Алматы облысы көлеміндегі ауылдық мәдениеттің түбегейлі өзгерісін, мәдени өрлеу мен жаңаша өмір жетістіктерін таныстыру мақсатында Алматы облыстық мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы, облыстық халық шығармашылығы орталығының ұйымдастыруымен «Ауылым – алтын бесігім» атты ауылдық мәдениет үйлері мен клубтары арасындағы облыстық байқаудың байрақты бәсекесі Еңбекшіқазақ ауданына да жетіп, Бәйдібек би ауылдық мәдениет үйінде өткізілді.

Аудан әкімі Б.Ысқақ пен Қазақстан Республикасының Мәдениет қайраткері, Облыстық мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының бөлім басшысы Т.Ғұмаров бастаған қонақтарға аудандық этно-мәдени бірлестіктердің қолөнер бұйымдары мен ұлттық тағамдары таныстырылып, өздерінің салт-дәстүрлерін көрсетті. Шара концертпен жалғасып, Бәйдібек би ауылының тарихы мен жетістіктері таныстырылды.

Қорытынды сөз сөйлеген Т.Ғұмаров қазақтармен бірге қоныстанған басқа да этностардың ынтымағына, ауылдың береке-бірлігіне ризалық білдіріп, өнерпаздардың өнеріне жоғары баға берді. Шара Шелек ауылында жалғасын тапты.

 Нұрсерік ТІЛЕУҚАБЫЛ.

Шараға аудан әкімі Бинәлі Ысқақ, мәслихат хатшысы Бекет Ахметов және ҚР Мәдениет қайраткері, облыстық мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының бөлім басшысы, байқаудың қазылар алқасының төрағасы Төлеужан Ғұмаров бастаған мәдениет қызметкерлері қатысты. Құрметті қонақтар, ауыл тұрғындары мен жастар алдымен алаңда орналасқан ұйғыр, кәріс, түрік, славян этностарының көрмесін аралап, өнерімен, қолөнерімен және салт-дәстүрімен жақынырақ танысты. Арнайы әзірлеген ұлттық тағамдарынан дәм татты.

Мерекенің негізгі бөлімінде жиылған көпшілікке бейнефильм арқылы Шелек ауылының тарихы та- ныстырылды. Кейіннен, ұйымдастырылған байқау аясында Шелек ауылдық мәдениет үйі өнерпаздары дайындаған концерттік бағдарлама көпшілік назарына ұсынылды. «Қос ішектің бірін тарт та, бірін сәл-сәл кем бұра, нағыз қазақ қазақ емес, нағыз қазақ – домбыра». Қос ішекті аспаптың көмейінен төгілген күймен шымылдығы түрілді мерекелік кештің.

Қанат Қағазбеков пен шәкірттері күмбірлеген қара домбыраның үнімен көрерменді серпілтіп тас- тады. Ринат Беков, Айтолқын Саясат, Дәурен Сәрсенбиев, Әсел Рақымжан, Арайлым Айбасова, Ринат Өтепов сынды күміс көмей әншілер әуелете ән салып, «Радуга» би тобы ұйғыр халқының ұлттық биін мың бұрала биледі. «Шабыт», «Әй әжелер» ансамбльдерінің орындауындағы «Көкпар» және «Сәулем-ай» әндері жиылғандардың көңілін жадыратты.

Шелек балалар музыка мектебінің хоры орындаған үш тілдегі «Поппури» және «Жігер» вокалдық-инструменталдық ансамблінің әндері көрерменнің ерекше ризашылығына ие болды. Бір ай бойы ауылдарды аралап келе жатқан әділ-қазылар алқасының атынан шара соңында сөз сөйлеген Төлеужан Ғұмаров аудандағы мәдениет саласы қызметкерлеріне алғысын жеткізе отырып, байқаудың маңызына тоқталып өтті: – «Ауылым – алтын бесігім» байқауы тек концертпен шектелмейді. Негізгі мақсатымыз – бес саусақтай жұмылып, тату-тәтті жарасқан елдің тыныс-тіршілігімен танысу.

Мәдениет үйіндегі үйірмелердің жұмыс атқаруы мен қызметкерлердің жергілікті тұрғындармен қарым-қатынасын бақылау. «Рухы мықты елдің тәжі басында, бағы қасында» – деген Жүсіп Баласағұнның сөзі бар.

Яғни, рух болмаған жерде ұлт та болмайды. Ал сол рухты көтеретіндердің бірі мәдениет қызметкерлері – дей келе шараға арнайы қатысқан аудан басшылығына алғысын жеткізді.

