- +77277540900
- +77002724204
- enkaz.kz@gmail.com
- 040400, Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Есік қаласы, Алматы көшесі, № 112.
ТАҒАЙЫНДАУ
Джарманов Нурлан Ердаулетович
2019 жылғы 26 желтоқсаннан Алматы облысы бойынша мемлекеттік кірістер департаментінің басшысы Төлеген Қапсалықұлы Сарсембаевтың Ж-711 бұйрығымен Еңбекшіқазақ ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасының басшысы лауазымына тағайындалды.
Н.Джарманов 1999 жылы Қазақ мемлекеттік сәулет құрылыс академиясын экономист мамандығы, 2004 жылы Қазақ құқықтану және Халықаралық қатынастар институтын заңгер мамандығы бойынша тәмамдаған.
Еңбек жолын 2001 жылғы қаңтар айы-нан 2003 жылғы желтоқсан айына дейін Балқаш ауданының Бақанас ауылы бойынша салық комитетінің салық төлеушілермен жұмыс бөлімінің жеке тұлғалармен жұмыс секторының жетекші салық инспекторы болып бастаған.
2003-2012 жылдары Алматы облысы Талғар ауданы бойынша салық басқармасында жетекші салық маманы, бас маман-бас салық инспекторы, бөлім басшысы қызметін атқарды.
Кейіннен 2012 жылғы мамыр айынан тамыз айына дейін Алматы облысы бойынша салық департаментінің салық төлеушілермен жұмыс бөлімінің бастығы болды.
2012 жылғы тамыз айынан 2013 жылғы қыркүйек айы аралығында Жамбыл ауданы бойынша салық басқармасы бастығының орынбасары,
2013 жылғы қыркүйек айынан 2014 жылғы қаңтар айлары арасында Қапшағай қаласы бойынша салық басқармасы бастығының орынбасары,
2014-2015 жылдары Алматы қаласы бойынша мемлекеттік кірістер департаментінің Алатау ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасында бас маман, бөлім басшысы,
2015 жылғы шілде айынан 2018 жылғы шілде айлары аралығында Алматы қаласы бойынша мемлекеттік кірістер департаментінің бөлім басшысы,
2018 жылғы шілде айынан 2019 жылғы шілде айлары Алматы қаласы бойынша мемлекеттік кірістер департаментінің Медеу ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасында басшы орынбасары,
2019 жылғы шілде айынан 2019 жылғы желтоқсан айлары аралығында Алматы облысы Алакөл ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасының басшысы болды.
Жеткен жетістіктер, атқарылар жұмыстар
Ташкенсаз
Х.Абдуллин атындағы орта мектептің акт залындағы келелі жиын өткен жылғы аудан жетістіктерін саралаудан басталды. 2019 жылы ауылдық округ тұрғындарына «Egov» электронды үкімет порталы арқылы 360 мемлекеттік қызмет көрсетілген. Ал, 2018 жылы 56 қызмет, яғни, тұрғындар сауаты күн санап артуда. Осы орайда, әкімдік ғимаратында электронды үкімет порталы арқылы өзіне-өзі қызмет ету бұрышы ашылып, бүгінгі таңда тұрғындар тарапынан белсенді қолданысқа ие. Сондай-ақ, елімізде жергілікті өзін-өзі басқару жүйесі қабылданып, төртінші деңгейлі бюджет белгіленгені аян. Бұл орайда округ әкімдігіне былтырғы жылы түскен салық көлемі 18 млн 167 мың теңге. Болжанған сомадан 118% артық. Сонымен қатар 2019 жылы «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы аясында Ташкенсаз ауылында «Учительская», «Жеңіс» көшелері және Х.Абдуллин атындағы орта мектеп алдындағы алаңқай асфальтталған, яғни, 5000 шаршы шақырым. Жұмсалған қаржы көлемі 10 млн 500 мың теңге. Сондай-ақ, өткен жылы 132 жанұя атаулы әлеуметтік көмек алған. Ондағы 45 отбасы көпбалалы. Оларға көрсетілген қаржылай қолдау көлемі 75 млн 722 мың теңге болған. Өзге де аудан және ауылдық округте өткен жылы атқарылған жұмыстар барысымен таныстырған аудан әкімі Бинәлі Ысқақтың және ауылдық округ әкімі Эльвира Масутованың есебі тұрғындар тарапынан қанағаттанарлық деп танылды.
Саймасай
Саймасай ауылдық округіндегі есеп беру кездесуінде аудан басшысы атқарылған жұмыстар легін тарқата келіп, өткен жылы «Айдарбаев» шаруа қожалығымен 250 бас сиырға арналған сүт өнімдері фермасының құрылысы аяқталғанын жеткізді. Сондай-ақ, Германиядан 3 млн теңгеге «Голштин» асыл тұқымды 327 бас сиыр әкелінген. Сонымен қатар, ағымдағы жылдың аяғына дейін тағы да 4 млн теңгеге «Джерси» асыл тұқымды 400 бас сиыр әкелу жоспарлануда. Бүгінгі таңда аталған шаруа қожалығында 727 мал басы бар. Ондағы 580 сиыр аналық бас, 53 жылқы болса, күніне 6,300 кг сүт өндіріп отыр.
Сондай-ақ, округ аумағында «Assorti Rancho» кешені жұмыс істеуде. Кешен мейрамхана және демалыс орны есебінде қаладан келетін қонақтарға қашаннан таныс. Жаз мезгілінде күніне 100 адамға дейін қызмет көрсететін болса, 2018 жылдан бері аталған демалыс орны бөдене құсын өсіруді қолға алған. Бүгінгі таңда құстың саны 1500-ге жеткен. Күніне 500 жұмыртқа өндіру үстінде. Құстың еті мен жұмыртқасы «Assorti Rancho» мейрамханасына жеткізіліп, емдік мақсатта тұтынатын келушерге ұсынылады. Сонымен қатар, аталған кешен 50 гектар жерге таңқурай жемісін еккен.
«Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту» бағдарламасына сәйкес ауылдық округтің 3 бірдей тұрғыны «Бастау бизнес» және «Жеке кәсіпкерлік» курстары бойынша дайындықтан өткен. Өз кәсібін дөңгелету үшін 2 тұрғын 6 млн 500 теңге көлемінде жеңілдетілген несие рәсімдесе, 1 тұрғын 505 мың теңге көлемінде грант ұтып алған.
Өткен жылы, мамыр айында Нұр-Сұлтан қаласында өткен республикалық деңгейдегі «Рухани қазына – 2019» фестивалінде Қаракемер ауылының мәдениет үйі «Үздік ауылдық мәдениет үйі» номинациясында жеңімпаз атанған. Округ тынысын тұрғындарға кеңінен баяндаған Дархан Ахметовтың есебі қанағаттанарлық деп танылды.
Түрген
Түрген ауылдық округі әкімдігінің акт залында тұрғындарға есеп берген аудан әкімі Бинәлі Ысқақ аудан жетістіктерін әр сала бойынша атап өтті. Ауылшаруашылығы, инфрақұрылым, әлеуметтік-эконмикалық ахуал сөз болған есептік кездесу интенсивті жаңа технологиялардың аудан аумағына келуін кеңінен қамтыды. Түрген ауылындағы 707 шаруа қожалығының 90 субьектісі алма жемісін өсірумен айналысса, оның ішінде 134 гектар бақ дәл осы интенсивті технология қолданумен өскен. Сонымен қатар, өткен жылы «Голд-Продукт» АҚ 4 млн 727 мың 823 бірлік түрлі шарап және өңделген көкөніс көнсервілерін шығарған. Тұрақты жұмыспен 252 адамды қамтыса, жиын-терін уақытында қосымша 400 адамға жуық жұмыс күшін тартқан.
Өзге де ауданда өткен жылы орын алған оқиғалар легін кеңінен баяндаған аудан әкімінің есебі тұрғындар тарапынан қанағаттанарлық деп танылды.
Осыдан кейін Түрген ауылдық округі әкімінің міндетін атқарушы Мәди Бейсенбаев кезек алды. 2019 жылы өзін-өзі жұмыспен қамту және кәсіпкерлікті қолдау бағдарламасы аясында 8 адам арнайы оқытылып, жеке кәсіп ашуға бет бұрған. Оның 7 субьектісі мал шаруашылығын дамытуды қолға алса, 1 адам өзге кәсіп түрін таңдаған. Олар осы мақсатта 34,7 млн теңге жеңілдетілген несие рәсімдеген. Сондай-ақ, өткен жылғы есеп бойынша табиғаты тамаша Түрген шатқалына 40 000-ға жуық турист келіп демалғанын жеткізді. Туристер саны жыл санап артып отырғандығын айтқан Мәди Бейсенбаев келешекте округтің дамуында туризм саласының айтарлықтай үлесі боларын сөз етті. Сонымен қатар «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы аясында Түрген ауылындағы Сатай көшесінің тұрғындарына 1200 метр ауызсу құбырлары тартылып, 5 млн 1327 мың теңге жұмсалса, тағы да 3 млн 137 мың теңге қаржы қарастырылып кәріз жүйесін тазарту жұмыстары жүргізілген.
Сондай-ақ, өзге де өткен жылғы істелген жұмыстар баян етілген округ әкімі міндетін атқарушы Мәди Бейсенбаевтың есебі қанағаттанарлық деп танылды.
Көктөбе
Аудан әкімінің кезекті есеп беру кездесуі Көктөбе ауылдық округінде жалғасты. «Алма-Агро» ЖШС және «Утениязов» ШҚ 30 гектар жерге интенсивті технологияны қолдана отырып алма жемісінің көшеттерін отырғызған. Тартылған инвестиция көлемі 232 млн теңге. Осы жылы «Алма Иссык» ЖШС аталған технологияны қолдана отырып 9 гектар жерге көшеттер егуді жоспарлап отыр. Негізгі бағыты жүзім және сәндік ағаштар мен көпжылдық өсімдіктер өсіретін мекеме арнайы питомникте 50 мың алма ағашының жас көшеттерін дайындау жұмыстарын қолға алуда. Сонымен қатар, округте тіркелген 538 шаруа қожалығы 555 гектар жерге алма бақ ексе, ұсақ шаруа қожалықтары 195 гектар жердегі ескірген алма ағаштарын кесіп, орнына алманың сұранысқа ие тұқымдарын егу жұмыстарын жүргізуде. Сондай-ақ, бүгінгі таңда бос жатқан құнарлы жерлерді игеру жұмыстары жүргізіліп, шаруа қожалықтары тарапынан инвестиция тарту, көшеттер егу қарқын алған.
Сонымен қатар, округ әкімі Болат Жасыбаев Көктөбе ауылдық округі аумағында 30-дан аса ұлт өкілінен құралған 15 007 адам тұратындығын жеткізді. Аула саны – 2621.
Өткен жылы «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы аясында Қызылжар ауылының ауыз-су құбырларына ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілген. «Асыл-Тау» ЖШС ауылдан 4,5 км жоғары орналасқан «Бүгіл» өзенінің арнасын тазартып, арнайы сүзгілер орнатқан. Сондай-ақ, ауыл көшелерін жарықтандыру бағытында 9 млн 301 мың теңге жұмсалып, 91 жарықтандыру бағаны орнатылған.
Шағын және орта кәсіп те округте өз деңгейінде дамып, 170 адам тұрақты жұмыспен қамтылған. Сонымен қатар, ауылдық округтің 12 көшесінің атауы өзгертіліп, өскелең ұрпақ үшін үлгі болар тұлғалардың есімі берілген.
Төле би және Алмалы ауылдарында мектеп салу мәселесі аудан әкімінің тікелей қолдауымен қолға алынған. Бүгінгі таңда Төле би ауылында 450 орындық мектеп құрылысының жобалық-сметалық құжаттары дайындалып, мемлекеттік сараптамадан өтуде.
Сондай-ақ, Көктөбе ауылында дәрігерлік амбулатория салу жоспарына сәйкес жер телімі белгіленіп, ағымдағы жылы құрылыс жұмыстары жүргізілмек.
Осы және өзге де атқарылған істер сөз болған аудан әкімі Бинәлі Ысқақтың және ауылдық округі әкімінің есебі бірауыздан тұрғындар тарапынан қанағат-танарлық деп танылды.
