Қазақ ауылы гүлденсе, әр атқан таңнан үміт күтетін ауыл халқы үшін зор қуаныш екені сөзсіз.

Кемелденген Республикамызда тұнып тұрған тарихтан сыр шертетін шежіресі алыстан басталатын ауылдарымыз аз емес.  Соның бірі Еңбекшіқазақ ауданындағы Қырбалтабай ауылдық округі жайлы аз-кем дерекпен бөліссек.

Қырбалтабай ауылдық округіне биыл 75 жыл толып отыр. Қырбалтабай ауылы аудан орталығы Есік қаласынан 30 шақырым қашықтықта орналасқан.Құрамына Қырбалтабай, Ақжал, Екпінді, Қайнар, Шалқар ауылдары кіреді. Орталығы – Қырбалтабай ауылы. Ауылдың атауына тоқталсақ, Қырбалтабай тіркесінің  бірінші бөлігіндегі қыр «жоғары, биік жер, қырат» мағынасын білдірсе,  Балтабай – кісі аты. Ел ішінде Балтабай ауылының атауы ұлы жүздің  дулат тайпасынан шыққан атақты Балтабай батырдың есіміне байланысты қойылған деген  дерек бар. Ауыл атауы Жоғарғы Балтабай деген мағынаны білдіреді. Тағы да бір дерекетерде  Түрген қой  совхозы 1932 жылы Іле ауданынан жер үлесін алып, қой өсірген Түрген қой совхозының бір бөлімшесі Ой Балтабай болған. Осы ауылдан 15 шақырым жерден тағы бір бөлімше ашылып, жері қырда орналасқандықтан және Ой Балтабаймен шатастырмау үшін Қырбалтабай деп атаған.  Алматы облыстық Атқару Комитеті отырысының №13-327 Хаттамасының шешімімен 1990 жылдан бері бұл елді мекен «Қырбалтабай» деп аталады.

Архивтік деректерге сүйенсек, Қырбалтабай ауылдық кеңесі Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1946 жылғы 17 тамыздағы жарлығымен құрылды. Әкімшілік жағынан Түрген қой фермасы, Екпінді, Ақжал, Қара-Шыңғыл, Қыр Балтабай мал өсіруші, Өрнек, Алматы қалалық өнеркәсіп және шаруашылық-мемлекеттік орман саяжайларының қосалқы шаруашылықтары оған бағынышты болды. Бұл аумақ Еңбекшіқазақ аймағының Купластково ауылдық кеңесінен бөлінді.

Еңбекшіқазақ ауданы халық депутаттары Қырбалтабай ауылдық кеңесінің аумағында 5 елді мекен болған, онда 4 ауылдық клуб пен 1 қызыл киіз үй қызмет көрсеткен екен. Ақжал, Екпенді, Қайнар ауылдарының клубтары Кербұлақ ауданының алыс облыстық мәдениет басқармасына, ал Қырбалтабай ауылында жаңадан салынған 300 орындық мәдениет үйі Түрген кеңшарының кәсіподақ ұйымына тиесілі болған. Сондай-ақ ауылдық кеңестің қарамағында мынадай кәсіпорындар болған: бір орта мектеп, бір бастауыш мектеп, бір ясли, үш фельдшерлік пункт, үш кітапхана.

Мемлекетіміз небір аумалы-төкпелі кезеңдерді бастан өткеріп, ауылдық кеңестің төрағалары ауысқанда, құжаттардың сақталуы толығымен қамтамасыз етілмегендіктен, көп құжаттар жоғалып кеткен.

«Алматы облысының мемлекеттік архиві» КММ-нің Еңбекшіқазақ филиалына Қырбалтабай ауылдық округінің 1994-2015 жылдар аралығын қамтитын 429 сақтау бірлігінен тұратын құжаттары мемлекеттік сақтауға өткізілген.

Жүгі нарда, қазаны теңде болып, көшпелі ғұмыр кешкен қазақ халқының ертеден-ақ ежелгі мекені – ауыл болғаны анық. Яғни ауыл – ұлтымыздың ұйытқысы.

Қырбалтабай ауылдық округінің ұжым мүшелерін 75 жылдық мерейтойымен шын жүректен құттықтап,еңбектерінің жемісті болуына тілектеспіз!

Роза ТОХМАМБЕТВА,

«Алматы облысының     мемлекеттік архиві» КММ-нің Еңбекшіқазақ филиалының директоры.