- +77277540900
- +77002724204
- enkaz.kz@gmail.com
- 040400, Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Есік қаласы, Алматы көшесі, № 112.
Первичный и гематогенный туберкулез
1. Варианты течения первичного туберкулеза: лимфогенная форма, хроническое течение
Лимфогенная форма проявляется вовлечением в процесс специфического воспаления бронхиальных, бифуркационных, над- и подключичных, желчных лимфоузлов. При этом казеозно-измененные увеличенные лимфоузлы сдавливают просветы бронхов, что ведет к развитию ателектаза легких и пневмонии. Рост первичного аффекта - наиболее тяжелая форм прогрессирования первичного туберкулеза, при которой наступает казеозный некроз зоны периорокального воспаления, вокруг первичного аффекта образуются свежие участки экссудативного воспаления. Первичный очаг из ацитарного превращается в лобулярный, сегментарный, лобарный - возникает лобарная казеозная пневмония. Это самая тяжелая форм первичного туберкулеза. В иных случаях первичный очаг лобулярный или сегментарный казеозный пневмонии расплавляется, и на его месте образуется первичная легочная каверна. Смешанная форма наблюдается при ослаблении организма после инфекций, при авитаминозах, голодании и т. д. При этом находят крупный первичный аффект, козеозный бронхоаденит может осложняться расплавлением некротических масс и образованием свищей. Хроническое течение первичного туберкулеза возникает в тех случаях, когда при зажившем первичном аффекте воспалительный специфический процесс в лимфожелезистом компоненте первичного комплекса принимает медленно прогрессирующее течение с чередованием вспышек и затихания. При этом наступает сенсибилизация организма - повышается его чувствительность к различным неспецифическим воздействиям. Повышенная реактивность организма клинически выявляется кожными туберкулиновыми пробами и появлением в бронхах и костях порастецифических изменений (диффузная или узелковая пролиферация лимфоидных клеток, мотрофагов, гиперпластические процессы в кроветворной ткани, диспротеиноз, развитие амилоидоза). 2. Гематогенный туберкулез. Виды гематогенного туберкулеза Гематогенный туберкулез- объединяет род проявления заболевания, возникающего и развивающегося в организме человека через значительный срок после перенесенных первичных инфекций, и представляет собой послепервичный туберкулез. Гематогенный туберкулез возникает у больных, у которых первичная инфекция оставила изменения в виде очагов отсевов в различные органы. Выделяют три вида гематогенного туберкулеза: 1) генерализованный; 2) туберкулез с преимущественным поражением легких; 3) гематогенный туберкулез с преимущественными внелегочными поражениями. 3. Генерализованный гематогенный туберкулез
Генерализованный гематогенный туберкулез представляет наиболее тяжелую форму заболевания с равномерным высыпанием в органах туберкулезных бугорков и очагов. В одних случаях во всех органах формируются некротические отеки без пролиферативной или со слабовыраженной экссудативной реакцией (некротический вид генерализованного туберкулеза). Это острейший туберкулезный сепсис. В других случаях в органах появляются мелкие милиарные бугорки - это острый общий милиарный туберкулез. Она часто заканчивается менингитом. Иногда наблюдается острый общий крупноочаговый туберкулез, характеризующийся образованием в органах крупных (до 1 см) туберкулезных очагов. 4. Гематогенный туберкулез с преимущественным поражением легких Гематогенный туберкулез с преимущественным поражением легких характеризуется преобладанием в легких высыпаний, в то время как в других органах они единичные или отсутствуют. Наличие в легких множества мелких милиарных бугорков говорит о милиарном туберкулезе легких. Он может быть острым и хроническим. При остром легкие вздутые, пушистые; в них прощупываются мелкие бугорки, которые всегда более густо рассеяны в верхних сегментах, чем в нижних. При хроническом милиарном туберкулезе возможны рубцевание бугорков и развитие стойкой эмфиземы легких, в связи с чем усиливается нагрузка на сердце и наблюдается гипертрофия правого желудочка - легочное сердце. Также различают хронический крупноочаговый, или гематогенно-диссеминированный, туберкулез легких, для которого характерны преимущественно кортико-плевральная локализация очагов в
обоих легких и продуктивная тканевая реакция, развитие сетчатого пневмосклероза, эмфиземы и легочного сердца и наличие внелегочного туберкулезного очага. 5. Гематогенный туберкулез с преимущественными внелегочными поражениями
Гематогенный туберкулез с преимущественными внелегочными поражениями развивается из очагов-отсевов, занесенных гематогенным путем в периоде первичной инфекции в тот или иной орган. Чаще поражаются кости скелета (костно-суставной туберкулез) и мочеполовая система (туберкулез почек, половых органов), кожа и другие органы. Туберкулез костей и суставов чаще встречается у детей, развивается из очагов отсевов в костном мозге (туберкулезных остеомиелит). Излюбленной локализацией являются тела позвонков (туберкулезный спондилит), эпифизы костей тазобедренного (туберкулезный коксит) и коленных (туберкулезный гонит) суставов. Опасными в большей степени при туберкулезе костей являются образование секвестров, т. е. участков омертвения кости, разрушение ее, деформация суставов. Туберкулез почек чаще односторонний. Преимущественно проявляется у лиц в период полового созревания и у пожилых. Ранние очаги возникают в корковом слое, после - в сосочках пирамид; здесь начинается деструкция с образованием полостей. Вне каверн интерстиций почечной ткани инфильтрирован лимфоцитами, гистоцитами. При закрытии просвета мочеточника казеозными массами развивается пионефроз. Постепенно в воспалительный процесс вовлекаются мочевыводящие пути, мочевой пузырь, предстательная железа, придаток яичка, у женщин - слизистая оболочка матки, трубы, яичники (редко).
Патогенез и патологическая анатомия вторичного туберкулеза
Разделение двух последовательных периодов развития туберкулеза на первичный и вторичный отражает патоморфологическую и клиническую картину болезни.
Послепервичный (вторичный) туберкулез - это определение используется для туберкулеза, который возник в организме, имеющем первичные туберкулезные очаги, ранее излеченные. Возникновение и развитие вторичного туберкулеза может происходить двумя способами:
1) эндогенная суперинфекция (реактивация) остаточных послепервичных очагов (частично кальцинированных лимфатических узлов);
2) экзогенная суперинфекция (реинфекция) - повторное туберкулезное инфицирование. Вторичный туберкулез в 90% случаев является туберкулезом легких. При вторичном туберкулезе начальные признаки часто диагностируются с помощью флюорографии или рентгенографии, которые производятся при профилактическом обследовании у пациентов, не предъявляющих каких-либо жалоб. Эта тенденция - одно из косвенных доказательств, что пациент не ощущает болезни, поскольку туберкулез на начальных этапах развивается бессимптомно. В таких случаях при рентгенологическом обследовании туберкулезные проявления представляют собой фокусы среднего размера в легких или других органах. Однако в легких они встречаются чаще.
Распространение инфекции при прогрессировании вторичного туберкулеза, как правило, идет бронхогенным путем.
Наиболее важным признаком, определяющим, будет ли больной, особенно в старшем возрасте, иметь клинически выраженный туберкулез, является размягчение и разжижение творожистого некротического материала. В этот период происходит быстрое увеличение числа МБТ, которые в этой ситуации начинают размножаться внеклеточно.
Поражения медиастинальных лимфатических узлов обычно отсутствуют (хотя у африканцев, жителей Азии или ВИЧ-инфицированных узлы могут быть значительно увеличенными). Поражения в легких и лимфатических узлах часто уплотняются, процесс заканчивается формированием кальциноза;
б - постепенное распространение в легких туберкулезных повреждений, формирование казеоза;
в - казеоз (некроз). Жидкие творожистые массы выкашливаются, в результате на этом месте формируется полость. Диссеминация МБТ из полости приводит к распространению процесса в противоположное легкое с формированием в нем полости;
г - после одного-двух лет эффективного лечения (если пациент выживает) на месте специфических поражений развивается фиброз (рубцевание) полости, смещение средостения и трахеи в сторону наибольших повреждений.
Кальцинация начинает формироваться на самых ранних этапах образования туберкулезных очагов, расположенных в верхушках
легких. Вместе с тем полости могут сохраняться. Эта форма хронического туберкулеза является главным источником инфекции.