Атап өткен жөн, әрбір ауылдық округте аудан әкімі есептік кездесу өткізгеннен кейін тұрғындарды жеке мәселелерімен қабылдау жүргізіп отырды. Аудан әкімімен бірге аудан мәслихат хатшысы Бекет Ахметов, аудан әкімінің бірінші орынбасары Айбек Бидаев бастаған бөлім басшылары да бірге жүріп, тұрғындар мәселесі бойынша хаттама толтырылып, шешу жолдары анықталды.
Бөлек
Бөлек ауылындағы М.Горький атындағы орта мектепте өткен есептік кездесуде аудан әкімі бір жылғы атқарылған жұмыстар бойынша баяндама оқып, жос-парлармен бөлісті.
– Ауданымызда 84 мектеп болса, оның 17-сіне жаңа ғимарат салу керек. Бұл нысандар типтік емес әрі ескі. Сонымен қатар, тағы 17 мектепке күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу жоспарлануда. Оның ішінде Бөлек ауылдық округіне қарасты мектептер де бар. Кезең-кезеңімен жақын жылдары бұл мәселені шешетін боламыз – деп, Бинәлі Әбдіқапасұлы балалардың алаңсыз сапалы білім алуына барлық жағдай жасалатындығын айтты.
Есік топтық су құбырының екінші кезеңі де Бөлек ауылдық округін айналып өтпейді. Бюджеттен 4,5 млн теңге бөлінсе, Есік қаласының айналасындағы 9 елді мекенде тіршілік нәрі оң шешімін таппақ.
Округ әкімі Асыл Изиев ауылшаруашылығы саласында ілгерлілеушілік бар екендігін жеткізді өз есебінде. Оған қоса, кәсіпкерлік саласы мен ауылға инвестиция тарту ойдағыдай жүзеге асуда.
– Округ бойынша сыйым-дылығы 11 мың тоннадан астам жеміс-жидек қоймалары жұмыс істеуде. Жалпы осы салаларда 870 адам жұмыспен қамтылған. «Гас Ойл Сити» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 150 миллион теңгеге жуық қаражатқа Қарасай ауылында 30 жұмыс орны бар, 180 бүлдіршінге арналған балабақша ашты – деді округ әкімі.
Есік
Бинәлі Әбдіқапасұлы аудан әкімдгінің мәжіліс залында өткен Есік қаласы тұрғындары алдындағы есебінде аудан орталығында электр энергиясын өндіру қарқынды жүзеге асып жатқандығын алға тартты. Сөзіне сүйенсек, ауданымызда 3 гидроэлектростанция Есік өзенінде, Түрген өзенінде 1 ГЭС іске қосылып, электр энергиясын өндіруде. Ағымдағы жылы Есік өзенінде қуаттылығы 4,5 мВт ГЭС-1-дің құрылысы аяқталды. Құрылысқа 814 миллион теңге жұмсалды. Сондай-ақ Шелек өзенінде қуаттылығы 40 МВт ГЭС-тің құрылысы басталды, жоба құны 1,2 миллиард теңгені құрайды.
Сондай-ақ, Есік қаласында тұрғын үй мәселесі де қолға алынуда.
– Ауданда «7-20-25» бағдарламасы бойынша екі құрылыс мекемесі («Альтаир» ӨК, «СилкСтройИнвест» ЖШС) Есік қаласында көп пәтерлі 6 тұрғын үйдің құрылысын бастайтын болады. «Нұрлы жер» бағдарламасы аясында Есік қаласынан 60 пәтерлі жалға берілетін тұрғын үйді реконструкциялауға 71 миллион теңге бөлініп, құрылыс жұмыстары аяқталды.
Сонымен қатар, Есік қаласынан 30 пәтерлі тұрғын үйдің құрылысы жүргізілуде. 4 ауылға (Ақши, Шелек, Алға, Қайназар) жеке тұрғын үй құрылысын салу үшін инфрақұрылымын жүргізуге жобалық-сметалық құжаттамасы әзірленуде – дейді аудан басшысы. Оған қоса, аудан орталығындағы оқушылар санының артуына байланысты В.Терешкова атындағы орта мектепке қосымша ғимарат пен сая-жай маңына жаңа мектеп салу жоспарлануда.
Есеп берген қала басшысы Бауыржан Бименов түрлі салалардағы ілгерілеушілікке тоқталды, жоспарларын ортаға салды. Бүгінде қала аумағында өнеркәсіп пен кәсіпкерлік саласы қарқын алуда. Бауыржан Мыныханұлының сөзіне сүйенсек, жыл қорытындысы бойынша өнеркәсіп өнімінің көлемі 13 млрд 447 млн теңгені құраған. Бұл 2018 жылмен салыстырғанда 898 млн теңгеге артық, өсім 107 пайыз.
«Бизнестің жол картасы – 2020» мемлекеттік бағ-дарламасы аясында 331 млн 830 мың теңгеге 2 жоба қаржыландырылды. «Мейірімді періште» балабақшасына 184 млн теңге жұмсалған.
Бүгінде Шағын және орта бизнес субъектілерінің саны 6339. 26 сауда, қызмет көрсету және шағын өндіріс нысандарының іске қосылуынан 171 жұмыс орындары ашылған. Сонымен бірге, аудан орталығына 5 млрд. 146 млн теңге жеке инвестиция тартылған. Ағымдағы жылы «MG» шаруа қожалығы жылдық қуаттылығы 250 тонна балық өсіретін, форель шаруашылығын ашуды жоспарлап отыр. Инвестиция құны 570 млн теңгені құрайды. Ол өз кезегінде 22 адамды жұмыс орнымен қамтамасыз етеді.
Есептік кездесулер соңында аудан және округ әкімдерінің есебіне ұсынылған қанағаттанарлық деген баға жиылған көпшілік тарапынан қолдау тапты. Есептік кездесу соңында аудан әкімі азаматтарды жеке мәселелерімен қабылдады.
Өділет САРЫБАЙ
Сардарбек НҰРАДИН
Тағылымды кездесу
Еңбекшіқазақ ауданы жастар ресурстық орталығының ұйымдастырумен Есік гуманитарлық-экономикалық колледжінің мәжіліс залында айтыскер ақын, Қазақстан Республикасының мәдениет үздігі, «Дарын» жастар мемлекеттік сыйлығының иегері, «Алтын домбыра» сыйлығының 2 дүркін иегері – Бұлғақов Жандарбек Айтақынұлымен кездесу өткізілді.
Кездесудің негізгі мақсаты – қазақ баласының бойына тән тектілікті, ұлттық өнеріміз айтысты және ұрпақ тәрбиесі жөнінде жастарға кеңінен түсіндіру. Аталмыш шараға сонымен қатар жыршы-жырау – Серік Құлатаев және жастар жанашыры, кәсіпкер Жанас Құттыбиев арнайы қатысты. Кездесуді аудандық мәслихат депутаты, Еңбекшіқазақ ауданының жастар ресурстық орталығының жетекшісі Айбек Ілебаев жүргізді. Кездесуде жастар көкейінде жүрген сұрақтарын қойып, қанағаттанарлық жауаптарын алды. Шара соңында Жандарбек Бұлғақов аудан жастарына жыр шумақтарын арнап, естелік суретке түсті. Тағылымы мол кездесуден жастар кереметтей әсер алып, болашақта осындай бағыттағы жиындардың көптеп өткізілуі туралы ізгі тілектерін білдірді.
Өз тілшіміз
Қонаев – ұлт мақтанышы
Түрген ауылы Д.А.Қонаев атындағы орта мектебінде «Өрлеу» БАҰО АҚФ Алматы облысы бойынша ПҚБАИ, Еңбекшіқазақ аудандық білім бөлімімен бірлескен Дінмұхамед Ахметұлы Қонаевтың туғанына 108 жыл толуына арналған «Ұлт мақтанышы Д.А.Қонаев мұрасы негізінде ұлттық құндылықтарды ұлықтау-рухани жаңғыру кепілі» тақырыбында республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Конференцияға қатысушылар Д.А.Қонаев бюстіне гүл шоқтарын қойды.
Конференция – «Өрлеу» БАҰО АҚФ Алматы облысы бойынша ПҚБАИ Д.А.Қонаев атындағы орта мектебімен бірлескен «Рухани жаңғыру – мектеп оқушыларының ғылыми ізденістерін ұлттық құндылықтар аясында әлеуметтендірудің негізі» тақырыбында ғылыми-эксперименттің 3 жылдық жұмыстың қорытынды нәтижесі.
Конференция жұмысы Еңбекшіқазақ аудандық білім бөлімі әдістемелік кабинетінің меңгерушісі А.Тортаеваның құттықтау сөзімен ашылды.
Конференцияның І бөлімінде «Өрлеу»БАҰО АҚФ Алматы облысы бойынша ПҚБАИ директорының орынбасары, саяси ғылымдарының докторы, доцент Т.Ауелгазина «Дәуірдің дара тұлғасы – Д.А.Қонаев», Д.А.Қонаев атындағы орта мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары К.Ақтамқұлова «Қонаев өнегесі арқылы ұлттық құндылықтарды ұлықтау», Д.А.Қонаев атындағы орта мектебінің тарих пәні мұғалімі М.Кабдиев «Қонаев еңбектеріндегі ұлттық құндылықтар көрінісі», Қорам орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Н.Бибаева «Елін ұмытпаған, елін ұлықтаған – нар тұлға»тақырыбында мемлекет және қоғам қайраткері, ХХ ғасырдың заңғар тұлғасы Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев туралы өз баяндамаларын оқыды.
Телекөпір бөлімінде Нұр-Сұлтан қаласынан, Атырау, Алматы, Қызылорда, Шығыс Қазақстан облыстарынан аға оқытушылар, мектеп, колледж мұғалімдері баяндамаларын тікелей эфирде ұсынды.
Конференцияның құрметті қонақтары құттықтау сөздерін арнады.
Еңбекшіқазақ ауданының құрметті азаматы, мектептің қамқоршылық кеңесінің төрағасы Бауыржан Сабырбаев, «Казинтерсервис» ЖШС басшысы Райхан Аскарова, облыстық білім басқармасы Инклюзивті білім беру саласының маманы Құндыз Нұрпейісова, Алматы қаласы «Азия-мебель» компаниясының президенті Ерлан Кунанбаев, ақын, сазгер ҚР білім беру ісінің үздік қызметкері, Талғар ауданының құрметті азаматы, мұқағалитанушы Кәмнұр Тәлімұлы, Алматы қаласындағы Д.Қонаев мұражайының директоры Елена Кубашева, Алматы қаласындағы Д.Қонаевтың пәтер-мұражайының директоры Жаннета Серікбаева, ҚР дипломатиялық қызметінің еңбек сіңірген қызметкері, тарих ғылымдарының кандидаты Роза Сауранбаева, мемлекет және қоғам қайраткері, Еңбекшіқазақ ауданының құрметті азаматы Елеусіз Сұлтангазиев, Еңбекшіқазақ ауданының құрметті азаматы, Ы.Алтынсарин төсбелгісінің иегері, ардагер ұстаз Гүлнар Жошыбаева, Еңбекшіқазақ аудандық қоғамдық-саяси газетінің бас редакторы Хайролла Ахметжанов әсерлі әңгімелерін ортаға салды.
«Ескерген ескісін сақтайды, ел болған естісін сақтайды» демекші Дінмұхамед Ахметұлы Қонаевпен қызметтес болған, жұмыс бабымен кездескен, көзін көріп, батасын алған қонақтар Қонаев жайлы құнды естеліктермен бөлісті. Ешбір кітапта жазылмаған Д.Қонаев жайлы естелігін ҚР дипломатиялық қызметінің еңбек сіңірген қызметкері, тарих ғылымдарының кандидаты Роза Тілеубердіқызы үш тілде айтып берді.
Бүгінгі өскелең ұрпақ-тың Қазақстан мәде-ниеті, ғылымы, рухани өмірі мен сол мәдениетті жасаушыларға деген қызығу-шылықтарының күн санап арта түсуінен де ұлтымыздың ұлы тұлғаларына деген сүйіспеншілігі мен құрметі анықталады. Сондай өз ғасырының біртума перзенттерінің бірегейі ретінде тарихтың алтын парақтарында өмір жолы мен қызметі хатталып, халқының жадында мәңгілікке сақталып қалған есім – Дінмұхамед Қонаев. Абыз қайраткердің рухани байлығының тереңдігі, оның тұжырымдары мен әлеуметтік еркіндік көкжиегінің кеңдігі – дәл қазіргі уақыттағы қоғам дамуы қандай тұлғаға зәру болатындығын танытады. Конференцияның барысы қайраткердің парызы мен елжандылық қасиеті, оның адамгершілігі мен рухани ізгілігі, азаматтық батылдығы жөнінде болды. Д.А.Қонаев турасында тағылымы мол естеліктер айтылып, елге аянбай қызмет еткен жылдарындағы жетістіктері тағы бір рет сараланды.