Сардарбек НҰРАДИН.

В ФЕВРАЛЕ 2018 ГОДА СТАРЕЙШЕМУ ПЕДАГОГУ КАЗАХСТАНА  СОЛТАНБАЮ АТА ЖАРЫКБАСОВУ ИСПОЛНИЛОСЬ 93 ГОДА. НЕСКОЛЬКО ПОКОЛЕНИЙ ЖИТЕЛЕЙ СЕЛА АЛГА БАЙТЕРЕКСКОГО ОКРУГА  – ВЫПУСКНИКИ ШКОЛЫ, ГДЕ ОН ПРЕПОДАВАЛ И РУКОВОДИЛ НЕСКОЛЬКО ДЕСЯТИЛЕТИЙ. ЗДЕСЬ,

В С.АЛГА, СОЛТАНБАЙ АТА РОДИЛСЯ, ЖИЛ И

ТРУДИЛСЯ ПОЧТИ ВСЮ ЖИЗНЬ.

Исключением была война... Тогда, в сороковых, со школьной скамьи он был мобилизован в действующую армию, прошел обучение на курсах младших командиров в г.Ташкенте. Издыхающий дракон войны успел опалить  18-летних солдат последними языками пламени. Его Солтанбай Жарыкбасов добивал на Забайкальском фронте, где служил в составе 25-й механизированной бригады командиром пулеметного отделения. После демобилизации Солтанбай ата вернулся в родной аул. В мирное время он избрал благородную стезю учителя, закончил  педагогическое училище в с.Тургень, а затем исторический факультет Казахского педагогического института. История для него не только любимый предмет, но и жизненное призвание. И по сей день Солтанбай ата собирает материалы по истории Казахстана. Он создал не имеющий, пожалуй, аналогов, семейный музей, в котором собрана летопись семьи Жарыкбасовых, в которой, как в зеркале, отражена эпоха трагедий и великих свершений в Казахстане ХХ века, представлены уникальные документы по истории родного края, десятки редчайших фотографий.  Каждый экспонат его музея достоин внимания профессиональных исследователей. Найти, открыть что-либо подобное сделает честь и видному ученому.

До самых преклонных лет Солтанбай ата возглавлял совет старейшин Байтерекского округа. Педагогические знания и талант сделали его незаменимым на общественной работе. Трудно оценить вклад Солтанбая ата в развитие социальной сферы сел Байтерекского округа и  в воспитание молодежи. На склоне лет Солтанбай ата увидел, что сбылась его давняя мечта – в с.Алга построена новая школа, в которой будут учиться дети ХХI века.

 Он подал пример землякам, сам воспитав достойных детей. Один из его сыновей, Едиге Жарыкбасов, является депутатом областного маслихата,  возглавляет крупнейшую организацию района – Есикское предприятие электрических сетей, а дочь Алия пошла по стопам отца, стала учителем, руководит СШ имени В.Терешковой в г.Есике. Мечеть в с.Алга – дар землякам от семьи Жарыкбасовых.

…  Неизменная традиция Солтанбая ата  – каждое 9 Мая возлагать цветы к скромному обелиску Славы в своем  ауле, отдавая дань памяти ровесникам-фронтовикам, навечно оставшимся на полях сражений в сороковых, ушедших из жизни уже в мирное время. Благодаря таким, как он, учителям-воспитателям, никогда не забывают о своих предках его ученики, жители с.Алга. На общественных субботниках они провели капитальную реконструкцию обелиска, облагородили прилегающую территорию.

И в 2018 году уважаемый аксакал на День Победы придет к обелиску с букетом цветов, помянет друзей своей юности, даст доброе напутствие односельчанам, их внукам и правнукам.

И.ВИКТОРОВ.

«Заман талабының деңгейінде болу үшін біздер өмірге барынша терең бойлап, оны жан-жақты тануымыз керек. Ең жоғарғы шеберлікке жетіп, ерінбей-жалықпай еңбектенуіміз қажет». Бұл – Ғабиден Мұстафиннің сонау жиырмасыншы ғасырдағы топшылауы. Расында, бүгінгі күннің де талабы осы болып тұр, байқасақ. Бүкіл әлем қолға алып жатқан бағдарлама Қазақстанды да сырт айналмады. «Цифрлы Қазақстан» – ендігі бағындырар белесіміз.