Разнообразие патоморфологических проявлений в легких явилось основой для классифицирования туберкулеза органов дыхания на формы: очаговый туберкулез;инфильтративный туберкулез; казеозная пневмония; туберкулема; кавернозный туберкулез; фиброзно-кавернозный туберкулез; цирротический туберкулез;туберкулезный плеврит;туберкулез бронхов, трахеи, верхних дыхательных путей; туберкулез органов дыхания; комбинированный с профессиональными пылевыми заболеваниями легких.
Ш.М. Мукаев, Врач фтизиатр ГКП на ПХБ ЦФАО
Ең пайдалы интернет сайттары
ҚР Президентінің көмекшісі — Президент Әкiмшiлiгi өтiнiштердi қарауды бақылау бөлiмiнiң меңгерушiсi Аида Балаева facebook парақшасында балалар мен ересектерге арналған ең пайдалы интернет сайттары мен мобильді қосымшалар жайлы мәліметпен бөлісті.
Карантин уақытында әлеуметтік желілердегі коронавирус туралы тарап жатқан өтірік-шын мәліметті ғана арлы-берлі "ақтармай", пайдалы ақпаратпен сусындап, уақыттарыңызды тиімді өткізіңіздер. Төменде Аида Балабаева ұсынған сайттар тізбесін жариялаймыз.
iMektep.kz - Қазақстанның жетекші әдіскерлері мен мұғалімдері әзірлеген бастауыш мектеп бағдарламасының толық курсы. Әр сабақ интерактивті ойын тапсырмалары мен тестілермен бірге жүретін қысқа анимациялық фильмнен тұрады.
Bilimland.kz - электронды оқыту саласындағы әлемдік көшбасшылардың жетістіктеріне негізделген білім алаңы. Бұл - әлемдік әзірлеушілердің мұғалімдерге, студенттерге және ата-аналарға арналған заманауи білім беру мазмұнындағы ең үлкен жинақ.
Twig-bilim.kz - Қазақстанда да кәсіби деңгейде қолжетімді халықаралық онлайн сервис. Кешен химия, физика, биология, ғылым, математика және география пәндерінен мектеп бағдарламасының негізінде жасалған 1 500-ден астам қызықты қысқа метражды (шамамен 3 минут) фильмнен тұрады.
Zhastar.org - Оқушылардың өмірлік, әлеуметтік дағдылары мен психологиялық саулығын дамытуға арналған ата-аналарға, мұғалімдер мен балаларға арналған онлайн платформа. Сайтта мультимедиялық материалдар ата-аналар мен балаларға, психологтар мен оқытушыларға тиісті ұсыныстар бар.
Kitap.kz (Қазақстан ашық кітапханасы) - бұл 20 мыңнан астам шығарма жинағы бар қазақ әдебиетінің ең үлкен тегін онлайн кітапханасы.
Audiokitap.kz - бұл қазақ көркем әдебиетінің тегін 1 500-ден астам аудио кітабы мен 400 аудио ертегісі орналастырылған мобильдік қосымша. Ол iOS және Android үшін қолжетімді.
Openu.kz (Қазақстанның ашық университеті) - бұл алдыңғы қатарлы университеттер мен оқытушылардың онлайн курстарына кіруге мүмкіндік беретін онлайн білім беру платформасы. Мұнда гуманитарлық, инженерлік және бизнес мамандықтары бойынша 170-тен астам курс бар. Сайтта «Жаңа гуманитарлық білім. Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық» жобасы аясындағы кітаптар да қолжетімді.
Academia.kz - мұғалімдер мен ата-аналарға арналған білім беру алаңы. Оқытушылардың шығармашылық және ғылыми жұмыстарына арналған ғылыми тәжірибелер, оқу-әдістемелік материалдар мен педагогикалық әдебиеттердің үлкен жинағы.
Khanacademy.org - мектепте білім алуға арналған ақысыз платформа. Сайт жеке білім беру траекториясын құруға мүмкіндік береді.
Alison.com – 1 мыңнан астам тегін кәсіби курстар. Жобаның аудиториясы - 14 миллионнан астам қолданушы.
Openculture.com - білімге қол жетімділіктің жаһандық бастамасы. Платформада 1300 онлайн курс, 1 150 фильм, 700 аудио кітап, 800 электронды кітап, 300 тілдік курс және 150 бизнес курс бар.
Academicearth.org - АҚШ-тың жетекші университеттерінің курстарының агрегаторы. Сайт Корнелл, Колумбия, Гарвард, Дартмут, Принстон, Стэнфорд, Йель және басқа университеттердің курстарын тыңдауға мүмкіндік береді.
Google Arts Institute - бүкіл әлемнің өнер туындыларына қолжетімді онлайн платформа. Қазіргі уақытта платформа арқылы 32 әлем мұражайы мен көрмедегі, оның ішінде Метрополитен өнер мұражайы (Нью-Йорк), Уффизи (Флоренция) және Тейт қазіргі галереясы (Лондон) сияқты 32 мыңнан астам нысанның коллекциясын көруге болады.
MIT OpenCourseWare - инженерлік және IT мамандықтары бойынша MIT университетінің оқу материалдары.
TED-Ed - білім беру қажеттіліктері үшін және сұрақтармен, тесттермен ұйымдастырылған TED баяндамалары.
National Geographic Kids - бұл кішкентай балаларға арналған танымал National Geographic Kids мазмұны. Табиғат пен Жер ғаламшары туралы білуге ыңғайлы сайт.
Халық саулығы қоршаған ортаға тәуелді
Қазақстанда қазір экология және қоршаған ортаны қорғау мәселелері аса өзекті болып отыр. Осыған орай ел аумағында қабылданып жатқан шаралар да аз емес. Атап айтқанда, «Жасыл» экономиканы дамыту, қоршаған ортаны қорғау, энергияны үнемдеу, қоршаған ортаға ықпал ететін барлық теріс факторларды мейілінше шектеу т.б. секілді бағдарламалар іске асырылуда. Бұл мәселені барынша көтеріп, ел назарын оған аударудың маңызы зор. Шын мәнінде, туған еліміздің экологиялық ахуалының жақсы болуы ең алдымен өзімізге керек екені анық. Ол үшін ең әуелі экологиялық санамызды дамытуымыз қажет. Себебі, экологиялық ақпаратты игеру үшін экологиялық білім керек екені даусыз. Қазіргі таңда жаһандық жылыну үдерісі қоршаған ортаға орасан зор қауіп төндіріп келеді. Жаһандық жылыну және Қазақстан үшін жаңа экономикалық нақтылық туралы айтар болсақ, қазіргі әлемде экономикасы дәстүрлі аграрлық салаға бейімделіп, артта қалып қойған мемлекеттен бастап, ғылым мен техниканың барлық соңғы жетістіктерін жетік игерген қуатты индустриалды державаларға дейінгі даму деңгейі ала-құла мемлекеттер бар екендігі белгілі. Ал осы елдердің экономикасында едәуір алшақтық болғанымен олардың экологиялық мәселелері ортақ болып табылады. Өйткені, экология бүгінде жеке елдердің ғана емес жаһандық ауқымды мәселе.
Экологиялық дағдарыс кезінде табиғат пен қоғам арасындағы өзара қарым-қатынас шиеленісе түседі. Бұл кезде қоғамдағы өндіргіш күштер мен өндірістік қатынастар биосферадағы тарихи қалыптасқан тепе-теңдіктің бұзылуына әсер етеді. Мұның өзі түптеп келгенде адамзат өміріне қауіп төндіре бастады. Экологиялық дағдарыс – қайтымды процесс. Оны адамның белсенді түрде жүргізілген іс-әрекеттері арқылы біртіндеп жоюға болады. Мысалы, экологиялық таза энергия (жел, Күн, су) көздерін кеңінен пайдалану немесе пайдалы казбаларды әрі тиімді, әрі кешенді пайдалану және т.б. Тірі организмдердің сирек түрлерін қорғау жұмыстарын қатаң қадағалау, ормандарды қалпына келтіру, топырақ құнарлылығын арттыру және т.б. жұмыстар арқылы да экологиялық дағдарыстарды тоқтатуға болады.
Ал экологиялық дағдарысқа нақты көңіл бөлінбесе ол экологиялық апатқа айналуы мүмкін. Экологиялық апат — табиғат пен қоғам арасындағы қарым-қатынас әбден шиеленісіп кеткен жағдайда байқалады. Бұл кезде табиғатта қалыптасқан экологиялық тепе-теңдік мүлдем бұзылады, оны қайтадан қалпына келтіру мүмкін емес. Сондықтан да экологиялық апат қайтымсыз процесс болып саналады. Экологиялық апат көбіне адамның тікелей немесе жанама іс-әрекеттерінің нәтижесінен пайда болады. Бұл кезде кейбір өсімдіктер мен жануарлардың көптеген түрлері мүлде жойылады.
