесе біреу жаңа үй алғанда жақын туған-туыстары келіп жаңа үйдің босағасына май жағу салтын жасайды. Ол осы үй берекелі, майдай жұғымды, көптің үйі болсын деген ниеттен туған. Босағасын майлаған адамға шаңырақ иелері кәде береді.

Қазан шегелеу. Жақын туыс, әзіл-қалжыңы жарасқан адамдардың үйіне екі-үш адам бірге барып: «Осы үйдің қазанын шегелей келдік» дейді. Бұл олардың түстеніп, ет жеуге келгендігі. Үй иесі оған әзілмен жауап қайтарып: «Жақсы болды, қазан шегелейтін адам таба алмай отыр едік» деп қонақжайлық танытады, әйелі ет асып қонақасы береді.

Мойнына бұршақ салу. Ертеде баласы жоқ адамдар мойнына көгеннің бұршағын салып, Құдайдан перзент сұрап жалбарынған, жылаған. Мойынға бұршақты бала тілегенде ғана салады.

Қымызмұрындық. Бие байлап, алғашқы қымыз ішу тойы. Құлын байлап, бие сауылып, сүті ашытылған соң екі-үш күн бойы жиналған қымызға ақсақалдар мен көрші-қолаңдар «қымызмұрындыққа» шақырылған. Яғни алғашқы қымыз адамдарға салтанатпен ұсынылып, «көпке бұйырсын» деген тілекпен беріледі.

Әмеңгерлік. Дәстүрлі құқықтық мәдениеттің негізгі институттарының бірі. Күйеуі өліп, жесір қалған әйелдің қайын ағасына немесе қайын інісіне, не болмаса жұбайының ең жақын туыстарының біріне тұрмысқа шығуы, некелесуі. Бұл қазақ қоғамында ерте заманнан «Аға өлсе, жеңге – мұра, іні өлсе, келін – мұра», «Әйел ерден кетсе де, елден кетпейді» деген қағидаға айналып, әдеттік заң нормасы ретінде қалыптасқан. Әмеңгерлік мәселесі ру ақсақалдарының басқаруымен қандас туыстар арасында мұқият талқыланған, ортақ ұйғарыммен шешілген. Тіпті  ұлы  Абайдың  әкесі  Құнанбай да  Ұлжанға  әменгерлікпен  үйленсе, Абайдың өзі інісі Оспан қайтыс болғанда келіні Еркежанмен некелескен. Осы  салттың  арқасында  көзі ашық  қазақ  жетімін  жылатпаған.

Қап қағар. Қыс аяқталып, көктем басталғанда ет сүрленіп, азая бастайды. Ол ет қапта болады. Сол кезде ет асылып, аздап адам шақырылады. Бұл дәстүр «ет қайтар» деген ұғымды білдіреді, ал қаптың ең соңғысын асып, бөліп жейді.

 

Нұрсерік Тілеуқабыл

Сәрсенбі, 25 Наурыз 2020 09:34

Қариялар – қазығы дәстүрімнің

Ақыл мен парасат, даналық пен өнеге жылдар жылжи бойға жиналып, ақтарып кеп қалсаң қазына іспетті шашылып түседі. Бұл қария деген қазынаның бойынан табылатын қасиеттер. Осы себепті «Қариясы бар ел қазынасы бар ел» деп халқымыз тәмсіл қалдырған-ды. Берекеміз бен ынытымағымыздың негізі, тірлігіміздің тірегі қариялардың орны кез келген қоғам үшін маңызды. 22 Наурыз мерекесіне орай дәл осындай ауданымыздың қариясы, «Алтын адам» әжелер ансамблінің мүшесі, анамыз Ұлжан Жолановамен сұхбат құрған едік.

–       Апа, кеңестік империяның көзін көрдіңіз. Өзіңіз жайлы және сол кездегі қазақ халқының дәстүрі мен салты жайлы айтып өтсеңіз.

–       Кеңестік кезең. Ауданда жалғыз қазақ тілінде білім беретін В.Молотов атындағы мектеп-интернат бар. Онда шаруа балалары оқытылатын. Осы мектепте білімнің қайнар бұлағынан сусындап, Ұлы Отан соғысының батыры Рақымжан Тоқатаевтың көзін көріп, одан сабақ алдық. Ол сынып жетекшісі болды. 1955 жылы Рақымжан Тоқатаевтың арқасында 32 оқушы мектепті үздік бітіріп, жоғарғы оқу орнына түстік.

Оны бітіріп келіп, сол кездегі Есік көмекші мектеп-интернатында мұғалім болдым. Кейіннен оған Алханбек Мәлкеев есімі берілді. «Оқу ісінің үздігі» мәртебесін алдым. Отбасын құрып дүниеге төрт ұл әкелдім. Ол кезде салт-сана, әдет-ғұрып басқа болатын. Кеңестік империяның қол астындағы кезең салт-дәстүріміздің жаңғыруына мүмкіндік берген жоқ. Тіпті тіліміз де жоғалудың аз-ақ алдында тұрды. Ол кезде орыс тілін білмей талай мәрте өз басым қиналғаным бар.

–       Ал бүгінгі дәстүрге деген халқымыздың көзқарасы қалай сіздіңше?

–       Аллаға шүкір, Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласы жанданған дәстүрімізді халықты өзін-өзі тануы мақсатында бұдан да әрі жаңғыртуға бағытталған бастама болып отыр. Есімде Есік қаласының базары орналасқан жерде жастар алаңы болатын. Сол жастар алаңында 1989 жылы алғаш рет наурыз мерекесін халық болып тойлаған болатынбыз. Есік көмекші мектеп-интернатындағы қазақтар біріміз ұршық иіріп, біріміз келі түйіп, Қыдыр ата болып киініп, жалпы дәстүрімізді дәріптеп алғаш рет көрініс көрсеттік. Міне, сөйтіп құрдымға кете жаздаған халық санасы қайта жаңғырып бүгінгі күнге жетті. Ал бүгінгі дәстүрге деген көзқарас менің көңілімінен шығады. Мен «Алтын адам» әжелер ансамблінің мүшесімін. Оның құрылуына себепші болған да мен десем артық айтқандық емес. Тіл мен дәстүр, салт-санамыздың жоғалып кету қаупі туындаған кеңестік кезеңде бастама көтеріп, дәстүрді жаңғырту мақсатында құрылған ансамбль күні бүгінге дейін 26 жыл болды дәстүрлі әндерімізді шырқап, ел ішінде дәріптеп жүр. Осы ретте өз атымнан және «Алтын адам» әжелер ансамблінің атынан айта кетейін, Наурыз меркесі баршамызға құтты болсын! Жыл басы қуаныш, береке, ынтымақ алып келсін. Біз ашаршылықты да көрдік, атылдық та, Ұлы Отан соғысын да өткердік, одан бұрын жоңғар шауып «Ақтабан, шұбырынды, Алқакөл сұламаны» көрдік. Халқымның өткеніне қарап, өткерген қиыншылықтарын көрсем осыншама нәубетті көріп аман қалғанына таң қалатыным бар. Демек, ел шебіне енген «коронавирус» індеті де қазақ халқы үшін қауіпті емес. Біздің жан-дүниеміз мықты. Сондықтан сабыр етіп бұл қиындықты да қиналмай өткеретінімзге сенімім мол.

 

Әділет САРЫБАЙ

Сәрсенбі, 25 Наурыз 2020 09:31

«Жаңару мерекесі»

Ежелден жаңару мен жасампаздықтың бастауы, ырыс пен берекенің арқауы болған жаңа жыл мерекесі келді даламызға. Жер-жаһанды сері самалға өпкізіп, жұрттың аузын аққа жеткізіп, нұр тамшыларын аямай төккізіп, қиындықтардың бәрін өткізіп, Самарқанның көк тасын жібіткен наурыз құтты болсын!

Ұлыстың ұлы күні – Орта Азия халықтары арасындағы ең көне мереке. Қазақ халқы осы жаңа жыл мерекесін ескі заманнан тойлап, қыстан аман-есен шыққанына қуанған. Бұл мереке халқымыз үшін көктем мен еңбектің, достық пен бірліктің мейрамы болуымен бірге, салт-дәстүрлерімізді құрметтеп, ұлттық қасиеттерімізді бойына сіңіріп, жан-жақты дамыған өнегелі, өнерлі азамат тәрбиелейтін ұлттық мейрамымыз. Ұлыстың ұлы күнінде араздасқандар татуласып, өкпе-реніш ұмытылады. Алыс-жақын ағайындар бас қосып, көптен көріспеген жақындардың хал-жағдайын сұрасады.

Ауданымыздың тұрғындарын осынау татулықтың, достықтың, береке-бірлік пен молшылықтың мерекесімен құттықтаймын. Ақтың молаятын, жарықтың ұзаратын, нұрдың молығатын, тіршіліктің жаңаратын, өмірдің жаңғыратын, пейілдің түзелетін, көңілдің кеңитін кезеңінде барша аудан тұрғындарына тек жақсылық тілеймін. Наурыз оң болсын! Ақ мол болсын!

Нұрғиса ӘЛІШЕВ,

білім қызметкерлері аудандық кәсіподағының ұйымдастыру жөніндегі маманы

Сәрсенбі, 25 Наурыз 2020 09:27

Бірлігіміз берік болсын!

Наурыз айының 22-сі шығыс халықтары үшін күн мен түннің теңесіп, адамның аузы аққа, төрт түліктің аузы көкке тиген ұлан-асыр мереке. Қыстың қақаған суығын артқа тастап, көктемнің жылы шуағында шомылып, наурыз көжені сүйсіне ішетін кез. Алайда, коронавирус ауруының тарауына байланысты бүгінгі таңда карантин жарияланып, көпшілік болып кез-келген мерекені тойлауға үкімет тарапынан  қатаң түрде тыйым салынды. Бүгінде 157 елге тараған індет ел шебіне де енген. Осыған орай ауданымыздың «Ахыска» этно-мәдени орталығы, түбіміз бір түрік ұлтының ақсақалдары наурызға мерекелік лебіз білдіріп және сын сағатта сабыр етіп, ынтымақ-бірлігімізді берік ұстауға шақырады.

Түрген ауылының тұрғыны, аудандық «Ахыска» этно-мәдени орталығы ақсақалдар алқасының төрағасы, 13 немере және 13 шөбере сүйген ардақты ата Хайролла Кулаев: – «Түбі бір түрік жұртының және Шығыс халықтарының мерекесі Наурыз мерекесі баршамызға құтты болсын. Жылда дәстүрлі түрде жұрт болып жұмыла атап өтетін мереке биылғы жылы індеттің тарауына байланысты бізде ғана емес, әлем бойын-ша тойлануына тыйым салынып отыр. Бұл аурудың алдын алуға жасалған дұрыс қадамдар десек, халқымызға айтарым сын сағатта ынтымақ-бірлігімізді берік ұстап, Алла тарапынан келген сынақты бірлесіп өткеруіміз қажет» – десе, ауыл ақсақалы Нияз Сулиев те: «Ынтымағы бар елді ешқандай да жау алмайды. 130 ұлт пен ұлыстарды бауырына басқан Қазақстанның көгінде үнемі ашық аспан тұрсын. Ынтымағымыз ыдырамысын. Берекеміз тасып, ырысымыз арта берсін» – деді.