Бұл турасында «Біз цифрлы технологияны қолдану арқылы құрылатын жаңа индустрияларды өркендетуге тиіспіз. Бұл – маңызды кешенді міндет. Елде 3D-принтинг, онлайн-сауда, мобильді банкинг, цифр-лы қызмет көрсету секілді денсаулық сақтау, білім беру ісінде қолданылатын және басқа да перспективалы салаларды дамыту керек. Бұл индустриялар қазірдің өзінде дамыған елдердің экономикаларының құрылымын өзгертіп, дәстүрлі салаларға жаңа сапа дарытты», – деді Нұрсұлтан Назарбаев өзінің Жолдауында. Елбасы елеген мәселе ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрлігінің «Цифрлы Қазақстан» жобасын қолға алуына ықпал етті. Жалпы, газет оқырмандарына түсінік берер болсақ, «Цифрлы Қазақстан» бағдарламасының 4 негізгі бағыты бар: Бірінші – ауыл-аймақты кең жолақты интернетпен қамтамасыз етіп, еліміздің транзиттік мүмкіндіктерін арттыру; Екінші бағыт – экономиканың салаларына (көлік және логистика, денсаулық сақтау, білім беру, ауыл шаруашылығы және электронды сауда) цифрлы технологияны енгізу; Үшіншісі – мемлекеттік органдар жұмысының сапасын арттыру; Төртінші – IT мамандарды даярлау. «Цифрлы Қазақстан» жобасы да халыққа қызмет көрсету үдерісін дамытуға бағытталатынын баса айта кеткен жөн болар. Одан бөлек, өндірістік секторда энергетикалық ресурстардың көзін іздеудің интеллектуалдық шешімдерін табу жолы да болмақ.

«Қазақстанның территориясы үлкен болғандықтан оның әлеуметтік-экономика-лық даму типтері әртүрлі. Мұны бір жүйеге енгізу үшін жергілікті әкімдермен бірге жұмыс істейміз. Ол үшін халықтың басым бөлігінде интернетке кіру мүмкіндігі бар болуы тиіс», – дейді Үкімет басшысы Бақытжан Сағынтаев бұл турасында. Үкіметтің көздегені – қарапайым халықты, мейлі ол ауылды жер немесе қала болсын, ғасыр ғаламаты – ғаламтормен байланыстыру. Осы салада сапалы қызмет көрсете алатын мамандарды даяр-лау.

Қаламыздағы А.Мәл-кеев атындағы Есік «Бі-лім-инновация» лицей-интернатының ұжымы аталған бағдарламаны жүзеге асыруға бірден кірісіп-ақ кетті. Оған дәлел, лицейге кең жолақты оптикалық 20 Мб/с жылдамдықтағы интернет желісі жүргізіліп, локальді жүйе құрылып, барлық кабинеттер ғаламтормен қамтылған. Сабақ өтетін барлық сыныптар заманауи интерактивті тақтамен және физика кабинеті SMARTWALL (интерактивті қабырғамен) жұмыс жасайды. «Цифрлық Қазақстан» бағдарламасы турасында сұрақтарымызға тұщымды жауап берген лицей-интернаты директорының бейінді оқыту ісі жөніндегі орынбасары және физика пәнінің мұғалімі Әмірхан СӘУЛЕМБЕКОВ: «Осы уақытқа дейін EDUPAGE электронды журналын қолданып келдік, бұл жүйенің тиімділігі ата-ана, оқушы, мұғалімнің мобильді қосымшасымен пайдалануы. Қазіргі таңда «КҮНДЕЛІК.KZ» электронды журналын жүргіземіз. Мұғалімдер сабаққа жасаған талдауын «GOOGLEFORM» электронды формасында толтырады. Оның тиімділігі – ұстаздардың сабақ талдаулары бір жерде жинақталады және оны бақылап отыруға мүмкіндік бар. Лицей мұғалімдері «DROPBOX» бұлттық дерек қоймасын (онлайн папка) қолданады. Мобильді қосымшасы да бар. Мұғалім барлық құжаттарын онлайн папкасына жинайды, папкасымен онлайн түрде бөлісе алады. Онда құжаттары жоғалмайды, әрі бір компьютерге байланып қалмайды. Кез-келген компьютерден, смартфоннан құжаттарына қол жеткізе алады. Мұғалімдерге сандық сауаттылық туралы семинарлар өткізілді. Ұстаздарымыз дүниежүзілік «EDMODO» мұғалімдер желісіне қосылған. «БІЛІМ-ИННОВАЦИЯ» лицейлері пән бірлестіктерінің тәжірибе алмасу мақсатында онлайн жиналыс, конференциялар ұйымдастырып тұра-ды. Оны «WEBEX» бағдарламасы бойынша жасайды, яғни, оның тиім-ділігі – кез-келген жерде смартфонмен жиналысқа қатысуға ыңғайлы. Керекті есептерді онлайн «GOOGLE EDUCATION» бағдарламасы бойынша жібереміз. Лицейдің WHATSAPP Hotline номері, INSTAGRAM, FACEBOOK парақшалары бар, осы арқылы лицей жаңалықтарын ата-аналармен де бөлісіп отыруға болады. Тағы бір айта кетерлігі, лицей мұғалімдері мен оқушылары зерттеу жұмыстарын жасайды. Соған көмек ретінде лицейіміз «BRITANNICA» онлайн энциклопедиясына, «BILIMLAND.KZ», «KHANACADEMY», «MIT OPEN COURSE» онлайн курсына жазылған. Сонымен қатар, бізде «Робототехника» үйірмесі бар, ол арқылы оқушылар компьютерлік бағдарламалауды, әртүрлі бағыттағы роботтарды жинау машықтарын игереді. IT саласы бойынша оқушыларға білім беру жақсы жолға қойылған, оның дәлелі – оқушыларымыз облыстық, республикалық және түрлі халықаралық пән олимпиадаларында жүлделі орындарға ие болуы», – деп білім ордаларының заманмен жарыса жетіліп жатқанын жеткізді.