Адамдардың іс-әрекеттері-нен соңғы 300 жылда құстардың 140-қа жуық, ал сүтқоректілердің 106 түрі біржолата жойылып кеткен. Антропогендік факторлардың жануарлар дүниесіне әсер етуі жылдан-жылға айқын байқалуда.
Адамның жер бетіндегі табиғатқа әсер ету ауқым-дылығына байланысты адамзатты алаңдатып отырған экологиялық мәселелерді, негізінен, үш топқа бөледі.
Ғаламдық экологиялық мәселелер – мұндай мәселе-лерді бүкіл адамзат біріге отырып шешуі тиіс. Оған атмосфераның, гидросфераның және литосфераның ғаламдық деңгейде ластануын атауға болады. Әр түрлі отын түрлерін пайдалану кезінде жыл сайын атмосфераға орта есеппен 20 миллиард тоннадай көмір қышқыл газы бөлінеді. Бұл ауа құрамында көмірқышқыл газының жинақтала түсуіне тікелей әсер етеді. Бұл жағдайлар климаттың жаппай жылынуына ықпал етеді. Жер бетіне түскен күн сәулелерінің бәрі де жерді қыздырады да, инфрақызыл сәуле жылу түрінде кері ғарыш кеңістігіне таралады. Кері шағылысқан бұл сәулелерді көмірқышқыл газы, метан, фреондар және т.б. газдар өздеріне сіңіреді де, температура көтеріледі. Күннің кері шағылысқан жылуын сіңіретін газдарды парниктік газдар деп атайды. Парниктік газдардың атмосферада біртіндеп жинақталып, атмосферадағы жылу балансының өзреуін парниктік эффект деп атайды.
Аймақтық экологиялық мәселелер – жер бетіндегі ауқымды аймақтарды, яғни бірнеше мемлекеттердің аумағын қамтиды. Ондай экологиялық мәселелерді бірнеше мемлекет бірігіп шешуі тиіс. Мұндай экологиялық мәселелерге жыл құстарын және трансшекаралық су қорларын және т.б. табиғат байлықтарын қорғау жатады. Мысалы, бұған Каспий мен Арал теңізін, Байқоңыр ғарыш айлағын және т.б. мәселелер мысал бола алады.
ХХ ғасырдың басынан бері ауаның орташа температурасы 0,74°C-қа жылынса, соның үштен бірі 1980 жылдан кейінгі кезеңнің үлесіне тиеді. Температура өзгеріске ұшырауының негізгі бөлігін адамзат баласының іс-әрекет салдарынан туындаған парникті газ концентратының шамадан тыс артуы құрап отырғандығын әлем жұртшылығы мойындап та отыр. Ал 21 ғасыр ішіндегі температураның өсу мүмкіндігі эмиссияның ең төменгі мөлшерінде 1,1-2,9 градус, ал ең жоғары эмиссия кезінде 2,4-6,4 градус аралығында болуы мүмкін. Жаһан жылынуының нәтижесінде барынша ең жоғарғы температура белгіленеді, Жер шарының барлық өңірлерінде ыстық күндер саны артып аязды күндер саны қысқарады. Бұған қоса, құрлықтық аудандардың басым бөлігінде жылу толқыны жиі орын алып, температураның таралуы қысқарады. Халық-аралық энергетикалық агент-тіктің соңғы баяндамасында энергия тасымалдаушыларға сұраныстың төмендеуі қыстың жылы болып басталуымен байланысты екендігі айтылған. Жылынудың нәтижесінде 2016 жылы мұнайға деген сұраныс тәулігіне 95,8 миллион баррельден 95,7 миллион баррелге дейін төмендеді. Бұл үрдіс Жердегі климаттының жылына түсуіне байланысты күшейе түсіп, энергия тасымалдаушы елдердің экономикалық дамуына кері әсерін тигізетіндігі анық. Бірақ, жаһандық жылынуға қармастан-ақ мұнай, газ және көмірге деген сұраныстың күрт төмендеуі де орын алуы мүмкін. Өйткені, өнеркәсібі дамыған және аталған тауарлардың негізгі тұтынушысы саналатын елдердің басым бөлігі ұйымшылдықпен парникті газдар шығарындыларын төмендету үшін көп күш-жігер жұмсауда. Әлемнің 190-нан астам елі Киото хаттамасын ратификациялаған. Аталған халықаралық келісім 1997 жылы Киотода БҰҰ-ның климаттың өзгеруі туралы рамалық конвенциясына қосымша ретінде қабыланған еді. Құжат дамыған елдермен мен көшпелі экономикадағы елдерге парниктік газдар шығарындыларын қысқартуды немесе тұрақтандыруды міндеттейді. Айта кетерлігі, бұл елдерге әлемдегі жалпы шығарындылардың 63,7 пайызы тиесілі және осыған сәйкес бұл мемлекеттер көмірсутегі шикізатының негізгі тұтынушылары болып отыр.
Жаһандық жылынудан өзге, қоршаған ортаны қорғау және экология мәселелері бүгінгі таңда жер шарындағы әр елді алаңдатып отырған жайт. Соның ішінде Қазақстан да оған барынша алаңдаушылық танытуда. Қазіргі кезде бұл тұрғыда атқарылып жатқан жұмыстардың бір парасы ретінде ел экологиясын жақсартуға бағытталған заңдар қабылданған. Атап айтқанда, Қазақстанда қоршаған ортаны қорғау жағдайы бойынша жыл сайынғы ұлттық баяндама шығарылады. Оның мақсаты ұлттық экологиялық заңнаманы Орхус конвенциясына сәйкес келтіру болмақ. Қоршаған ортаға қатысты мәселелер бойынша шешімдерді қабылдау процесіне және әділсотқа қол жетімділікті іске асыру туралы конвенцияның (Орхус конвенциясы) негізгі функциялары қоршаған орта саласындағы мәліметтердің ақпараттық қорын қалыптастыру болып табылады. Бұдан бөлек, ақпараттарды қолдану мен жеке және заңды тұлғалардың сұрауы бойынша экологиялық ақпарат ұсыну қамтамасыз етіледі. Заң жобасына сәйкес парниктік газ шығарындыларына квота белгілеу, беру және өзгерту мәселелері бойынша Экологиялық кодекске өзгерістер енгізу күтіледі.
Әлем қарыштап дамыған сайын, «жасыл экономика» және «жасыл экология» тәрізді таза экология бастаулары көптеп жүзеге асырылуда. Еліміз де бұл үдерістен тысқары қалып жатқан жоқ.Елімізде жаңғыртылатын энергия көздерін пайдалану да жанданып келеді. Жасыл технология бойынша қазақстандықтар арасында жаңғыртылатын қуат көздері танымал бола бастады.
Халықтың саулығы эколо-гиялық мәселемен тікелей байланысты болғандықтан, оны ескеру аса маңызды. Десек те, жас ұрпақтың бойында туған табиғатқа деген сүйіспеншілік сезімін оятатын шараларға тарта түсу қажет. Сонымен қоса, ауаны зиянды шығарындыларымен ластайтын өндіріс ошақтарының жауапкершілігін арттыруда да жұмыстар атқарылуы аса маңызды. Ал табиғаты – кемел, өзен-көлдері – көркем, паң таулары – кербез еліміздің өсімдіктері мен жан-жануарлар дүниесін қорғау ісі бұдан әрі де жетілдіріліп, жалғасын таба беруі тиіс.
Н.ТІЛЕУҚАБЫЛ
Әжелер алғысқа бөленді
Жақында аудандық мәдениет үйі ұжымының ұйымдастыруымен «Алтын адам» әжелер ансамбль мүшелерін 1 наурыз алғыс айту күніне және 8 наурыз халықаралық әйелдер мерекесіне орай салтанатты түрде құттықтау рәсімі болып өтті.