Лебіздер легін аудандық «Ахыска» этно-мәдени орталығы төрағасының орынбасары Нұрмұхамед Кулаев былайша түйіндеді: – «Халқымыздың басынан нендей қиыншылықтар өтпеді. Барлығын да жеңдік. Қандай қиыншылық болмасын Наурыз мерекесі құтты болсын. Бірлігіміз берекелі, ынтымағымыз берік болсын. Баршаңызға бақыт, ырыс, береке тілейміз».

 

Әділет САРЫБАЙ

ЗНАЙТЕ:

 Как распространяется вирус:

 от человека к человеку, если расстояние общение меньше 2 метров

 через капли слюны, если больной человек чихнул или покашлял

 через касание руками глаз, носа или рта

 самая надежная защита – не контактировать с вирусом!

 Следите за ситуацией в стране из проверенных источников!

 Не распространяйте недостоверную информацию в социальных сетях и мессенджерах!

 Если есть вопросы по коронавирусу, звоните на 1406

 

УНИВЕРСАЛЬНЫЕ МЕРЫ ПРЕДОСТОРОЖНОСТИ ЗАЩИЩАЙТЕСЬ ОТ КОНТАКТА С ВИРУСОМ:

 Часто мойте руки!

 с мылом и водой не менее 20 секунд или спиртосодержащим антисептиком

 прикрывайте рот и нос рукой или салфеткой при кашле и чихании

 выбрасывайте использованные салфетки в мусорную урну

 обязательно мойти руки после чихания, сморкания, кашля

 Не посещайте общественные места!

 Не контактируйте с болеющими (с людьми, у которых имеются симптомы, похожие на простуду или грипп) без средств защиты!

 Не контактируйте с живыми сельскохозяйственными или дикими животными без средств защиты!

 Соблюдайте дистанцию 2 метра от людей, если в вашем городе распространяется вирус!

 

СОБЛЮДАЙТЕ ЧИСТОТУ:

 Каждый день протирайте дезинфицирующим средством (средствами бытовой химии) согласно инструкциям производителя на упаковке поверхности, которых вы часто касаетесь (столы, ручки дверей, включатель света, телефоны, клавиатура, туалеты, краны, раковины и др.)

 Дважды в день проводите влажную уборку с применением хлорсодержащих или других дезинфицирующих средств

 Чаще проветривайте помещение

 

ЗАБОТЬТЕСЬ О СЕБЕ:

 Измеряйте температуру дважды в день

 Ведите здоровый образ жизни, питайтесь калорийно

 Готовьте мясо и яйца до полной готовности

 Принимайте витамины, укрепляющие иммунитет или употребляйте продукты с их высоким содержанием

 

ЕСЛИ ВЫ ЗАБОЛЕЛИ:

 При признаках ОРВИ звоните на 103

 Оставайтесь дома, контактируйте с людьми только по средствам связи

 Носите маску в присутствии других людей, медработников

 Прикрывайте свой кашель и чихание, выбрасывайте сразу использованные салфетки

 Избегайте общественного транспорта и посещения публичных мест

 

Какой бывает КАРАНТИН?

 Карантин – изоляция – может быть стационарный (в больнице) или домашний, в зависимости от вашего состояния, ресурсов медицинской системы и других факторов

Когда помещают на СТАЦИОНАРНЫЙ КАРАНТИН?

ВАС ГОСПИТАЛИЗИРУЮТ В БОЛЬНИЦУ:

 На 14 суток, если прибыли из стран категории 1 А (даже транзитом через другую страну): - Франция - Иран - Италия - Испания - Германия - Индия - Таиланд - Малайзия - ОАЭ - Шри-Ланка - Египет и с момента последнего посещения которых прошло менее 14 дней.

 На 1 сутки для проведения лабораторного обследования на COVID-19 если прибыли из любой другой страны с последующим домашним карантином в течение 13 суток

Данные правила не распространяются на Вас, если Вы: - член правительственной делегации - владелец дипломатического паспорта - пилот авиакомпаний - член локомотивных бригад - лицо, связанное с перевозочной деятельностью на ж/д транспорте - водитель международных автомобильных перевозок, грузов В таком случае ваше медицинское обследование проводится медицинскими службами работодателя по установленному порядку

 Если нет условий для изоляции на дому, рекомендуется изоляция в карантине в больнице!

 Внимание: Главный государственный санитарный врач соответствующей территории вправе принимать решение о размещении на стационарный карантин, прибывших из любой страны с учетом складывающейся эпидемиологической ситуации в регионе и мире!

Что делать, если я помещен на КАРАНТИН В БОЛЬНИЦУ?

 Помните: о ВАС заботятся и делают все, чтобы вы выздоровели!

 Выполняйте все предписания врачей во благо себе и всех казахстанцев!

 Поддержите медицинский персонал улыбкой! Они идут на риск, рядом с вами, когда вы нуждаетесь в медицинской помощи, их тоже ждут дома

 Не паникуйте, используйте время для личного развития (онлайн-курсы, чтение книг)

 Соблюдайте универсальные меры предосторожности при инфекции:  часто мыть руки с мылом и водой не менее 20 секунд или спиртосодержащим антисептиком!

 прикрывайте рот и нос рукой или салфеткой при кашле и чихании!

 выбрасывайте использованные салфетки в мусорную урну!

 обязательно мойти руки после чихания, сморкания, кашля!  носите маску в присутствии других людей!

 

Когда помещают в ДОМАШНИЙ КАРАНТИН?

 ВЫ ДОЛЖНЫ соблюдать домашний карантин, если Вы прибыли из другой страны и не размещены в стационар, в течение 14 дней

 

Что делать на ДОМАШНЕМ КАРАНТИНЕ?

 Соблюдайте универсальные меры предосторожности при инфекции!

 Не выходите из дома, за исключением крайних случаев (купить продукты и лекарства первой необходимости)!

 Не пользуйтесь столовыми приборами, не ешьте из одной тарелки и не передавайте другим еду, которую вы откусили или попробовали!

 Не пользуйтесь общим полотенцем и другими предметами!

 Используйте онлайн общение и онлайн доставку!

 При наличии страхов обратитесь за помощью к близким посредством телефонной связи или на безопасном для них расстоянии,

 Читайте официальные источники, повышайте свои знания!

 Каждый день протирайте дезинфицирующим средством (средствами бытовой химии) согласно инструкциям производителя на упаковке поверхности, которых вы часто касаетесь:

 столы, ручки дверей, включатель света, телефоны, клавиатура, туалеты, краны и раковины и так далее

 Дважды в день проводите влажную уборку с применением хлорсодержащих или других дезинфицирующих средств

 Чаще проветривайте помещение

 

Массовые меры по профилактике COVID-19

ВВЕДЕН:

 карантин и соблюдение санитарно-дезинфекционного режима в медицинских организациях, медико-социальных объектах для пожилых и лиц с ограниченными возможностями, домах ребенка, детских домах, центрах социальной реабилитации, учебных заведениях для детей инвалидов, интернатного типа

 усиленный санитарно-дезинфекционноый режим в объектах массового пребывания и жизнеобеспечения (торгово-развлекательные центры, рынки, ЦОНы, бани, объекты религиозного назначения, коммунального хозяйства, пищевой промышленности, общественного питания, вокзалы, аэропорты, сферы услуг (салоны красоты, ателье и другие):

 установка санитайзеров для обработки рук,

 обработка поверхностей не реже двух раз в день,

 влажная уборка с применением дезинфекционных средств,

 проветривание

 обработка с применением моющих и дезинфицирующих средств общественного транспорта перед каждым рейсом, аэропортов, железнодорожных и автовокзалов, супермаркетов, рынков, остановок общественного транспорта (не менее двух раз в день), перил наземных и подземных пешеходных переходов, спортивных снарядов, детских и спортивных площадок, скамеек и лавочек, банкоматов, терминалов банков, POS-терминалов

 обработка с применением моющих средств общественного наземных и подземных пешеходных переходов, тротуаров, парков, скверов, площадей, прилегающей территории к железнодорожным и автовокзалам, автомобильных дорог и территории рынков

 реализация продуктов питания в фасованном виде, за исключением овощей и фруктов

 оказание услуг населению на объектах торговли, общественного питания в одноразовых перчатках, подлежащих замене не менее двух раз в смену и при нарушении целостности (продавцы, повара, официанты, кассиры и другие сотрудники, имеющие непосредственный контакт с продуктами питания)

 соблюдение расстояния между столами не менее 2 метров в фуд-кортах, расположенных на территории крупных торговых объектов

ЗАПРЕЩЕНО:

 проведение аудио, фото и видео съемки в организациях здравоохранения, машинах скорой медицинской помощи, в помещениях, определённых местными исполнительными органами для карантина, а также при оказании медицинской помощи на дому медицинскими работниками

 использование кальянов в объектах общепита

 проведение массовых мероприятий (праздничных, спортивно-массовых, зрелищных культурно-массовых мероприятий, проведение конференций, семинаров, выставок и др.);

 выезд на международные спортивные, культурные, туристские мероприятия в страны, неблагополучные по COVID-19

 деятельность кинотеатров, ночных клубов, фитнес, тренажерных залов (центров), детских игровых площадок при торгово-развлекательных комплексах, организаций внешкольного дополнительного образования (центры развития, образования, кружки, факультативы и др.), компьютерных клубов спортивных комплексов (кружков, секций и др.)

 

Специальные меры для защиты ДЕТЕЙ

 выход школьников на каникулы с 16 марта по 5 апреля 2020 года

 перевод на дистанционное обучение организаций образования (обеспечить максимальный перевод при наличии технической возможности)

 соблюдение санитарно-дезинфекционного режима в организациях образования и воспитания (проветривание, влажная уборка не менее трёх раз в смену, дезинфекция)

 кварцевание помещений в детских дошкольных учреждениях

 проведение утреннего фильтра (осмотр при приеме детей в группу) в детских дошкольных учреждениях

 запрет экскурсий учащихся во время каникул и чрезвычайного положения

Сейсенбі, 24 Наурыз 2020 17:08

Үкімет жалдау ақысын алмайды

Бизнесмендер онлайн меммүлік порталы арқылы жалдау ақысын алуды тоқтата тұру туралы өтініштерін бере алады. Ешқайда барудың қажеті жоқ.   

Республикалық және коммуналдық меншік алаңдарын пайдаланғаны үшін жалдау ақысы 90 күн ішінде алынбайды. Бұл үшін бизнес қосымша келісім жасауы мен оған ЭЦҚ көмегімен www.gosreestr.kz мемлекеттік мүлік тізілімінің веб-порталында қол қоюы жеткілікті.