Конференция соңында Түрген ауылдық округінің әкімінің міндетін атқарушы Мәди Бейсембаев, мектеп басшысы Римма Ахметова республикалық ғылыми-тәжірибелік конференцияның жоғары өтуіне ықпал еткен «Өрлеу» БАҰО АҚФ Алматы облысы бойынша ПҚБАИ директоры, педагогика ғылымдарының докторы, профессор Серік Кенесбаевқа, директорының орынбасары, саяси ғылымдарының докторы, доцент Толқын Ауелгазинаға, Еңбекшіқазақ аудандық білім бөліміне, келген қонақтар мен қатысушыларға алғыстарын білдірді.
Құлпынай ТҰРАРОВА,
әлеуметтік педагог
Әйтей батыр
Әйтей Құлманбетұлы – XVIII ғасырда өмір сүрген, елінің бостандығы мен тәуелсіздігі үшін жоңғар қалмақтарымен кескілескен ұрыстарға қатысып ерен ерлігімен көзге түскен қолбасшы, тарихи тұлға.
Халқымыз сан ғасырлар бойы аңсап келген арманына, Аллаға шүкір XXI ғасырдың басында жетіп отыр.Өз алдына шаңырақ көтеріп, жандарын шүберекке түйіп, ата мекенін анталаған жаудың шабуылынан қорғай білген қаһарлы ата-бабаларымызды қастерлеп еске алмасақ болмайды. Мың өліп, мың тірілген қазақ жұртына бұл еркіндік, бұл бостандық айрықша қымбат.
Әйтей батыр туған жерін, туған елін ежелгі жауымыз құба қалмақтардан қасықтай қаны қалғанша қорғап, қазақ жерінен қуып шыққан, сол жолда құрбан болған қайсар ұлдарымыздың бірі екені тарихқа аян.
Әйтей Құлманбетұлы - Шапырашты тайпасының Асыл руынан шыққан Орынбет ұрпағы. Ол 1712 жылы қазіргі Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Жарсу өзенінің жағасында орналасқан Бесағаш ауылында жылқышының отбасында дүниеге келген. Тарихи деректер мен ел аузындағы ұрпақтан ұрпаққа жалғасып, бізге жеткен шежіре мен аңыз әңгімелерден белгілі болғандай, Албанның Әлжан руынан шыққан беделді ел билеген батыры Қангелдінің басшылығымен, Әйтей қалмаққа қарсы көптеген соғыстарға қатысып, әбден шыңдалып өседі. Өмірінің соңғы күндеріне дейін қазақтың шүйгін жерлерін басып алып, жайлап жатқан қалмақты қуып, ерен ерлік көрсетті. Халық батыры атанды
Кескілескен көп ұрыстардың бірінде, қазақтар мен қалмақтардың жасақтары екі төбенің басына жиналып, бірін-бірі жекпе-жекке шақырады. Қалмақтар жағынан зор денелі алып жасақ Жамқайын атын ойнақтатып екі төбенің ортасындағы жазыққа шығады. Жамқайынның тұлғасын көрген қазақтар қолы абыржып тұрып қалады. Дәті шыдап, жекпе-жекке жуық маңда ешкім шыға қоймайды. Сол кезде ортадан атан төсті, жұмыр мойынды, ұзын құйрық, кең танау құлагерін ойнақтатып, Қангелді атасының батасымен жекпе-жекке Әйтей шығады. Ауыздықпен алысқан құлагерін ор текедей орғытып, Әйтей жазыққа шығып, екі жауынгер бір-біріне құйындай қарсы шабады. Басын жіберген құлагердің құйрығы жазықта ұшқан құстың құйрығындай түп-түзу болып көрінеді. Екеуі бірін-бірі көпке дейін ала алмайды. Қалмақтың қара күші басым болғанымен, айла тәсілі шамалы екен. Әйтейдің қимылына төтеп бере алмай, әбден қан сорпаға түседі. Қанша уақыт өткені белгісіз, бір кезде көз ілеспес жылдамдықпен қимылдаған Әйтей, найзамен қалмақтың кіндік тұсынан шаншып, бұрап-бұрап жіберіп тартып қалғанда, оның ішек-қарны ақтарылып, жерге екі бүктеліп түскен жауының басын Әйтей қылышпен шауып тастайды. Мұны көрген қазақ жасақтары қуанғаннан «Бақтиярлап, Қарасайлап», жер-көкті күркіретіп жібереді. Ата-бабаның әруағы қолдап, тұңғыш рет қалмақтың Жамқайын батырымен жекпе-жек соғыста жеңіске жеткен бала жігіт Әйтейдің атағы тез арада Жетісу аумағына кең тарады. Әйтейдің жұрт көзіне түсіп, соғысқа нағыз араласқан кезі осыдан басталады.
1761 жылы соғыстың беті қайтып, ел басына жеңілдік туғанымен, қолбасы Әйтейден айырылған ауыр жыл болды. Кейін Әйтейдің біраз ұрпақтары қазіргі Еңбекшіқазақ ауданының «Белшабдар» деген жерінен, бабасының қайтыс болған жеріне қоныс аударып, өз алдына бір ауыл болды. Ол ауыл бүгінде Қаскелең қаласының жанында орналасқан. 1992 жылдан бері «Әйтей» ауылы болып аталып, батырдың есімі берілді.
Тарихи деректер мен бізге жеткен шежіре әңгімелерден белгілі болғандай, Әйтей батырдың ұрпақтары негізінен Еңбекшіқазақ және Қарасай аудандарында тұрады.
2005 жылы батырдың ұрпақтары арнайы қор ашып, одан түскен қаржыға Әйтей ауылында батырдың сүйегі жатқан жерге кесене тұрғызып, үлкен ас берді. Әйтей ауылынан шыққан мемлекет қайраткерлері мен лауазымды қызмет істейтін ұрпақтары үлкен мешіт тұрғызып, мешіттің салтанатты ашылуына сол кездегі Қазақстан мұсылмандары Діни басқармасының төрағасы, бас мүфти Әбсаттар қажы Дербісәлінің өзі арнайы келіп, ақ тілегін айтқан болатын.
Сол ауылда туып өскен әрі қайраткер, әрі қаламгер ұрпағы, шежіреші, «Бәйдібек баба – алып бәйтерек» кітабын жинақтап жазушы, марқұм ағамыз Балғазиев Аубай туралы орны бөлек өңгіме. Еңбекшіқазақ ауданының әкімі болған Смади Әбдиев, екі кеңшар директорлары болған Болатбек Нурманбетов, Қазыбай Жылқыбеков бауырларымыз бүгінде өмірден озған. Ауданымыздан шығып, білдей бір мұнайлы өлкеде облыс әкімі қызметін атқарған, бүгінде жоғары қызметте жұмыс атқарып жатқан, республикаға белгілі ағайынды Алик Айдарбаев пен Ерік Айдарбаев бабамыздың ұрпақтары ретінде мақтан тұтамыз.
Еліміздің гүлденіп дамуының арқасында, ауданымыздың Қаракемер ауылдық округінде, тұтастай бір үлкен ауыл «Жаңа Сатай» салынып бітуге жақын. Сол ауылдың үлкен бір көшесіне Әйтей батырдың аты берілді. Осындай кең ауқымды игілікті істің басында жүргеніме, бабамның ұрпағы ретінде ескі көздерден естігенімді, Әйтей ұрпақтарының арасында айтылып жүрген аңыз-әңгіме туралы жазғанды жөн көрдім.
Қайырбек Далдабаев,
Талдыбұлақ ауылы
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
Дүниежүзілік дәнді-бұршақты дақылдар күні
2013 жылы БҰҰ Бас ассамблеясы дәнді-бұршақты дақылдардың маңыздылығына назар аударту және оны дамыту мақсаттарына қол жеткізу үшін 2016 жылды бұршақ дақылдылар жылы деп жариялады. Оны сәтті өткізгеннен кейін Буркин-Фасо делегациясы Дүниежүзілік дәнді-бұршақты дақылдар күнін бекіту туралы ұсыныс айтты.
Бұл бастама қолдау тауып, 2018 жылдың 20 желтоқсанында Бас ассамблея резолюция қабылдады. Дүниежүзілік дәнді-бұршақты дақылдар күнінің басты міндеті – дәнді-бұршақты дақылдардың қоректік құндылығымен таныстыру, сонымен қатар тұрақты даму мақсатына жету үшін дәнді-бұршақты дақылдардың маңыздылығын түсіндіру.
Халықаралық эпилепсияға қарсы күрес күні
Жыл сайын ақпанның екінші дүйсенбісінде атап өтіледі. Ол ең алғаш 2009 жылы Польшада Эпилепсимен ауыратындар күні ретінде тойланды, 2015 жылы ол Халықаралық дәреже алды.
Медициналық ұйымдар ауру түрі туралы халыққты хабардар ету және алғашқы көмек көрсетуге үйрету мақсатында түрлі акциялар өткізеді.
Пушкинді еске алу күні
Э.Дантеспен дуэльден кейін қаза болған ұлы орыс ақынын еске алу күні. Дантеспен дуэль Санкт-Петербордың іргесіндегі Қара өзенде өткен. Осы күні ақынның жеке суреттерінің, отбасылық альбомының, классикті бейнелеген суретшілердің картиналарының көрмелері өтеді. Мәскеудегі А.С.Пушкин атындағы мемлекеттік бейнелеу өнері музейі мен оның филиалдары келем деушілерді көрмеге шақырады. Санкт-Петерборда ақынды еске алу салтанаты ол тұрған үйдің ауласынан басталады. А.С. Пушкин Дантеспен болған дуэль кезінде алған жарақатынан 1837 жылы 10 ақпанда 37 жасында көз жұмды.
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
1934 жылы шахтерлер орталығы - Қарағанды қала мәртебесін ресми түрде алды.
1993 жылы Ресейдің Қорған облысында тұратын қазақтардың құрылтайы өтті. Құрылтайдың арнайы шешімімен «Шаңырақ» атты Қорған қазақтарының мәдени орталығы құрылды.
1995 жылы Алматыда өткен ТМД елдері Мемлекет басшыларының Кеңесі мен Үкімет басшылары кеңесінің мәжілісінде ұжымдық қауіпсіздік, ТМД шекара және бітімгершілік күштерін құру туралы мәселе талқыланды.
Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығында бейбітшілік пен тұрақтылыққа қолдау көрсету туралы меморандум қабылданды.
2000 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтың Жарлығымен Қазақстанның әскери доктринасы бекітілді.
2000 жылы Қазақстан Республикасының Үкіметі «Астана қаласын дамытудың бас жоспары туралы» Қаулы қабылдады.
2002 жылы Қазақстанның атом өнеркәсібінің ғылыми, техникалық, технологиялық, білім беру проблемалары мен қоршаған орта проблемаларын шешу мақсатында «Қазатомөнеркәсіп» Ұлттық атом компаниясының еншілес кәсіпорны - Жоғары технологиялар институты құрылды.
2006 жылы Алматыда Мұқағали Мақатаев атындағы республикалық қоғамдық қор құрылды. Қордың алдына қойған негізгі мақсаты - ақын туралы естеліктерді жарыққа шығарып, жас мұқағалитанушыларды жұртшылыққа таныту. Сондай-ақ, ақын шығармаларын шет тілдеріне аудару.
2008 жылы Өскеменде Дәулет Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік техникалық университетінің базасында нанотехнологиялар мен электронды микроскопиялар жөніндегі жапон-қазақстан ғылыми-зерттеу оқу орталығы құрылды. Халықаралық орталықтың құрылуы Қазақстанда ең серпінді жобаларды жүзеге асыру үшін инженерлік бағыттағы зертханалар желісін құрудың президенттік бағдарламасын дамытудағы маңызды қадам болып отыр. Кен-металлургия өнеркәсібі ресурстарын кешенді пайдалану негізінде жаңа материалдар алудың жоғары технологиялар бағыты бойынша жұмыс істейтін «ІРГЕТАС» инженерлік зертханасында заманауи жабдықтарды құрастыру үшін өңірге жапондық «Interactive Corporation» компаниясының өкілдері келді.