Аналар құрметіне эстрада жұлдызы Нұртас Қайратұлы Ғафу Қайырбековтың сөзіне жазылған әр жүрекке ыстық «Ана туралы жыр» әнін шырқап қуаныш сыйласа, мәдениет үйінің ұжымы басшысы Бауыржан Шаяхметов бастап алғыстарын және лебіздерін арнап ансамбль мүшелеріне алғыс хаттар мен гүл шоқтарын табыс етті. Кәсіби ән шырқап, ұлтымыздың ұмыт қалған алты ауызын жандандырып жүрген ансамбль 12 адамнан құралған. Ғажабы, әжелер аудан және облыс көлемінде ұйымдастырылатын концерттерде ән шырқап, ақысыз-пұлсыз ерікті түрде өз қолдарымен көйлектер тігіп, көркемдік жетекшілері кәсіби музыкант Нұржамал Ержанқызының нұсқауымен бүгінгі таңда қандай да бір той мен жиынның ажарын ашатын кәсіби ансамбльге айналған. Құрамы өнер мен өнегеден құр алақан емес жандар. Кеңестік кезеңде құрылып, құрамы өзгеріп отырса да болмысы қалыпты «Алтын адам» ансамбліне биыл 26 жыл толған. Қашаннан үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсеткен елміз. Ендеше ансамбль мүшелерінің жасын және ерікті түрде ұлт өнерін ұлықтап жүрген еңбектерін ескере айтарымыз, ауданда өткізілетін концерттерде ансамбль мүшелеріне кезек соңынан тиетіні қынжылтады. Әжелер әр концерттің алдында, көштің басында, төрдің төбесінде жүретін жандар. Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламасы және биылғы еріктілер жылы аясында ансамбль мүшелеріне «Халық ансамблі» атағы берілсе деген тілегіміз де жоқ емес. Түрлі байқауларда топ жарып жүрген ансамбль мүшелеріне біз де редакция атынан шығармашылық табыс тілейміз.
Әділет САРЫБАЙ
Зейнеткерлерді құттықтады
Жылдағы дәстүр бойынша аудандық пошта торабы халықаралық әйелдер күніне орай мекемеге келген қыз-келіншектерді, ақ жаулықты аналарды құттықтап, гүл шоқтарын ұсынды.
Ертемен жиылған пошта қызметкерлері алдымен нәзік жанды әріптестерін мерекемен құттықтап, сый-сияпаттарын табыстады. Жұмыс уақыты басталысымен, зейнетақысын алуға келген зейнеткерлердің легінде шек болмады. Тұтынушыларына құттықтау сөзін арнаған мекеме басшысы Диас Қосыбаев:
– Гүл жайнаған көктем мерекесімен қатар келген арулар, аналар мерекесімен шын жүректен құттықтаймыз! Сіздерге барлық жақсылықты тілей отырып, әрқашан көңілдеріңіз көтеріңкі болсын демекпін. Бүгінгі жасалып жатқан еңбектің барлығы өздеріңіз үшін. Біз тұтынушыларға қолайлы жағдайдың бәрін жасаймыз – деген Диас Қосыбаев бастаған пошта қызметкерлері барлық аналарға, қыз-келіншектерге гүл шоқтарын табыстап, ақ тілектерін білдірді.
С.НҰРАДИН
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
АТАУЛЫ КҮНДЕР
Дүниежүзілік әлеуметтік жұмыс күні
Әлеуметтік әділеттілік, адам құқықтары және әлеуметтік даму үшін күресетін Халықаралық әлеуметтік жұмысшылар федерациясының бастамасымен жыл сайын наурыздың үшінші сейсенбісінде аталып өтеді.
Әлеуметтік жұмыстың негізгі міндеті - көмекке және қолдауға мұқтаж әлеуметтік топ өкілдерінің (балалар, мүгедектер, зейнеткерлер, аз қамтылған адамдар, әйелдер және т.б.) лайықты өмір сүру деңгейі мен сапасын қамтамасыз ету. Ал әлеуметтік жұмыстың маңызды нәтижесі – тек жекелеген адамдардың ғана емес, тұтас отбасы мен жалпы қоғамның әл- ауқатын жақсарту.
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
1990 жылы Алматыда Қазақстан кәрістерінің құрылтайы өтті. Онда республикалық кәріс мәдениеті орталықтарының қауымдастығы құрылды.
1994 жылы Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі Бұрынғы Югославия Республикасы Македонияның тәуелсіздігін мойындау туралы нота жіберді.
1995 жылы Қазақстан Республикасы Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың Жарлығымен Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы құрылды.
1995 жылы журналистика саласының «Алтын жұлдыз» Жалпыұлттық сыйлығы тағайындалды. 2001 жылдан бастап «Алтын Жұлдыз» Қазақстан Журналистика академиясының ресми сыйлығы. Сыйлық - шығармашылық табыстарды және қазақстандық бұқаралық ақпарат құралдарының бәсекеге түсе алатындығын кәсіби және қоғамдық танудың жоғары белгісі. Қазіргі таңда Қазақстан журналистикасының дамуына өз үлестерін қосқан 100-ден астам тұлға осы сыйлықпен марапатталған.
2000 жылы экономикалық, саяси және мәдени салаларда Аустрия мен Қазақстанның арасындағы достық байланыстарын нығайтуға қосқан сүбелі үлесі үшін Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев «Аустрия Республикасының алдындағы зор еңбегі үшін Үлкен Құрмет жұлдызы» орденімен марапатталды.
Аталмыш құрмет белгісі — Аустрияның 1952 жылғы 2 сәуірде бекітілген мемлекеттік наградасы. Оны Ұлттық жиналыс қабылдаған заңдарға негізделе Аустрия Федералды Президенті табыстайды.
2005 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен, ҚР Үкіметінің қаулысымен бекітілген «2005-2007 жылдарға арналған Қазақстан Республикасында ғарыш қызметін дамыту» мемлекеттік бағдарламасына сәйкес «Қазғарыш» Ұлттық компаниясы» АҚ құрылды.
2012 жылы «Мэрлер бейбітшілік үшін» халықаралық ұйымына кіретін Қазақстанның үш қаласына (Қарағанды, Өскемен және Семей) республиканың тағы тоғыз қаласы қосылды, оның ішінде Шығыс Қазақстанның сегіз қаласы бар.
«Мэрлер бейбітшілік үшін» халықаралық ұйымының «Болашақ-2020» компаниясы директорлар кеңесінің төрағасы Люк Деане қазақстандық Павлодар, Курчатов, Риддер, Зырян, Шемонаиха, Зайсан, Шар, Аягөз, Серебрянск қалаларының әкімдеріне «Мэрлер бейбітшілік үшін» халықаралық ұйымы мүшелерінің сертификаттарын табыс етті. Шығыс Қазақстан облысының әкімдіктері мен «Мэрлер бейбітшілік үшін» халықаралық хатшылығы бірлескен іс-қимыл жоспарына қол қойды.
2013 жылы Семей қаласының шеберлері Түркістанда Ахмет Ясауидің кесенесінде орнатылған қола Тайқазанның көшірмесін жасады. Оның диаметрі - 2,45 м, салмағы - 2 тонна.
2014 жылы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі 2014 жылғы 17 наурызда номиналы 100 теңгелік, «рroоf» сапалы «Бразилиядағы FIFA 2014 футболдан әлем чемпионаты» ескерткіш күміс монетасын айналысқа шығарды.
2017 жылы Астанада «Тұмар» ұлттық телевизиялық алғашқы сыйлығының жеңімпаздарын марапаттау рәсімі өтті. Ұйымдастырушылар – «Қазмедиа» орталығы және Қазақстан Республикасының Ақпарат және коммуникациялар министрлігі. Мақсаты - ең сапалы және өзекті телевизиялық өнімді анықтап, талантты кәсіпқойларды қолдау, сондай-ақ сапалы қазақстандық телевизияны дамыту.
2018 жылы Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы кеңесі Қазақстанның Болат комитетіне кіру туралы өтінішін мақұлдады.
2019 жылы Қазақстандық актриса Самал Еслямова Гонконгта өткен Азия киноакадемиясында (Asian Film Awards Academy) «Айка» картинасындағы басты рөлі үшін «Азияның үздік актрисасы» сыйлығына ие болды.
2018 жылдың мамыр айында Самал Еслямова қазақстандық кинематография тарихында тұңғыш рет 71 Канн кинофестивалінде үздік актриса деп танылған болатын.
Дереккөз: inform.kz
Таза су ішкіңіз келсе...
Соңғы кездері аудан орталығы мен жақын маңдағы ауыл тұрғындары «Есік Су» мекемесіне қарасты ауыз су құбырларынан лас су ағып жатқандығын айтып шағымданған болатын. Жақында су мәселесі бойынша шағым түсірген Есік қаласы тұрғындарының үйін аралаған қала әкімі Бауыржан Бименов, «Есік Су» мекемесінің басшысы Марат Бердалиев сапасыз су көзінің себебін анықтады.