23 наурыз күні мемлекет басшысы Қасым-Жомарт ТОҚАЕВ төтенше жағдай бойынша мемкомиссияның отырысы кезінде, 20 наурыздан бастап шағын және орта бизнесті жалдау ақысынан босатуды тапсырды. Тапсырма үкіметке, жергілікті жерлерде атқарушы органдарға, яғни әкімдіктер мен квазимемлекеттік компанияларға жіберілді. Бұл Қазақстанда жарияланған ТЖ жағдай кезінде бизнесті қолдау шараларының бірі деп атауға болады. 

Бүгінгі күні елімізде мемтізілім порталының әзірлеушісі және ұстаушысы болып табылатын «Ақпараттық-есептеу орталығы» АҚ (АЕО) деректері бойынша барлығы қолданыста 8 154 жалға беру шарттарры, олар бойынша ай сайынғы жалпы ақысы 432 млн. теңгеге жуық құрайды. Яғни, бизнес үш айда шамамен 1,3 млрд. теңгені төлеуден босатылады.

АЕО-ы өтінішті қалыптастырған соң, оған ЭЦҚ көмегімен қол қоюы үш күндік мерзімнен аспауы екендігін ескертеді. Әйтпесе, қосымша келісім жойылады және жалға алушының өтінішті қайтадан беруі талап етіледі. Жалдау ақысын тоқтату туралы электрондық өтініштерді қабылдау ағымдағы аптаның соңына дейін басталады. Бұл үшін «Ақпараттық-есептеу орталығы» АҚ мамандары өзгерістерді www.gosreestr.kz порталдың функционалына енгізіп жатыр.

 

 

Государство не будет взимать оплату за аренду

Заявления о приостановке взимания оплаты бизнесмены смогут подать онлайн через портал госимущества. Ходить никуда не нужно.

Арендная плата за использование площадей республиканской и коммунальной собственности не будет взиматься в течение 90 дней. Для этого бизнесу достаточно будет заключить дополнительное соглашение и подписать его с помощью ЭЦП на веб-портале реестра государственного имущества www.gosreestr.kz.

Освободить малый и средний бизнес от арендной платы с 20 марта поручил глава государства Касым-Жомарт ТОКАЕВ, в ходе заседания госкомиссии по чрезвычайному положению 23 марта. Поручение было адресовано правительству, исполнительным органам на местах, то есть акиматам и квазигосударственным компаниям. Это одна из мер поддержки бизнеса в условиях ЧП, объявленного в Казахстане.

Всего, по данным АО «Информационно-учетный центр» (ИУЦ), которое является разработчиком и держателем портала госреестра, на сегодня в стране действует 8 154 договоров аренды, общая оплата по которым составляет около 432 млн. тенге ежемесячно. То есть, за три месяца бизнес освободят от уплаты примерно 1,3 млрд. тенге.

В ИУЦ предостерегают, что после формирования заявления подписать его с помощью ЭЦП необходимо будет не более чем в трехдневный срок, иначе допсоглашение будет аннулировано и арендатору потребуется заново подавать заявление. Приём электронных заявлений о приостановке арендной платы стартует до конца текущей недели. Для этого в функционал портала www.gosreestr.kz специалистами АО «Информационно-учетный центр» уже вносятся изменения.

                                                                                                                                                                                                            Пресс-служба АО "Информационно-учетный центр"

««ҚР-да төтенше жағдайды енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығына сәйкес Қазақстан Республикасы халқының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шаралар туралы» Бас мемлекеттік санитариялық дәрігер қаулысы

Қазақстан Республикасының халқы арасында COVID-19 коронавирустық инфекцияның (бұдан әрі – COVID-19 ) таралуының алдын алу мақсатында ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:

І. Елге кіретін жердегі шектеу іс-шаралары

  1. Облыстардың, Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент қалаларының әкімдері, денсаулық сақтау басқармаларының басшылары:

1) үкіметтік делегацияларды, сондай-ақ дипломатиялық төлқұжаттардың иелерін, авиакомпаниялардың ұшқыштары мен локомотив бригадаларының мүшелерін, теміржол көлігінде тасымалдау қызметімен байланысты адамдарды және жүктерді халықаралық автомобильмен тасымалдауды жүзеге асыратын жүргізушілерді қоспағанда, осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес 1а) санаттағы елдерге соңғы барған сәтінен бастап 14 күннен кем уақыт өткен, осы елдерден келген адамдарды жергілікті атқарушы органдар айқындаған үй-жайларда оқшаулай отырып, 14 күн карантинді;

2) үкіметтік делегацияларды, сондай-ақ дипломатиялық төлқұжаттардың иелерін, авиакомпаниялар ұшқыштарын және локомотив бригадаларының мүшелерін, теміржол көлігіндегі тасымалдау қызметімен байланысты адамдарды және жүктерді халықаралық автомобильмен тасымалдауды жүзеге асыратын жүргізушілерді қоспағанда, осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес 1б санаттағы елдерден келген адамдарды COVID-19-ға зертханалық тексеру жүргізу үшін карантиндік стационарда 1 тәулікке оқшаулауды, кейіннен 13 тәулік бойы үйде оқшаулауды ( үйдегі карантинді ) қамтамасыз етсін. Үйде оқшаулау үшін жағдайлар болмаған кезде жергілікті атқарушы органдар айқындаған үй-жайларда оқшаулауды;

3) 1а) және 1б) санаттағы елдерден келген үкіметтік делегациялардың мүшелері, сондай-ақ дипломатиялық төлқұжаттардың иелері, авиакомпаниялардың ұшқыштары мен локомотив бригадаларының мүшелері, теміржол көлігінде тасымалдау қызметімен байланысты адамдар және жүктерді халықаралық автомобильмен тасымалдауды жүзеге асыратын жүргізушілер қоңырау шалу арқылы тұрғылықты (келген) жері бойынша медициналық бақылауды;

4) 1б санаттағы елдерден келген рейсте 1а санаттағы елдердің жолаушылары анықталған кезде эпидемияға қарсы іс-шаралар мынадай үлгіде жүргізіледі: 1 а санаттағы елдерден келген жолаушылар ПТР әдісімен COVID-19-ға бір рет зертханалық тестілеу арқылы жергілікті атқарушы органдар айқындаған үй-жайларда 14 күнге оқшаулауға жатады. 1б санаттағы елдердің жолаушылары COVID-19-ға зертханалық тестілеу үшін карантиндік стационарда оқшаулауды, кейіннен 13 тәулік бойы үйде оқшаулауды ( үйдегі карантинді ) қамтамасыз етсін.

5) транзиттік рейсті Қазақстан аумағында аялдау әуежайына қондыру кезінде 1а санаттағы елдерден келген жолаушылар соңғы межелі пунктте 14 күнге оқшаулауға жатады, бұл ретте көрсетілген жолаушылар ұшақтың бортын тастап кетпеуін қамтамасыз етсін.

6) тиісті аумақтың Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері өңірдегі және әлемдегі қалыптасқан эпидемиологиялық жағдайды ескере отырып, 1б) санаттағы елдерден келген жолаушыларды карантиндеу туралы шешім қабылдауға құқылы.

  1. Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитетінің көліктегі департаменті, аумақтық департаменттері, Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасы арқылы автомобиль өткізу пункттеріндегі мемлекеттік кірістер органдарының құрылымдық бөлімшелері:

1) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқылы барлық өткізу пункттерінде шетелден келген барлық адамдарға ( оның ішінде ұшқыштар, бортсеріктер, машинистер, жолсеріктер, жүргізушілер, тасымалдаушылар және басқалар ) міндетті термометрия жүргізу арқылы санитариялық-карантиндік бақылау жүргізуді;

2) халықаралық әуежайлардағы және теміржол көлігіндегі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқылы өткізу пункттерінде жолаушыларға, экипаж мүшелеріне, бортсеріктерге, машинистерге және жолсеріктерге сауалнама жүргізу ді;

3) осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес рейс келгеннен кейін екі сағат ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Веб-қосымшасына деректерді бере отырып, сауалнамаларды тану жүйесінің деректерін өңдеуді;

4) Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасындағы өткізу пункттеріндегі санитариялық-карантиндік пункттердің мамандарын тәулік бойы жұмыс режимін ескере отырып, жеке қорғаныш құралдарымен (респираторлар, қорғаныш көзілдіріктері, I-II типті қорғаныш (обаға қарсы) костюмдері немесе бір рет қолданылатын қорғаныш (обаға қарсы костюмдері) және дезинфекциялық құралдармен жабдықтауды;

5) көліктік бақылау бекеттерінде тасымалдаушылар мен жолаушылар арасында COVID-19-дың таралуының профилактикасы және алдын алу бойынша санитариялық-ағарту және түсіндіру жұмыстарын жүргізуді;

6) COVID-19-дың таралуының алдын алу жөніндегі көрнекі үгіт парақтарын орналастыруды ұйымдастыруды, сондай-ақ COVID-19 профилактикасы мәселелері бойынша дауысзорайтқыш байланысы арқылы жолаушыларды ақпараттандыруды;

7) COVID-19 -дың әкеліну және әлемде таралу қаупінің жағдайларында Қазақстаннан шығатын Қазақстан Республикасының барлық азаматтарына және шетелден келетін барлық азаматтарға оның профилактикасы мәселелері бойынша жадынамалар таратуды;

8) COVID-19 -дың профилактикасы мәселелері бойынша бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып, халық арасында санитариялық-ағарту жұмыстарын жүргізуді;

9) жергілікті атқарушы және жоғарыда тұрған органдарға анықталған ЖРВИ-дың күдікті жағдайлары жөнінде хабарлау алгоритмдерін қайта қарауды және орналастыруды;

10) COVID-19 -дың таралуының профилактикасы мәселелері бойынша мемлекеттік шекарадағы өткізу пункттерінің қызметкерлеріне нұсқама жүргізуді қамтамасыз етсін.

  1. «Қазақстан темір жолы ұлттық компаниясы» акционерлік қоғамы:

1) осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларына жүретін барлық поездарды сауалнамалармен қамтамасыз етсін;

2) поездардың жолсеріктеріне жүру жолында жолаушыларға сауалнама жүргізуге, толтырылған сауалнамаларды жинауға, оларды сұрыптауға және жолаушының келген жері бойынша көліктегі басқарманың санитариялық-карантиндік пункттерінің мамандарына беруге міндеттесін.

3) осы қаулыға 4- тармағының 5- тармақшасына сәйкес медициналық көрсеткіштер бойынша Нұр-Сұлтан және Алматы қаласына бара жатқан, сондай-ақ құжаттары болған жағдайда олардан шығатын адамдарды жеке вагонға орналастыруды қамтамасыз етсін. Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларында жолаушыларды түсіру /отырғызу кезінде көрсетілген жолаушылар жүретін вагондардың ғана есіктерін ашуы тиіс.

