- +77277540900
- +77002724204
- enkaz.kz@gmail.com
- 040400, Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Есік қаласы, Алматы көшесі, № 112.
Індет тәртіп орнаған ортада жайылмайды
7 мамыр Отан қорғаушылар күніне орай ат басын Қаракемер кенті Ұлттық ұланның 6654 әскери бөліміне бұрдық. Бұл – әскери мамандықтарға немесе батырлыққа баулитын орта. Дәстүрімізде ұл бала дүниеге келсе батыр келді деп ат шаптырып, той жасайтынымыз бар. Бұл ежелден қаптаған қалың жаумен бетпе-бет, жекпе-жек алысқан жауынгер халқымыздың азаттық алу, іргелі ел болу жолындағы арман-тілегінен туындаса, әскери кәсіби мамандар, баһадүрлер керек-ақ.
Бүгінде коронвирус індеті-не байланысты елімізде жарияланған төтенше жағдай ел ішінде қатаң карантин режимін және тәртіпті сақтауды қажет етуде. Онсыз күн санап жұқтырғандар саны артып отырған қауіпті індеттің таралуын тоқтату мүмкін емес. Осы себепті, дәрігерлер және полиция қызметкерлерімен қатар Ұлттық ұланның 6654 әскери бөлімінің жеке құрамы Алматы, Шелек және Есік қалалаларында тұрғындардың қауіпсіздігі үшін күнделікті қызметке шығуда. Олар банк және пошта бөлімшелеріне келушілердің 1,5-2 метр ара-қашықтық және кезектің сақталуын, көше кезіп жөнсіз жүрмеуін, сондай-ақ, қылмыстық әрекеттердің болмауын қатаң қадағалауда.
Әсіресе, төтенше жағдай режиміне байланысты жұмыстары тоқтап, уақытша табыссыз қалған тұрғындар мемлекет тарапынан берілетін әлеуметтік көмекке байланысты ұсыныс беру немесе шот аштыру үшін және өзге де сұрақтармен банк және пошта бөлімшелеріне ағылғаны белгілі. Көпшіліктің бір орында, әсіресе, жабық ғимараттар ішінде болуы індет жұқтыру қаупін екі есе арттырса, өз жеке бас мәселесінің тездетіп бітуін қалайтын тұрғындар баса-көктеп екі адамнан артық кірмеуі тиіс ғимарат ішіне үшінші немесе төртінші болып кіріп барған жайттар да анықталған. Бұл – 6654 әскери бөлімі жедел мақсаттағы батальонының штаб бастығы, капитан Алмас Құсайыновтың сөзі.
Сондай-ақ, мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев запастағы әскери міндеттілерді төтенше жағдай режиміне байланысты әскер қатарына шақырту туралы жарлыққа қол қойғаны аян. Алайда, аудандық қорғаныс бөлімінің берген ақпаратына сәйкес, ауданның әскери запастағы тұрғындары әскер қатарына шақырылмаған. Себебі, карантин режимін қамтамасыз ету үшін 6654 әскери бөлімінің жеке құрамы жеткілікті, – дейді.
Әскери бөлімнің офицерлері, келісім-шарт бойынша әскери қызметшілер мен сарбаздар ел шебіне енген тілсіз жау – қауіпті індетпен күресу жолында. Оларға қауіпті індеттен қорғану үшін барлық қорғаныс құралдары берілген. Бүгінгі таңда Алматы, Есік және Шелек қалаларында анықталған індет ошақтарына адамдарды кіргізбеу және қоғамдық тәртіпті қамтамасыз ету жолында кірпік қақпай күзетте тұр. Өйткені олар – «Тәртіпке бағынған құл болмас» деген батыр Бауыржан Момышұлының ізбасарлары.
Әділет САРЫБАЙ
МЫ ПОМНИМ ВАС, ДОРОГИЕ НАШИ ВЕТЕРАНЫ!
Живут среди нас воины -
Под небом просторным,
И только ночами порой не до сна,
Ночами врывается с сердце война
Минуло 75 лет с того дня, когда закончилась Великая Отечественная война. Что мы, сегодняшнее молодое поколение знаем о тех военных годах? А знаем мы только лишь то, что написано в учебниках.
Я хочу рассказать о прекрасном человеке, ветеране войны - Ваисов Курман Ваисовиче. Участник и инвалид Великой Отечественной Войны. Родился 3 мая 1921 года в местечке Байсаурын Таучилик Кегенского района. Родился в полной семье.
Ваисов Курман Ваисович с сентября 1935 года по май месяц 1936 года учился в начальной школе «Садыра», окончил с 1-4 класс на уйгурском языке. С сентября 1936 года по май месяц 1939 года учился в Жанашарской средней школе и окончил 5-9 класс на казахском языке. С сентября 1939 года по сентябрь 1940 учился в каз.пед.рабфаке, после закрытия его, с сентября 1940 года продолжил учебу в Тургенском педагогическом училище, окончил полный курс и получил аттестат,где было присвоено звание учитель начальных классов. В армию был призван в августе 1940 года Энбекши-Казахским В.Р.К. и по октябрь служил в Ленинском пехотным училище в Чирчике. С октября месяца по декабрь месяц 1941 года работал учителем истории и георафии в средней школе имени Молотова ст.Иссык.
В декабре 1941 года был призван и отправлен в пополнение 316 стрелковую дивизию 857-ой артполк, 3-й дивизион наводчиком под Москву. Там служил до февраля 1942 года, затем был направлен на учебу во второе Киевское училище Стразбойину Саратовской области. После его окончания было присвоено звание лейтенант. С августа 1942 года был направлен на Ленинградский фронт в 86-ю стрелковую дивизию 248 артполка командиром взвода управления.
В мае 1943 года при прорыве блокады Ленинграда был ранен,контужен и лежал в госпитале 920 в селе Морозовке и в городе Ленинграде. Вернулся в свою часть в ноябре 1943 года и был старшим офицером батареи, командиром первого огненного взвода до апреля 1944 года. Потом повысили звание, ст.лейтенант и назначили на должность зам.командира батареи,сначала Ленфронт, затем 3-й Прибалтийский фронт,потом второй Белорусский фронт 2-ая ударная армия и до мая 1946 года. 6 мая 1946 года и до увольнения был переведен на службу в 169 полк 86-го отделения зам. командиром батареи в г.Харьков. Уволен в запас 30 мая 1946 года Киевским военным округом.
Награды. За участие в обороне Ленинграда Указом президиума Верховного Совета СССР от 22 декабря 1942 года награжден медалью «За оборону Ленинграда».
4 сентября 1944 года был награжден орденом «Красной звезды» за участие, прорыв и снятие блокады Ленинграда.
22 сентября 1944 года был награжден орденом «Красной звезды» за подвиг и личное мужество,стойкость,отвагу и храбрость проявленные в борьбе с немецко-фашисткими захватчиками при отбивании большой группы контр атакующих немцев в восточной Пруссии, также был награжден орденом Отечественной войны 2-й степени 7 апреля 1945 года.
За участие в героическом штурме и взятие Кеннисберга 9 июня 1945 года награжден медалью « За взятие Кеннисберга».
9 мая 1945 года награжден медалью за взятие Берлина «За победу над Германией».
С августа по сентябрь 1946 года работал учителем истории и географии в семилетней школе села Кырбалтабай.
С 10 мая 1950 года с утверждением обкома партии стал работать штатным пропагандистом Энбекши-Казахского РК КП Казахстана до сентября 1953 года. С 1 сентября 1953 года райком партии направил на трехгодичную Республиканскую партшколу при ЦК КП Казахстана, одновременно заочно учился в КазПИ на факультете истории. Работал в аппарате Энбекши-Казахского Райкома партии на должности зам.и зав.отделом пропаганды и агитации райкома Казахстана. 10 июня 1960 года был утвержден заведующим отделом партийной жизни районной газеты «За коммунистический труд».
В августе 1960 года был назначен директором сш. «Ташкенсаз» проработал до ноября 1974 года. С ноября 1974 года по приказу Облоно был переведен директором в сш. «Овцевод» села Кырбалтабай, где проработал до 1979 года. Был переведен директором в Купластовскую школу села Балтабай, где проработал до 1985 года. В 1985 году был освобожден от должности в связи уходом на пенсию.
В 2005 году 9 августа в возрасте 84 года ушел из жизни.
Сегодня, когда прошло уже много лет с начала войны, мы все еще слышим слова о том, что война –это давно забытое. Мы должны чтить память о погибших в годы Великой Отечественной войны, уважать , оберегать, помогать тем, кто рядом. И свято чтить память ушедших, чтобы слава их подвигов не померкла в веках.
Аяулым Мурунбаева,
учитель русского языка и литературы
сш имени Ыбрая Алтынсарина
Менің атам - мандангер
Бүгінгі таңда Ұлы Отан соғысының жеңісіне 75 жыл толып отыр. Осы Ұлы Жеңістің арқасында біз тәуелсіз мемлекетте, ашық аспан астында, бейбіт елде өмір сүріп жатырмыз. Әрине, бұл жеңіс бізге оңай жолмен келген жоқ. Бұның бәрі біздің сол майданда Отан үшін жанын қиған, ауыр жарақат алған батыр бабаларымыздың ерлігі. Олардың ішінде менің үлкен атам да бар. Атам Жүзбайұлы Нүрекен 1921 жылы 7 ақпанда Ақтөбе облысы Байғанин ауданында туылған. 1941 жылы жоғарғы оқу орнының ІІІ курсында оқып жүрген кезде фашистік Германия тұтқиыл шабуыл жасап, Ұлы Отан соғысы басталып кетеді. Сол сәтте Отанын, елін қорғау үшін көптеген ер жігіттер әскерге шақыртылады. Шақыртылғандардың ішінде менің де атам Ленинград қаласындағы майданға аттанады.
Атам және жауынгерлер Ленинградттағы трактор зауытын қорғайды. Ал немістер зауытқа ұшақпен жарылғыштар тастайды. Ал менің атамның сол қолына, кеудесіне оқ, желкесіне снарядтың жарықшағы тиеді. Жарылғыш заттың және оқтың салдарынан атам ес-түссіз қалады. Содан соң атам госпитальде алты айда емделіп шығады. Бұл сәтте майдан жалғасып жатқан. Атам қайта соғыс алаңына аттанады. 1945 жылы Ұлы Отан соғысы КСРО жеңісімен аяқталады. Атам елге аман-есен оралады. Отбасын құрып, балалы-шағалы болады. 1989 жылы 68 жасында өмірден өтеді.