2012 жылы қалада жаңа су құбыры жүргізіліп, 2013 жылы іске қосылған болатын. Азаматтардың басым бөлігі жаңа құбырға қосылған. Сәйкесінше, ескі құбыр тұтынушылары азайып, жиналған су бұзыла бастаған. Мысалға, бұрындары ескі су құбыры аудан орталығына 1 000 текше метр су жіберсе, жаңа құбырға ауысқандардың салдарынан қазір бұл көрсеткіш 60-70 пайызға дейін төмендеген. Осыдан жиналған судың сапасы нашарлай бастаған. Ал, тұтынушылары артқан жаңа су құбырында ешқандай балдырсыз, құртсыз таза су ағуда. Мұны арнайы жұмыс тобы шағымданушылардың құбырын тексеруге барғанда анықтады. Есіктегі арызданған 3 тұрғын да ескі құбырдан тіршілік нәрін алуда. Оларға жаңа құбырға ауысуға кеңес беріліп, түсіндірілді. Бұл алдағы уақытта ескі құбыр тұтынушыларына сапасыз су жеткізіле береді деген сөз емес. Жақын арада аудан орталығы бойынша бір күнге ауыз су тоқтатылып, құбырлар мен су жиналатын орындар толықтай тазаланады.
– Бүгінде қала тұрғында-рының жартысынан астамы жаңа су жүйесіне қосылған. Ескі құбыр тұтынушылары да бар. Алдағы уақытта ескі құбырмен су беру тоқтатылады. Сондықтан, қала тұрғындарына жаңа су құбыруына ауысуға кеңес береміз. Лас су мәселесі де сол кезде шешімін табады, – дейді қала әкімі Бауыржан Бименов.
Айта кетейік, ауданымызда лас су мәселесі көтерілгеннен кейін, аудан әкімдігі, прокуратура, тауарлар мен қызметтер көрсетудің сапасын және қауіпсіздігін бақылау басқармасы өкілдерінен комиссия құрылған еді. Комиссия су сынамаларын алып, сараптамаға жіберген. Қала басшысының сөзінше, сараптама оң қорытындысы көрсеткен. Тіршілік нәрінен келер қауіп жоқ.
С.НҰРАДИН
Рейд жүргізілді
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан Республикасында Төтенше жағдай енгізілуіне байланысты үндеуі
Баршаңызға мәлім, қазір бүкіл әлем өте күрделі ахуалды бастан өткеруде.
Дүние жүзін коронавирустың таралуы алаңдатып отыр.
Бұл індет күннен-күнге ушығып барады.
Өкінішке қарай, осы дерт біздің елімізде де тіркелді.
Менің кешегі Жарлығыммен бүгін таңғы сағат 08.00-ден бастап Қазақстанның аумағында төтенше жағдай енгізілді.
Төтенше жағдай режимі 30 тәулікке созылады.
Президент жанынан Мемлекеттік комиссия құрылды. Оны Премьер-министр басқарады.
Барлық қажетті алдын алу шаралары жүзеге асырылады.
Қоғамдық тәртіп қатаң бақылауға алынады.
Көпшілік қатысатын іс-шаралар тоқтатылды.
Көптеген азаматтарымыздың алдағы мереке күндеріне орай жоспар құратынын түсінемін.
Дегенмен, бүкіл халықтың денсаулығы үшін осындай шешім қабылдап отырмыз.
Ірі сауда нысандарының жұмысын шектеуге мәжбүрміз, бірақ азық-түлік дүкендері және базарлар өз жұмысын жалғастыра береді.
Ойын-сауық орталықтары, кинотеатрлар, театрлар, көрмелер және жұртшылық көп баратын басқа да орындар уақытша жабылады.
Оқушылар демалысқа жіберілді. Студенттер қашықтан оқыту жүйесіне көшті.
Сондай-ақ, азаматтарымыз отбасылық іс-шараларды өткізбеген жөн деп санаймын.
Қазақстан Республикасының аумағына кіруге және шығуға шектеу қойылады.
Мемлекеттік шекара бойындағы өткізу бекеттерінде, вокзалдар мен әуежайларда санитарлық режим күшейтілді.
Менің тапсырмам бойынша Үкімет қорынан дәрі-дәрмек, тест-жүйелерін және зертханаға арналған жабдықтарды алу үшін қаражат бөлінді.
Ауруханаларда орын жеткілікті.
Осы шаралардың барлығы – азаматтардың денсаулығы үшін жасалып отырған өте маңызды қадамдар. Мұны дұрыс түсінесіздер деп ойлаймын.
Сақтанғанды Құдай сақтайды.
Бұл індетпен күресуге толық мүмкіндігіміз бар екенін баса айтқым келеді.
Бұл қиындықты бәріміз бір халық, бір қоғам болып міндетті түрде еңсеріп шығамыз.
Бұл – уақытша дүрбелең.
Осы дағдарыстан абыроймен өтуіміз керек!
Енгізілген шектеулерге әр азамат жауапкершілікпен қарауы тиіс.
Әр адам барынша сақтанып, вирустың таралмауына атсалысуы қажет.
Еліміздің барлық азаматтары өкілетті органдардың қызметіне қолғабыс көрсетеді деп сенемін.
Осындай кезде бәріміз сабыр сақтап, тәртіпке бағынуымыз керек.
Дерттің алғашқы белгілері пайда болған жағдайда бірден тұрғылықты жердегі дәрігерге қаралу қажет.
Бәріміздің азаматтық жауапкершілігіміз осындай сәтте сыналады.
Біз экономикалық жағдайды басты назарда ұстаймыз.
Мемлекет барлық әлеуметтік міндеттемелерін орындайды.
Елбасымыздың сарабдал саясатының арқасында бұған қажетті қорымыз қалыптасты. Қаражат бар.
Осы орайда, азық-түлік қоры жеткілікті екеніне назар аударғым келеді.
Күнделікті тұтынатын тауар бағасын негізсіз қымбаттатуға жол берілмейді.
Біз ел-жұртты дүрліктіретін, арандататын әрекеттерге тыйым саламыз.
Жалған ақпарат таратып, дүрбелең туғызатындар заңға сәйкес жауапқа тартылады.
Бұқаралық ақпарат құралдары, интернет-ресурстар тек ресми мәліметтерге сүйеніп, жұмыс істеуі керек.
Біз осы жаһандық кеселге қарсы тұру үшін күш-жігеріміздің мықты екенін көрсетуіміз қажет.
Татулық пен тұтастықтың арқасында кез-келген қиындықтан шығуға болады.
Сондықтан, бәріміз бір адамдай жұмылып, қауіпті індетпен күресуіміз қажет.
Береке мен бірлік бәрін де жеңеді!
Уважаемые казахстанцы!
Как вам известно, министерство здравоохранения официально заявило, что на сегодняшний день у девяти казахстанцев диагностированы признаки коронавируса. Есть опасность распространения.
Вирус завезен извне. Зараженные граждане находятся под наблюдением врачей.
Люди, с которыми они контактировали, установлены и тоже находятся под медицинским контролем.
Казахстан раньше многих стран создал специальный экспертный штаб и межведомственную комиссию на уровне Правительства, принял план по противодействию распространению вируса.
Объявленная Всемирной организацией здравоохранения пандемия коронавируса приобрела угрожающий масштаб.
Поэтому в соответствии с казахстанским законодательством мной подписан Указ о введении чрезвычайного положения на территории нашей страны.
Режим чрезвычайного положения действует с 8 часов утра 16 марта 2020 года и продлится 30 суток. В случае необходимости действие режима может быть продлено.
Указом предусмотрены необходимые превентивные и профилактические действия.
Усиливается охрана общественного порядка.
Введен запрет на проведение массовых мероприятий.
Многие казахстанцы строили планы на предстоящие праздники, кто-то хотел посетить концерты, кто-то спортивные соревнования.
К сожалению, ради нашего всеобщего здоровья от этого придется воздержаться.
В то же время вводится ограничение функционирования крупных объектов торговли, но продуктовые и другие магазины, где продаются товары первой необходимости, в том числе находящиеся внутри торгово-развлекательных центров, конечно, продолжат работу.
Режим функционирования рынков определит государственная комиссия на основе предложений местных исполнительных органов.
Временно закрываются развлекательные центры, кинотеатры, театры, выставки и другие объекты с массовым скоплением людей.