Хош, жағымды жаңалықтарға құлағымыз құшырланып қалды. Еліміздің кез-келген бұрышындағы жас болсын, жасамыс болсын ойын мазалаған сұрақтарға жауа-бын ғаламтор арқылы оңай тауып жатса нұр болмақ. «Цифрлық Қазақстан» бағдарламасы арқылы ондай мүмкіндік көп ұзамай «менмұндалайтынына» сенім мол.

Алмагүл НҰҒМАН.

Заң – алаңсыз өмір сүруіміздің өлшемі. Ол неғұрлым қараша халыққа жақындаған сайын тұрмыс түзеледі, түрлі ішінара кемшіліктер күзеледі. Осы ретте 2018 жылдың 1 шілдесінен базалық зейнетақы тағайындау методикасы өзгермек. Бұл турасында аудан әкімдігінің мәжіліс залында кеңейтілген отырыс өтті жақында. Оған «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының өндірістік қызмет үйлестіру жөніндегі басқарушы директоры Біржан Жүнісов, Еңбек, әлеуметтік қорғау және көші-қон комитетінің Алматы облысы бойынша департамент басшысы Зиядин Агибетов, «ӘТВЕО» департаментінің Алматы облысы бойынша директоры Гүлшат Баешева және аталған департаменттің Еңбекшіқазақ аудандық бөлімшесінің басшысы Жазира Муханбеденова қатысты. Отырысты аудан әкімінің орынбасары Айбек Бидаев жүргізді.

Күн шығып, ай жүзуін тоқтатпаса тіршілік те жалғасады. Сол секілді әр сәттегі қилы қимыл-қозғалыстар заңдық тұрғыдан таразыланатыны тағы бар. Айталық, қазіргі уақытта барлық зейнеткерлер еңбек өтіліне қарамастан базалық зейнетақыны төменгі күнкөріс деңгейінің 54 пайызын яғни, 14466 теңге мөлшерінде алса, 1 шілдеден еткен еңбек, төккен тері сараланатын болады. Яки, егер адам тұрақты жұмыс істесе және зейнетақы қорына 10 жыл аударымдар жүргізсе немесе мүлдем жұмыс жасамаса, онда оған төменгі күнкөріс деңгейінің 54 пайыз мөлшерінде базалық зейнетақы ғана тағайындалады. Ал еңбек өтілі 10 жылдан асса, әр жылына базалық зейнетақы 2 пайызға ұлғаймақ. 20 жыл еңбек өтілімен – күнкөріс деңгейі 74 пайыз, еңбек өтілі 33 жылдан асса, ең жоғарғы зейнетақының иегері атанады. Бұл турасында сала мамандары бүге-шігесіне дейін түсіндіріп өтті.

«Зейнетақыға жиналған қаржы қорын қашан алуға болады?» деген сұраққа:

– Зейнетақыға жиналған қорды тек үш жағдайда ғана ала аласыздар: бірінші – азамат шетелге көшер алдында, екінші – қайтыс болған жағдайда мұрагерлерінің алуы-на және үшіншісі – зейнетке шыққанда. Алайда, ол базалық зейнетақысына қосылып ай сайын беріліп отырады» деді Біржан Уәлиұлы. Бұдан да өзге бірқатар жеке сұрақтар қойылып, мамандар оң жауабын берді.

Қайнар ЖҰМАҒОЖА.