Мен үлкен атаммен мақтанамын. Сол мақтаныш сезімі маған кеудеме жыр жолдарын құяды.
Оттан да ыстық Отанға,
Қызметі адал қашанда,
Елім деген ерен ер,
Болды менің атам да.
Жау жүректі жауынгер
Сұрапыл соғыс алаңда,
Менің атам майдангер
Ерлігі мәңгі санамда! – деп өмірден өзі өтіп кетсе де, артында қалған ұрпақтары, біздер, атамның ерлігін ұмытпай, мәңгі есте сақтаймыз.
Олардың ерлігі бүгінгі күні әрбір ұрпақтың патриоттық сезімін оятып, руқын асқақтататыны сөзсіз.
Жеңіс күні жақындаған сайын атам тірі болса, Ұлы Жеңістің 75 жылдығын қарсы алып, қуаныштан көзіне жас алар ма еді деп ойлаймын.
Шіркін! Атам тірі болғанда ғой, қолынан ұстап, жетектеп, мерекелік салтанатты шерулерге барар ма едік деген ыстық сезім жүрегімді мазалайды.
Мерей ТАДЖИҒАЛИЕВА,
В.Терешкова атындағы
орта мектебінің 5-сынып оқушысы
***
Ардагер әкем – мақтанышым!
Жеңістің оңайлықпен келмегенін біліп өстік. Төрт жылға созылған соғыста миллиондаған боздақтар майдан даласында ерлікпен қаза тапты. Біреулердің бауыры, әкесі, атасы қан майданнан оралмай, бала жетім, ана жесір қалып, әр жанұяның көрген қиыншылықтары аз емес еді.
Тескенсу ауылының өзінен қаншама азамат соғысқа аттанып оралмады, қаншама шаңыраққа қара қағаз келді. Соғыстан аман-есен оралған аталарымыз бен әкелеріміз еңбекке араласты.
Мен де соғысты көзімен көріп, майдан алаңында болған соғыс ардагерінің қызымын.
Әкеміз Алишеров Сейсембек 1921 жылы Тескенсу ауылында дүниеге келген. 1942 жылы соғысқа аттанған. Әкемнің өз аузынан естігендерін қысқаша баяндайын. «Уфа қаласындағы алты айлық курста оқыдым. Соғыста 3-корпус, 15-атты әскер полкында болдым. Смоленск түбінде кескілескен ұрыс, Курск шайқасы есімнен кетпейді. Біздің дивизия Украина, Белоруссия, Молдавия, Балтық жағалауы елдерін гитлершілерден азат етті.
1943 жылы Бас қолбасшыдан мақтау қағазын алдым. Львов қаласы азат етілгеннен кейін «Қызыл Жұлдыз» орденімен марапатталдым.
1944 жылы Одер өзенінің бойында 7 күн жаумен қиян-кескі ұрыс болды. Жауға ешқандай беріспедік. Қоршауды бұзып шықтық. Қатты қырғын болды, өлген адамда есеп жоқ. Немістер басып алған Румыния, Болгария, Венгрия, Полшаға көмекке келдік.
ІІ дәрежелі «Отан соғысы ордені», «Кенисберг» медалі т.б. бірнеше орден, медальдарым бар». Жеңісті Берлинде қарсы алып, елге 1946 жылы 15 маусымда оралғанын еске түсіретін еді.
Әкемнің арманы – соғыс аяқталып, елге аман жеткен жағдайда аянбай еңбектеніп, ауылыма қызмет етемін деген ойы жүзеге асты. Туған ауылына келісімен жұмысқа кірісті. Қоғамдық мал шаруашылығын дамытуға, егін, темекі, су шаруашылығында бригадир, ферма меңгерушісі, мұрап, председательдің орынбасары сияқты әртүрлі жұмыстарды атқарды. Қай жұмыста да өз міндетін абыроймен істеуші еді. Еңбегі маңдай терімен келді. Көп жұмыс істеп, аз демалғанын білемін. Қартайып, зейнеткерлікке шыққаннан кейін де еңбектен қол үзбей, совхозда арендатор болып еңбек еткені көз көргендердің есінде. Қарт майдангер әкем мына жарқын заманға тек тыныштық тілейтін еді.
Әкем 75 жасқа келгенде ғана жұмысты тоқтатты. Совхоз әкімшілігі ат мінгізіп, шапан жауып 75 жылдығын атап өттік. Осыған дейін әкем ат үстінен түспеді. Өз ісін шексіз сүйді. Артынан ілескен ізбасарлары қазір сексеннің сеңгірінде. Кезінде Жеңіс мейрамының қарсаңында мектепке шақыратын, ардагерлерді ауданға жинайтын. Мейрам күні ауылдағы ескерткішке кеуделері орден, медальдарға толы болып келуші еді, бірте-бірте қатарлары сирей бастады. «Елу жылда -ел жаңа» демекші, соғыс ардагерлері бүгінде ауылымызда жоқ.
Соғыс отының өшкеніне 75 жыл өтсе де, ата-әкелеріміздің қаһармандық ерліктерін ешқашан ұмытпаймыз. Соғыс ардагерлері мен тыл еңбеккерлеріне деген сүйіспеншілік пен құрмет бүгінгі және келер ұрпақтың жүрегінде мәңгі сақталады.
Салтанат Алишерова,
Тескенсу ауылының тұрғыны
Майдангерге мың алғыс!
Поздравляем наших ветеранов!
Министерство труда и соцзащиты населения проработало с акиматами и Центральным советом РОО «Организация ветеранов РК» вопрос одинаковых сумм единовременных выплат ветеранам и инвалидам Великой Отечественной.
В канун наступающего Дня Победы в Енбекшиказахском районе проживают шестеро ветеранов Великой Отечественой войны. Каждому из них уже вручена единовременная выплата в сумме один миллион тенге. Кроме того, социальную и материальную помощь фронтовикам окажут местные предприниматели, предприятия и организации. С наступающим праздником, дорогие защитники Родины! От имени совета ветеранов района желаю вам крепкого здоровья, семейного благополучия, почета и уважения от младших поколений! Низкий вам поклон!
Тлеулес УЗАКОВ, председатель совета районной организации ветеранов
***
Солтанбай Жарықбасов
Солтанбай Жарықбасов 1925 жылы 17 ақпанда Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, Алға ауылында дүниеге келген. 1943 жылдың қаңтарында Ташкенттегі мергендер курсында оқып, сәуір айында әскерге аттанады. Забайкалье майданындағы 25-ші қызыл тулы механикаландырылған бригаданың құрамында 1-ші батальонының, 1-ші ротасының, пулемет бөлімшесінің командирі болған. Жапондықтарға қарсы соғысқа қатысқан. 1950 жылдың сәуірінде Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданының Алға ауылына оралып, колхоздың есеп комиссиясының төрағасы қызметін 1951 жылдың тамызына дейін атқарады.1951 жылы Түрген педагоги-калық училищесін, 1969 жылы Қазақ педагогикалық институты-ның тарих факультетін сырттай бітірген. 1951 жылдың қыр-күйегінен 1956 жылға дейін Алексеевка және Ключи орталау мектептерінде мұғалім болып істеп, 1956 жылдан Алға бастауыш мектебінің меңгеруішісі, оқу ісінің меңгерушісі, 1971 жылдан 1985 жылға, яғни зейнеткерлікке шыққанға дейін, мектеп басшысы қызметтерін абыроймен атқарды. 1992 жылдан бері Бәйтерек ауылдық округі ақсақалдар алқа-сының төрағасы болып, еліне еңбегін арнаудан жалыққан емес. Солтанбай атамыз бұл күнде аудан тұрғындарының алдында беделі жоғары, Еңбекшіқазақ ауданының құрметті азаматы, «Нұр Отан» партиясының мүшесі. 1 дәрежелі «Отан соғысы» орденімен және «1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің мерейтойлық, мерекелік медальдарымен марапатталған ақсақал – сегіз баласынан немере, немерелерінен шөбере сүйіп отыр. Өзінің үлкен әулетіне 2014 жылы Алматы облысы бойынша «Мерейлі отбасы» атағы берілді. Өмір жолы өнеге мен парасатқа толы қариямыз өзінің кіндік қаны тамған Алға ауылында, ауылдастарының ақылшысы болып ғұмыр кешуде.
***
Николай Савраев
Савраев Николай Григорьевич родился 6 сентября 1925 года в селе Сарыкамыш Ужанихинского района Новосибирской области.
До призыва в армию работал бригадиром поливной бригады колхоза «Коминтерн» Каргатского района Новосибирской области. В 1943 году был призван в армию. Обучался в школе младших командиров (по охране особо важных объектов промышленности), в составе 22-го полка и 32-й дивизии воевал на Западной Украине, в Белоруссии, в 1944-1949 годах участвовал в борьбе с бандеровцами. Младший сержант. В 1944 году был контужен. В 1949 году демобилизован. С 1949 года по 1957 год работал заведующим МТФ, учетчиком полеводческой бригады колхоза «Ярославский», с 1957 до 1985 года, то есть до выхода на пенсию, работал водителем-механиком совхоза «Иссык» Енбекшиказахского района. Был членом КПСС.
Награжден орденом Отечественной войны, медалями «За Отвагу», «Маршал Жуков», «Ветеран труда» и юбилейными медалями «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «30 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «40 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «50 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «60 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы Жеңіске 65 жыл». Проживает в селе Болек Болекского сельского округа.
***
Жылқыбай Тәжіқұлов
Тәжіқұлов Жылқыбай 1923 жылғы 10 қарашада Өзбекстанның Бұхара облысының Тамды ауданында дүниеге келген. Жастай жетім қалғандықтан 1933 жылдан Беруни ауданындағы «Естемес» балалар үйінде тәрбиеленген.