Школьники отправлены на ранние каникулы, студенты вузов и колледжей переводятся на онлайн-обучение. Это внесет коррективы в учебный процесс, но здоровье детей – наш приоритет.
Гражданам надлежит отказаться от проведения массовых собраний, связанных с семейными и памятными торжествами.
Вводятся ограничения на въезд и выезд с территории Республики Казахстан. Прошу отнестись к этому с пониманием.
Но вышеуказанные меры не распространяются на грузовые перевозки.
В пунктах пропуска на госгранице, на вокзалах и в аэропортах усилен санитарно-эпидемиологический режим.
По моему поручению из резерва Правительства выделены средства для приобретения лекарственных средств, тест-систем, лабораторного оборудования. В больницах страны имеется достаточный коечный фонд.
Хочу особо отметить, что государственными органами разработаны планы по организации санитарно-профилактических и противоэпидемических мероприятий.
Призываю граждан Казахстана оказывать необходимое содействие уполномоченным службам.
Всем нам в данной ситуации нужно проявить ответственность и дисциплину.
При первых признаках недомогания необходимо незамедлительно обращаться в медицинские службы по месту проживания.
Уклонение от прохождения медицинского обследования и нарушение карантинного режима будут наказываться.
При этом нужно помнить о простых способах заботы о себе и о своих близких: регулярно мыть руки, соблюдать санитарную гигиену, стараться избегать мест массового скопления людей.
В эти дни большая нагрузка ложится на работников системы здравоохранения.
Многое зависит от их профессионализма и человеческого участия. Этот непростой этап в жизни страны наши медики должны пройти с честью и сделать все необходимое для сохранения здоровья казахстанцев.
Дорогие соотечественники!
Мы стали свидетелями крайне отрицательного влияния коронавируса на глобальную экономику.
По сути дела, речь идет о переформатировании всей мировой экономической системы.
Казахстан ощущает на себе последствия этого колоссального кризиса.
Но, несмотря на экономические катаклизмы, мы примем все необходимые меры, чтобы не допустить роста социальной напряженности, безработицы.
Благодаря дальновидной политике Елбасы Нурсултана Абишевича Назарбаева международные резервы нашей страны достигли около 90 миллиардов долларов.
Это серьезная гарантия сохранения стабильности нашей экономики и выполнения социальных обязательств государства.
Мы переориентируем бюджетные расходы на те направления, которые дадут максимальный эффект для обеспечения занятости и бизнеса.
На поддержание отечественных предпринимателей и создание новых рабочих мест будет выделено не менее 300 миллиардов тенге.
Нельзя допустить снижения уровня кредитования бизнеса. Для наполнения внутреннего рынка и стимулирования производства будет увеличено финансирование программы «Экономика простых вещей».
На волне ажиотажа спекулятивное завышение цен недопустимо.
По моему поручению Правительство и акимы всех уровней возьмут этот вопрос на жесткий контроль.
Я также подписал Указ «О мерах по обеспечению стабильности функционирования государства».
Этот документ позволит повысить эффективность государственных органов, укрепить вертикаль власти и оперативно принимать все необходимые решения в условиях кризиса, в том числе в налоговой сфере, если это понадобится.
Указ дает право проводить необходимые закупки медикаментов и других средств в упрощенном порядке, в основном у отечественных производителей.
Таким образом, мы сэкономим драгоценное время и средства, что очень важно в сложившихся чрезвычайных обстоятельствах.
Убежден, что мудрость и высокая гражданская ответственность нашего народа, слаженные действия общества и государства позволят нам преодолеть все трудности.
Те, кто распространяют провокационную информацию и пытаются посеять панику, понесут наказание согласно закону.
Призываю всех граждан Казахстана сохранять спокойствие, помогать друг другу, беречь себя и близких.
Сила духа нашего народа, свойственный нам оптимизм и позитивное отношение к жизни сегодня особенно важны.
Құрметті отандастар!
Біз – тарихымызда небір қиындықты бастан өткерген халықпыз.
Сол сынақтардан, ең алдымен, береке-бірліктің арқасында сүрінбей өттік.
Бүкіл халықты жұдырықтай жұмылуға, сабыр сақтауға шақырамын.
Бұл күрделі жағдайды бәріміз бірге еңсереміз деп сенемін!
Халқымыз аман, жұртымыз тыныш болсын!
Біз біргеміз!
Каникул аяқталған соң оқушылар онлайн оқуға көшуі мүмкін
ҚР Білім және ғылым министрі Асхат Аймағамбетов Facebook парақшасында коронавирусқа байланысты білім саласының алдында тұрған бірқатар мәселеге назар аудартты.
«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметке халықты коронавирустық инфекциядан қорғау шараларын күшейтуді міндеттегенін білесіздер. ҚР Президентінің тапсырмасын орындау аясында тиісті жұмыс атқарылуда. Білім беру ұйымдарына, министрлікке қарасты мекемелердің жұмысына, педагогтер мен оқушылардың өзара іс-қимылына, оқу процесін ұйымдастыруға қатысты тапсырмалар көрсетілген Білім және ғылым министрлігінің арнайы бұйрығы жіберілді», - деп жазды министр.
Сонымен қатар министр бірқатар мәселеге назар аудартты.
1. Мектепке дейінгі білім мекемелері штаттық режімде жұмыс істеуде. Балабақшаға балаларды апару немесе апармау мәселесі ата-аналарының қалауына байланысты. Келмегені үшін балабақшадан шығарылмайды. Яғни, балаңызды балабақшаға апармасаңыз, орны сақталады. Сондықтан, ата-аналарға мүмкіндігінше бүлдіршіндерді үйде қалдыруға кеңес беріледі.
2. 16 наурыздан бастап мемлекеттік қосымша білім беретін ұйымдардың қызметі тоқтатылды. Оған оқушылар мен жасөспірімдер сарайы, музыка, көркемсурет, өнер мектептері және т.б. жатады. ҚР БҒМ Балалар құқығын қорғау комитеті қазіргі жағдайды ескере отырып, ата-аналарға балаларын жекеменшік дамыту орталықтарына да апармауға кеңес береді.
3. 2020 жылғы 16 наурыздан бастап 5 сәуірге дейін балалар көктемгі демалыста болады. Осы уақыт аралығында мектеп мұғалімдері қашықтан жұмыс істейді. Әріптестеріміз әдістемелік және сабаққа дайындық жұмыстарын үйде отырып орындай аады. Ал мектеп директорлары педагогтердің қашықтан жұмыс істеуі және каникул кезінде атқарылатын жұмыс көлеміне сай айлықты толық төлеу туралы актілерді қабылдайды.
Каникул аяқталған соң қажет болған жағдайда оқушыларды қашықтан оқыту үшін дайындық жұмысы жүргізілуде. Бұл тұрғыда арнайы топ ақпараттық жүйені контентпен қамтамасыз ету, педагогтерді үйрету, сервистерді тестілеу және басқа бағыттар бойынша жұмыс атқаруда. Ұйымдастыру жұмыстарын 5 сәуірге дейін аяқтауымыз қажет. Бізде бірнеше электронды платформа бар, қарқынды жұмыс жүріп жатыр.
4. 16 наурыздан бастап колледждер мен ЖОО студенттері қашықтан оқыту технологиялары негізінде білім алуға көшуде. Оқыту процесі бекітілген оқу жүктемесіне, жоспарына, бағдарламасы мен кестеге сай жүргізіледі.
5. Оқу процесін ұйымдастыру үшін педагогтер мен студенттерге электрондық платформаларға кіруге жағдай жасалады. Оқыту құралы ретінде видео-сабақтар, дербес онлайн-жұмыс, онлайн-курстар пайдаланылады. Бізде «Bilimland», «Google Classroom», «MOODLE», «Univer», «Platonus», «Canvas», «DDaryn.online» сынды жақсы жүйелер бар. Сондай-ақ «Coursera» өз курстарын тегін ұсынды және «ZOOM» оқыту барысында сервисті тегін пайдалануға жағдай жасады.
«Айта кетейін, жоғары оқу орындары үшін қашықтан оқыту жүйесі жаңашылдық емес. ҚР БҒМ бұйрыққа қол қойған сәттен бастап, арнайы технологияларды пайдаланып жүрген кейбір ЖОО онлайн-форматта оқытуды бастап кетті. Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында қашықтан оқытудың шамалы күрделі жақтары бар. Дегенмен де колледждердің басым бөлігі тиісті жүйе бойынша жұмыс істеп көрген. Қалғандары қатарға қосылуда. Қазіргі уақытта арнайы жүйелерге контент жүктеу, ОӘК енгізу, СБР бойынша үлкен жұмыс атқарылуда», - дейді министр.