2014 жылы ҚР Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы «А» корпусының мемлекеттік қызметкерлерін қашықтықтан онлайн оқыту» инновациялық жобасын іске қосты.
2015 жылы Маңғыстау облысының Бейнеу ауданында 1966 жылы ашылған «Шағырлы-Шөмішті» жаңа кен орны пайдалануға берілді. Кен орнындағы газдың жалпы қоры 32,4 млрд текше метрді құрайды.
2018 жылы өскемендік суретші Анастасия Саченок Жапонияның Осака қаласындағы Монета сарайы өткізетін халықаралық конкурста жеңіске жетті.
Конкурс шарттары бойынша, қазылар алқасына тарих, техникалық өркендеу және экология тақырыптары бейнеленген монетаның электронды эскизі мен гравирленген үлгісі ұсынылуы тиіс болды. Анастасия Саченок және оның әріптестері Дидар мен Ерғали ұсынған монета үздік деп танылды.
2019 жылы Қазақстанның шаңғы жарыстары командасының көшбасшысы Алексей Полторанин Словенияның Планица қаласында өткен Альпі кубогында алтын медаль жеңіп алды. Қазақстандық шаңғышы классикалық жүріспен 15 қашықтықта жеңіске қол жеткізді. Полторанин мәреге 36:3.0 уақытта жетті.
Дереккөз: https://www.inform.kz/kz
Мансап бала кезден басталады
Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесінің (МБЖЖ) басты идеясы күллі қазақстандықтар үшін білім алуды мейілінше қолжетімді ету. Мемлекет өз тарапынан бізге балаларымыздың болашақта білім алуына алдын ала қаражат жинақтауға керемет жағдай жасады және бүгінде көптеген адам осы мүмкіндікті пайдалана бастады.
Бүгінде бағдарлама идеяны "AQYL"деп аталатын нақты брендке, тұжырымдамаға, фирмалық стильге айналдырып отыр. Адамның ой-өрісі, жоғары құзыреттілігі, бәсекеге қабілетті білімі, "өмір бойы" үздіксіз білім алуы қоғамның оны қабылдауына ең маңызды шарттар болатын жағдайда өмір сүретін балаларымыз үшін тілейтініміз осы – ақыл - парасат, ақыл-ой, білімділік емес пе?
"AQYL"-дың басты көздегені де міне осы – болашақта білім алудың әрбір қазақстандыққа қолжетімділігі! Өз сөзінде, ҚР БҒМ "Қаржы орталығы" АҚ президенті Асқар Ибраимов былай дейді: "Егер ата-аналар оқуға қаражатты мақсатты түрде және алдын ала жинақтайтын болса, болашақта қалаған білімін алатын балалар қатары артатын болады. МБЖЖ өзінің өміршеңдігін толыққанды көрсете білді – ол бойынша депозит ашқан отандастарымыз балаларының болашақта білім алуын инвестициялайды!»
Осы жүйе бойынша кез келген адам өзінің немесе баласының атына білім беру жинақтау салымын ашып, оны болашақта Қазақстанда не шетелде кәсіптік-техникалық және жоғары білім алу үшін оқу ақысын төлеуге жұмсай алады. Білім беру депозитіне банктен пайыздар, оған қоса жыл сайын 5% немесе әлеуметтік әлсіз санаттағылар үшін 7% Мемлекет сыйлықақысы үстемеленеді.
Есептеу мысалы (теңгемен):
|
Ай сайынғы жарна (міндетті емес) |
10 жылға барлығы |
|
3000 |
872.000 |
|
7000 |
1.989.000 |
|
10.000 |
2.826.000 |
Есептеулерге сәйкес, ай сайын осындай білім беру салымдарына 10 мың теңгеден салып отырса, 10 жылдың ішінде 2,8 млн.теңгеден астам қаражат жинақтауға болады.Оның ішінде салынған қаражат үлесі 1.198.000 теңге, ал мемлекеттік сыйлықақысы мен банктің сыйақысы– 1.628.000 теңге.
МБЖЖ-ның артықшылықтары көп, ол барлық қазақстандықтарға басты байлығымыз – балаларымыздың болашағына деген сенімділікті қалыптастыруға көмектесуге бағытталған және олардың алдында лайықты білім алуға жол ашады. Табыстылықтың берік іргетасы ертең емес, бүгін, қазір қаланады. Әрине, барлығын алдын ала қарастырып қою және жоспарлау мүмкін емес, әйтсе де қолымыздан келгенді істеуге тырысып көру керек!
"AQYL" БІЛІМ БЕРУ ДЕПОЗИТІН АШЫҢЫЗ – БАЛАҢЫЗДЫҢ БОЛАШАҒЫН ОЙЛАҢЫЗ!
Ішкі саясат басқармасының БАҚ бөлімі
Алматы облысында өрт оқиғасы 47%-ға төмендеді
Алматы облысының аумағында 2020 жылдың басынан бері 87 өрт тіркелді, өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда өрттердің 47% - ға азайғаны байқалады. Бұл туралы Алматы облысы Төтенше жағдайлар департаменті бастығының орынбасары полковник Асқар Тойшыбеков "Jetisý media" ақпараттық алаңында өткен баспасөз-мәслихатында хабарлады.
"Биылғы жылы өрттен келген материалдық шығын 2019 жылмен салыстырғанда 4% - ға төмендеп, 1 миллион теңгеден асты. Өрт кезінде 2 адам қаза болды, 3 адам түрлі дәрежедегі жарақат алды. 2019 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда өрт кезінде адамдардың жарақат алуы 2 жағдайға төмендеді. ТЖД қызметкерлерінің жүргізген алдын алу жұмыстары, соның ішінде күнделікті аулаларды аралау өрт оқиғасының көрсеткіштерінің төмендеуіне ықпал етті. Дегенмен, халықты қарапайым өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтауға шақырамын және Азаматтарға ауа райының өзгеруін, метеорологиялық мәліметтерді, смс-хабарлауды бақылауға және жолдың жабық учаскелеріне бармауға кеңес беремін", - деді Асқар Тойшыбеков.
Естеріңізге сала кетейік, өрттің алдын алу әдістері бұқаралық ақпарат құралдарында қауіспсіздік ережелері туралы айта отырып, халық арасында насихаттау және түсіндіру жұмыстарын жүргізу болып табылады. Осыған байланысты Алматы облысы ТЖД қызметкерлері жалпы білім беретін мекемелерде іс-шаралар, тұрғындармен жиындар, өрт қауіпсіздігі шаралары туралы жадынамалар тарату, еңбек ұжымдарында және адамдар көп жиналатын объектілерде нұсқаулықтар, жергілікті полиция қызметі, "ҚазТрансГазАймақ" АҚ және волонтерлермен бірлесе отырып рейдтер, өрт қауіпсіздігі сенбіліктері өткізеді.
Айта кету керек, өрттің негізгі себептері электр жабдықтарын монтаждау және техникалық пайдалану ережелерін бұзу, тұрмыстық электр құралдарын пайдалану кезінде, пештерді орнату және пайдалану кезінде өрт қауіпсіздігі ережелерін бұзу, отты абайсыз пайдалану, балалардың отпен ойнауы болып табылады.
Анар САБЫРОВА
Коронавирус тараған аймақтарды көрсететін онлайн-карта
Джонс Хопкинс атындағы америакалық университет Қытайдан тарап жатқан короновирус инфекциясының дүниежүзілік онлайн-картасын жасады.
Мұнда инфекция таралған аймақтар, инфекция жұқтырған және одан көз жұмған адамдардың саны туралы соңғы ақпаратты көре аласыз. Оны Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы, Қытай денсаулық сақтау комиссиясы және өзге деректер бойынша жаңартып отырады.
31 қаңтардағы деректер бойынша:
коронавирустан қаза болғандардың саны – 200-ден асқан;
жұқтырғандар саны – 9776.
Инфекция таралған елдер – Қытай, Тайланд, Гонконг, Жапония, Сингапур, Аустралия, Тайвань, Малайзия, Макао, Оңтүстік Корея, АҚШ, Франция, Германия, Біріккен Араб Әмірліктері, Канада, Италия, Вьетнам, Камбоджа, Финляндия, Үндістан, Непал, Филиппин, Шри-Ланка.
интернет мәліметтері бойынша дайындаған
Қ.Мұратқызы
Здоровье на контроле
За последние годы районная санэпидстанция пережила несколько трансформаций. В 2016 году на правительственом уровне был образован Комитет по защите прав потребителей при Минздраве РК. На базе райСЭС его территориальным подразделением стало районное управление по защите прав потребителей. Позже при Минздраве РК учредили Комитет по охране общественного здоровья, и бывшее РУЗПП вошло в его состав. А в 2019 году приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан было утверждено положение республиканского ГУ «Комитет контроля качества и безопасности товаров и услуг». И теперь бывшее райуправление по охране общественного здоровья соответственно является управлением контроля качества и безопасности товаров и услуг. Но функции у него все те же – санитарно-эпидемиологический надзор за коммунальной гигиеной и безопасностью товаров широкого потребления. Мы решили побеседовать с руководителем управления Ержаном АЗЕРБАЕВЫМ, чтобы узнать, что на сегодня является актуальным в работе возглавляемого им учреждения.
– Ержан Амангельдиевич, что находится в ведении Комитета и его территориальных подразделений?
– Согласно положению РГУ «Комитет контроля качества и безопасности товаров и услуг» Министерства здравоохранения Республики Казахстан осуществляет руководство в сферах охраны общественного здоровья, санитарно-эпидемиологического благополучия населения, качества оказываемых медицинских услуг, обращения лекарственных средств и медицинских изделий, контроля и надзора за соблюдением требований, установленных техническими регламентами и нормативными документами, а также в области безопасности пищевой продукции. Фармацевтический контроль ведется на областном уровне, районное управление занимается санитарно-гигиеническим и эпидемиологическим надзором.
– Как в период моратория на проверки малого бизнеса до 2023 года ведется контроль за безопасностью продуктов питания, точками общепита, торговли и услуг?
– Предприятия среднего и крупного бизнеса проверяются по особому порядку, в плановом режиме. Малый и микробизнес – общепит, торговлю, услуги мы не можем проверять, но тем не менее путем контрольных закупок товаров, как промышленных, так и продуктов питания, ведем мониторинг их безопасности и качества, проверяем маркировку и соответствие техрегламентам. После лабораторных исследований выдаем субъекту бизнеса предписания по работе с производителем закупаемых товаров, не имеет значения, отечественным или зарубежным. Общественным питанием в школах занимаются индивидуальные предприниматели. К ним принимаем меры при угрозе массового распространения заболеваний, отравлений, в случае жалоб на школьный общепит разбираем каждый случай индивидуально.
– Как мы понимаем, мониторинг сейчас является основным способом контроля за качеством и безопасностью?
– Нашими специалистами в целях мониторинга безопасности товаров в 2019 году отобрано 375 образцов продукции. Из них по результатам лабораторных исследований выявлено 75 проб, несоответствующих требованиям технических регламентов. По всем несоответствующим регламентам товарам выданы предписания о снятии с реализации. За невыполнение или ненадлежащее выполнение предписаний, выданных органами государственного контроля и надзора, должностными лицами государственных органов в пределах их компетенции возбуждены и переданы в суд 4 дела об административных правонарушениях по статье 462, части 3 КРобАП РК.
– Зима, особенно такая сырая и теплая, грозит распространением вирусных инфекций. Какие меры принимаются для их профилактики?
– Проблема не только в профилактике. Вакцинация – это государственная политика, направленная на предупреждение, а в случае завоза извне - на локализацию и ликвидацию инфекционных заболеваний. Обязательной является вакцинация против 19 инфекций. Среди них – дифтерия, корь, краснуха, полиомиелит и туберкулёз.
На сегодня остро стоит вопрос отказов от профилактических прививок. За прошлый год в нашем районе зарегистрировано 33 случая отказа родителей от получения профилактических прививок, из них 28 по личным убеждениям и 5 по религиозным причинам. В целом нашим управлением совместно с местными исполнительными органами и медицинскими работниками, с участием представителей религиозных организаций проводится разъяснительная работа о последствиях отказа и ответственности родителей.