Беруни ауданында мал дәрігері мамандығы бойынша жұмыс істеп жүргенінде 1941 жылы әскерге шақырылады. Сол мезгілде Саратов облысының Пугачев қаласында кіші командир курсын бітіріп, соғысқа аттанады. Ерлігімен көзге түскен Ж.Тәжіқұлов 100-ші жеке атқыштар бригадасында батальон командирі болып, қол бастаған. Калинин қаласы мен Украина жерін азат етуге қатысқан атамыз, Қазақтың батыр қызы Мәншүк Маметовамен бір полкте болып, жаумен шайқасқан. 1944 жылы оқ ұшқындары тигендіктен екі көзі көрмей, оң қолы тартылып жаралануына байланысты еліне оралып, ауыл шаруашылығында мал дәрігері болып 1967 жылға дейін қызмет атқарады. 1967-1989 жылдары аралығында зейнеткерлікке шыққанға дейін май заводында қойма меңгерушісі болып жұмыс істеген. «Красная звезда», 1 дәрежелі «Отан соғысы» ордендерімен, «За отвагу», «За боевые заслуги» және «1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы Жеңіске арналған мерекелік медальдармен марапатталған. 7 баласы, немересі, шөбере сүйіп отырған қариямыз 2011 жылдың қараша айында отбасымен, тарихи отаны Қазақстанға көшіп келіп, Есік қаласында тұрып жатыр.
***
Мұзапар Шәріпов
Мұзапар атамыз Ұлы Отан соғысына дейін Ташкенсаз ауылындағы «Қызыл-Шарық» колхозында жұмыс істеген. 1942 жылғы сәуір айында әскер қатарына шақырылып Украина аумағында 365-ші жеке атқыштар дивизиясында, 1943-1944 жылдар аралығында 191-ші атқыштар дивизиясында автоматшы, пулеметші, нысанашы болып шайқастарға қатысқан. 1945 жылдың маусым айында Манчжурияға аттанады.
Армия қатарынан 1949 жылы елге оралып, 1952 жылға дейін аудандық жол құрылысында, 1954 жылға дейін аудандық құрылыс мекемесінде құрылысшы болады. 1954 жылдан бастап зейнеткерлікке шыққанға дейін «Социализм» совхозында ауыл шаруашылығының түрлі салаларында еңбек етеді. Екінші дәрежелі Отан соғысы орденімен, «Маршал Жуков» медалімен және «1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы Жеңіске арналған мерейтойлардың мерекелік медальдарымен марапатталған. Еңбекшіқазақ ауданының Ташкенсаз ауылдық округінің Ташкенсаз ауылында тұратын қартымыздың 8 баласы, немересі, шөбересі бар.
***
Кузьма Коноваленко
Коноваленко Кузьма Кондратьевич родился 14 сентября 1927 года в Кемеровской области.
До войны работал плотником стройцеха на Сахалине. В 1945 году был призван в ряды Советской Армии. В составе Дальневосточного фронта принимал участие в боевых действиях против японских милитаристов на Курильских островах. Был в составе морской пехоты. После демобилизации в 1951 году работал строителем на Сахалине, здесь же окончил курсы шоферов. По призыву на целину переехал в село Первомайское Павловского района Алтайского края, где работал шофером совхоза «1-мая».В 1964 году, прибыв в Алматинскую область, работал шофером в совхозе «Талгарский" Енбекшиказахского района, с 1965 года водитель 4-й Алматинской автобазы, до выхода на пенсию – в 1969-1977 годах шофер Алексеевской ППС. Награжден орденом Отечественной войны второй степени, медалями «За победу над Японией», «Маршал Жуков» и юбилейными медалями «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «30 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «40 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «50 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «60 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.», «1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы Жеңіске 65 жыл». Проживает в селе Байтерек Байтерекского сельского округа.
***
Максим Утлов
Утлов Максим Тимофеевич родился 15 августа 1918 года в селе Медведка Тюменского района Алтайского края.
Призван в ряды Советской Армии в 1941 году. В 1942 году окончил школу радиотелеграфистов и был направлен на Северо-Западный фронт. В 1943 году направляется радиотелеграфистом в Иран в связи с Тегеранской встречей глав государств СССР, США и Англии. Демобилизован в 1946 году. С 1947 года работал электриком, управляющим, директором магазина, заведующим общепита колхоза «Дегерес» Жамбылского района Алматинской области, с 1966 года до выхода на пенсию – экспедитор, заведующий складом совхоза «Талгарский» Енбекшиказахского района. Награжден орденом Отечественной войны второй степени, медалью ««За победу над Германией» и юбилейными медалями. Проживает в селе Байтерек.
ТҮЙІН ОРНЫНА: Ұлы Жеңіс бізге не берді? Дербестік... Тәуелсіздік! Міне, біздің бұл өмірдегі басты құндылығымыз. Алайда, дархан даламызда қаншама қан төгілді, жетім бала мен жесір ана жасынан кейінгі ұрпақтың жүрегі езілді. 4 жылға созылған сұрапыл соғыста 1 млн 200 мың қазақстандық жауынгердің 600 мыңы отты ортадан еліне оралмады. Кеңес одағының 27 миллионға жуық адамы ұрыс алаңында жан тәсілім етті. Иә, бәрі өтті, кетті. Ендігі майдангерлеріміздің саны да жыл санап кеміп келеді. Әлбетте, бұл табиғи жаратылыс заңы. Десек, те елдік мұрат жолында жастығын да, күш-жігерін де жұмсаған Батырларымыздың ерліктері ел есінде, ұрпақ жадында мәңгі сақталады. Бүгін ауданымызда көзі тірі 6 ардагер қалды. кейінгі ұрпақ парызы – осынау майдангерлеріміздің жүріп өткен жолын тарих парағында таңбалау. Қуантарлығы сол, ел басына күн туып, ұлт саулығы сынға түскен бүгінгі сәтте ауданның ерікті жастары ардагерлерімізді де ұмытпай, үйлеріне барып, қолынан келген көмекті жасап жатқанының талай мәрте куәсі болдық. Міне, ұрпақтар сабақтастығы дегеніміз осы болса керек. Лайым, елім деген ерлеріміз, ерім деген еліміз аман болсын!
Білімнің салтанат құруы
Қазіргі білім беру жүйесінің мақсаты – бәсекеге қабілетті маман дайындау екендігін ескеріп, тұңғыш президентіміз Н.Ә.Назарбаев «Мәңгілік ел» болуымыз үшін тұтас қоғамның және әрбір қазақстандықтың санасын жаңғыртудың төмендегідей бірнеше бағыттарын ұсынды. Олар – бәсекеге қабілеттілік, прагматизм, ұлттық бірегейлікті сақтау, білімнің салтанат құруы, Қазақстанның революциялық емес, эволюциялық дамуы, сананың ашықтығы.
Тұңғыш Президентіміз аталған жаңғырудың негізгі қызметі мен ерекшеліктеріне ой жүгіртіп, маңыздылығына тоқталады: «Жаңғыру атаулы бұрынғыдай тарихи тәжірибе мен ұлттық дәстүрлерге шекеден қарамауға тиіс. Керісінше, замана сынынан сүрінбей өткен озық дәстүрлерді табысты жаңғырудың маңызды алғы-шарттарына айналдыра білу қажет. Егер жаңғыру елдің ұлттық-рухани тамырынан нәр ала алмаса, ол адасуға бастайды. Сонымен бірге, рухани жаңғыру ұлттық сананың түрлі полюстерін қиыннан қиыстырып, жарастыра алатын құдіретімен маңызды».
Бағыттардың барлығы да өзекті. Дегенмен білім саласының маманы ретінде төртінші бағыт «Білімнің салтанат құруы» атты жаңғыруына тоқталсам.
Кез келген күштің дәрежесі бірлікте, ендеше рухани жаңғырудың тағы бір қыры, елді бірлік пен татулыққа шақыру болып табылады.
Қазақ үшін прагматизм керек. Жаңа дәуір сынақтарын бәсекелік қабілеті ерекше ел ғана еңсере алады. Десе де, еліміздің өзгелерден дараланып тұруының бірден-бір жолы – ұлттық болмысымызды сақтау.
Тұңғыш Президентіміз білім және ғылымға ерекше басымдық беріп отыр. «Білімді болуға ұмтылу – біздің қанымызда бар қасиет» атты мақаласында: «Білімді, көзі ашық, көкірегі ояу болуға ұмтылу – біздің қанымызда бар қасиет. Тәуелсіздік жылдарында қыруар жұмыс жасалды. Біз он мыңдаған жасты әлемнің маңдайалды университеттерінде оқытып, дайындадық. Бұл жұмыс өткен ғасырдың тоқсаныншы жылдарының басында қолға алынған «Болашақ» бағдарламасынан басталды. Елімізде өте жоғары деңгейдегі бірқатар университеттер ашылды, зияткерлік мектептер жүйесі қалыптасты. Басқа да көптеген іс тындырылды. Дегенмен, білімнің салтанаты жалпыға ортақ болуға тиіс.Табысты болудың ең іргелі, басты факторы білім екенін әркім терең түсінуі керек. Жастарымыз басымдық беретін межелердің қатарында білім әрдайым бірінші орында тұруы шарт. Себебі, құндылықтар жүйесінде білімді бәрінен биік қоятын ұлт қана табысқа жетеді», – деп жазады Тұңғыш Президентіміз.
Қазақстан әлемде жоғары білімді, халық үш тілді де: қазақ тілін – мемлекеттік тіл ретінде, орыс тілін – ұлтаралық қатынас тілі ретінде және ағылшын тілін – жаһандық экономикаға нәтижелі өтудің көмекші тілі ретінде еркін меңгерген ел болып танылуы керек.
«Ұрпағы білімді халықтың болашағы бұлыңғыр болмайды» дегендей, жас ұрпаққа саналы, мағыналы, өнегелі тәрбие мен білім беру бүгінгі күннің талабы. Білімнің адам өміріндегі ең шешуші рөл атқаратыны әркімге де түсінікті. Ол танудың, түсінудің, дамудың құралы. Білімді болу – біздің мемлекетіміздің халықаралық байланыстарын дамытуға мүмкіндік беретін тұлғааралық және мәдениаралық қарым-қатынастардың аса маңызды құралы болып табылады.
