Әлемде жең ұшынан жалғасқан жомқорлық мәселесін түбегейлі шешкен мемлекет жоқ. Дегенмен де, дамыған мемлекеттерде жемқорлық деңгейі айтарлықтай төмен. Дамуға бағыт алған елімізде де сыбайлас жемқорлықпен күрес қарқынды жалғасуда.
Жемқорлық – қоғам дерті. Осы қауіпті дерт белең алған тұста онымен күрес те жандана түсері хақ. Қызметтік өкілетін асыра пайдаланып, мемлекеттің қаржысын, мүлігін талан-тараж етіп, «бармақ басты, көз қыстылыққа» салып, тура жолдан тайған жемқорлармен күрес үдей түсті. Үйіміздегі көк сандықтан, газет беттері мен интернет ресурстарынан «пара алып, тұтылыпты» дегенді жиі естиміз, тіпті, бұндай оқиғаларға етіміз үйреніп те кетті. Топшылай келе, жемқорлық дерті қарсы күресті қатаңдатқан сайын үдейтін қазіргі қоғамның «қотыры» ма деген ойға қаласың, қасыған сайын қыши түсетін.
Экономиканың дамуына, барлық сала-лардың тұралауына тікелей әсер ететін жемқорлықпен күрес мәселесі ешқашан күн тәртібінен түскен емес. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың өзі алаңдаушылық білдіріп, жыл сайынғы Жолдауларында осы дертпен күресуді шегелеп тапсырады. Тіпті, жемқорлықпен ұсталып, істі болғандарға заңды қатаңдатып, жазалуды күшейтуде. Бүгінгі таңда жемқорлықпен күрестің жаңа тәсілдері жүзеге асырылып, қоғам дертінің алдын алудың барлық шаралары қолға алынуда. Ең бірінші, жемқорлық жайлаған мемлекеттік сатып алу процесі толықтай автоматтандырылды. Мемлекеттік қызметтердің барлығы дерлік цифрлық жүйеге ауысты. Кез келген қазақстандық үйде отырып-ақ порталдан өзіне қажет қызметті ала алады. Бұл жаңашылдық Орта Азия елдерінің қызығушы-лығын тудыруда. Мұндай цифр-лық технологияға кейбір дамыған мемлекеттердің өзі әлі күнге қол жеткізе алмай отыр. Оған қоса, қазіргі уақытта жемқорлық әрекеттері туралы хабарлаған азаматқа сыйақы тағайындалып, то-лықтай анонимдік қамта-масыз етіледі. Жалпы мемлекет парақорлықпен күресте қолда бар ресурстың барлығын қолдануда. Десек те, бұл қоғамдық дерт тыйылмай тұр.
Парақорлықты түп тамырымен жою үшін алдымен қоғам өзін тәрбиелеу тиіс. Қоғам – сіз бен біз. Жасыратыны жоқ, жұмысымызды жеңілдету үшін, жұмысқа орналасу үшін немесе құжат мәселесін тезірек реттеу үшін пара ұсынып жатамыз. Жол ережесін бұзсақ та мәселені сол жерде шешіп кетуді қалаймыз. Сондықтан, жемқорлықпен күресуді әр адам өзінен бастауы тиіс. Бойымызда жемқорлыққа қарсы сана қалыптастырсақ және соны дұрыс насихаттай білсек, бұл дерттен де құтылатынымыз сөзсіз. Сонда ғана елімізде Мемлекет басшысының тікелей тапсырмасымен қолға алынған «Әділетті Қазақстан» салтанат құрады.
Г.ЖАКЫПБЕКОВА,
аудандық соттың жетекші маманы.