ІІ. Республика аумағындағы шектеу іс-шаралары

  1. Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттік органдары, қауіпсіздік органдары, облыстардың, Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент қалаларының әкімдері:

1) денсаулық сақтау ұйымдарында, жергілікті атқарушы органдар карантин үшін айқындаған үй-жайларда, сондай-ақ медицина қызметкерлері үйде медициналық көмек көрсеткен кезінде аудио, фото және бейне түсірілім жүргізуге тыйым салуды;

2) бұқаралық іс-шараларды (мерекелік, спорттық-бұқаралық, ойын-сауық мәдени-бұқаралық іс-шараларды, конференциялар, семинарлар, көрмелер және т. б.) өткізуге тыйым салуды;

3) Токио-2020 Олимпиада және Параолимпиада ойындарына ұлттық құрама командаларды дайындау үшін оларды пайдалану кезеңінде ғана Ұлттық олимпиада комитетінде аккредиттелген спорттық базаларды қоспағанда, кинотеатрлар, түнгі клубтар, фитнес, тренажер залдары (орталықтары), сауда-ойын-сауық орталықтары жанындағы балалардың ойын алаңдары, мектептен тыс қосымша білім беру ұйымдары (дамыту, білім беру орталықтары, үйірмелер, факультативтер және т.б.), компьютер клубтары, спорт кешендерінің (үйірмелер, секциялар) қызметін тоқтата тұруды;

4) медициналық көрсетілімдер бойынша сапарды қоспағанда, COVID-19 бойынша қолайсыз елдерге халықаралық спорттық, мәдени, туристік іс-шараларға шығуға тыйым салуды. Азаматтарға шетелге емделуге шығуға екі адамнан артық емес адам еріп жүргенде мынадай құжаттар болған жағдайда рұқсат беріледі:

- диагнозды және емдеудің шұғылдығын растау үшін аумақтық амбулаториялық-емханалық ұйымның дәрігерлік-консультациялық комиссиясының «Денсаулық сақтау ұйымдарының бастапқы медициналық құжаттама нысандарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен бекітілген 035-1/е нысанға сәйкес қорытындысы;

- аудармасы нотариалдық куәландырылған шетелдік медициналық ұйымның емдеуге шақырту хаты.

5) медициналық көрсетілімдер бойынша шығатын және келетін адамдарды, сондай-ақ карантинді енгізу кезеңінде стационарларда және карантиндік және провизорлық стационарларда бақылауда болған адамдардың шығуын қоспағанда, Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларынан шығуға және оларға кіруге тыйым салуды. Азаматтардың медициналық көрсетілімдер бойынша екі адамнан артық емес адам еріп жүргенде Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларына келуіне және олардан шығуына мынадай құжаттар болған жағдайда рұқсат беріледі:

- диагнозды және емдеудің шұғылдығын растау үшін аумақтық амбулаториялық-емханалық ұйымның дәрігерлік-консультациялық комиссиясының «Денсаулық сақтау ұйымдарының бастапқы медициналық құжаттама нысандарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен бекітілген 035-1/е нысанға сәйкес қорытындысы ;

- бірінші басшы қол қойған және гербті мөрмен расталған диагнозы көрсетілген және шұғылдығын растайтын карантиндік аймақта орналасқан медициналық ұйымнан шақырту-хаты;

6) қоғамдық тамақтану объектілерінде кальяндарды пайдалануға тыйым салуды;

7) медициналық ұйымдарда, қарттар мен мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған медициналық-әлеуметтік объектілерде, сәбилер үйлерінде, балалар үйлерінде, әлеуметтік оңалту орталықтарда, мүгедек балаларға арналған, интернат типіндегі оқу орындарында карантинді және санитариялық-дезинфекциялық режимді сақтауды;

8) адамдар көп жиналатын объектілерде және тыныс-тіршілікті қамтамасыз ету (сауда-ойын-сауық орталықтары, базарлар, ХҚКО, моншалар, діни мақсаттағы, коммуналдық шаруашылық, тамақ өнеркәсібі, қоғамдық тамақтану объектілері, вокзалдар, әуежайлар, қызмет көрсету салалары (сұлулық салондары, ателье және басқалары) объектілерінде күшейтілген санитариялық-дезинфекциялық режимді (қолды өңдеу үшін санитайзерлерді орнату, күніне екі реттен сиретпей беттерді өңдеу, дезинфекциялық құралдарды қолдана отырып ылғалды тазалау, желдету);

9) әрбір рейстің алдында қоғамдық көлікті, әуежайларды, теміржол және автовокзалдарды, супермаркеттерді, базарларды, қоғамдық көлік аялдамаларын (күніне кемінде екі рет), жер үсті және жер асты жаяу жүргіншілер өтпелерінің таяныштарын, спорттық снарядтарды, балалар және спорт алаңдарын, ашық ауада орналасқан орындықтар мен сәкілерді, банкоматтарды, банк терминалдарын, POS-терминалдарды жуу және дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып өңдеуді. Өңдеу осы қаулыға 3-қосымшаға сәйкес жүргізілсін;

10) қоғамдық жерүсті және жерасты жаяу жүргіншілер өткелдерін, тротуарларды, саябақтарды, скверлерді, алаңдарды, темір жол және автовокзалдарға іргелес аумақтарды, автомобиль жолдарын және базар аумақтарын жуу құралдарын қолдана отырып өңдеуді;

11) көкөністер мен жемістерді қоспағанда, тамақ өнімдерін өлшеп-оралған түрде өткізуді;

12) сауда, қоғамдық тамақтану объектілерінде халыққа қызметті ауысымында және бүтіндігі бұзылған кезде кемінде екі рет ауыстыруға жататын бір рет қоданылатын қолғаптармен (сатушылар, аспазшылар, даяшылар, кассирлер және тамақ өнімдерімен тікелей жанасатын басқа да адамдар) көрсетуді;

13) ірі сауда объектілері аумағында орналасқан фуд-корттарда үстелдер арасындағы арақашықтықтың кемінде 2 метр болуын;

14) COVID-19 -дың клиникалық белгілері бойынша ұқсас вирустық инфекция белгілері бар науқастарды (және күдікті адамдарды) белсенді эпидемиологиялық қадағалауды, анықтауды және оқшаулауды;

15) іс-әрекеті COVID-19 -ға күдікті науқастарды қараумен, тасымалдаумен, ошақтағы жұмыспен, емдеуге жатқызумен, емдеумен және оларға қызмет көрсетумен байланысты медицина қызметкерлерінің және персоналдың қорғаныш дәрежесі жоғары маскаларды немесе респираторларды пайдалануын;

16) Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы және қауіпсіздігін бақылау комитетінің аумақтық бөлімшелерінің, денсаулық сақтау ұйымдарының мамандары үшін COVID-19 -дың эпидемиологиясы, клиникалық белгілері, диагностикасы мәселелері бойынша семинарлар ұйымдастыруды және өткізуді;

17) І-ІІ типті қорғаныш костюмдерін және жеке қорғаныш құралдарын көрсете отырып, COVID-19 кезіндегі эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу бойынша өңірдің медициналық ұйымдарының барлық қызметкерлерін толық қамти отырып, нұсқама жүргізуді;

18) турларды ұйымдастырушылар (туристік фирмалардың мамандары) мен саяхатшылар (медициналық, жеке және бизнес туризмі) арасында COVID-19 -дың таралуының профилактикасы және алдын алу бойынша нұсқама және түсіндіру жұмыстарын жүргізуді;

19) COVID-19 -дың профилактикасы мәселелері бойынша халықты үнемі ақпараттандыруды, халық арасында үрейленудің алдын алу жөнінде шаралар қабылдауды енгізуді және орындалуын бақылауды қамтамасыз етсін;

20) жеке өңірде ТЖ жарияланған кезде блок бекеттерінде осы қаулыға 4-қосымшаға сәйкес санитариялық-карантиндік бақылау ұйымдастырылады.

  1. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігіоблыстардың, Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент қалаларының әкімдерімен бірлесіп:

1) 2020 жылғы 16 наурыздан бастап 5 сәуір аралығында орта білім беру ұйымдарын каникулға шығаруды;

2) білім беру ұйымдарын қашықтықтан оқытуға (техникалық мүмкіндік болған жағдайда барынша көшіруді қамтамасыз етуді), оның ішінде білімді бағалаудың барлық түрлерін қашықтықтан жүргізуге көшіруді;

3) білім беру және тәрбиелеу ұйымдарында санитариялық-дезинфекциялық режимді (желдету, ауысымда кемінде үш рет ылғалды жинау, дезинфекциялау) сақтауды;

4) балалардың мектепке дейінгі мекемелерінде үй-жайларды кварцтауды;

5) мектепке дейінгі балалар мекемелерінде таңертеңгі сүзгі (балаларды топқа қабылдау кезінде қарау) өткізуді;

6) каникул және төтенше жағдайдың қолданылуы кезінде оқушылардың экскурсиясына тыйым салуды қамтамасыз етсін .

  1. Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі1а, 1б-санаттағы елдермен халықаралық жолаушылар қатынастарын шектеуді қамтамасыз етсін.
  2. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі:

1) COVID-19 бойынша байланыста болған адамдарды карантиндеу және провизорлық емдеуге жатқызу орындарын күзетуді;

2) COVID-19 бойынша байланыста болған адамдарды іздестіру және карантинге орналастыру бойынша шаралар қабылдауды қамтамасыз етсін .

  1. Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігіоблыстардың, Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент қалаларының әкімдерімен бірлесіп халық арасында COVID-19 -дың таралуының профилактикасы бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмысын жандандырсын .

ІІІ. Инфекция ошақтарын шоғырландыру бойынша эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу

  1. Облыстардың, Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент қалаларының әкімдері:

1) COVID-19 ауруын жоққа шығармайтын симптомдары бар науқастар үшін қосымша провизорлық стационарларды ашуды;

2) осы қаулыға 5-қосымшаға сәйкес нұсқаулықты сақтай отырып, COVID-19-ды жұқтырудың жоғары қаупі болған адамдардың карантинін немесе COVID-19-б ен ауыратын науқастармен немесе инфекция жұқтырған адамдармен байланыста болған адамдарды тасымалдауды;

3) осы қаулыға 6-қосымшаға сәйкес COVID-19-б ен ауыратын науқастармен немесе жұқтырған адамдармен байланыста болған адамдарды оқшаулау үшін карантиндік стационарлар ашуды;

4) карантиндік стационарларды медициналық емес мақсаттағы ұйымдарда (қонақ үйлер, жатақханалар, санаторийлер және т.б.) орналастыру кезінде карантин талаптарының сақталуын жеке қорғаныш құралдарымен қамтамасыз етуді көздей отырып, тәулік бойы бақылау бекеттерін ұйымдастыруды жеткілікті мөлшерде (медицина қызметкерлері қатарынан емес) көздесін.

5) халықты COVID-19 -дың таралуы бойынша ағымдағы эпидемиологиялық жағдай және өңірде қабылданып жатқан шаралар туралы ақпараттандыруды;

6) реанимациялық жабдықтардың қажетті санын (ӨЖЖ аппараттары, перфузорлар, пульсоксиметрлер, кардиомониторлар) сатып алуды;

7) COVID-19-да үлгілерді алуға және зертханалық зерттеулер жүргізуге арналған тест-жүйелердің, диагностикумдардың, шығыс материалдарының, дезинфекциялық препараттардың төмендетілмейтін қорын;

8) темір жол және автовокзалдарға, блокпостарға кіретін ( елді мекен және перрон жағынан) температураны қашықтықтан өлшеуге арналған құралдармен қамтамасыз етсін.