Избегая вакцинации, родители лишают ребёнка права на здоровье. Ведь в таком случае риски избежать тяжёлого заболевания весьма минимальны, зато возрастает вероятность того, что больной ребёнок может с легкостью заразить здорового. Хотелось бы сказать, что, отказавшись от профилактических прививок, родители могут лишить ребенка права защитить себя от инфекций и ее последствий. В целом по району за 2019 год охват профилактическими прививками целевой группы населения достиг 99,6 %. Среди привитых случаев поствакцинальных осложнений не зарегистрировано.
С ноября 2018 года по нашей стране обострилась эпидемиологическая ситуация по заболеваемости корью. По сравнению с 2018 годом в Казахстане в 2019 году заболеваемость корью выросла в 20 раз. В нашем районе за 2019 год зарегистрировано 59 случаев заражения корью, из них в 45 случаях заболели дети, не достигшие 14 лет. Причём надо отметить, что чаще всего инфекцией заражаются и болеют непривитые дети. Болезнь атакует примерно каждого третьего ребёнка, чьи родители отказались от обязательной вакцинации.
В связи с ухудшением эпидемиологической ситуации по кори в республике, начиная с апреля 2019 года, идет дополнительная иммунизация детей в возрасте 9-10 месяцев, а с сентября 2019 года и взрослых. За период кампании по вакцинации всего по району был привит против кори 3951 ребенок и 23877 взрослых, среди вакцинированных не зарегистрировано ни одного случая осложнений, связанных с вакцинацией.
– Активно ли идет кампания по вакцинации от ОРВИ?
С начала эпидемиологического сезона ОРВИ и гриппа по району зарегистрировано 2504 случаев заболевания ОРВИ. Лабораторно потдвержденных случаев гриппа не зарегистрировано. С целю профилактики гриппа среди декретированных лиц (дети школ- интернатов, детских домов, часто болеющие дети и люди старше 65 лет, состоящие на диспасерном учете, медицинские работники) с октября по ноябрь 2019 года против гриппа были привиты 45438 жителей нашего района.
– Новая угроза для жизни и здоровья людей – коронавирус. Уровень опасности, который он представляет, растет по мере его распространения и мутаций. Готовы ли наши медслужбы во всеоружии встретить невидимого врага?
– Как мы знаем, вспышка короновирусной инфекции зарегистрирована на территории Китайской Народной Республики. По сообщению агентства Reuters со ссылкой на представителей государственного комитета по здравоохранению Китая, по состоянию на 27 января число погибших от этого заболевания увеличилось до 80 человек, количество предполагаемых случаев достигло 5794, из них 2744 подтверждены. Помимо Китая, вирус зафиксирован в Гонконге, Макао, Тайване, Таиланде, Японии, Южной Корее, США, Канаде, Вьетнаме, Сингапуре, Непале, Франции, Австралии и Малайзии.
Что собой представляет коронавирус? Он получил такое название из-за ворсинок на оболочке вируса, которые по форме напоминают солнечную «корону». Коронавирус является причиной респираторных инфекций как у человека, так и у животных. Он спообен провоцировать поражение: дыхательной системы; желудочно-кишечного тракта; нервной системы. Источником возбудителя является инфицированный человек либо носитель. Самый распространенный путь передачи – это воздушно-капельный.
Чтобы избежать проникновения этой опасной инфекции в нашу страну, на всех пунктах пропуска на государственной границе Казахстана усилен санитарно-эпидемиологический контроль. Прикомандированы медицинские работники, все пункты оснащены тепловизорами. Медицинские учреждения района приведены в состояние готовности на случай выявления больных с подозрением на короновирусную инфекцию, обеспечены запасами средств индивидуальной защиты, противовирусных препаратов и дезинфицирующих средств. На сегодня в ЛПУ запасено 35 тысяч медицинских масок и 1213 спецкостюмов для медперсонала.
Специалистами районного управления контроля качества и безопасности товаров и услуг организован и проведен семинар для медицинских работников. Среди населения района проводится санитарно-просветительская работа по профилактике коронавирусной инфекции.
Жителям рекомендуем соблюдать личную гигиену и принимать меры по укреплению иммунитета. Профилактика коронавируса та же, что и при гриппе: надо мыть руки с мылом или вытирать их салфетками с содержанием спирта; по возможности избегать тесного контакта с любым человеком с симптомами простуды или гриппа. В любом случае при симптомах ОРВИ не занимайтесь самолечением, а обратитесь к врачу.
И.ТУРАНИН
Толығырақ ...
Жеткен жетістіктер, атқарылар жұмыстар
Асы
Аудан әкімі Бинәлі Ысқақ кезекті есеп беру кездесуін Шелек өңіріндегі Асы ауылдық округінен бастады.
Ауданымыздың өткен жылда жеткен жетістіктерін кеңінен баян еткен аудан әкімі ауылшаруашылығы саласында орын алған жоғары көрсеткіштерді көпшілікке жеткізді. Айталық, ауылшаруашлығы өнімдерінің көлемі 120 млрд 393 млн теңгені құраған. Бұл аудан жерлерін және егілген жеміс ағаштарын жаңа интенсивті технологияның көмегімен игеру нәтижесінде мүмкін болған. Айталық, алмалы бақтар көлемі 2018 жылмен салыстырғанда (5790 га) ұлғайып, 2019 жылы 6500 гектарды құраған. Сондай-ақ, келер жылы құрылысы аяқталуы тиіс «FROSCO» ЖШС тиесілі жеміс-жидектер мен көкөністерді мұздату арқылы сақталуын ұзақ уақыт қамтамасыз ететін зауыт Ақши ауылдық округінде бой көтермек. Бұл технологияның еліміз бойынша теңдесі жоқ дейді аудан басшысы. Сондай-ақ, Қорам ауылында «Феникс Груп» ЖШС тиесілі 8000 тонна алма сақтауға арналған қойманың құрылысы және Тескенсу ауылдық округінде 5000 тонналық «Арнау Агро» ЖШС тиесілі қойма тұрғындарға тұрақты жұмыс берсе әрі құнарлы бос жатқан жерлер иесін таппақ. Сондай-ақ, олар төлеген салық аудан тұрғындарының игілігіне жұмсалмақ. Былтырғы жылы кәсіпкерлер тарапынан ауданға тартылған инвестиция көлемі 89,4 % құраған. Ал мемлекет тарапынан көрсетілген қолдау 10,6%. Яғни, кәсіпкерлер білдірген қаржылай қолдау анағұрлым артық. Олар қаржысымен қатар жаңа технологиялардың енуіне де ерекше ден қойған. Аудан әкімінің есебіне тұрғындар бірауыздан қанағаттанарлық деген бағасын берді.
Аудан әкімінен кейін есеп беру кезегі Асы ауылдық округінің әкімі Ұлан Сағынбековқа берілді. Ол ауылдық округте 9636 тұрғын, 1904 түтін барын жеткізді. Округ Қызылшарық, Диқан, Асысаға, Жаңашаруа, Сарытау және Таусүгір ауылдарын қамтиды. Бір қуантарлығы, ауылдық округте «Алтын алқа» иесі атанған аналар саны 250-ге жеткен. 228 көпбалалы аналар бар. Олар үшін 5 мектеп, 1 балабақша, 1 шағын орталық жұмыс істеуде. Мектептердің материалдық базалық жағдайы оңалып, 10 интерактивті тақта, мультимедиялық бөлмелер және заманауи жабдықтармен қамтылған екі химия кабинеті, екі биология және екі физика кабинеттері пайдалануға берілген. «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы бойынша 8 млн 400 мың теңгеге Диқан ауылындағы орталық көше жалпы көлемі 4000 шаршы метр жол күрделі жөндеуден өтсе, 5 млн 600 мың теңгеге Қызылшарық ауылындағы орталық (жалпы көлемі 2400 шаршы метр) жол күрделі жөндеуден өткен. Округте үш дәрігерлік амбулатория бар. Еліміздің әлеуметтік-экономикалық жағдайының түзелуінің көрінісі ауылдық округте демографиялық жағдай күрт өскен. 2018 жылы 137 сәби туылса, 2019 жылы 250 сәби дүние есігін ашқан. Осы және өзге де мәселелерді кеңінен қамтыған ауыл әкімінің есебіне тұрғындар қанағаттанарлық деген бағасын берді.
Қорам
Аудан әкімі Қорам ауылдық округінде өткізген кезекті есеп беруін кездесуінде «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы аясында Шелек өңірінде келешекте тұрғын үйлер бой көтеретіндігін жеткізді. Бұған арнайы 237 гектар жер телімі белгіленіп қойған. Сонымен қатар қажетті инфрақұрылым жүйесін тарту үшін қаржы да қарастырылған. Жарық және су жүргізілгеннен кейін аталған жерге мердігер құрылыс компаниялары тартылатын болады. Шелек өңірінің тұрғындары келешекте Сөгеті ауылдық округінде 500 гектар жерге салынатын күн көзінен қуат алатын 200 мегаваттық электрстанциясы жұмыс істесе, Бұғыты тауларының қойнауынан табылған вольфрамның мол қоры бұл өңірге оны өңдейтін зауыт салуға себепші болып отыр. Онда 500-ге жуық адам тұрақты жұмыспен қамтылмақ. Сондай-ақ, Шелек өңірінің тынымсыз соғатын желін қуат көзіне айналдыруға жаңа технологиялар мүмкіндік беруде. Мұны да Алматы-Қорғас тас жолының 162 шақырымында «Сайна-Хайдер» кәсіпкерлігі қолға алған. Қуаттылығы 60 кВт. «Осындай игі жақсы істер келешекте Шелек өңірін үлкен өндірістердің ошағы етуі әбден мүмкін» – деді аудан басшысы. Тұрғындар аудан әкімінің есебіне қанағаттанарлық деген бағасын берді.
Қорам ауылдық округінің әкімі Тұрсын Еменбаев тұрғындардың негізгі табыс көзі ауылшаруашлығы екендігін жеткізді. Атап айтқанда, ауыл маңындағы суармалы, құнарлы жерлер алма көшеттерін егуге қолайлы болып отыр. Сөзіміздің дәлелі, «Жетісу бақтары» ЖШС 60 гектар жерге сүйекті жеміс-жидек көшеттерін егіп, тамшылатып суару әдісімен өнім алуды көздеген. 22 адамды тұрақты жұмыспен қамтып, жиын-терін уақытында 120 адамды қосымша жұмысқа тартқан. Сондай-ақ, «Рич компания» ЖШС 60 гектар жерге алма бақ отырғызу мақсатында алма ағаштарына арналаған бағаналар орнату үстінде. Онда 60 тұрғын тұрақты жұмыспен қамтылған. Сондай-ақ, «Феникс-Фрутс» ЖШС 200 гектар жер теліміне жеміс-жидектер отырғызуды және қуаты 5400 тонналық көкөніс өңдейтін зауыт салуды жоспарлауда. 350 адамды тұрақты, 2000 адам маусымдық жұмыстарға тартылмақ.
Сонымен қатар өткен жылы «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы аясында жалпы сомасы 21 млн теңгеге 7000 шаршы метр жол асфальтталған. Ауыл тұрғындары мен кәсіпкерлер бірлесе Ж. Жабаев және О.Жандосов атындағы көшелерінің тас төсеніші жоқ 1200 шаршы метр жерін тас төгіп жөндеуден өткізген. Ауылдық округ әкімі өзге де атқарылған жұмыстар легін кеңінен айтты. Тұрғындар аудан әкімінің және ауылдық округ әкімінің есебін қанағаттанарлық деп таныды.
Тескенсу
Аудан әкімі Бинәлі Ысқақ өткен жылғы ұсыныс бойынша Көлді ауылының тұрғындары ауызсумен қамтамасыз етілгенін жеткізді. Ал, Толқын ауылындағы ауызсу жүйесі ескіруіне байланысты бюджеттен тағы 5 млн теңге қосымша қаражат тартылып бүгінгі таңда жаңару үстінде. Ауылшаруашылығы саласында да оң өзгерістер бар. Округ бойынша жеміс-жидектер егілген жер көлемі 178 гектарды құраған. Былтырғы жылы 200 ақ бас ірі-қара сиыр малы әкелініп «Жиделі-Байсын» кооперативі оны ойдағыдай көбейтуге көшкен. Жалпы ауылшаруашылығы округ тұрғындарының 30 пайызын тұрақты әрі табысты жұмыспен қамтыған.