Колледждер мен жоғары оқу орындары педагогтерінің де қашықтан жұмыс істеуіне жағдай жасалауы керек. ЖОО мен колледж басшыларына осыған қатысты тиісті тапсырма берілген.
6. Жатақханаларға қатысты сауалдар жеткілікті. Билет немесе қаржы тапшылығы сынды әртүрлі жағдайларға байланысты қаладан кете алмайтын студенттер жатақханаларда тұра береді. Бірақ олар тек өз бөлмесінде болуы тиіс.
7. Педагогтердің біліктілігін арттыру курстары онлайн-форматта өткізіледі. Кейбір курстардың өткізу мерзімі биылғы жылдың екінші жартыжылдығына ауыстырылды.
8. Жалпы білім беретін пәндер бойынша оқушылардың республикалық олимпиадасы мен ауыл мектептеріне арналған «Мың бала» ұлттық зияткерлік олимпиадасының IV кезеңін және басқа да конкурстарды өткізу мерзімі кейінге шегерілді.
9. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің халықаралық спорттық, мәдени, туристік іс- шараларға қатысуына тыйым салынды. Сондай-ақ бұқаралық іс- шаралар өткізуге болмайды.
10. Білім ұйымдарына білім берудің барлық деңгейлері бойынша оқу процесін ұйымдастыру жөніндегі ҚР БҒМ әдістемелік ұсыныстары берілді. Қажет болған жағдайда олар жаңартылып отырады.
«Пандемия кезеңінде кем дегенде 15 мемлекет мектептерді уақытша жабу туралы шешім қабылдаған. Тағы 14 елдің белгілі бір өңірлерінде орта білім беру ұйымдарының жұмысы тоқтатылды. Осылайша, мектептерді уақытша жабу мәселесі Азия, Еуропа, Таяу Шығыс және АҚШ сияқты мемлекеттерді айналып өтпеді. Осыған байланысты балалар мен студенттерге білім беру және оқу процесінің үздіксіз жалғасуын қадағалау басты назарға алынып отыр. Бұл - біздің елдегі білім беру жүйесі үшін үлкен сын әрі маңызды міндет. Алға қойған тапсырмаларды біздің педагогтер, ата-аналар, оқушылар мен студенттеріміздің белсенді атсалысуы арқылы бірге орындаймыз деп сенемін», - деп түйіндеді сөзін Асхат Аймағамбетов.
Толығырақ ...
Қазақстан Республикасының аумағына кіруді және оның аумағынан шығуды шектеу туралы
Қазақстан Республикасында 2020 жылғы 16 наурыздағы сағат 08.00-ден бастап 2020 жылғы 15 сәуір күнгі сағат 07:00-ге дейін төтенше жағдай енгізілді. Осыған байланысты Сыртқы істер министрі қандай жағдайларда мемлекеттік шекара арқылы кіріп-шығуға болатынын мәлім етті.
1. Төтенше жағдай қолданылатын кезеңде Қазақстан Республикасының азаматтары мен шетелдіктердің мемлекеттік шекара арқылы кіруіне - шығуына шектеу енгізілетін болады. Төмендегі жағдайлардан басқа:
бұрын шет мемлекеттің аумағына шыққан және Қазақстан Республикасына қайтып келген Қазақстан Республикасының азаматтары;
денсаулық сақтау мекемелерінің растайтын құжаттарын ұсынып, шетелге емделуге шығатын Қазақстан Республикасының азаматтары;
осыған дейін Қазақстан Республикасының аумағына кірген және елден шығатын шетелдіктер;
еліміздің және шет мемлекеттердің дипломатиялық қызмет персоналы және олардың отбасы мүшелері, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің шақыруы бойынша Қазақстанға келетін шет мемлекеттер мен халықаралық ұйымдар делегацияларының мүшелері;
поездық және локомотив бригадаларының, әуе және теңіз кемелері экипаждарының мүшелері;
Қазақстан Республикасының аумағындағы шетелдік трансшекаралық құрылыстарға қызмет көрсететін персонал және шектес мемлекеттердің аумағындағы қазақстандық трансшекаралық құрылыстарға қызмет көрсететін персонал;
шектеулерді енгізгенге дейін (2020 жылғы 16 наурыз сағат 08.00-ге дейін) жолға шыққан және транзиттік жолаушылар поезымен жолда келе жатқан шетелдіктер;
Қазақстан Республикасының аумағында тұруға ықтиярхаттары бар шетелдіктер (азаматтығы жоқ тұлғалар);
Қазақстан Республикасы азаматының отбасы мүшесі болып табылатын шет ел азаматы (туыстық байланыс фактісі расталған жағдайда – жұбайы (зайыбы), олардың ата-аналары мен балалары).
2. Тараптар азаматтарына шұғыл медициналық көмек көрсету үшін жүгінген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының шекара маңындағы аумақтары тұрғындарының Қазақстан-Ресей мемлекеттік шекарасын кесіп өту тәртібі туралы келісімге сәйкес жұмыс істейтін Қазақстан-Ресей мемлекеттік шекарасындағы өткізу орындары арқылы жергілікті тұрғындарды өткізу тоқтатыла тұрсын.
Трансшекаралық құрылыстар – мемлекеттік шекараны кесіп өтетін темір жолдар, автомобиль жолдары, құбырлар, электр беру желілері, кабельдер, көпірлер, бөгеттер, шлюздер, су арналарының құрылыстары және басқа да құрылыстар, сондай-ақ Тараптардың бірінің шекара маңындағы аумақ (шекара аймағы) шегінде, екінші Тарап мемлекетінің аумағындағы объектілері.
Қазақстан Республикасында төтенше жағдай енгізілді
Қазақстан Республикасында төтенше жағдай енгізілді. Бұл туралы Жарлыққа ҚР Президенті қол қойды.
***
Қазақстан Республикасында төтенше жағдайды енгізу туралы
Қазақстан Республикасы халқының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасы Конституциясының 44-бабының 16) тармақшасына және «Төтенше жағдай туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 4, 5, 6-баптарына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:
1. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының жаңа COVID-19 коронавирусын пандемия деп жариялауына байланысты азаматтардың өмірі мен денсаулығын қорғау мақсатында Қазақстан Республикасының барлық аумағында 2020 жылғы 16 наурыздағы 08 сағат 00 минут пен 2020 жылғы 15 сәуірдегі 07 сағат 00 минут кезеңінде төтенше жағдай енгізілсін.
2. Төтенше жағдайдың кезеңінде Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы Төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік комиссия осы Жарлыққа қосымшаға сәйкес құрамда құрылсын және оған «Төтенше жағдай туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген өкілеттіктер берілсін.
3. Төтенше жағдайдың күшінде болу кезеңінде мынадай шаралар және уақытша шектеулер енгізілсін:
1) қоғамдық тәртіптің сақталуы, аса маңызды мемлекеттік және стратегиялық, ерекше режимдік, режимдік және ерекше қорғалатын объектілердің, сондай-ақ халықтың тыныс-тіршілігін және көлік қызметінің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін объектілердің күзетілуі күшейтілсін;
2) ірі сауда объектілерінің жұмыс істеуіне шектеу қойылсын;
3) сауда ойын-сауық орталықтарының, кинотеатрлардың, театрлардың, көрмелердің және адамдар көп жиналатын басқа да объектілердің қызметін тоқтата тұрсын;
4) карантин енгізсін, санитариялық-эпидемияға қарсы ауқымды іс-шараларды, оның ішінде Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің және ішкі істер органдарының халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын құрылымдық бөлімшелерінің қатысуымен жүзеге асырсын;
5) ойын-сауық, спорттық және басқа да бұқаралық іс-шараларды, сондай-ақ отбасылық, салт-дәстүр іс-шараларын өткізуге тыйым салынсын;
6) Қазақстан Республикасының және шет мемлекеттердің дипломатиялық қызметінің персоналын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің шақыруымен Қазақстан Республикасына келетін халықаралық ұйымдар делегацияларының мүшелерін қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағына көліктің барлық түрлерімен кіруге, сондай-ақ оның аумағынан шығуға шектеулер белгіленсін.