Жаңа жағдайдағы рухани жаңғыру баршамызды жаһандық өзгерістерге және жаңашылдықтарға дайындық және ұтымды ұмтылысты қажет етеді. Өйткені бұлар – біздің ұлтымыздың болашағы мен рухани әлеуетіне тікелей қатысты. Біз, қазақ ұлты рухани жаңғыру арқылы өркениетті әлемнің ажырамас бөлігіне айналамыз. Бұл – біздің тарихи таңдауымыз.
Мен қорыта келе Тұңғыш Президентіміздің сөздерін толық қолдай отырып, рухани мәдениеттің дамуы үшін білімнің қайнарынан сусындап, биік адами құндылықтардың кемелдену барысында әрбір маман иесі кәсіби қызметін жоғары деңгейде жүзеге асыруы қажет екендігін түсінемін.Тұңғыш Президентіміз рухани жаңғыруға қатысты ұстанымдары, әсіресе білім саласы ұлттың дамуына әсер ететін ең маңызды фактор деп санаймын. Жас-тарымыз басымдық беретін межелердің қатарында білім алу әрдайым бірінші кезекте тұруы міндет деп есептеймін.
Бәтес АМАНОВА,
Еңбекшіқазақ аудандық білім бөлімінің басшысы
Жас мамандар неге жұмыссыз?
Жаһандану заманында әлемде күн сайын жаңа мамандықтар пайда болуда. 2030 жылға дейін 57 мамандық жойылып, оның орнына 186 жаңа мамандық пайда болады. Ал біздің елде төрт жылдық оқуын тәмамдаған жастар өз мамандықтары бойынша жұмыс таба алмай жатыр.
Республикамызда 4 миллионнан астам жастар болса, соның 3,7% (81 мың адам) – жұмыссыздар, ал 23% өздеріне жұмыс істейтіндер қатарында. Жұмыспен қамтылған жастардың жалпы саны – 2 миллион 100 мың адамды құрайды. Бірақ жұмыссыздар қатары бұл көрсеткіштен әлдеқайда көбірек болуы мүмкін.
Жастардың жұмыссыз қалуының себептерінің бірі – нарық талабына сай емес мамандықтардың қаптап кетуі. Яғни ҚР өз егемендігін алғаннан соң елімізде экономисттер мен заңгерлердің тапшылығы қатты байқалып, осы мамандықтарға деген сұраныс өте жоғары болды. Бұл үрдіс 2005-2008 жылдарға дейін жалғасты. Кейіннен жастардың осы мамандыққа тым көп түсуінен елімізде осы саладағы жұмыссыздардың саны өсті. Соған орай соңғы бес жылда мемлекет осы екі мамандыққа грант санын мүлдем азайтып тастады. Бұл саясат жастарды өзге кәсіпті таңдауға итермелеу болғанымен, әлі толығымен шешімін таппады.
Ал екінші себеп – жұмыс берушінің жас түлектен тәжірибені талап етуі. Магистратураны халықаралық қатынастар мамандығы бойынша бітірген жастардың бірі –Марғұлан есімді жігіт. «Мен бакалаврды бітіргеннен соң бірден жұмысқа кіріп, өзімнің армандаған өмірімді сүремін деп ойлаған едім. Бірақ олай емес болып шықты. Мені ешбір компания не мемлекеттік мекемелер жұмысқа алмады. Себебі тәжірибем жоқ және магистратураны бітіруім шарт екен. Содан оқуымды жалғастырып, тағы екі жыл университет қабырғасында жүрдім. Енді жұмысқа тұрамын дегенімде тағы сол тәжірибесіз жұмыс жоқ екенін түсіндім» дейді жұмыссыз Марғұлан.
Қазақстан Республикасының бірінші президенті Нұрсұлтан Назарбаев «2050 Стратегиясында» «Әлемдік тұрақсыздықтың басты қатері – жұмыссыздықтың өсуі. Елде жүзеге асырылып жатқан мемлекеттік те, салалық та – барлық бағдарламалар, тек әлдебір бөліктері емес, барлығы нақты жұмысқа орналастыруды қамтамасыз етуі тиіс» деп атап көрсетті. Осы жарлықтан соң мемлекеттен жастар арасындағы жұмыссыздық мәселесін жою мақсатында «Жас кәсіпкер» жобасына бюджеттен 89 миллиард теңге бөлінді. Оқығандардың кем дегенде 20% өз бизнестерін бастауы шарт. Ал Білім және ғылым министрлігінің «Жас маман» жобасы 210 мың жасты қамтиды деп күтілуде. Жастарды индустриалды және қызмет көрсету салалары бойынша 100 мамандық түрлерін, 200 модернизацияланған оқу орындарында оқыту көзделуде. Мемлекет тарапынан жастар арасындағы жұмыссыздық мәселесін шешу мақсатында «Жұмыспен қамту – 2020», «Серпін – 2050», «Дипломмен - ауылға», «Жас маман» сынды бағдарламалар болғанымен, жұмыссыздар саны азаймауда. Сондықтан бұл өзекті мәселені басқалай шешудің жолдарын қарастыру керек. Біріншіден, бакалавр немесе колледждегі жас түлектер өз мамандығы бойынша әр демалыс сайын тәжірибе жинау мақсатында жұмыс жасаулары керек. Яғни қағаз жүзінде емес, шынайы мекемелерде жұмыс істеу арқылы шыңдалады және мол тәжірибе жинайды. Ол үшін мемлекет тарапынан жұмысқа уақытша тұру бойынша көмек қажет. Екіншіден, мемлекеттік грантта оқыған жастарды университет жұмыспен қамтуға міндеттелуі керек. Үшіншіден, гуманитарлық білім саласындағы гранттар санын азайтып, техникалық мамандықтарға тегін оқу санын көбейту керек. Атап айтқанда, инженерлерден бастап ақпараттық технологиялар саласының мамандары, нанотехнологтар, биотехнологтар, архитекторлар, құрылысшылар мен дизайнерлер және т.б. болып жалғасады. Сонымен қатар қызмет көрсету саласының қызметкерлері, 3 тілді жетік меңгерген мұғалімдер мен дәрігерлер де бар.
Эльмира Асанқызы
Балаңыздың шабытын қалай шыңдауға болады?
Алдымен, мына сұраққа жауап беріп көрейік. Сіз өз балаңыздың қабілеттерін аша алдыңыз ба? Бұл мәселеде ата-ана тарапынан да, баланың тарапынан да үлкен бір нәзік байланыс болуы керек. Егер сіз сәбиіңізге көңіл бөлмей, оның еңбегін ескерусіз қалдырып жүрсеңіз, онда соңы түсініспеушілікпен аяқталары анық. Сөйтіп, сіз үміт артып отырған балаңыздың қабілетін тұншықтырып аласыз. Біз сіздерге балаңыздың қабілетін оятатын ең үздік бес әдісті ұсынамыз.
- Ең әуелі, балаңызға қамқорлық танытыңыз. Сол кезде сіздің үмітіңіз жылулық пен сенімділікті бойына жинайды.
- Екіншіден, сіз «эврика» әдісін қолданыңыз. Үнемі әр ісіне «Сенің қолыңнан келеді», «Сен істей аласың!» деп қолдау көретіңіз.
- Үшіншіден, сіз үнемі оңашада қалып, бірге отырып, «болашақ картасын» құрастырыңыз. Бұдан сіз балаңыздың әр істі жаңа тың серпінмен қолға алу қабілетін арттыра аласыз.
- Төртіншіден, ешқашанда балаңызды жұрттың баласымен салыстырмаңыз. Бұл өте маңызды. Себебі сіз абайсызда бүлдіршініңіздің арманына балта шабасыз. Әр баланың қайталанбас жеке тұлға екенін ұмытпағайсыз.
- Бесіншіден, осы төрт әдіс те сәтті орындалу үшін балаңызбен досындай сырласып, сөйлесу қажет. Егер сіз оған көп көңіл бөлсеңіз, қабілеті толық ашылып, жасаған әр ісін шабытпен орындайтын болады.
Сонымен, сіз сәбиіңіздің қабілетін аша алыпсыз ба? Енді шабытын оятуға жұмыс жасайсыз ба? Сіздің қолыңыздан келеді. Себебі жақсы ата-ана үйретеді. Салиқалы ата-ана іспен көрсетеді. Ал ең жақсы ата-ана шабыттандырады.
Айым Айтпанбет
Под шаныраком всех времен…
В советское время Казахстан с пафосом называли «лабораторией дружбы народов», умалчивая о ее происхождении. Оно трагично: «лаборатория дружбы» берет свое начало в годы жестоких репрессий, когда казахи принимали в свои дома семьи немцев, чеченов, греков, курдов, турок, спасая от голодной смерти, отогревая замерзающих людей, порой выброшенных с эшелонов прямо в голой степи. Истоки мира и межнационального согласия в современном Казахстане – в самоотверженности и отзывчивости казахского народа.
И сейчас на казахской земле соблюдаются и укрепляются традиции дружбы и взаимопонимания, хранимые и передаваемые из поколение в поколение. Свидетельство тому – поступки людей и события, происходившие в разные времена, но связанные одной нитью человечности и доброты.