Аудан әкімінің есебі бір ауыздан қанағаттанарлық деп танылғаннан кейін, ауылдық округ әкімі Бауыржан Доғалов есеп беру кезегін алды.
Округте 17 кәсіпкер мемлекеттен қайтарымсыз гранттар алып өз кәсіптерін ашқан. Жалпы кәсіпкерлер саны – 67. Сондай-ақ, ауылдық округтегі жас дарындар түрлі байқауларға қатысып, жүлделі орындарды иеленіп жүргенін тілге тиек етті округ әкімі. Толқын орта мектебінің 11-сынып оқушысы Ұзақбай Бейбіт Республикалық «Жас ұлан» газетінің жас тілшісі куәлігін алған. Грузияда өткен «Голден Агро-2019» балалар байқауына жас ақын Дінмұхамед Бекболатұлы қатысып бірінші орын иегері атанған. Оған Украина, Литва, Болгария, Грузия, Түркия, Америкадан жалпы 250 бала қатысқан екен. Өзге де салаларды кеңінен қамтыған округ әкімінің есебі қанағаттанарлық деп танылды.
Қаратұрық
Аудан әкімі Қаратұрық ауылдық округіндегі ауылшаруашылығы саласына кеңінен тоқталды. Мысалға, 2015 жылы ауылдық округтегі алмалы бақтар көлемі небәрі 91 гектарды құраса, бүгінгі таңда бақтар көлемі 669 гектарға жеткен. Оның ішінде 548 гектар жерге егілген бақтар жаңа интенсивті технологияны қолдану арқылы өсірілген. Соңғы 5 жыл ішінде бұл салаға 5 млрд 184 млн теңге инвестиция тартылған. Олармен ауылдық округте ірі 6 шаруашылық субьектілері айналысуда. Сондай-ақ, алынған өнімді сақтау үшін 606 млн теңгеге жалпы сыйымдылығы 4300 тонналық қоймалар салынған. Биыл тағы да 400 тонналық көкөніс сақтауға арналған қойма салу жоспарлануда. Соңғы үш жылда жеміс-жидек өсірумен айналысатын шаруашылықтар саны артқан. Олар 14500 гектар жерге интенсивті технологияны қолдана отырып құлпынай өсіруді де қолға алған. Оған тартылған инвестиция көлемі 110 млн теңге. Округте 1395 бас асыл тұқымды мал басы бар болса, ол жалпы округтегі мүйізді ірі-қараның 18% құраған. Бұл салаға жалпы сомасы 473 млн теңге инвестиция тартылған. Онда тұрақты жұмыспен 118 адам қамтылса, 550 адам маусымдық жұмыстарға тартылған. Аудан әкімінің есебі тұрғындар тарапынан қанағаттанарлық деп танылды. Осыдан кейін ауылдық округ әкімі Ермек Самсыбеков мінберге көтерілді. «Ақбұлақ» бағдарламасы бойынша Достық, Тауқаратұрық, Лавар ауызсу құбырларының 31 шақырым болатын ауызсу жүйесі жаңартылған. Құны 415 млн теңгені құраған. Ал, Ащысай ауылындағы ауызсу жүйесі бүгінгі таңда жаңартылу үстінде. Округтің елді-мекендерінде 79 көше бар. Оның 53 көшесіне асфальт төселсе, соңғы бес жылда жұмсалған қаражат көлемі 110 млн 600 мың теңгені құраған. Сондай-ақ, 120 көше шамдары орнатылған. 2020 жылы оларды электер қуатын үнемдеу құрылғыларымен жабдықтау көзделген. Осы және өзге де мәселерді кеңінен баяндаған ауылдық округі әкімінің есебін қанағаттанарлық деп таныды тұрғындар.
Қырбалтабай
Қырбалтабай ауылындағы Ы.Алтынсарин атындағы орта мектепте өткен есептік жиында аудан әкімі Бинәлі Әбдіқапасұлы барлық саладағы жеткен жетістіктерге тоқталды. Әсіресе, округке инвестиция тарту жұмысы оңтайлы жүргізілуде:
– Өткен жылы келесі ірі өнеркәсіп жобаларды іске асыру басталды. Атап айтқанда, Қырбалтабай ауылдық округінде инвестициялық сомасы 1 млрд 487 млн теңгені құрайтын, 78 жұмыс орнымен қамтамасыз ететін «Жетысу Соя» ЖШС-нің қуаттылығы 25 мың тонна сояны қайта өңдеу зауытының құрылысы басталып. Құрылыс жұмыстары 2020 жылдың мамыр-маусым айында аяқталуы жоспарлануда, – деді Б.Ысқақ.
Ауыл тұрғындары алдында өз есебін берген округ әкімі Айбол Темешов бір жылғы атқарылған жұмыстарды тізіп өтті. Сөзіне сүйенсек, «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы бойынша Екпінді ауылына орталықтандырылған ауызсу жүйесінің құрылысына 339 млн теңге қаржы бөлініп, 2019 жылы мердігер «Механо Сервис» ЖШС қаржыны толық игерген. Су жүйесі іске қосылып, «Есік Су» мекемесінің теңгеріміне өткізілген. Сонымен қатар, Шалқар ауылындағы Құрөзек орталау мектебінің ауызсу мәселесі шешілген.
Кездесу барысында, ауылдағы дәріхана мәселесін көтерген ақсақал дәрі сатып алу үшін аудан орталығы мен Балтабай ауылына сабылатындығын айтты.
– Бүгінде мемлекеттік дәріханалар жоқ. Оны өздеріңіз ашу керексіздер. Егер сіздерден ұсыныс болса, біз де көмек көрсетуге дайынбыз. Ауылдан жер телімін бөліп береміз. Мемлекеттік бағдарламалар аясында кәсіпкерлікке барынша қолдау көрсетіледі – деген Бинәлі Әбдіқапасұлы дәріхана ашуға ниеттенген кәсіпкерге мемлекет тарапынан қолдау көрсетілетіндігін айтты.
Қазақстан
Аудан әкімі Қазақстан ауылдық округіндегі есеп беру кездесуін ауылдық округ әкімдігінде өткізді. Онда әкім Қазақстан ауылдық округіндегі тың жаңалықтарды жеткізді. Округте ауылшаруашылығына арналған жер көлемі 12 292 гектар. Оның ішінде егістіктер – 2234 гектар, жайылымдық – 8048, жүзімдіктер – 1484, шабындық – 196 гектар жерді құрайды. Округте 317 шаруа қожалығы, 10 жауапкершілігі шектеулі серіктестік бар. Атап айтсақ, «ЭкоАгроПродукт» ЖШС ескі жүзімдік алқаптарын жаңғыртып, өріктің «Краснощекий» тұқымын, алманың «Голден делишес», қара өріктің «Стенли» көшеттерін еккен. «Нокина» шаруа қожалығы 1000 тонналық көкөніс сақтауға арналған қойманы іске қосса, «Агрос-БТ» ЖШС құны 148 млн 771 мың теңгенің өнімін алған.
Сондай-ақ, ауылдық округте 18 тұрғын «Бастау бизнес» жобасы аясында кәсіпкерлікті дамытуға арналған курстардан өтіп, 74 миллион теңге жеңілдетілген несие алып ойдағыдай игеру үстінде. Аудан әкімінен кейін ауылдық округ әкімі Марат Сүгірбеков атқарылған жұмыстар легін баян етті. Өткен жылы Ащыбұлақ, Қазақстан ауылдарының бес бірдей көшесі 2000 шаршы шақырым жол 7 млн 40 мың теңге көлеміндегі қаржыға ағымдағы жөндеу жұмыстарынан өткен. Сондай-ақ, Қазақстан ауылындағы доп тебу алаңы да 6,1 млн теңгеге күрделі жөндеуден өткен. Қазақстан ауылының кәріз жүйесіне ағымдағы жөндеу жұмыстарына 3,5 млн теңге қаражат бөлініп ойдағыдай игерілген. Ащыбұлақ ауылының ауызсу жүйесі 2019 жылдың ақпан айында «Есік су құбыры» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің теңгеріміне өтіп, халықты ауызсумен қамту сапасы жақсарған. Қазақстан ауылдық округі әкімдігінің жанынан сомасы 10 млн 528 мың теңгені құрайтын өрт сөндіру бекеті орнатылып, қазіргі таңда 4 өрт сөндіруші жұмыс атқаруда. Аудан әкімінің және ауылдық округ әкімінің есебі тұрғындар тарапынан қанағаттанарлық деп танылды.
Бәйдібек би
Бәйдібек би ауылына ат басын бұрған аудан әкімі аталған аумақта ауылшаруашылығы саласындағы жетістіктер жайын кеңінен баян етті. Ауылдық округ бойынша 205 шаруа қожалығы тіркелген. Олар өткен жылы 6,8 млрд теңгенің өнімін өндірген. 2018 жылмен салыстырғанда пайда көлемі 45,6 % артқан.
2018 жылы жалпы алмалы бақтар 3,1 млрд теңгенің өнімін өндірсе, 2019 жылы 5,76 млрд теңгеге өнім көлемін ұлғайтқан. Сондай-ақ, «ЭкоАГРОПродукт» ЖШС өткен жылы 510,6 гектар жүзімдік алқабынан 74 млн 620 мың теңгенің өнімін алған. 2018 жылмен салыстырғанда өнім көлемі 32% артқан. 2019 жылы округ бойынша 2 шаруа қожалықтары алма көшеттерін егуге арнайы субсидия алған. Алынған қаржы көлемі 4 млн 867 мың теңге. Өзге де өткен жылы жетістіктер кеңінен сөз болған аудан әкімі және ауылдық округ әкімінің есебі қанағаттанарлық деп танылды.
Атап өтетіні, аудан басшысы бұл жолғы есеп беру кездесулерін жаңа форматта өткізді. Әр салаға кеңінен тоқталған Бинәлі Әбдіпақапсұлының сөзін құлақпен естіп, слайдтар арқылы көзбен де көріп отыруға мүмкіндік алды тұрғындар. Сондай-ақ, соңынан аудан басшысының қабылдауында болып, жеке бастың мәселелері бойынша да жауап алуға мүмкіндік туды. Аудан басшысымен бірге аудандық мәслихат хатшысы Бекет Ахметов және бірінші орынбасары Айбек Бидаев, орынбасары Алтай Досымбаев және бөлім басшылары да жүрді. Тұрғындар жеке бас мәселелерінің шешімін сол жерде тапты. Айталық, көпбалалы аналар атаулы әлеуметтік көмек алудың жолдары және ауылдық округте туындаған күрделі мәселелер жайында сұрақтар қойды. Бәйдібек би ауылдық округі қауымдастығының төрағасы Абижанов Алтай Бәйдібек би ауылындағы емхана мәселесімен кезекті қабылдауға кірді. Ол емхананың кеңестік кезеңде мәртебесі жоғары болғандығын жеткізді. Айталық қазіргі күнде аталған емхана тек екі сала бойынша ғана қызмет көрсетеді. Терапия және неврология бөлімдері ғана жұмыс істеп тұр. Ал бұрын тіпті перзентханаға дейін болған. Бұл жөнінде аудан басшысы емхананы көпсалалы етіп қайта қарастыру қажет деді. «Құлжа жолымен жүріп келе жатқан көлік Қазақстан ауылының тұсында апатқа ұшырады делік. Көлік ішінде болған адамдардың жағдайы ауыр. Оларды Есік қаласындағы емханаға жеткізгенше не болары белгісіз. Демек, Бәйдібек би ауылындағы емхана бұл орайда адамдарды ажалдан арашалап қалатын көпсалалы емхана мәртебесін алуы керек. Қажет болса емхана жанынан дәрігерлерге арнап үй салу мәселесін де қарастыру қажет» – деді. Сондай-ақ, ауызсу, жарық, балабақша, мектептердің мәселелері бойынша тұрғындар сұрағы аудан басшысымен қаралып, сол сәтте хаттама толтырылып, болашақ жоспарлар қатарына енсе, аудандық бөлім басшыларына да көптеген міндеттер жүктелді.