  1. Облыстардың, Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент қалаларының денсаулық сақтау басқармаларының басшылары:

1) эпидемияға қарсы режимді сақтай отырып, COVID-19 -бен ауыратын науқастарды және COVID-19 ауруына күдікті адамдарды оқшаулау үшін инфекциялық стационарларда бөлек төсектер бөлуді;

2) барлық денсаулық сақтау ұйымдарында көрсетілетін медициналық көмектің ерекшелігін ескере отырып, COVID-19 жоққа шығармайтын клиникалық белгілері бар пациентті анықтаған жағдайда оқшаулау үшін үй- жайлар қарастыруды;

3) пациенттердің күнделікті ағымын (басқа да нозологиялық аурулар бойынша) COVID-19 ауруына күдікті пациенттермен қиылысуын болдырмай бөлуді;

4) осы қаулының 10-тармағының 4) тармақшасына сәйкес жағдайларды қоспағанда, COVID-19 -бен ауыратын науқастарды инфекциялық стационарда емдеуді;

5) босанатын әйелдер босандыру ұйымына, сондай-ақ соматикалық стационарларға COVID-19-да жоққа шығармайтын клиникалық белгілері бар өмірлік көрсеткіштері бойынша шұғыл көмек көрсетуді қажет ететін пациенттер түскен кезде медициналық көмек жеке қорғаныш құралдарын пайдалана отырып, эпидемияға қарсы режимді сақтай отырып, оқшауланған үй-жайда көрсетіледі. Пациентте COVID-19 у диагнозы расталған кезде медициналық көмек көрсетуге тартылған персонал 14 күн ішінде карантиндік стационарда оқшаулауға жатады.

6) COVID-19 ауруын жоққа шығармайтын симптомдары бар науқастарды провизорлық стационарға емдеуге жатқызуды және медициналық тексеруді;

7) осы қаулыға 7-қосымшаға сәйкес COVID-19 ауруына зертханалық тексеруді;

8) үйде оқшаулау жағдайы болмаған кезде COVID-19-бен ауыратын науқасармен немесе жұқтырған адамдармен байланыста болған адамдарды карантиндік стационарда оқшаулауды;

9) осы қаулыға 8-қосымшаға сәйкес оқшаулау жағдайлары болған кезде COVID-19-бен ауыратын науқастармен немесе жұқтырған адамдармен жақын байланыста болған адамдардың үйдегі карантинін;

10) үйде карантиндегі адамдар үшін медициналық ұйымдарға бармай уақытша еңбекке жарамсыздық парақтарын (еңбекке жарамсыздық парағын) ресімдеуді;

11) байланыста болған қалған адамдарды қашықтықтан медициналық бақылауды;

1 2) онкологиялық аурулары бар пациенттер үшін маскаларды тегін беруді; 13) тегін амбулаториялық дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету шеңберінде пациенттерге үйге рецептерді онлайн-беруді немесе жеткізуді ұйымдастыруды;

14) МСАК дәрігерлерінің қабылдауын және амбулаториялық-емханалық ұйымдар дәрігерлерінің консультацияларын қашықтықтан қызмет көрсету форматына ауыстыруды;

15) амбулаториялық-емханалық ұйымдардың кезек күттірмейтін медициналық көмек бригадаларының санын ұлғайтуды;

16) қажет болған жағдайда жоспарлы медициналық қызметтерді (жоспарлы ауруханаға жаткызу, профилактикалық тексеру, скринингтер, оңалту) көрсетуді тоқтатуды /шектеуді;

17) денсаулық сақтау ұйымының COVID-19 -бен ауыратын пациенттерді емдеу үшін қажетті дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарға қажеттілігін;

18) стационарлық денсаулық сақтау ұйымдарында карантин енгізуді ;

19) провизорлық және карантиндік стационарларда әртүрлі рейстерден, үй ошақтарынан келген байланыста болған, жұмыс (оқу) орны бойынша байланыста болған адамдар ағымының қиылысуын болдырмауды;

20) осы қаулыға 9-қосымшаға сәйкес медицина персоналының инфекциялық қауіпсіздігін қамтамасыз етсін.

  1. Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитетінің көліктегі департаментінің, аумақтық департаменттерінің басшылары:

1) осы қаулыға 5-қосымшаға сәйкес COVID-19 -ды жұқтыру қаупі жоғары адамдар үшін карантин түрін тағайындау тәртібін орындауды;

2) ҚР азаматтары, шетелдік азаматтардың жалпы саны бойынша бөліп көрсете отырып, COVID-19-бен сырқаттанушылық бойынша қолайсыз өзге де елдерден келген шетел азаматтарын бөлек есепке ала отырып, ҚР шекарасынан өтетін адамдар туралы күн сайынғы мониторингті және өткен тәуліктегі ақпаратты келесі күнгі сағат 02-00-ге дейін ұсынуды;

3) байланыста болған адамдарды оқшаулаудың жүргізілуін, сондай-ақ карантин жағдайында эпидемияға қарсы режимнің сақталуын бақылауды;

4) осы қаулыға 8-қосымшаға сәйкес үй карантиніндегі байланыста болған адамдарды, сондай-ақ олармен бірге тұратын адамдарды үйде оқшаулау (үй карантині) қағидаларын сақтау қажеттілігі туралы қол қойғыза отырып, хабарлама беруді;

5) бірінші және екінші деңгейдегі байланыста болған адамдардың тобын және эпидемияға қарсы іс-шаралар көлемін 48 сағат ішінде анықтай отырып, COVID-19 -дың әрбір жағдайын эпидемиологиялық тексеруді;

6) халықты COVID-19 -дың таралуы бойынша ағымдағы эпидемиологиялық жағдай және өңірлерде қабылданып жатқан шаралар туралы ақпараттандыруды қамтамасыз етсін.

  1. Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитетінің аумақтық департаменттерініңбасшылары:

1) халықты сапасына кепілдік берілген ауыз сумен қамтамасыз ету бойынша қажетті шаралар қабылдай отырып, сумен жабдықтау объектілерінің жұмысын бақылауды күшейтуді;

2) әкімшілік шаралар қабылдамай, халыққа берілетін судың сапасына санитариялық-эпидемиологиялық мониторингті қамтамасыз етсін.

  1. «ҚР ДСМ Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны:

1 ) тәулік бойы әлемнің елдеріндегі COVID-19 бойынша эпидемиологиялық ахуалдың мониторингін;

2) күн сайын сағат 19-00-ге дейін Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитетіне, денсаулық сақтау басқармаларына және облыстардың, Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент қалаларының тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау департаменттеріне санаттар бөлігінде COVID-19-бен сырқаттанушылық бойынша қолайсыз елдердің тізбесін ұсынуды;

3) COVID-19 тіркелген елдердің тізбесін сайтта күн сайын орналастыруды;

4) денсаулық сақтау министрлігіне және Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитетіне апта сайын жұма күні ҚР-дағы эпидемиологиялық жағдайдың дамуының жаңартылған болжамын, күн сайын әрбір 3 сағат сайын - COVID-19-бен ауыратын науқастармен байланыста болған адамдарды (жақын және ықтимал байланыс) анықтау және мониторингілеу бойынша ақпаратты ұсынуды;

5) әрбір тіркелген жағдай туралы Денсаулық сақтау министрі мен Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитетіне бір сағат ішінде хабарлай отырып, COVID-19 расталған оқиғаларына және байланыстағы адамдарға мониторинг жүргізу және мониторинг деректерін күн сайын кемінде 2 рет ұсынуды;

6) республика аумағында «ыстық нүктелерді» көрсете отырып, эпидемиологиялық ахуалды көзбен шолу және байланыста болған адамдарды орналастыруды;

7) зертханалық зерттеулер алгоритміне сәйкес өткен айда оң үлгілердің 10% және теріс үлгілердің 5% қайта аттестаттау жүргізуді;

8) халықаралық ұсыныстарға сәйкес (ДДҰ, CDC) COVID-19 диагностика әдістері бойынша ҰО филиалының зертхана мамандарына әдіснамалық көмек көрсетуді;

9) 8(7172) 768043 нөмірі бойынша Call-орталықтың тәулік бойы жұмыс істеуін;

10) ДДҰ байланыс пункті арқылы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымымен тұрақты өзара іс-қимылды (аптасына 7 күн 24 сағат) қамтамасыз етсін.

  1. «Ұлттық сараптама орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны (бұдан әрі - ҰСО):

1) COVID-19-бен ауыратын науқастарды және байланыста болған адамдарды, сондай-ақ тиісті аумақтың Бас мемлекеттік санитариялық дәрігері айқындайтын өзге де адамдарды зертханалық тексеруді;

2) COVID-19 ошақтарын дезинфекциялық өңдеуді;

3) COVID-19-бен ауыратын науқастардан үлгілерді алуға арналған зертханалық шығыс материалдарының, шығыс материалдарының, тест-жүйелердің, полимеразды-тізбекті реакция, вирусологиялық зерттеулер, молекулярлық-генетикалық зерттеулер жүргізу үшін диагностикумдардың төмендемейтін қорын;

4) COVID-19 -ға күдік туындаған жағдайда ДДҰ ұсынымдарына сәйкес COVID-19 диагностикасының әдістері бойынша зертханалардың мамандарына әдіснамалық көмек көрсетуді;

5) COVID-19 -ға күдікті науқас тіркелген жағдайда COVID-19-бен ауыратын науқастардан материалды алу және тасымалдау, COVID-19 -ға күдікті науқастарды тасымалдау, COVID-19 -ға күдікті науқастардың ошақтарында дезинфекциялық іс-шаралар жүргізу кезінде қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерде көзделген тәртіпті сақтауды қамтамасыз етсін.

  1. «Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығы» (бұдан әрі – ҚДСҰО), «М. Айқымбаев атындағы аса қауіпті инфекциялар ұлттық ғылыми орталығы» (бұдан әрі – АҚИҰҒО) шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорындарыорталық референс-зертхананың COVID-19 -ға зерттеулер жүргізу үшін сынамалар қабылдауға дайындығын қамтамасыз етсін.
  2. Облыстардың, Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент қалаларының полиция департаменттерінің басшыларыбайланыста болған адамдарды іздестіруге, оларды провизорлық және карантиндік стационарға оқшаулауға, сондай-ақ провизорлық және карантиндік стационарларды күзетуге жәрдем көрсетсін.
  3. Облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының халықаралық әуежайларының басшылары:

1) 1а санатындағы елдерден келгеннен кейін әуе кемелерін, оның ішінде жердегі жабдықтар мен көлікке қызмет көрсететінді соңғы дезинфекциялауды;

2) әрбір тұрақты және чартерлік рейстерден кейін әуе кемелерін ағымдағы профилактикалық дезинфекциялауды;

3) тұрақты және чартерлік рейстердің жолаушыларын түсіруге және отырғызуға тартылған әуежай терминалдарының барлық үй-жайларын ағымдағы профилактикалық дезинфекциялауды қамтамасыз етсін.