Хлеб и жизнь
Когда началась Великая Отечественная война, в одной многодетной казахской семье всех сыновей призвали на фронт. И для каждого из них после прощального ужина мать в сундук положила кусочек лепешки, чтобы сбылась примета – надо сохранить нан, и тогда близкие, отправившиеся в далекий и опасный путь, благополучно вернутся…
Шли дни, месяцы, годы с тех пор, как джигиты покинули отчий кров. Шесть кусочков лепешки старая мать хранила, не позволяя никому прикасаться к ним. Но однажды в ее двери постучались беженцы с детьми, доведенные голодом до отчаяния. А в доме не было ни крошки драгоценной еды. Но они, не уходили, умоляя спасти их. Обогреть и накормить путника – «божъего гостя», усыновить сироту, принять к себе бездомных, пострадавших от джута и войн – в степи всегда означало исполнить вечный закон помощи нуждающимся. И тогда мать, посмотрев в голодные глаза чужих детей, отдала им последнее – нан своих сыновей. Только один кусочек, самого младшего, оставила она на дне сундука…
Коллега-журналист, рассказавший мне про тот случай, был сыном того младшего сына, чей нан сберегла его мать. Единственного, кто вернулся к ней с войны…
Немец Олжабек
…В небольшом городке Западной Германии живет немецкая семья, в которой отец и дед, чистокровный немец, носил казахское имя и фамилию – Олжабек Нокабаев, а на казахском языке говорил лучше, чем на языке своей исторической родины. Его потомки считают род Нокабаевых, живущих в с.Жанашар Енбекшиказахского района …
История, как немец Ганс Голштайн в далеком 1945-м стал Олжабеком, достойна киносценария или повести. Она началась в Великую Отечественную под Кенигсбергом, во время жестокой бомбежки вражеской авиацией. Старший сержант Игибай Нокабаев уловил в грохоте разрывов детский крик и плач. Дрогнуло сердце – погибает ребенок! Несмотря на разрывы, он выбрался из окопа и бросился в дымовую завесу. Почти на ощупь Игибай обнаружил в развалинах дома обезумевшего от страха немецкого мальчика и вынес из огненного шквала. Мальчик плакал: солдаты – это страшно, они пришли убивать! Но у того, который принес его в расположение части, были добрые глаза. Отдавая ему свой котелок с кашей, он корявой рукой неуклюже гладил детскую головенку. Смуглый скуластый, говоривший на незнакомом языке, он почему-то окликал мальчика непонятным словом «Олжабек». Мальчик понял, что это теперь его имя… Не загляни в развалины солдат в кирзовых сапогах и в пилотке со звездочкой, он возможно так и остался бы Гансом. А скорее всего - безымянным трупом потерявшегося ребенка, раздавленного беспощадным катком войны. Но высшие силы, столкнувшие его с казахом Игибаем, подарили ему новую жизнь, новое имя. И новую родину – Казахстан.
Сюда, в село Жанашар Енбекшиказахского района, «сына полка» привез после Победы Игибай Нокабаев, ставший ему отцом. Здесь немецкого мальчика встретила и приняла как родного жена Игибая – Бажин. А их пятилетняя дочь Сания была для него первой учительницей казахского языка. Вскоре научившийся понимать и говорить по-казахски, даже играть на домбре, Олжабек узнал, в чем смысл его имени. Оно от слова «олжа» – удачная находка. Ведь истосковавшийся на фронте по дому Игибай мечтал иметь многодетную семью, а у них с Бажин была всего одна дочь. В Олжабеке он видел счастливую примету и последнюю надежду на пополнение семейства. Ведь Игибаю было под сорок… Если бы он знал, как обернется «олжа», найденная под Кенигсбергом! После войны в семье Игибая и Бажин-апай, в «довесок» к дочери Сание и Олжабеку, народилось еще десять детей!
Но Олжабек всегда оставался для них любимым и дорогим старшим сыном. Несмотря на то, что у Нокабаевых сильно осложнились отношения со властью, до 1954 года допытывавшейся, каким образом в их семье оказался неизвестный немецкий ребенок, Нокабаевы не дрогнули, отстояли свое право приемных родителей. Когда Олжабек окончил школу, пошел работать трактористом, Игибай подробно рассказал ему, кто он и откуда. На семейном совете решили искать родственников Олжабека в Германии, послать письма на его родину. Весточка из Германии пришла в 1965 году. Нашлись его родные!
– Решай сам, - сказала Олжабеку его казахская мать Бажин-апай. – Та женщина, которая родила тебя, хочет видеть своего сына…
Но прошло еще немало лет. В 1970-м году Олжабек проводил в последний путь Игибая-ата. У него самого и ставшей его женой соседской девушки, доярки Люси Розенгрин, было уже четверо детей. Лишь в 1976 году приемный сын Нокабаевых, низко поклонившись воспитавшей его Бажин апай, дорогим его сердцу братьям и сестрам, с семьей выехал к столько лет ждавшим его родственникам в Германии. Каждый день ждала оттуда весточки Бажин апай. Радовалась, что и Олжабек, и Люся на новом месте нашли работу – он на заводе, она санитаркой в больнице, показывала соседям присланные фотографии, приглашение в гости. Но только через 10 лет встретилась Бажин апай, ее дети, друзья, земляки с приехавшим в Жанашар Олжабеком, по немецкому паспорту – Гансом Голштайном. Был большой той в доме Нокабаевых. Не забыл мелодий домбры и слов казахских песен Олжабек...
Многих уже нет на свете. Вслед за мужем Игибаем ушла из жизни Бажин-апай, в 1996 году умер Ганс-Олжабек. Но потомки Нокабаевых и Голштайнов по-прежнему дружат, обмениваются письмами, интернет-посланиями. Не иссяк источник добра и любви, созданный солдатом из Казахстана Игибаем. Большая семья Нокабаевых в с.Жанашар и поныне бок о бок живет с поляками, украинцами, турками, немцами, депортированными сюда в годы военного лихолетья и для которых Казахстан стал не второй, а единственной Родиной. Нити дружбы и родства отсюда тянутся в другие государства, связывая всех одной исторической судьбой. Здесь помнят немецкого мальчика Олжабека. Он словно символ братских уз и традиций добрососедства, гуманности, которые выдержали испытания на прочность в самые суровые времена войны. Наш долг сохранить и передать их наследникам. По ходатайству сельчан ул.Майская с.Жанашар Енбекшиказахского района решением акима Жанашарского сельского округа в мае 2010 г. переименована и теперь носит имя Игибая Нокабаева.
Дед чужой, а был как свой
Радоницу – поминальный день православных христиан, отмечает и одна мусульманская, казахская семья в г.Есике. Глава семьи - предприниматель Абай, его жена и дети садятся за поминальный стол в память деда Володи, пятнадцать лет делившего с ними и радости, и печали… Чужой старик для них стал близким и родным настолько, что младшие ребятишки, которых он нянчил, считали его своим настоящим дедушкой…
В начале 90-х Абай, начинающий есикский бизнесмен, встретился возле своего дома с бородатым, неопрятным стариком, который попросился работать сторожем. Можно было и пройти мимо. Мало ли тогда, в «лихие девяностые» было таких потерянных, опустившихся людей, не нужных ни обществу, ни себе. Но что-то тронуло в нем предпринимателя – может то, что старый бомж просил не подаяния, а работы… А, может, и возраст бомжа, который ему в отцы годился. По доброте душевной предприниматель взял его сторожить строящееся предприятие, хотя особой нужды в том не было,– и не ошибся. Дед Володя Домрачев был на все руки мастер – и столяр, и кузнец, и каменщик. В общем-то и человек он был в своем селе не безвестный – многие в прежние времена его знали, как хорошего специалиста-ремесленника. Да по стариннейшему обычаю русских мастеров- «золотые руки» ударялся он в пьянку. когда и жить негде и не на что. Предприниматель, можно сказать, деда у самого края жизни подхватил, когда тот документов по пьяной лавочке лишился, а близкие к себе уже домой не пускали.Несколько лет тому назад дед Володя скончался. Похоронили его по православному обряду, справили как положено все поминки. Ведь почтить память человека, хотя бы и чужого по крови, по национальности, по вере, если он был тебе по настоящему близким – не грех. Это понимание берет свое начало в исконных традициях, веками соблюдавшихся в Великой степи. И поступок предпринимателя имеет те же корни.
Вместо послесловия. Так повелось издавна, что в широкой душе степняка всегда есть место для доброго отношения к любому гостю, приходящему с миром, открытым сердцем и честными намерениями. Умея дать отпор врагам, посягавшим на его страну, честь и достоинство, он умел жертвовать последним, что у него было, для просящих у него крова и защиты. И пока есть люди, разделяющие этот принцип казахского гостеприимства, смута и вражда не одолеют Казахстан.
И.ТУРАНИН
Татулық – таудай қазына
130 ұлт пен ұлыс өкілдеріне мекен болған жерұйық Қазақ жері татулық пен бейбітшілік дейтін қастерлі ұғымдарды тәуелсіздік алған алғашқы күннен қастер тұтуда. Бұл еліміздің адал ниетінен нендей қиыншылық болса да айнымайтын ақ жүрек екендігін айғақтаса керек. Бұл пікірге ауданымыздың өзге ұлт өкілдерімен қатар қазақ жұрты да ортақ.
Ізбасар Бұралқиев:
– Татулық ұғымы имандылық, ізгілік, адалдық, махаббат дейтін ұғымдармен астасып жатыр. Бұл үшін адам жүрегінде зор рухани қуат болуы қажет. Татулықтың шаңырағын шайқалтпай, босағасын солқылдатпай тік ұстау үшін. Ал иман ізгілігі жоқ елде береке де, татулық та болмақ емес. Сондай-ақ, кез-келген қиыншылыққа ежелден сабыр еткен елміз. Ата дініміз Исламда сабыр ету ең ізгі амалдардың бірі ретінде айтылса, ынтымағымызды ыдыратып алмау үшін де сабыр еткен абзал.Бүгінгі әлемді әуреге салған аты жаман ауру да дәл осы жоғарыда айтылған ізгі амалдар арқылы жеңіліс табатыны ақиқат.
***
Амзаев Кошали:
– Ырыс пен ізгілік ынтымағы берік елге жұғымды. Айғай-шу, ырду-дырду қиуы қашқан елді иектейтіні ақиқат. Ал біздің ел ежелден бірлік, татулық ұғымдарына берік. Сол үшін де нендей қиын-қыстау кезеңдерді еш қиналмай бастан өткізді. Бүгінгі қиыншылықтар да дәл осы ынтымақ ұғымын берік ұстайтын болсақ өздігінен келмеске кетпек. Біз қазақ халқына разымыз. Бойына қайырымдылық, мейірім дейтін игі жақсы қасиеттерді жиған, кеңпейіл, мәрт, ақжүрек жұртыма тыныштық пен бейбітшілік, береке тілеймін. Бүгінгі ел басына туған қиыншылық келмеске кетсін.
***
Сабыр Лазгиев, Түрген ауылы ақсақалдар алқасының төрағасы:
– Татулық дейтін үлкен күш. Ел іші тату болса, онда ешбір қуатты жау да ала алмайтыны анық. Айталық, Ұлы Отан соғысы жылдарында қаншама ұлт пен ұлыс өкілдерінің ынтымағының арқасында фашист басқыншылары тас-талқан етілді. Қазақ жері де осы ынтымақ ырысын 29 жыл бойы кірбің түсірмей қастерлеу үстінде. Бүгінгі қиыншылықтар да ел іші тату болса, ешбір қиыншылық әкелмейтіні ақиқат. Өйткені, халқымыздың ауруға қарсы иммунитеті қуатты. Әлемдік ғалымдардың айтуынша ет пен қымыз, шұбат ішетін халықтардың аурудан айығу мүмкіндігі басым.