4. Төтенше жағдай режимі кезінде қолданылатын шаралардың іске асырылуына жауапты болып Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы Төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік комиссия, Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі, Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі, Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі, Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі, Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қалаларының және облыстардың әкімдері айқындалсын.
5. Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры осы Жарлықта белгіленген шаралар мен уақытша шектеулерді іске асыру кезінде заңдылықтың сақталуын қамтамасыз етсін.
6. Қазақстан Республикасының Үкіметі:
1) төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасының Үкіметі резервінен қажетті қаражаттарды бөлсін;
2) медициналық тексеруден және емделуден, карантиндік режимді сақтаудан бас тартатын, эпидемиологиялық жағдайды айқындау үшін маңызы бар деректерді жасыратын адамдарға бақылау, сондай-ақ аталған адамдардың жауаптылығының шаралары күшейтілсін;
3) орталық және жергілікті мемлекеттік органдармен бірлесіп, Қазақстан Республикасының аумағында COVID-19 коронавирусының таралуын болдырмау мақсатында осы Жарлықты іске асыру жөнінде өзге де шараларды қабылдасын.
7. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының
Президенті Қ.Тоқаев
Нұр-Сұлтан, Ақорда, 2020 жылғы 15 наурыз
№ 285
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
1932 жылы Б.Майлиннің «Келін мен шешей», К.Қырқымбаевтың «Келіншек» атты комедияларымен Жамбыл аудандық театры өз шымылдығын ашты. Театрдың алғашқы труппасы құрамында С.Атамқұлов, Ж.Абызбаев, С.Абызбаева, Ш.Сәкиев, М.Табанов, т.б. актерлер өнер көрсетті, ал режиссерлік жұмысты Р.Әбдірахманов, Ж.Арғынбаев атқарды. Аудандық театр 1940 жылы облыстық қазақ драма театры болып құрылды. 1945 жылы Абай есімі берілді.
1944 жылы Көкшетау облысы құрылды. Әкімшілік орталығы - Көкшетау қаласы. Оның аумағы сол кезде батыстан шығысқа 600 шақырымға жуық, солтүстіктен оңтүстікке 200 шақырымнан астам жерді алып жатты. Облыс 1997 жылы мамырдың 3-інде Солтүстік Қазақстан облысына қосылуына байланысты таратылды. 1999 жылы оның үш ауданы және Көкшетау қаласы Ақмола облысының құрамына енді.
1944 жылы Талдықорған облысы құрылды. Әкімшілік орталығы - Талдықорған қаласы. Облыс 1997 жылы Алматы облысына қосылуына байланысты таратылды.
1998 жылы Ы.Алтынсарин атындағы Білім проблемалары ғылыми-зерттеу институтының атауы Ы.Алтынсарин атындағы Қазақ білім академиясы болып өзгертілді.
2009 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Біріккен Араб Әмірліктерінің жоғарғы наградасы - Заид орденімен марапатталды. Заид ордені Біріккен Араб Әмірліктерінің негізін қалаған шейх Заид бен Сұлтан әл-Нахайянның құрметіне бекітілген марапат. Ол екiжақты қатынастардың дамуына ерекше үлес қосқан шет мемлекеттерiнің басшыларына табыс етіледі.
2009 жылы Алматыда «Алашорда» деректі фильмі таныстырылды.
Фильмнің режиссері - қазақстандық танымал кинематографист Қалила Омаров. Фильм Қазақстан Республикасының ақпарат және мәдениет министрлігінің тапсырмасымен «Алаш» қозғалысының 90 жылдығына арналып түсірілген. 52 минуттық фильмнің сценарийін жазған - Болат Мүрсәлім, композиторы - Ақан Мұсақұлов.
2012 жылы Қазақстан «Әділет» тарихи-ағарту қоғамы «Азалы кітаптың» 9-басылымын шығарды. «Азалы кітаптың» бұл шығарылымы қызыл террор кезеңінде Алматы қаласы маңындағы «Жаңалық» қорымында жатқан жазықсыз құрбандардың есімдерін жаңғыртуға арналды.
Кітапта 1937-1946 жылдар аралығында атылып, Жаңалық ауылы маңындағы қорымға көмілген 4 121 адам туралы қысқаша мәліметтер берілді.
2012 жылы Нью-Йорк университеті жанындағы Ежелгі әлемді зерттеу жөніндегі институт ғимаратында «Көшпенділер және олардың байланыстары: Қазақстанның ежелгі өнері мен мәдениеті» («Nomads and Networks: The Ancient art and Culture of Kazakhstan») деген атаумен бірегей көрме ашылды.
2016 жылы халықаралық жеке құқықтар бойынша Гаага конференциясының жалпы істер және саясат кеңесінің отырысында Нидерланд Корольдігі Сыртқы істер министрлігінің өкілдеріне Қазақстан Республикасының Гаага конференциясына қосылуға ниет білдірген хаты тапсырылды.
2018 жылы Қазақстан астанасында Сириядағы жағдайды реттеу жөніндегі Астана процесінде кепіл елдердің сыртқы істер министрлері кездесті. Иран, Ресей, Түркия СІМ басшыларының кездесуі жақын болашақтағы үшжақты өзара ықпалдастықты айқындап, Сирия дағдарысын реттеу жөніндегі ынтымақтастықтың алғашқы жылында қол жеткізілген нәтижелерді талқылау мүмкіндігін берді.
2018 жылы Қазақстандық «Анаға апарар жол» фильмі Нью-Йорктегі кинофестивальдің «Өмір жетістіктері» аталымында «Үздік көркем фильм» наградасын жеңіп алды. Кинофестиваль «Киноматографтағы әйелдер» тақырыбындағы форум аясында өтті. Оған әлемнің түкпір-түкпірінен келген 100-ге жуық киноматографистер қатысты.
2019 жылы Норвегияда өткен Әлем кубогында қазақстандық спортшы Сергей Ткаченко трамплиннен шаңғымен секіруден Қазақстанның жаңа рекордын орнатты. Елдің ең жоғары жетістігі енді 199,5 метрді құрап отыр.
Дереккөз: inform.kz
Алматы облысында «Жетісу идеологтарының» слеті өтті
Алматы облысында «Сындарлы қоғамдық диалог-Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің негізі» атты Жетісу идеологтарының III слеті өтті.
Алқалы отырысты Алматы облысы Ішкі саясат басқармасының қолдауымен облыстық «Талдау және болжау» орталығы ұйымдастырды.
Аталған шараға аймақтағы ішкі саясат басқармаларының басшылары мен әр ауданның баспасөз-хатшылары арнайы шақырылған.
Шақырту алған қонақтардың қатарында Алматы облыстық тілдерді дамыту басқармасының басшысы Айдар Қарбозұлы, Қазақстан халқы ассамблеясы филиалы төрағасының орынбасары, хатшылық меңгерушісі Ғабит Тұрсынбай, Алматы облысы бойынша Әдеп жөніндегі уәкілі Ғалиасқар Төлендіұлы да бар.
Өңірдегі қоғамдық-саяси ахуалдың тұрақтылығын, қоғамдық келісімнің сақталуына атсалысып жүрген азаматтардың басын қосқан слетта Алматы облысы ішкі саясат басқармасының басшысы Рустам Әлиұлы модератор қызметін атқарды.
Жиын барысында билік басында жұмыс істеп жүрген тұлғалар сөз алды. Баяндамашылардың ішінде Алматы облысы бойынша Әдеп жөніндегі уәкілі Ғалиасқар Сарыбаевта төбе көрсетті. Ол мемлекеттік мүддесін қорғайтында, адамның ой-санасын өзгертуге ықпалы бар басқарма ішкі саясат екенін нақтылап көрсетті.
Мінбеге шыққан қонақтардың сөзі аяқталғаннан кейін жыл бойы үздік көрсеткіш көрсетіп, тынбай еңбек еткен мамандар мен басшылар марапатталып, бағалы сыйлықтар табысталды.
Аумақтағы ішкі саясат бөлімінің басшылары, аудан, қала әкімдері менбаспасөз-хатшылары» лайықты бағаларын алды. Шараның соңы жабық түрде өткен семинар-тренингке ұласты.
Анар САБЫРОВА
Соңғы жаңалықтар
Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы…
АЛАШТЫҢ Ардақты азаматы
Семья под защитой закона
5-ші Дүниежүзілік көшпенділер…
Көрікті көлге көңіл бөлінді
Еңбегіңді арнай білсең ел үшін, Сол…
Танк жүргізуші ТЕМІРҚҰЛОВ
«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…
«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…