Ақши
Құрамына екі ауыл кіретін Ақши ауылдық округіне бүгінде барлық жағдай жасауда, алдағы уақытта да жасалатын болады. Бұл туралы есептік кездесу барысында Бинәлі Ысқақ жеткізді.
– Өздеріңізге мәлім, ауданымыздағы білім саласы дамып, білім сапасы жыл сайын көтеріліп келеді. Бүгінде облыс көлемінде көш бастап тұрмыз. Алайда, мекенімізде 84 мектеп болса, соның 17-сі ескірген. Соның ішінде Казатком ауылының білім ошағы да бар. Алдағы уақытта, осы мектептердің барлығын жаңартамыз. Себебі, біз ауылға жас, тәжірибелі мамандарды тартып, білім сапасын одан ары көтеруіміз керек – деді. Ақши ауылында жеке тұрғын үй құрылысын салу үшін инфрақұрылым жүргізуге жобалық-сметалық құжаттары әзірленуде. Сондай-ақ, 2018 жылы Екпінді, Казатком, Көлді, Нұрлы, Ащысай және Ават ауылдарының ауызсу жүйелерінің құрылысы басталған болатын. Округке қарасты Казаткомдағы су жүйесі осы жылы аяқталады. Атқарылған жұмыстардың арқасында елді мекендерді орталықтандырылған су жүйесімен қамтамасыз ету деңгейін 89,9 пайызға жеткен.
Ақши ауылдық округінде Қазақстан мен Орта Азияда теңдесі жоқ 7 мың тонналық «Frosco» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің мұздату технологиясын қолданатын жеміс-көкөніс қоймасы салынуда.
Округ әкімі Сабыржан Айтбаев өз баяндамасында жыл бойы атқарылған жұмыстарға есеп берді. Барлық салаға тоқталған ол ауылда кәсіпкерлік дамып жатқандығын алға тартты:
– «Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған бағдарламасының» екінші бағыты бойын-ша мал шаруашылығын жүргізу үшін жұмыспен қамту орталығынан 3 отбасына мемлекет тарапынан шағын несие берілді. Данияр Байназаров 3 млн теңге, Болат Алимов 4 млн 500 мың теңге, Рақым Иманкулов 3 млн теңге көлемінде шағын несие алып, бүгінде нәтижелі еңбек етуде. Оған қоса, «Гардер» жеке кәсіпкерлігі «Іскер» бағдарламасы бойынша 5 млн 400 мың теңге несиеге қол жеткізіп, ірі қара мал сатып алды. Жастар жылында осы бағытта екі жас азаматымыз 505 мың теңге көлемінде жеңілдетілген несие алды – дейді Сабыржан Айтбаев.
Балтабай
Казатком ауылындағыдай ескірген мектеп ғимараты Балтабай округіне қарасты Өрнек ауылында бар. Мектеп оқушылары мен педагогтарға қолайлы жағдай туғызу үшін типтік емес ғимараттардың орнына жаңа мектеп салу үшін жұмыстар жүргізілуде. Бұл жайында Балтабай ауылында өткен есептік кездесуде Бинәлі Әбдіқапасұлы сөз қозғады. Сонымен бірге, ауданның экономикалық даму көрсеткіштеріне тоқталып, барлық салада атқарылып жатқан жұмыстар бойынша есеп берді.
Округ әкімі Жұман Мықыбаев ауылда тұрғындарды жұмыспен қамту мәселесі оң шешімін тауып жатқандығын айтты өз есебінде:
– 2020 жылы 2-ші ПУИТ-2 бағдарламасы бойынша наурыз айынан бастап 130 жұмыс орны ашылады. 2019 жылы Балтабай ауылында «Әли Ален» кешені ашылды. Оның ішіне сұлулық салоны, дәмхана, жаттығу залы, автокөлік жуу, монша, дөңгелек жөндеу орталығы мен дүкен кіреді. Мұнда да жаңа жұмыс орындары ашылады деп күтілуде – дейді округ басшысы.
Ауылдарды абаттандыру мен инфрақұрылым жұмыстары қарқынды жүзеге асуда. «Компания Строй Индус-трия» ЖШС 10 млн 880 мың теңгеге Ақтоғай ауылы Х.Абдулин көшесі, Енбек ауылындағы Розыбакиев көшесіне, Балтабай ауылы Алмалы көшесі мен мектепке баратын жолды ағымдағы жөндеуден өткізген. 2019 жылы Еңбек, Өрнек, Ақтоғай, Бірлік, Ақбастау ауылдарындарында түнгі шырақтар іске қосылды.
Бәйтерек
Әкімдіктің мәжіліс залында өткен есептік кездесуде аудан басшысы жеткен жетістіктерге тоқталып, келешектегі ауқымды жоспарлармен бөлісті. Өз баяндамасында бәйтеректіктер үшін маңызды жаңалықты жеткізді.
– Ауданды газдандыру бойынша жұмыстар жүргізілуде. Есік қаласы бойынша 122 шақырым газ құбыры жүргізіліп, 1100 тұрғын үй газға қосылды. Сондай-ақ, Шелек ауылында 49 шақырым газ құбыры тартылып, 200 тұрғын үй ауласы газға қосылды, Түрген ауылы бойынша 38 шақырым газ құбыры тартылып, 220 тұрғын үй ауласы газға қосылды. Осы жылы Есік қаласы және Шелек, Түрген, ауылдарына қоса Азат, Ават, Бәйтерек, Жаңашар ауылдарында газдандыру жоспарланған. Сондай-ақ Есік қаласындағы көп қабатты тұрғын үйлерді жылыту үшін мобильдік қазандықтардың құрылысына жобалық-сметалық құжаттамаларды әзірлеуге бюджеттен 226,9 млн теңге көлемінде қаражат бөлінді – деп, көгілдір отын биыл округ аумағына кіретіндігін айтты.
Сондай-ақ, округтегі білім саласы өрлеу үстінде. Соңғы жылдары Бәйтерек ауылындағы ескі мектеп күрделі жөндеуден өтіп, қосымша жаңа мектеп салынды. Алға ауылында да жаңа білім ошағы бой көтерді. Десек те, алдағы екі жылда бала санының өсуіне байланысты Есік қаласы мен Түрген, Бәйтерек, Достық ауылдарындағы мектептер үш ауысымға ауысады деп болжануда. Түйткілді мәселені шешу үшін мемлекеттік-жекеменшік серіктестік аясында аталған елді мекендерде 600 орындық үш жеке мектеп салу туралы келісімге қол жеткізілген. Есік қаласында осы бағытта Мейрімді періште мектебі ашылған, бүгінде 250 бала қабылданған. Екі нысанның құрылысы 2020 жылдың көктемінде басталады. Осыны айтқан Бинәлі Әбдіқапасұлы аудан шекарасында орналасқан ауылға әлі де жағдай жасалатындығын айтып өтті.
Округ әкімі Айбек Нұрланов жыл бойы атқарылған жұмыстарды тізіп берді. Айтуынша, Бәйтерек ауылы ауызсумен толық қамтылған. Ал «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы бойынша 2019 жылы 6 млн 233 мың теңгеге Алға ауылының су құбырына ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілген.
Округте тұрғындар қауіпсіздігі басты назарға алынған. Қараша айынан бас-тап Бәйтерек ауылдық округі бойынша төтенше жағдайларға қарсы 4 штаттан тұратын бекет құрылған. Тұрғындардың үйлеріне өрттің алдын алу, ескерту бойынша 560 датчиктерін орнату жұмыстары жүргізілуде.
Ават
Ават ауылының тұрғындары үшін биылғы жыл жаңалықтарға толы болмақ. Себебі, ауылдағы ауызсу жүйесінің жөндеу жұмыстары биыл аяқталады. Сонымен қатар, округ аумағына көгілдір отын тарту жұмыстары жүргізілу жоспарлануда. Осындай сүйінші жаңалықтармен бөліскен Бинәлі Ысқақ өз есебінде өткен жылы атқарылған жұмыстарға толығымен тоқталды.
Округ әкімі Тимур Мадьяров та былтырғы жылы атқарылған жұмыстар бойынша баяндама жасады. Сөзіне сүйенсек, инвестиция тарту жұмыстары оң нәтиже беруде.
– «Алель-агро» құс фабрикасы 2019 жылы 74 млн теңге инвестиция салып, қосымша тауық етін өндіретін фабрикасын іске қосты. 35 азаматты жұмыспен қамтуда. Жеке кәсіпкер Абдулжан Ибрагимов 30 млн теңге қаражатқа мейрамхана салып, 10 ауыл тұрғыны жұмыс жасауда. 2020 жылы 2 мейрамхана, 1 жазғы демалыс орны, 1 сауда орталығы құрылыс жұмыстарын аяқтап, қолданысқа беріледі деп күтілуде. Жалпы инвестиция құны 1 млрд 192 млн теңге. Жеке кәсіпкер Аблеким Сайдуллаев қазіргі уақытта сауда орталығы мен мейрамхана құрылысын аяқтауда. Инвестиция құны 962 млн теңгені құрайды. Алдағы уақытта 50 азаматты жұмыспен қамтамасыз етеді. Округ аумағында жеке кәсіпкер Ж.Есіркепов жазғы демалыс орнын салуда, тартылған қаражат құны 170 млн теңге. Сондай-ақ, жеке кәсіпкер Карахон Солихов 60 млн теңгеге мейрамхана салуда – дейді Тимур Мадьяров.
Рахат
Бүгінде Рахат округіндегі, әсіресе округке қарасты саяжайлардағы тұрғындар саны қарқынды өсуде. Осыған орай, мектептер үш ауысымда білім беріп жатыр. Осылай деген аудан әкімі алдағы уақытта жаңа мектеп салынатындығын айтты:
– Аудандағы оң демографиялық жағдайға байланысты үш ауысымды мектептер күрделі мәселе болып тұр. Қазір ауданда 4 үш ауысымды мектеп бар, олар: Рахат ауылдық округіндегі Рахат №1 орта мектебі (Есік қаласының маңы); Есік қаласындағы В.Терешкова атындағы орта мектебі; Ташкенсаз ауылындағы Абдуллин атындағы орта мектебі; Қазақстан ауылындағы Ж.Қайыпов атындағы орта мектебі. Мәселені шешу үшін Есік қаласында 1200 орындық бір мектеп салу керек, сонымен қатар В.Терешкова атындағы мектебіне 600 орындық және Абдуллин атындағы, Ж.Қайыпов атындағы мектептеріне 300 орындық қосымша мектеп ғимаратын салуды жоспарлап отырмыз – деді Бинәлі Әбдіқапасұлы. Аталған 1200 балаға арналған білім ошағы саяжай маңынан орын теппек.
Рахаттықтар үшін тағы бір жағымды жаңалық, осы жылы көптен күткен құны 4,5 миллиард теңге болатын Есік топтық су құбырының екінші кезеңінің құрылысы басталмақ. Бұл өз кезегінде Есік қаласы мен оған жақын орналасқан 9 елді мекеннің ауызсу мәселесін шешпек.
Екінші болып мінберге көтерілген округ әкімі Қуат Ақшабаев жыл бойы атқарылған жұмыстары бойынша тұрғындар алдында есеп берді. Округте бүлдіршіндерді балабақшамен қамту мәселесі оң шешімін табуда. Округ басшысының сөзінше, есептік кезеңде «Балапан» бағдарламасы аясында 4 жекеменшік балабақша ашылған. Қазіргі таңда округте 16 жекеменшік балабақша жұмыс жасап, онда барлығы 1061 бала тәрбиеленуде. Басқа салалар бойынша да жетістіктер жетерлік. Инвестиция бойынша, округ тұрғыны «Алма Жер» ЖШС-нің төрағасы Ахихат Алеуов Азат ауылында 49 гектар жерге алма ағашын отырғызып, 20 млн теңге инвестиция салған. Сонымен қатар, биылғы жылы Азат ауылында «Фреш Ленд» ЖШС-нің төрағасы Батыржан Алибаев 100 га жерді игеріп, 2020 жылы интенсивті алма бағын отырғызуды жоспарлауда.
Барлық округте өткен есептік кездесулерде әкімдердің есебіне қанағаттанарлық деген баға беру туралы ұсыныс бір ауыздан қолдау тапты. Сондай-ақ, әр кездесу соңында аудан әкімі округ тұрғындарын жеке мәселелері бойынша қабылдады.