***
Зубайда Асанова:
– Татулық – ол отба-сының ұйытқысы. Қандай жағдай болмасын, осы берекелі ынтымағымыздан айырылмауға тырысу керек. Себебі ол өзгелерде жоқ орасан зор байлық. Әсіресе жастар қауымы бізге ізбасар болып, осы татулықты одан әрі нығайтуды жалғастыруы керек. Татулықсыз береке, ырыс жоқ. Тату елде бәрі бар.
Халқымыздың «Берекені көктен тілеме, бірлігі мол көптен тіле» дейтіні содан.
Әділет САРЫБАЙ
Алаяққа алданып қалмаңыз
Алаяқтық – ол заңсыз түрде өзге бір адамның мүлкін не ақшасын иемдену, пайдалану, тартып алу. Елімізде мыңдаған адам алаяқтарға алданып, олардың құрбаны болады. Алаяқтықтың соңғы уақытта жиілеп кеткен түрлеріне тоқталсақ:
1)Қазақстанда беделді банктердің атынан көптеген алаяқтар қылмыстық әрекеттер жасап жатыр. Қазіргі кезде қарапайым тілмен айтқанда өмірімізді банктің есеп-шот картасынсыз елестете алмаймыз, әрі банктерден кредит алғандардың саны қаншама. Карантин кезін пайдаланып, алаяқтар өз істерін жалғастырып жатыр. Атап айтқанда, «Сіздің номеріңізге қандай да бір банктен хабарлама келеді. Банк сіздің қарызыңызды кешіріп жатыр, тек оны толықтай іске асыру үшін сіз 10 мың теңгеден бастап әртүрлі сомадағы ақшаны аударуыңыз керек» деп жазады. Кредитін төлей алмай жатқан адамға мұндай хат келгенде, қуанғанынан ештеңеге қарамай, айтқан ақшасын аударып жібереді. Алаяқтар осыны пайдаланып, аздаған уақытта көптеген қазақстандықтарды алдап кетті.
Банктерге қатысты алаяқтықтың тағы бір түрі бар. Оның схемасы мынадай: жарнама беретін сайттарда алаяқтар сатушы адамның телефон номеріне хабарласып, тауарды сатып алғысы келетінін айтады. Ақшаны жіберу үшін сатушыдан есеп-шот картасының бар-жоғын және қандай банктікі екенін біліп алады. Егер бар болса, ақшаны аудару үшін сатушыға келген sms кодты айтуды сұрайды. Алаяқ сөзбен айналдырып тұрғанда, сатушы асығып телефонына келген кодты айтып, банктегі бар ақшасынан айырылып қалады. Онымен қоймай, тіпті сол адамның атына онлайн кредит рәсімдеп те үлегерді.
2)Қарапайым халық атақты әнші, әртіс, блогер және т.б. танымал адамдардың жасаған жарнамаларына сенеді. Соңғы кезде басы дауға қалған Кәмшат Жолдыбаева, Дана Кентал, ал соңғы күндері Ернар Айдардың аты шығып жатыр. Сонымен қатар «Гарант 24», «Estate» және «Выгодный займ» атты финанстық пирамидаларды жарнамалаған қоғамда аты шыққан адамдардың арқасында халық миллиондаған ақшасынан айырылды. Бұл алаяқтықтың түрі мынадай: адамдар бұл компания/фирмамен жақын, сенімді достары не туыстары арқылы танысқан. Осылайша олардан сата алмай жүрген көлік не үйі болса, нарықтың бағасынан 30 % жоғары бағаға сатуға болатынын біледі. Қарапайым халық еш күмәнсіз үйін, көлігін қуана сатуға қояды. Бірақ мұнда бір айла бар. Мүлкін сатушыға ақшаны қолға бірден ұстатпайды, тек 3 ай аралығында бөліп беру арқылы алатынын айтып, шығарып салады. Басында ақша салған адамдар ұтып, артынан келгендер үйсіз, күйсіз қалады. Қуаныштысы, халықтың 5 миллиардтан аса ақшасын жымқырып кеткен алаяқтар соңында бәрібір ұсталды. Алаңдататыны, оларға алданған халық ақшасын толыққанды қайтара алады ма?
3)Пәтерді жалға алу. Алматы Қазақстанның экономикалық астанасы болғандықтан, студенттерден бастап, арман қуып келген өзге қалалардың тұрғындары бірінші кезекте пәтер іздейді. Ақыл айтатын таныс-тамыр бәрінде бірдей жоқ. Сондықтан атақты жарнама сайттарынан пәтерді жалға алу жарнамаларын қарайды. «Нарықтың бағасынан 15 % төмен, жақсы ауданда орналасқан, пәтердің жағдайы керемет» деген жарнама бірден көзге түседі. Көрсетілген телефонға хабарласқанда агенттікке келіп, бірінші келісім-шарт жасау керектігін айтады. Қуанғаннан көп адам алаяқтардың шырмауына түскендерін білмей қалады. Себебі ол келісім-шарт жасағанда агенттікке 15.000 теңге төлеу керек. Ақшаны төлегеннен соң пәтерді көрсетпейді, себебі «Пәтерде қазір өзге адамдар тұрып жатыр, бір-екі күнде босайды немесе пәтерге жөндеу жұмыстары жүріп жатыр, бір-екі күнде бітеді» деген түрлі сылтаулар айтады. Оған сенген адам бейқам жүре береді. Уақыты келіп, агенттікке хабарласқанда, ол пәтерді өткізбейтінін, үй иесі сататынын айтып, сізге басқа пәтер тауып береміз деп сөз береді. Бірақ олар ештеңе істемейді. Себебі келісім-шартта олар үйді көрсетеміз деп жазбаған және олар өз тарапынан тек телефон номерлерді сізге sms түрінде жіберіп отырады. Ол номерге хабарлассаңыз, пәтер өтіп кеткен немесе жоқ болып шығады. Тағы бір айтатын нәрсе, ол агенттік сізге тек 1 ай ғана телефон номерлерін жібереді. Сол аралықта үй таппаса, ешкім кінәлі емес. Агенттікке барып, тағы да 15.000 теңге төлеу керек.
Өкінішке орай, бұл тізіммен өмірімізде кездесетін алаяқтықтар бітпейді. Ақша жүрген жерде адам көп жағдайда асығыс шешім қабылдайды. Арзан нәрсеге күдікпен қараңыз. Ешкім жақсы пәтерді арзан бағаға бермейді. Ешкім сіздің мүлігіңізді нарықтан жоғары бағаға сатып алмайды. Әрдайым шешім қабылдарда ойланып, тексеріп көріңіз. Түрлі форумдарда осылай алданған адамдардың жазбаларын оқыңыз. Туған-туыс, достарыңызбен ақылдасыңыз. «Жеті рет өлшеп, бір рет кес» деген сөз бекер айтылмаған ғой.
Эльмира Асанқызы
Толығырақ ...
Ата заң – айбарымыз
Кез келген мемлекеттің, елдің тәуелсіздігін, демократиялық құндылықтарын айқындайтын негізгі құжат – Конституция. Онда мемлекеттің барлық құрылымдарының, жеке азаматтардың, ұлт пен ұлыстардың, әлеуметтік топтардың мақсаттары, міндеттері, құқықтары көрсетіледі. Қазақстанның Ата заңы әлемдегі ең жас Конституциялардың бірі болып саналады. Қазақтан Республикасының Конституциясы – мемлекетіміздің іргесін нығайтудағы қарышты қадамдардың қалыптасуы мен жаңа жүйенің орнығуына, саясат сахнасында Қазақстан Республикасының қанат жаюы жолындағы бірден-бір бастаушы заң, серпінді сенім, әділет жолын көрсетер айшықты құжат. Көптеген зерттеушілердің пікірінше, Қазақстан Республикасының Конституциясы әлемдегі жалпыадамзаттық құндылықтарды дәріптейтін ең үздік 50 конституцияның бірі болып саналады екен.
1993 жылғы алғаш қабылданған Конституцияның мәні мен маңызына келер болсақ, мақсаты бойынша төрт мәселеге жауап беруі тиіс. Бірінші, мемлекеттік билікті басқарудың барлық жүйесін нығайту, екінші – экономикалық реформаны жүргізе отырып, елді сол кездегі терең дағдарыстан шығару, үшінші – жас мемлекеттің сыртқы саясатын қалыптастыру, төртінші – ішкі саяси тұрақтылықты қамтамасыз ету. Бұл төрт мақсатты шешіп беретін баптар алғашқы Конституцияда қамтылмады. Уақыт өте келе, заман ағымына, сұранысына қарай, алғашқы Конституциямыздың кейбір тұстары нарықтық қоғамдағы өзгерістерге сәйкес болмай шықты. Сондықтан, екі жыл өткен соң 1995 жылдың 30 тамызында қазіргі негізгі Заң – Конституция қабылданды.
Қазіргі Конституцияны талқылау кезінде еліміздегі беделді заңгерлерден бөлек, Францияның Конституциялық кеңесінің өкілдері, осы елдің Мемлекеттік Кеңесінің мүшелері, Ресей зерттеу орталығының ең беделді заңгерлері жобалық жұмыстың жоғары талқылау шараларына атсалысқан болатын. Тағы да бір ескеретін жайт, тұңғыш рет бүкілхалықтық талқылауға салынған да, елдің көптеген пікірі ескерілген Негізгі заң да осы – 1995 жылы қабылданған Конституция. Қазір келтіріп жүрген мәліметтерге сүйенсек, құжатты талқылауға 3 миллион 345 мың адам қатысыпты.
Қазіргі Ата Заңымыздың басты ерекшелігін айта кететін болсақ, ол туралы Парламент Мәжілісінің депутаты Алдан Смайыл Елбасымыздың төрт ұстанымында жатқандығын алға тартады. Ол төрт ұстаным: бірінші, қоғамдық келісім және саяси тұрақтылық, екінші, экономикалық даму, үшінші, қазақстандық патриотизм, төртінші, маңызды мәселерге референдум жасау және Парламентте дауыс беру арқылы шешу.