  1. « Қазақстан Республикасында коронавирустық инфекция профилактикасы шраларын одан әрі күшейту туралы» Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің 2020 жылғы 4 наурыздағы №12-ПГВр қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің 2020 жылғы 16 наурыздағы №25-ПГВр қаулысының күші жойылды деп танылсын.
  2. Осы қаулының орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.
  3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының

Бас мемлекеттік

санитариялық дәрігері А. Есмағамбетова

ҚР Премьер-Министрі Асқар Маминнің төрағалығымен өткен кеңесте Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың ҚР Президенті жанындағы Төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету жөніндегі Мемлекеттік комиссияның кеңейтілген отырысында берген тапсырмаларын орындау шаралары қаралды.

Премьер-Министрдің бірінші орынбасары - Қаржы министрі Ә. Смайылов, Ұлттық банк төрағасы Е. Досаев, Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрайымы М. Әбілқасымова, ұлттық экономика министрі Р. Дәленов, денсаулық сақтау министрі Е. Біртанов, еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Б. Нұрымбетов және мемлекеттік органдардың басқа да басшылары баяндама жасады.

Кеңеске қатысушылар 2020 жылға арналған бюджет параметрлерін және мемлекеттік сатып алу саласында қабылданып жатқан шараларды талқылады, оның ішінде отандық тауар өндірушілердің тізілімін жасау және арнайы мемлекеттік сатып алу режимін енгізу, қамтамасыз ету жарнасын немесе банк кепілдемесін ұсыну қажеттігін алып тастау болды.

Валюта нарығын тұрақтандыру, іскерлік белсенділікті салықтық ынталандыру, несиелер бойынша негізгі қарыз сомасын және сыйақы төлеуді тоқтата тұру, жұмыс берушілерді, әсіресе, ШОБ-ты қолдау, азық-түлік қауіпсіздігі мен баға тұрақтылығын қамтамасыз ету, төтенше жағдайдың енгізілуіне байланысты табысынан айырылған тұлғаларға әлеуметтік төлем жасау, халықтың әлеуметтік әлжуаз топтары үшін тегін азық-түлік жиынтығын үлестіру, жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету, сондай-ақ карантин кезеңінде коммуналдық қызметтерге төлемдерді төмендету шаралары қарастырылды.

Тест жүйелерімен, өкпені жасанды тыныс алдыру құрылғыларымен, дәрі-дәрмектермен және жеке қорғаныш құралдарымен қамтамасыз ету мәселесіне ерекше көңіл бөлінді.

Премьер-Министр Үкіметтің қысқа мерзім ішінде 2020-2024 жылдарға арналған елдің әлеуметтік-экономикалық даму болжамына және 2020-2022 жылдарға арналған республикалық бюджетке нақтылау енгізетінін атап өтті.

Үкімет басшысы Мемлекет басшысының тапсырмаларын тиімді әрі жедел іске асыру бойынша нақты шараларды қабылдауды тапсырды.

Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің
ресми ақпараттық ресурсы

Елордада коронавируспен күрес жағдайында халықтың мұқтаж тобына қолдау көрсету мақсатында Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен құрылған «Birgemiz» Қоғамдық қорының Қамқоршылар кеңесінің алғашқы отырысы өтті. Бұл туралы «Birgemiz» қоғамдық қорының баспасөз қызметіне сілтеме жасап primeminister.kz хабарлайды.

Жиын барысында қордың қамқоршылар кеңесінің құрамы жарияланып, оған белгілі қоғам және мемлекет қайраткерлері, азаматтық қоғам өкілдері мен жастар кірді.

Қор құрылтайшылары жиналысының шешімі бойынша Мемлекет басшысының ұсыныстары ескеріле отырып, Қамқоршылар кеңесінің құрамына: Қамқоршылар кеңесінің төрағасы - «Nur Otan» партиясы Төрағасының Бірінші орынбасары Бауыржан Байбек, Қамқоршылар кеңесі төрағасының орынбасары – Тұңғыш Президент Қорының атқарушы директоры Қанат Жұмабаев, Қамқоршылар кеңесінің хатшысы – журналист, «Бас редакторлар клубының» президенті Бибігүл Жексенбай, кеңес мүшелері – Парламент Сенатының депутаттары Нұртөре Жүсіп пен Ольга Перепечина, Парламент Мәжілісінің депутаттары Нұрлан Әбдіров пен Бақтықожа Ізмұхамбетов, «Волонтерлер лигасы» Қоғамдық қорының төрайымы Айсұлу Ерниязова, «Ұлттық волонтерлар желісі» Заңды тұлғалар қауымдастығының төрайымы Вера Ким, «Мир через духовность» қоғамдық бірлестігінің төрайымы Сәуле Мұқашова, «Ұлттық ғылыми кардиохирургия орталығы» АҚ Басқармасының төрағасы Юрий Пя және «Altyn Kyran» Халықаралық қайырымдылық қорының президенті Исламбек Салжанов кірді.

Қордың жоғары басқару органы – Құрылтайшылардың жалпы жиналысының төрағасы Премьер-Министрдің орынбасары Ералы Тоғжанов болды.

Қордың құрылтайшылары – «Ардагерлер ұйымы» (Бақтықожа Ізмұхамбетов басқарады) және «Мир через духовность» қоғамдық бірлестіктері (Сәуле Мұқашова басқарады).

«Birgemiz» Қорының Басқарма төрағасы Руслан Сакеев қорға «Nur Otan» партиясының жан-жақты көмегі қажет екендігін атап көрсетті. Өйткені осынау қоғамдық бірлестіктің әрбір өңірде филиалдары жұмыс істейді, қажетті материалдық-техникалық базаға ие және «Jas Otan» жастар қанатының кең ауқымды волонтерлар желісі бар.

«Бірінші отырысты біз «Nur Otan» партиясының қабырғасында өткізіп отырмыз, өйткені оның мүмкіндіктеріне сүйенгіміз келеді. Елбасының қолдауымен қорға қаражат түсіп жатыр, ал халықтың ауқымды бөлігімен тиімді жұмыс жүргізу үшін бізге инфрақұрылым, зор ұйымдық тәжірибе және адамдар қажет. Бұл аталғандардың басым бөлігі бүгінде тек партияда ғана ба р» - деп атап өтті Руслан Сакеев.

Бүгінде жаңадан құрылған қоғамдық қорға елдің ірі бизнес өкілдері $40 млн-нан астам қаражатты топтастырды. Бұл қаражат Қамқоршылар кеңесінің шешімімен халықтың әлеуметтік осал топтарына атаулы көмек көрсетуге бағытталатын болады. Қазір көмек түрлері мен оны алушылар санаттарын анықтау бойынша жүмыс басталды.

Өз кезегінде Бауыржан Байбек Қамқоршылар кеңесі атынан Елбасы үндеуіне қолдау көрсеткен бизнесмендерге алғыс айтып, қазақстандықтардың бірлесе отырып, кез келген дағдарысты еңсеретініне сенімділігін білдірді.

«Елбасы, «Nur Otan» Лидері Нұрсұлтан Назарбаевтың тапсырмасы бойынша біз өзіміздің барлық ұйымдық және медиа ресурстарымызды қордың тиімді жұмыс істеуі үшін ақысыз негізде ұсынамы з», - деді Бауыржан Байбек.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев жариялаған «Біз біргеміз!» жалпы республикалық акциясы аясында «Кедергісіз келешек», «Бақытты отбасы» және «Ардагерлерді ардақтайық» партиялық жобалары желісі бойынша халықтың әртүрлі топтарына әлеуметтік көмек көрсету қор құрылғанға дейін басталып кеткенін атап өткен жөн.

Елбасының тапсырмасы бойынша «Nur Otan» партиясы карантин жарияланған Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларындағы жалғыз басты қарттарға, мүгедектерге және тұрмысы төмен көпбалалы отбасыларға атаулы көмек көрсету үшін 150 млн теңге бөлді. Коронавирус індетінің таралуына қарсы күреске Елбасының шешімімен Тұңғыш Президент Қоры тағы да 200 млн теңге бағыттады.

Бүгінде «Jas Otan» волонтерлары мен партия белсенділері халықтың әлеуметтік осал санаттарын антисептика және гигиена құралдарымен, бірінші кезекте қажетті тауарлармен байланыссыз тарату жолымен қамтамасыз етуде. Тек соңғы төрт күнде бүкіл ел көлемінде 7 мыңға жуық отбасыға 130 млн теңге сомаға әлеуметтік көмек көрсетілді.

 

 
 
 
 
 
 
Құрметті әріптестер!

 

Қазір бәріміз күрделі ахуалды бастан өткеріп жатырмыз.

Осы орайда, билік органдарына зор жауапкершілік жүктеледі. Мұны естен шығармауымыз керек.

Бұл міндетті баршамыз абыроймен атқаруымыз қажет.

Үкімет, Ұлттық банк және басқа да органдардың қолға алған жұмыстары туралы мәлімет алдық.

Енді, елдегі тұрақтылықты сақтауға арналған  басқа да шараларға тоқталайын.

БіріншіКоронавирустың таралуына қарсы жұмыстарды күшейту.

 Өздеріңіз білесіздер, жаһандық індет ушығып барады.

Бүкіл әлем бойынша бұл дертке  300 мыңнан астам адам шалдықты.

Вирустың таралу жылдамдығы  бәсеңдемей отыр.

Әлем елдері індетпен барынша күресуде.

Менің тапсырмам бойынша елімізде төтенше жағдай жарияланды.

Елордамыз бен Алматыда карантин режимі енгізілді.

Мұны дер кезінде қолға алынған шаралар деп есептеймін.

На текущий момент наибольшее количество новых случаев заболевания в мире регистрируются в странах, где жесткие карантинные меры ввели поздно.

Чтобы предотвратить лавинообразное распространение инфекции необходимо ужесточить изоляционные меры.

С учетом постоянно поступающей информации, негативного и позитивного опыта других стран следует продолжать готовить нашу медицинскую систему к любому варианту развития ситуации.

Успокаиваться и говорить, что мы сделали все возможное нельзя.

По столице и Алматы важно обеспечить полное оцепление карантинной зоныпресечь возможность проникновения в города пешком. В ближайшее время нужно определиться с необходимостью закрытия других крупных населенных пунктов.

Назрела необходимость ввести наказание за нарушение требований, предъявляемых к лицам, помещенным под карантин.

Для обеспечения безопасности граждан моим Указом ограничена деятельность объектов массового скопления людей, запрещено проведение различных мероприятий. Однако, как я вижу, запреты нередко нарушаются.

С 16 марта текущего года имело место 18 фактов нарушения режима чрезвычайного положения, в том числе в Акмолинской, Атырауской, Восточно-Казахстанской, Карагандинской, Костанайской, Павлодарской, Северо-Казахстанской и Туркестанской областях.

Виновные лица привлекались к административной ответственности в виде предупреждения или штрафа.

Пора переходить к более строгим санкциям, а также широко освещать данные факты в СМИ в профилактических целях.