Әділет САРЫБАЙ
Сардарбек НҰРАДИН
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
АТАУЛЫ КҮНДЕР
Халықаралық зергерлер күні
Ежелгі Грекия зергерлік өнердің отаны болып саналады. Асыл тастар алғаш өңделіп, ең сәнді әшекей бұйымдар осы жерде жасала бастаған. Ежелгі шеберлердің қолынан шыққан бұл туындылар бүгінгі күнге дейін ең ғажайып туындылар қатарында.
ЕСТЕ ҚАЛАР ОҚИҒАЛАР
1991 жылы Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің қаулысымен Өскемен педагогикалық институтының атауы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті болып өзгерді.
1997 жылы Алматы темір жолы басқармасы мен Целинный темір жолы басқармасы және Батыс Қазақстан темір жолы басқармаларының бірігуі арқылы «Қазақстан темір жолы» мемлекеттік мекемесі құрылды.
Қосылу мақсаты – тасымалдау басқармасы құрылымын тиімді ету және теміржол саласының қаржылық-экономикалық жағдайын жақсарту.
2006 жылы басқаруына ұлттық компаниялар мен республикалық мекемелердің мемлекеттік үлесі берілген «Самұрық» Ұлттық холдингтік компаниясы» АҚ құрылды.
2007 жылы Алматыда кешенді ғылыми-техникалық «Қазақстан Республикасының Ұлттық атласы» және «Қазақстан Республикасы» атты монография жарыққа шықты. Аталмыш еңбектердің әрқайсысы 3 томнан тұрады. Атластың 1-ші томы табиғи-ресурстық ахуалға арналған. Атластың әлеуметтік-экономикалық ахуалға арналған 2-ші томында еліміздің халқы, әлеуметтік саласы, туристік орындары, ауыл шаруашылығы, аумақтардың әлеуметтік-экономикалық саласы, сыртқы экономикалық байланыстар, тарихы және археологиясына қатысты 116 карта берілген. Ұлттық атластың 3-ші томынан еліміздің табиғи-шаруашылық жүйелерінің экологиялық жағдайына арналған 89 картамен танысуға болады.
2008 жылы Алматыда Мұқағали Мақатаев атындағы жаңа сыйлық тағайындалды. Ол Мұқағали мұраларын насихаттауға үлес қосқан және ғылыми-зерттеу жұмыстарына атсалысқан шығармашылық өкілдеріне беріледі.
2011 жылы Алматы қаласындағы «Медеу» спорт кешенінің оңтүстік бөлігінде Қар барысы саябағы ашылды. «Мәдени Азиада» бағдарламасының аясында жүзеге асырылған жаңа ойын-сауық нысаны Алматы тұрғындары және қала қонақтары арасында салауатты өмір салтын насихаттау үшін құрылды.
2012 жылы Алматыда тұңғыш рет Мағжан Жұмабаевтың «Табалдырық. Манифест» кітабының баспа нұсқасы шықты.
2013 жылы Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ «Таллорес» Халықаралық жоғары білім институттары қауымдастығының қатарына қабылданды.
2013 жылы қазақстандық Әли Аманбаев БҰҰ Дамыту бағдарламасында мүмкіндігі шектеулі жандардың өз құқықтары үшін күресуінде жетістіктің үздік жолын көрсеткені үшін марапат алды. Марапатты Нью-Йоркта 2013 жылғы директорлар кеңесінің сесиясында БҰҰ Дамыту бағдарламасының әкімшісі тапсырды.
2017 жылы ҚР Ұлттық банкі номиналы 100 теңгелік, «рroоf» сапалы күмістен ҚР Ұлттық Олимпиада комитетінің 25 жылдығына арналған ескерткіш күміс монеталарды айналымға шығарады. Монета 925 сынамды күмістен жасалған, массасы - 31,1±0,31 г, диаметрі - 38,61 мм, дайындау сапасы - «proof», таралымы - 1 мың дана.
2018 жылы Қазақстан Халықаралық азаматтық авиация ұйымының (ИКАО – ағылшын тілінде ICAO - International Civil Aviation Organization) авиациялық қауіпсіздік бойынша аудитінен табысты өтіп, халықаралық стандарттарға сәйкестігінің жоғары деңгейін растады.
ИКАО аудиті - мемлекеттің азаматтық авиация саласының қауіпсіздік жүйесін бағалауда объективті құралдардың бірі.
2018 жылы Алматыда ЖОО мұғалімдерінің бастамасымен қала университеттерінің альянсы құрылды. Альянс құрамына оңтүстік астанадағы барлық 38 университет кірді. Альянстың негізгі мақсаты - «Рухани жаңғыру» бағдарламасын іске асыруда жоғары оқу орындарының оқытушылары мен сарапшыларының әлеуетін тарту.
Дереккөз: https://www.inform.kz/kz
Көліктік бақылау инспекциясындағы өзгерістер
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің мәліметтері бойынша Алматы облысында 48 489бірлік жүк көліктері бар. Бұл ел аумағы бойынша ең үлкені болып есептелінеді. Сондай-ақ облыс бойынша, 30195 бірлік жүк тасымалдау көлігі тіркелген. Осылайша, еліміздегі жүк көліктерінің 17,4%-ыноблыс аумағынан көруге болады.
Алматы облысы бойынша Көліктік бақылау инспекциясының құрамы 32адамнан тұрады, 4 бөлім жұмыс істейді. Заң шеңберінде аталған инспекция 19 мемлекеттік қызмет түрін көрсетеді.2019 жылдың 12 айында 25610 Мемлекеттік қызмет көрсетіген, оның ішінде 15531 жағдайда Мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тартылған.
- автомобиль көлігі саласында 7 мемлекеттік қызмет түрі кіреді. Соңғы 12 ай қорытындысы бойынша, 25252 мемлекеттік қызмет көрсетілді, және де 15262жағдайда мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту тіркелген;
- теміржол көлігі саласында 3 мемлекеттік қызмет түрі көрсетіледі. 60 мемлекеттік қызмет көрсетіліп, оның ішінде мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тартылған 15 жағдай есепке алынған;
- су көлігі саласында 9 мемлекеттік қызмет түрі бар. Осы уақытқа дейін 298 мемлекеттік қызмет көрсетілсе, оның ішінде 254 мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тартылған.
Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 19 қарашадағы № 859 бұйрығына сәйкес Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерден басқа Қазақстан Республикасымен шекаралас елдерге шетелдік көліктерге рұқсаттар беру кезінде бланкінің тиісті бағандарына тасымалдаушының атауы, заңды мекенжайы, Автокөлік құралының маркасы мен мемлекеттік нөмірі, қозғалыс бағыты жазылады және рұқсатты берген тұлғаның мөрі мен қолы қойылады .
«2019 жылыкөліктікбақылаубекеттерінде 3 741 автоматтандырылғантелефон станцияларытексеріліп, 1173 заңбұзушылықанықталды, барлықфактілербойыншаәкімшілікісқозғалды, нәтижесінде 77 миллион 031 мыңтеңгеәкімшілікайыппұлсалынды, соныменбіргежиналғанавтоматтандырылған телефонстанциясы 8 млн. 300 мыңтеңге»,-депхабарлады Алматы облысыбойыншакөліктікбақылау инспекция басшысыныңорынбасарыТурдалинСапарбекАнварұлы.
Гүлжанат Нұрасыл
«Zhas Project» бизнестің бастауы
Жастар корпусын дамыту жобасы 2017жылдан бастап ел аумақтарында жүзеге асырылып келе жатыр. Бұл –жастарға арналған бірегей бағдарлама.
Бұл-Халықаралық қайта құру және даму банкі мен ҚР Білім және ғылым министрлігінің бірлескен жобасы. Жобаны конкурстық негізде анықталған Үйлестіру агенттігі іске асырады.
Жобаның басты мақсаты- жастарды,әсіресе осал топтарды қоғамның белсенді өміріне тарту. Қоршаған ортаның игілігі үшін пайдалы қызмет дағдыларына оқыту арқылы өмірлік маңызы бар дағдыларды дамыту.
Аталған бағдарламамен жұмыс жасаудың 4 негізгі бағыты бар Олар:
- Әлеуметтік бағдарламаны іске асыру үшін гранттар мен шәкіртақылар;
- Өмірлік маңызы бар дағдылар мен жобаларды оқыту;
- Жастардың осал топтарымен жұмыс істеу;
- Үйлестіру, ақпараттық жұмыс және есептілік.
«Zhas Project» жобасына 14 пен 29 жас аралығындағы Қазақстан азаматтары қатыса алады. Оқымайтын және жұмыс істемейтін немесе жұмыс істейтін, бірақ табысы төмен жастарға жоба аясында басымдылық беріледі. Яғни олардың грант иегері атанып, шәкіртақы алуға мүмкіндіктері көп деген сөз.
Жобаға қатысудың шарттарына тоқталып өтсек. Бірінші, 3 адамнан 5 адамға дейін топ жинау керек. Егерде үш адамнан кем болса жобаны іске асыру мүмкін емес. Екінші, топтың әр қатысушысы тіркеуден өтуі және барлық қажетті тармақтарды толтыруы тиіс. Осы орайда топтың жетекшісін тағайындау керек болады. Бір ескертетіні 18 жастан кіші қатысушы топ көшбасшысы бола алмайды.
«Жобаның қатысушылары өмірлік маңызы бар дағдылар мен жобаларды басқарудың бағдарламасы бойынша үш кезеңдік оқытудан өтеді, бес ай бойы өз әлеуметтік жобаларын іске асырады, сондай-ақ, ай сайынғы шәкіртақылар: ЖОО-ның түлектері - 60 000 теңге, қалған барлық қатысушылар – 40 000 теңге алады. Сонымен қатар 1000 000 теңге қайтарымсыз грант беріледі»,- дейді Үйлестіру агенттігі басшысының орынбасары Алена Баянбекова.
Жобаға қатысушыларды оқыту бағдарламасы 3 кезеңнен тұрады.
1-кезең. 3 күн – шебер жаттықтырушылар менторларды оқытады. 4 күн- менторлар қатысушыларды оқытады.
2-кезең. 5 ай – әрекет арқылы оқыту. Жобаны іске асыру. Менторлардың ай сайынғы кездесуі.
3-кезең. Алғашқы кезеңдегі оқыту мен үйрету тәсілдері қайталанып, артынша аймақтық форумдар мен жобалардың көрмелері өтеді.
2017 жылы жоба төрт облыста жүзеге асырылды – Алматы, Қарағанды, Павлодар, Оңтүстік Қазақстан облыстары. 2018 жылы болса, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Жамбыл, Қостанай, Қызылорда, Солтүстік Қазақстан облыстарында іске асырылды. 2019 жылы Ақмола, Атырау, Батыс Қазақстан, Маңғыстау облыстары мен Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларында өз жалғасын тапты.
Ал, ағымдағы 2020 жылы жоба Алматы және Қарағанды облыстарына шапағатын шашпақ. Ең алғашқы бастау алған сәттен бастап осы уақытқа дейін Қазақстанның он алты облысынан шамамен 8500 қатысушыны қамтып, 2679 жобаның тұсауы кесілген. 2020 жылы жобаның шеңберінде жуықтап алғанда 900 адам қамтылады.Биылғы жылды қоса есептегенде бағдарлама Қазақстанның барлық аймағын қамтиды деп күтілуде.
«Жастардың қоғамға пайдалы іспен айналысуына «Zhas Project» бағдарламасы қол ұшын созады. Бұл ең тиімді жобаның бірі. Бүгінде шалғайдағы аудандарда түсіндіру шаралары жүріп жатыр. Біз өз тарапымыздан жобаның іске асуына көмек көрсетеміз»- деді Жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқармасының басшысы Жомарт Мандатұлы.
Өміріңе жаңа тыныс әкелетін, бизнестің үлкен бастауы болатын бірегей бастама 4 жылдың ішінде талай талантты жастың бағын жандырды, бақытын еселеді. Ел аумағында жүге асып жатқан пилоттық жобаның көпке берері мол.
Анар Досанова , журналист
Соңғы жаңалықтар
Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы…
АЛАШТЫҢ Ардақты азаматы
Семья под защитой закона
5-ші Дүниежүзілік көшпенділер…
Көрікті көлге көңіл бөлінді
Еңбегіңді арнай білсең ел үшін, Сол…
Танк жүргізуші ТЕМІРҚҰЛОВ
«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…
«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…