Конституция мемлекетіміздің тарихи дамуының негізі ретінде ғана танылып қоймай, ол барлық заңдардың бастауы болып табылады.
Жаңа қабылданған Қазақстан Республикасының Ата Заңы біздің еліміздің дамуына жол ашып, жаңа тәуелсіз мемлекет буынының бекуіне себеп болды. Президент лауазымына үлкен міндеттер мен жауапкершілік жүктеді.
Конституцияны мемлекеттің басты, негізгі заңы деп әділ айтылған. Егер елімізде қолданыста жүрген көптеген құқықтық актілерді белгілі бір ұйымдастырылған және өзара байланысқан тұтас, әлде бір жүйе ретінде қабылдасақ, онда конституция – бүкіл құқықтың негізі, өзегі және бір мезгілде оның дамуының қайнар көзі. Конституция негізінде өткенде қолданыста болған дәстүрлі, сондай-ақ жаңа, экономикадағы, әлеуметтік дамудағы, саясаттағы және мәдениеттегі өзгерістерді есепке ала отырып жасалған құқықтың әр алуан салаларының қалыптасуы жүреді.
Тарихқа кері шегінер болсақ, тәуелсіздікке ие болған Қазақстанның ең басты қадамы Конституцияны қабылдаумен тұтастай байланысты. Бұл туралы: «Тәуелсіздігімізді алғаннан кейін бізге бүгінгі өмір шындығымен және алдағы уақытпен бірге қадам басып, өткен ұрпақтың іс-тәжірибесі мен жарқын болашаққа деген сенімді жинақтаған Негізгі Заң қажет болды. Тәуелсіз Қазақстанның Конституциясы ашық және демократиялық қоғам орнатудың негізгі принциптерін баянды етуге тиіс болатын», – деп жазады Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің «Қазақстан жолы» атты кітабында.
Қазақ хандығы тұсында алғашқы заңнама құжаттарымыз әзірленді. Алғашқы дала заңдары жинақтарының авторы – Қасым хан. Тарихта «Қасым ханның қасқа жолы» деген еңбек қалды. Ендеше қазақ тарихындағы тұңғыш заңнамалық құжат – «Қасым ханның қасқа жолы». Көрнекті қазақ заңгері, академик С.Зимановтың пікірі бойынша, «Қасым ханның реформалары ғасырлар бойы тұтастай қалыптасқан көшпелілер өмір салтына нұқсан келтірместен белгілі бір жаңалықтар енгізді, әрі олар көлемді болды». Сонымен қатар, олар «жаңалығымен бірге, көшпелі қауымдарда күші бар немесе бір кездері күші болған ел керегіне жарайтын, құқықтық нормаларды жаңа тілектерге сай етіп қолдану тәртібіне арналған ережелер болды», – дейді құқықтанушы ғалым.
Қасым ханның заңдары бес бөлімнен тұрған. Оның бірінші бөлімі мал, мүлік және жерге байланысты баптарға, екінші бөлімі қылмыс пен жаза, үшінші бөлімі әскери қызмет тәртібі мен оны бұзғандарды жазалау тәртібі, төртінші бөлімі халықаралық қатынастар тәртібі, бесінші бөлімі түрлі дәстүрлерге арналған.
Қасым ханның заңдары негізін ала отырып, толықтырулар енгізіп, қазақ халқын тәртіп пен заң алдында тең ұстаған құжаттың бірі – «Есім ханның ескі жолы». Авторы – қазақтың ханы Есім хан.
Қазақ хандығының үшінші заңдық құжаты – Тәуке ханның «Жеті жарғысы». «Жарғы» сөзі қазақша әділдік, шешім деген ұғымды білдірген. «Жеті жарғы» – жеті әдеттік құқықтық жүйеден тұратын қоғамдық қатынастарды реттейтін құжат. Заңдық құжатта жер дауы, жесір дауы, құн дауы, бала тәрбиесі және неке, қылмыстық жауапкершілік, рулар арасындағы дау, ұлт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері қамтылған.
Біздің міндетіміз – Қазақстан Тәуелсіздігінің тірегіне айналған Конституцияны қатаң ұстану. Басты талап – Ата Заңымыз, Конституцияны құрметтеп қорғау, оның маңыздылығын жоғалтпай сақтау республикамыздың әрбір азаматының міндеті мен парызы болуы тиіс. Ата Заңымыз жарқын болашаққа апаратын айқын жолымыз, арқа сүйер асқар тауымыз, ардағымыз, айбарымыз.
Н.ТІЛЕУҚАБЫЛ
Ескерусіз қалмаса екен
Жақында Шелек модельді ауылдық кітапханасында осы өңірде тұратын, кезінде Отан алдындағы борышын өтеуде Чернобыль АЭС апатын ауыздықтауға қатысып, Семей ядролық сынақ алаңдарында жауынгерлік сапта болған ардагерлермен басқосу жиыны болды. Оған Шелек ауылдық округі әкімінің орынбасары Қ.Абдакимовтың келісімімен барлық оқу орындарының тәрбие ісі жөніндегі меңгерушілері де шақырылған-ды. Округтегі тоғыз мектептен тек Т.Кенжебаев, Ы.Алтынсарин М.Мәметова атындағы мектептің педагог-ұйымдастырушылары, тәрбие ісі жөніндегі меңгерушісі З.Телібаева, Н.Наурызбекоа, З.Сүтбекова және политехникалық колледждің кітапханашысы Р.Құлыбаева қатысты.
Алматы облысы бойынша «Чернобыль АЭС ардагерлері және мүгедектері» қоғамдық бірлестігі төрағасының бірінші орынбасары, Шелек өңіріндегі Чернобыль және Семей ардагерлері қоғамдық бірлестігінің төрағасы әрі «Нұр Отан» партиясы Еңбекшіқазақ аудандық филиалының қызметкері, осы жолдар авторы бұл кездесудің өзара кеңесіп, пікір алмасу екенін айтып, көкейдегі қордаланған ойын баяндады. Ардагерлер қоғамының жұмысын жандандырып, облыс, республика бойынша бірінші орынды иеленіп, озық тәжірибесінен басқа облыстар үйреніп, абыройға бөленген қоғамның 1997 жылдан бергі атқарған іс-шараларының куәсі – альбом, буклеттер, қабырға газет, бейне көрсетілімдер, өткен жылдардан сыр шертетін көрнекі құралдарын қолдану арқылы «көзге көрінбейтін жаумен» мылтықсыз майданда алапат апаттың арынын ауыздықтау арпалысында өмірлік мүгедек азабын тартқан жауынгер ардагерлердің кешегі ерлігіне, қоғамның атқарған ауқымды жұмыстарына қысқаша шолу жасалды. Сонымен қатар, көзі тірі ардагерлердің бүгінгі дерттері меңдеген мүгедектік хал-жайын, құзырлы орындар тарапынан ескеріп-еленбеген жағдайы кеңінен сөз етілді.
Чернобыль АЭС-ның 4-энергоблогында болған апаттан ажал – радиацисы ауамен араласып 7,1 млн. адам тұратын 155 мың шаршы шақырым аумақты «жаулап», тіршілік біткенді тұншықтыра бастады. ХХ ғасыр қасіретіне айналған бұл апатты ауыздықтауға ресми дерек бойынша ТМД елдерінен 800 мыңнан астам адам, соның ішінде 31720 қазақстандық қатысқан. Қазір сол жерлес ардагерлердің көзі тірісі – 5 мыңдайы ғана. «Чернобыль Одағы» халықаралық ұйымының мәліметі бойынша, 1986 – 2005 жылдар аралығында осы апаттың зардабын жоюға қатысқан 601604 адам қайтыс болса, 1,8 млн. жалындаған жастар мүгедек санатын толықтырған. Ал тірі қалғандарының бүгінгі жасы небәрі 50-55-тен енді асты.