Опыт показывает, что наибольшую нагрузку на медицинскую систему и летальность оказывают лица из так называемой «группы риска». Это люди старше 55 лет, имеющие общие проблемы со здоровьем, и лица с хроническими заболеваниями.

Следует максимально ограничить их выход на работу и обеспечить режим домашней изоляции.

Пришла пора временно закрыть все центры обслуживания населения, обеспечив при этом возможность получать все услуги онлайн.

Должны неукоснительно выполняться требования по санитарной обработке тех общественных объектов, где сохраняется доступ населения. Никаких «экономий» и «оптимизаций» здесь быть не должно.

Госкомиссия также должна определить порядок привлечения Вооруженных Сил к дезинфекции улиц в Нур-Султане, Алматы, Шымкенте и других крупных городах.

Акиматы располагают коммунальной техникой, которую также необходимо перепрофилировать на дезинфекцию.

Приоритет следует отдавать дезинфекции рынков и прилегающих территорий.

К сожалению, пришло время вводить дополнительные ограничения на авиа-, железнодорожные и автомобильные пассажирские перевозки внутри страны.

Должен быть обеспечен карантин для всех лиц, прибывающих любым видом транспорта из-за рубежа, в том числе из стран ЕАЭС.

Важно усилить контроль за прибывающими чартерными рейсами.

Нужно разработать и довести до всех граждан и бизнеса порядок действий на период ЧП и карантина.

Следует предельно ясно разъяснить людям новый режим работы медучреждений: когда вызывать врачей, как будет вестись работа по другим заболеваниям, кто должен пройти тест на коронавирус и за чей счет, кто подлежит изоляции, как будет осуществляться снабжение изолированных.

Ответы на эти вопросы пока остаются неизвестными абсолютному большинству казахстанцев.

Нужно сформировать один документ – памятку, доступную для понимания любого человека, и довести ее положения до каждого.

Минздраву нужно на постоянной основе отслеживать готовность наших медучреждений и персонала. Следует изучить обеспеченность лекарственными средствами в зависимости от различных сценариев развития пандемии, в том числе самых пессимистических. 

В условиях ограничений нужно, чтобы граждане не чувствовали изоляции от государства.

Вся молодежь сейчас находится по домам. Министерствам образования, культуры и спорта нужно продумать дистанционную организацию их созидательной активности, проводить онлайн соревнования, лекции и другие обучающие мероприятия.

Особое внимание уделить организации системного дистанционного образования, курсов переподготовки.

Второе. Обеспечение общественной безопасности в период ЧП.

Нельзя допустить роста правонарушений, прежде всего, фактов воровства, грабежей, мародерства, неподчинения законным требованиям властей.

В текущей ситуации могут активизироваться криминальные элементы.

В связи с этим надо усилить меры по патрулированию общественных пространств, их освещению и оснащению видеонаблюдением.

Надо мобилизовать весь состав полиции, перераспределив при необходимости силы других направлений.

Прошу также внести предложения по привлечению для этой работы армии, нацгвардии.

Генеральной прокуратуре и Верховному суду следует срочно разработать алгоритм по обеспечению законности, правопорядка и борьбы с преступностью, отправления правосудия в условиях чрезвычайного положения.

Понятно, что иногда на преступления людей толкает потеря доходов. Но это ни в коей мере не является оправданием.

В то же время, надо наладить работу по профилактике правонарушений с группами риска. Активизируйте деятельность участковых инспекторов полиции, по возможности привлекайте к профилактике КСК.

В зоне повышенного риска оказались субъекты МСБ в сферах торговли, туризма и общественного питания.

В этих секторах занято свыше 1,6 миллионов работников.

Введение карантина в Алматы вызвало отток молодежи в регионы. По сообщениям СМИ, из южной столицы 19 и 20 марта выехало более 102 тысяч человек15 тысяч автомашин. Это студенты, работники рынков, организаций сферы услуг, торговли.

Безработную молодежь необходимо мобилизовать и задействовать в текущих противопаводковых, весенне-полевых, строительных и других работах с соответствующей оплатой.

Это можно организовать в рамках программы «Дорожная карта занятости».

На фоне пандемии межэтнические отношения отошли на задний план. Но это лишь обманчивое впечатление.

Учитывая начало весеннего полевого сезона возможны конфликты на почве земельных вопросов, разделения и использования поливной воды. Обо всех предпосылках прошу информировать незамедлительно.

КНБ, Генпрокуратуре, Министерству информации и общественного развития необходимо обеспечить мониторинг общественного настроения и социальных сетей.

В кризисных условиях каждое работающее предприятие, каждое рабочее место особенно значимо.

Сегодня допускаются факты, когда фискальные органы по незначительным нарушениям парализуют работу предпринимателей.

К примеру, за нарушения сроков предоставления налоговой отчетности арестовываются счета, изымается бухгалтерская документация.

Зачастую бизнес продолжает необоснованно втягиваться в орбиту уголовного преследования.

Поручаю пересмотреть методы работы с акцентом на профилактику, исключив на период кризиса любые факты давления на предпринимателей со стороны силового блока и фискальных органов.

Сейчас на местах госслужащие и полицейские «придавлены» проверками, боятся брать на себя ответственность и принимать решения.

Поручаю пересмотреть приоритеты в работе антикоррупционной службы на период чрезвычайного положения, сделав упор на профилактику.

Еще один важнейший вопрос – обеспечение информационной безопасности. Важно не допустить паники среди населения и дестабилизации общественного порядка.

В условиях ЧП на особый контроль надо взять работу по пресечению слухов и провокационной информации. Любые попытки распространения таких сведений должны жестко пресекаться, авторов нужно выявлять и наказывать.

Следует объяснить населению, что нельзя слепо доверять любой информации, нельзя позволять провокаторам и просто глупым людям манипулировать доверием наших граждан. 

С учетом меняющейся ситуации и роста количества заболевших поручаю обеспечить единую координацию и централизацию работы СМИ.

Согласно новому алгоритму все сведения от госорганов по коронавирусу должны стекаться в единый информационный центр МИОР.

В ежедневном режиме Министр информации и общественного развития будет давать брифинги, начиная с 23 марта

В информационной работе необходимо эффективно использовать все имеющиеся цифровые ресурсы.

Создан специальный сайт – coronavirus2020.kz, посредством которого нужно информировать казахстанцев о ситуации с пандемией и предпринимаемых нами мерах.

Он должен быть официальным онлайн-источником проверенной и достоверной информации. Нужно активнее продвигать эту платформу среди граждан.

При Министерстве здравоохранения функционирует Оперативный центр по мониторингу и учету COVID-19, который я посетил 21 марта. Следует обеспечить его бесперебойную и эффективную работу.

На передовой сегодня стоят наши граждане – врачи, полицейские, другие специалисты, которые не знают выходных, редко видят свои семьи, подвергают себя огромному риску. Но, несмотря на это, в полной мере выполняют свой гражданский и служебный долг.

Искренне благодарю вас.

Правительству и акиматам поручаю изыскать дополнительные средства и обеспечить выплату премии в размере 1 должностного оклада врачам, полицейским и другим специалистам, задействованным в мероприятиях по борьбе с коронавирусом.

Третье. Обеспечение социальной стабильности в стране.

В условиях чрезвычайного положения – нам придется идти на кардинальные меры для обеспечения благополучия граждан.

Все ресурсы у нас есть – это средства госбюджета, Нацфонда. Ими нужно правильно распорядиться.

Казахстанцы должны это знать. Больше всего людей в стрессовых ситуациях пугает неизвестность.

Люди в кратчайшие сроки должны получить четкое понимание, как им помогут в этот непростой момент.

Любое промедление сейчас порождает слухи, неуверенность, протестность, панику.

Антикризисные меры Правительства и акимов должны вырабатываться в кратчайшие сроки.

Их суть должна доводиться до граждан простым и понятным языком.

В складывающихся условиях многие люди потеряли источники заработка, их доходы снижаются. У многих казахстанских семей «запас прочности» практически отсутствует.

Поэтому поручаю Госкомиссии в двухдневный срок проработать комплекс мероприятий, включающий следующие направления.

Во-первых, на период действия чрезвычайного положения, помимо уже принятого запрета на начисление штрафов и пеней, следует приостановить выплату сумм основного долга и вознаграждения по всем займам населения, пострадавшего от кризисных явлений.

От банков я ожидаю полного понимания и гражданской солидарности.

На фоне ухудшающейся ситуации с личными финансами многие граждане вынуждены обращаться за беззалоговыми кредитами в небанковские организации –  к ломбардам, онлайн кредиторам, микрофинансовым организациям.

Поэтому критически важно навести порядок в данном секторе.

Обман граждан недопустим.

Поручаю Агентству по регулированию и развитию финансового рынка, Генеральной Прокуратуре, Министерству информации и общественного развития провести масштабную акцию по проверке соблюдения законодательства и показательно наказать нарушителей, широко осветив это в СМИ и в социальных сетях.

Это нужно, чтобы казахстанцы в непростой ситуации знали, что их права будут твердо защищаться государством.

Во-вторых, в период действия карантина только в Алматы численность работников предприятий в общей сложности сократилась на 266 тысяч человек. Аналогичная ситуация наблюдается по индивидуальным предпринимателям, 80% которых приостановили свою деятельность.    

Таким образом, по предварительным расчетам, текущая ситуация отрицательно повлияла на финансовое состояние около 500 тысяч горожан.

Поэтому на период действия чрезвычайного положения поручаю начать осуществлять ежемесячные выплаты лицам, лишившимся доходов в связи с введением чрезвычайного положения, в размере 1 МЗП (42 500 тенге).

В совокупности на данную помощь могут рассчитывать не менее 1,5 миллионов наших сограждан.

При необходимости мы имеем все резервы для увеличения сумм, охвата и расширения видов поддержки.

Поручаю Госкомиссии выработать эффективный и прозрачный механизм выплат.

Охват конкретных получателей будет определяться специально созданными региональными штабами с участием общественности и НПП «Атамекен».

В то же время бизнес, включая МСБ, также должен принимать меры по сохранению рабочих мест, неувольнению сотрудников.

Сейчас это критически важно для людей. Понимание того, что у тебя есть рабочее место, поможет нашим гражданам стойко перенести тяготы текущего момента. 

 Поручаю Госкомиссии совместно с НПП «Атамекен» проработать комплекс мер по поддержке работодателей, в особенности МСБ.

Помимо этого, следует на регулярной основе начать предоставлять бесплатные продуктово-бытовые наборы многодетным семьям, инвалидам и другим группам социально-уязвимых слоев населения. Наборы должны состоять преимущественно из отечественной продукции.

В-четвертых, к сожалению, мы столкнулись с фактами, когда недобросовестные люди решили воспользоваться непростой ситуацией и нажиться на населении, занимаются спекуляцией. Соответствующие органы выявляют и пресекают подобные попытки. Это правильно. Как говорят французы «A la querre comme a la querre» – На войне как на войне. Соғыстың аты – соғыс.

Для систематизации этой работы требуется утвердить объективно необходимый перечень социально-значимых товаров, по которому мы введем государственное регулирование цен.