Чернобыль апаты туралы шындықтың беті әлі күнге ашылмады. Апаттан кейінгі қазіргі ахуал қандай? Қауіп-қатердің бұлты сейілді ме? Апат аймағында ажалмен алысқан ардагерлерге лайықты құрмет көрсетіле ме? Ардагерлердің денсаулықтары күннен-күнге нашарлап барады. Мұның өзі радиация зардабы – ғұмырлық қасірет екенінің дәлелі. «Ресми деректерге қарағанда Чернобыль апатынан бүгін-де катерлі ісік, жүйке ауруларына шал-дығып, қаза болғандардың саны шамаиен 9 мыңнан асады екен. Денені дендеп, жайлап алған айықпас дертке шалдыққан ардагерлерге тиесілі көмек беруге келгенде құзырлы орындардың неге сараңдық танытатыны түсініксіз. Мысалы, Кеңес Бақыбаев пен Сағынбай Нұрпейісовті өз кезінде мүгедектік санатқа жатқызбай, жоғары жақтағы мамандардың анықтауымен жәрдемақы алуға қол жеткізгенде, оның қызығын да көрмей қайтыс болып кетті. Уақытынан ерте қартайып, теңселіп әрең жүретін Кеңесті көрген адамдар оны мас екен деп қалатын», – деп марқұмдардың хал-жағдайын ашына еске алды Е.Жамұханбетұлы. Сондай-ақ, Анатолий Бедарев бұл жеңілдікке қол жеткізе алмай қайтыс болып кетсе, Таир Қарабалаев, Қайрат Ибадиев, Нұрлан Абдибатыров, Кәміл Велямов, Малик Турсунов әлі күнге шейін мүгедектік топқа өте алмай жүр екен. Оданда сорақылығы сол, Әуез Сүлейменовті, Ерғанат Адасбаевты, Юсупжан Турсуновты бұл жеңілдіктен ада етіпті. Ардагерлер шетінен келместің кемесіне мініп, бақилыққа аттанып жатса, қалғандары жағада кезек күтіп тұрғандардың неге сергелдеңге салатынына күйінетінін жеткізді қоғамдық ұйым төрағасы. Тіпті, жылына бір реттік көмекке қол жеткізе алмай жүргендері де бар екен. Семей ядролық сынақ алаңында әскери борышын бір жерде өтеген шелектік Каммунар Сайдинов былтыр бір реттік /50 мың теңге/ көмекке іліксе, ащысайлық Манарбек Балпықов әлі күнге құзырлы орындардың есігін тоздырып жүр екен. Облыстан аудандық жұмыспен қамту орталығына көмек алатындардың тізімін сұрайды. Ол ардагер тұратын ауылдық округ әкімдігіне орындауға жібереді. Әкімдіктегілер зейнетақы төлеу мемлекеттік орталығының /ГЦВП/ Шелектегі бөлімшесінен анықтама сұрамай, бұрынғы тізім облысқа қайта жолданады. Сөйтіп, жоғары жақтан тиесілі көмек қоры бөлінеді де, тізімге ілінбеген ардагер нәпақадан айырылады. «Маған неге бір реттік көмек берілмейді, – деп сұрау салған ардагерге тағы да бір-біріне сілтейді. Ақыры Қаратұрық ауылдық әкімі аппараты «Сіз ГЦВП-ға тіркелмепсіз, сол жақтан тиісті құжат әкелуіңіз екрек» деген жауап алады. Бұл не деген жауапсыздық. М.Балпықов мүгедектік санатта бола тұра неге қайта тіркеледі? Әкімдіктегі мамандар өз ардагерлерін ары-бері сандалтпай, өздері тындыратын іс емес пе? Әуре-сарсаңға түскен Манарбек енді амалсыз сотқа жүгінбекші», – дейді Е.Омаров. Аурухана басшыларымен сөйлесіп, ардагерлердің медициналық байқауден өтуіне, санаторий, емделу орындарына бару мәселелерін шешкені, өзі әр ауылдың әкімдерімен байланысқа шығып, ардагерлердің оқушылармен кездесуін өткізуді ұйымдастырып жүргенін тілге тиек етті. «Әр әкімдікте, оқу орындарында тек Ауған соғысының ардагерлерін шақырып, ардақтап, даталы күндері жиынға, кездесулер ұйымдастырады. Ал, неге кейінгі жастарды патриоттық тәрбиеге баулуда Чернобыль, Семей, Даманск тағы басқа жерлердегі қақтығыстарда жауынгерлік тапсырмаларын орындағандар ұмыт қалады? Кейінгі оқушы жастар, тіпті әкімдікте істейтін жас мамандар мен жаңа жұмысқа келген мұғалімдер басқа жерлерде жанын шүберекке түйіп, қауіп-қатерде болған ардагерларді білмейді? Неге? Өйткені, оларға басқа жерде болған ардагерлер жайлы мәлімет айтылмайды. Ал, біз өзіміз өткізген іс-шараларымызды округ әкімінің қолдауымен, ұйымдастыруымен деп газетке мақала жазамыз» – деген өкпе-назын да жеткізген қоғамдық бірлестік өкілдері қажет кезінде оқу залын беріп, басқосу, басқа да іс-шаралар өткізуге көмектесіп, ұйымдастырып жүрген кітапханашыларға алғысын жеткізді.
Шелек ауылдық округі әкімінің орынбасары Қуат Абдакимов ардагерлердің өкпелері орынды екенін, алдағы уақытта айтылған сынның бәрі ескерілетінін тілге тиек етті.
Ия, ардагерлер көкейдегі кейісін, ренішін жеткізді. Бүгінгі таңда арнайы «Ардагерлер туралы» заң жобасы әзірленіп, Ұлы Отан соғысы ардагерлерімен Ауған, Чернобыль аймағында болған ардагерлер теңестіріліп, көмек көрсету жағы көбейіп жатқанда, олардың ескерусіз қалмауы керек. Жоғарыда аталған ардагерлердің хал-жағдайын біліп, мәселелерін шешуге әр ауылдық округтің әкімдігі немқұрайлы қарамайды, көңіл бөледі деген сенімдеміз.
Ержан ОМАРОВ.
Алматы облысы бойынша
«Чернобыль АЭС ардагерлері және мүгедектері» қоғамдық бірлестігі төрағасының бірінші орынбасары,
Шелек өңіріндегі Чернобыль және Семей ардагерлері қоғамдық бірлестігінің төрағасы
Тәртіп бұзғандар жазаланды
Қазақстан аумағында төтенше жағдай жарияланып, қалалар мен облыстар карантинге жабылғалы бір айдан асты. Осы уақыт ішінде барлық іс-шаралардың өтуіне тыйым салынып, адамдардың көшеде себепсіз жүріп-тұруына шектеу қойылды. Сонымен қатар, сауда орындары, дүкендер мен дәріханалардың жұмыс уақыты бекітіліп, карантин ережелерін сақтау қатаң тапсырылды.
Заң – барлығымызға ортақ. Сондықтан, оны бұзбау баршамыздың міндетіміз. Алайда, аудан аумағында карантин кезінде заңға құлақ аспай, өздігінше әрекет етіп, қоғамға, тұтынушылардың өміріне қауіп төндірген кәсіпкерлер жауапқа тартылды.
Жақында санитарлық-эпидемиологиялық тексеру актісіне сәйкес, Есік қаласындағы дүкендердің бірінде санитарлық қауіпсіздік шараларын бұзу фактілері анықталды. Атап айтқанда, аспаздық өнімдер өлшеп оралмаған күйінде сақталып, сатылымға қойылған. Дүкенге кіре-берісте қолды дезинфекциялауға арналған санитайзерлер орнатылмаған, сауда орнының қызметкерлері қолғаптармен қамтамасыз етілмеген. Осылайша, аудан орталығы тұрғындарының денсаулығына қауіп төндіріп, төтенше жағдайдың белгіленген режимін бұзғаны анықталған.
Осыған байланысты, Еңбекшіқазақ аудандық сотында азық-түлік дүкенінің иесіне қатысты Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 476 бабы 6 тармағы бойынша әкімшілік іс қозғалып, кәсіпкер бір тәулікке қамауға алынды. Айта кетейік сот отырысы «TrueConf» мобильдік қосымшасы арқылы өтті.
Сонымен қатар, Түрген ауылында орналасқан үш бірдей азық-түлік дүкені мен наубайхана иелері төтенше жағдайдың белгіленген режимін бұзғаны үшін жазаланды. Мобильдік қосымша арқылы өткен сот отырысында кәсіпкерлердің санитарлық-тазалық нормаларын сақтамағандығы анықталған. Оған қоса, қызметкерлері медициналық маска мен қолғап кимеген. Сот барысында кәсіпкерлер өздерінің кінәларын мойындап, алдағы уақытта олқылықтың орнын толтыруға уәде берген.
Нәтижесінде жоғарыда аталған бап бойынша жауапкерлер кінәлі деп танылып, мемлекетке 26 510 теңге көлемінде айыппұл төлеуге міндеттелді.
С.НҰРАДИН
Милосердие – лучшее лекарство
В такое непростое для нашей страны время очень много неравнодушных людей оказывают помощь малообеспеченным семьям, одиноко проживающим бабушкам и дедушкам, медработникам, полицейским, круглосуточно находящимся на блокпостах.
Не остался в стороне и Совет деловых женщин района. Входящими в него предпринимательницами была организована благотворительная акция в виде продуктовых пакетов для 66 одиноко проживающих пенсионеров г.Есика.
В акции милосердия приняли участие Сара Омарова, Галия Жаманкулова, Асиям Медведюк, Бахытгуль Ельчибаева, Жанна Нокабаева, Асем Тынайбекова, Гульжан Амиркулова, Шолпан Касымбаева.
Весомую помощь в раздаче продуктовых пакетов оказали соцработники РОЗСП, обслуживающие одиноких пожилых на дому в г.Есике: Камила Ибрагимова, Илья Байсугирова, Злиха Бактыбаева, Бибигуль Корганбаева. За каждой из них закреплено по восемь пенсионеров. Несмотря на ЧС, они самоотверженно оказывают социальные услуги и моральную поддержку своим подопечным.
Также помогают раздавать пакеты с продуктами сотрудники городского акимата – главный специалист Айдын Байтлеуов, специалисты Айдын Алибаев, Азиз Аманов, волонтер Алмас Утебаев.
Руководители детских садов: А.Б. Исакулова («Кенесары») , Д.О. Иргибаева («Амели»), М.С. Нокабаева (ИП «Акжан») оказали помощь десяти семьям Жанашарского сельского округа. Сотрудники яслей-сада «Амели» и «Кенесары» организовали обеды на блок-постах г. Есика.
В Балтабайском округе состоялась акция «Бiз бiргемiз», которую провели акимат Балтабайского округа, директор ОФ КЦ «Интизар», почетный член Совета деловых женщин Алматинской области Уркыз Злаудуновна Илиева. В ходе акции социально уязвимым сельчанам были розданы 2000 масок, сшитых жительницами округа.
В с.Шелек членом Совета деловых женщин района Асией Талиповной Медведюк пяти малообеспеченным семьям оказана благотворительная помощь в виде наборов продуктов и средств гигиены.
Член Совета деловых женщин района, директор музея «Жетi қазына» в Шелекском регионе Динара Серикбаева также вручила продуктовые наборы пяти нуждающимся семьям.
Руководители НПО района Роза Омаровна Исатаева, Шолпан Жакеевна Букеева, Бахытгуль Ельчибаева, Лилия Владимировна Долматова раздали 250 многоразовых тканевых масок семьям г.Есика, в которых проживают дети с ограниченными возможностями.
Огромная всем благодарность за доброту и бескорыстный труд!
Шолпан КАСЫМБАЕВА,
председатель Совета деловых женщин района
Соңғы жаңалықтар
ПАРИЖСКОЕ СОГЛАШЕНИЕ И ПАРНИКОВЫЕ…
️ЭТНОМӘДЕНИ БІРЛЕСТІК ӨКІЛДЕРІМЕН…
Бүгін Халықтық штаб өкілдері…
Энергетиканы дамытудың бір жолы- АЭС…
Жас ақындар мен жазушылар арасында…
АЭС салудың халықаралық тәжірибесі
Безопасность АЭС для Балхаша: мнение…
Хайрушев: Если мы откажемся от АЭС,…
Мнение эксперта: потенциал развития…