Во всех областях и городах у нас достаточно продовольствия и товаров первой необходимости.

Вместе с тем, сейчас каждому акиму региона необходимо наладить реальный учет наличия товаров первоочередного спроса. Формальный подход здесь недопустим.

Необходимо работать с бизнесом и населением, не допускать паникиажиотажа вокруг продуктов первой необходимости.

Акимам следует наладить взаимодействие между собой для контроля межрегиональных перетоков товаров и исключения локальных дефицитов.

Совместно с Правительством следует обеспечить наличие достаточных запасов, проработать механизмы их доведения до прилавков, строго контролировать цены и исключить спекуляции.

В-пятых, в связи с введением карантина мы призвали население находиться дома.

Удаленная работа побуждает людей более активно пользоваться мобильными технологиями.

В связи с этим поручаю на период действия режима чрезвычайного положения расширить доступ к мобильной связи и интернету, особенно к образовательным ресурсам, социальным сетям и мессенджерам.

На период ЧП даже в случае возникновения задолженности предоставление услуг связи должно быть продолжено. Доступ на все казахстанские интернет-ресурсы должен быть бесплатным.

Ранее я уже давал поручения по снижению на период карантина оплаты коммунальных услуг населением. В Алматы оперативно отреагировали и приняли соответствующие решения.

Теперь Государственная комиссия должна выработать системные общереспубликанские меры.

В целом, коллеги, казахстанский народ ждет эти меры от нас. Поручаю сегодня ознакомить граждан с моими поручениями и немедленно приступить к их реализации.

Четвертое. Поддержка национальной экономики.

Мы являемся свидетелями «идеального шторма». Пандемия, схватка нефтяных супердержав и рекордное падение фондовых индексов накладываются на накопленные за последние годы дисбалансы глобальной экономической системы.

В таких условиях мы должны дать адекватный экономический ответ, опереться на здоровое, конкурентоспособное предпринимательство, помочь ему выстоять и стать сильнее.

Важно оперативно выявить наиболее пострадавшие от введения чрезвычайного положения и снижения спроса со стороны населения сектора экономики и реализовать комплекс мер по их поддержке.

Одним из действенных механизмов поддержки этих секторов станет приостановление выплат сумм основного долга и вознаграждения по всем кредитам малого и среднего бизнеса, пострадавшего от складывающейся негативной ситуации.

Поручаю также разработать комплекс мер по налоговому стимулированию деловой активности и обеспечению стабильности цен.

Так, считаю необходимым предоставить МСБ отсрочку по уплате всех видов налогов и других обязательных платежей сроком на 3 месяца, без начисления штрафов и пени.

Также следует рассмотреть необходимость временного снижения НДС на сельхозпродукцию и продукты питания, обнуления таможенных пошлин по критически важному импорту и так далее.

На эту работу должно уйти не более одной недели.

Принципиально важно сохранять занятость. В рамках формируемых Правительством индивидуальных антикризисных планов работы с крупными предприятиями, требуется предусмотреть меры по сохранению рабочих мест и стабильной оплаты труда. Задействовать эти меры будем по мере развития ситуации.

Поручаю Правительству, местным исполнительным органам и субъектам квазигосударственного сектора приостановить с 20 марта текущего года сроком на три месяца начисление арендных платежей по принадлежащим им объектам недвижимости для субъектов МСБ.

Местным исполнительным органам совместно следует проработать возможность освобождения от арендной платы объектов коммерческой недвижимости. Все инструменты у акимов есть.

Как показывает опыт прошлых лет, во время нестабильной экономической ситуации необходимо не допустить «кризиса неплатежей».

Министерство финансов обязано усилить контроль за выполнением госорганами договорных обязательств в рамках осуществления госзакупок.

Все выплаты по фактически оказанным услугам и работам должны быть осуществлены в течение 5 дней. Затягивание, требование дополнительных бумаг должны быть исключены.

Госорганы и квазигоскомпании не должны взимать штрафные санкции и включать поставщика в реестр неблагонадёжных поставщиков, если неисполнение договора связано с текущими негативными явлениями в экономике.

Требуется в кратчайшие сроки сформировать реестр отечественных товаропроизводителей и ввести специальный режим государственных закупок, предусмотрев отмену необходимости внесения обеспечительного взноса или банковской гарантии.

Соответствующий Указ я подписал, жду конкретных действий от Правительства.

В рамках региональных штабов следует вести постоянный мониторинг местных крупных производителей. В рамках него проводить индивидуальную работу по их поддержке, в том числе через выделение оборотных средств под льготную процентную ставку, предоставление мест на полках супермаркетов и другие меры.

Я поручил увеличить финансирование программы «Экономика простых вещей» до 1 триллиона тенге.

Это значительные средства, предоставляемые по доступной ставке в 6% годовых. Их можно использовать преимущественно для инвестиционных целей.

В дополнение к этому мною принято решение о предоставлении еще 600 миллиардов тенге на кредитование оборотных средств малого и среднего бизнеса под 8% годовых.

Еще одним инструментом поддержания деловой активности и занятости выступит специальная программа «Дорожная карта занятости». Данный инструмент хорошо проявил себя во время предыдущих кризисов.

Я уже поручил обеспечить ее финансирование на уровне не менее 300 млрд.тенге.

На основе поступающих заявок от регионов мы имеем резервы увеличить ее до 1 трлн.тенге. Это создаст 250 тыс. рабочих мест и поможет реализовать нам не только объекты местного значения, но и ряд республиканских, в том числе строительство водохранилищ, дамб и прочих сооружений.

Национальный банк должен помочь Правительству в финансировании данной инициативы.

Далее. В настоящий момент крайне важно добиться стабилизации обменного курса тенге.

С этой целью поручаю Национальному Банку, Правительству и руководству квазигосударственных компаний обеспечить обязательную продажу субъектами квазигосударственного сектора части своей экспортной выручки на валютном рынке страны.

Также с учетом имеющихся обязательств поручаю составить план-график поэтапного возврата валютных депозитов квазигоскомпаний в финансовую систему Казахстана.

Считаю, что нацкомпании должны произвести выплату дивидендов государству за прошлый год в размере до 100 процентов от чистого дохода.

Пятое. Переход на новую модель принятия управленческих решений.

Всему госаппарату предстоит быстро перестроиться, отойти от шаблонной работы.

Управление государством в настолько непростой ситуации должно быть кардинально изменено, нужно брать на себя ответственность и принимать сильные, смелые, эффективные решения.

Со своей стороны, я уже подписал ряд антикризисных Указов, предоставляющих системе государственного управления право принимать оперативные решения для борьбы с последствиями кризиса.

Таким образом, у госорганов имеются все возможности для разрешения любых возникающих вопросов – в бюджетном процессе, ценовом регулировании, госзакупках, предоставлении льгот и т.д.

Я хочу донести до каждого члена Правительства, акима – пришло время работать в ином режиме.

Те, кто не понимают остроты текущего момента и попытаются действовать по старинке с подстраховкой «как бы чего не вышло», должны освободить место.

Иначе нам не победить в этой схватке.

Важно обеспечить координацию деятельности госоргановв том числе при освещении деятельности и работы Госкомиссии.

Поручаю Премьер-министру данную ситуацию взять на контроль.

* * *

Этот кризис послужит встряской для госаппарата и отечественного бизнеса. Его уроки должны быть учтены.

А значит, помимо оперативных мер, нам предстоит разработать и принять системные подходы с расчетом на жизнь после стабилизации ситуации.

По сути, мы стоим на пороге совершенно нового глобального мира, в котором Казахстану предстоит найти свое достойное место. 

Я хочу подчеркнуть, что, несмотря на всю сложность складывающейся ситуации, она далека от катастрофической.

Все возможности, резервы у нас имеются.

Главное – мы вовремя начали готовиться к самому неблагоприятному сценарию и понимаем, что нужно делать.

Общий пакет антикризисных мер, не считая налоговых преференций и поддержки на местном уровне, составит 4,4 трлн.тенге или 10 млрд.долларов.

Правильно распорядившись данными средствами, мы без сомнения, выйдем победителями в борьбе с кризисом.

 

Құрметті әріптестер!

Осындай жағдайда барлық мемлекеттік органдар жұмыла жұмыс жүргізуі керек.

Бұл – береке-бірлігіміз сыналатын уақыт.

Әрбір дағдарыстың екі жағы бар. Біріншіден, бұл, әлбетте – қауіп, бірақ, екіншіден, бұл – мүмкіншілік.

Індет, дағдарыс дегеніміз – уақытша, өтпелі нәрсе.

Біздің алдымызда тұрған мақсат – мүмкіндікті барынша пайдалану, осы дағдарыстан аман-есен шығып, одан да мықты болуымыз керек.

Біз әрқайсымыз өз міндетімізді жауапкершілікпен орындасақ, бұл қиындықтан тезірек шығамыз деп сенемін!

Жұмыстарыңызға табыс тілеймін!

Еліміз аман, жұртымыз тыныш болсын!

Соңғы жаңалықтар

Мам 04, 2024

Еңбегіңді арнай білсең ел үшін, Сол…

 Ел қорғанысының әлсіз болуға еш хақысы жоқ. Әлемде геосаяси мәселелер өршіп тұрған шақта…
Мам 04, 2024

Танк жүргізуші ТЕМІРҚҰЛОВ

Ұлы Отан соғысы кезіндегі алмағайып заманда, от пен оқтың ортасында жүрген жауынгерлердің…
Мам 04, 2024

«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…

«Адал адам – адал еңбек – адал табыс» тақырыбында өткен Ұлттық құрылтайдың үшінші…
Мам 04, 2024

«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…

«Адал адам – адал еңбек – адал табыс» тақырыбында өткен Ұлттық құрылтайдың үшінші…
Мам 04, 2024

ЖИЗНЬ, ПОСВЯЩЕННАЯ РОДИНЕ

«Родина у нас одна» – такая обыденная, не требующая доказательств аксиома… Но так ли она…
Мам 04, 2024

Әскерилер қаржылық сауаттылығын…

«AMANAT» партиясы бір жыл бұрын «Қарызсыз қоғам» жобасын іске қосқан болатын. Жобаның…
Мам 04, 2024

Тұрғындар өтініші ескерусіз қалмайды

Қазақстан Республикасы Президентінің кеңесшісі Мәлік Нұржанұлы жұмыс сапары аясында аудан…
Мам 04, 2024

Бір шаңырақ астында

Ынтымақтастық пен бірлік – мемлекеттің даму кепілі. 130-дан астам этносты бір мақсатқа…
Мам 04, 2024

Келелі кездесу Шелекте

Өткен аптада Қазақстан Республикасы Президентінің кеңесшісі Мәлік Отарбаев іссапармен…

Күнтiзбе

« Мамыр 2024 »
Дс Сс Ср Бс Жм Сб. Жк
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31    

Кез келген материалды
көшіріп басу үшін
mezet.kz - ке гиперсілтеме
қою керек 

Яндекс.Погода

 

https://kurs.kz/ - Курсы валют в обменных пунктах г. Алматы и других городах Казахстана

Жарнама

для детей, достигших 12 лет