Жаңа жыл үнемі бір сиқырмен байланысты сияқты болады да тұрады. Ақ қарға оранған айнала, безендірілген көшелер мен шыршалар, сықырлаған сары аяз – бәрі бір кереметтің болатынынан хабар беретіндей... Биыл, жалпы,  табалдырығымыздан Тышқан жылы аттайды. Қазақтар тышқан жылын береке, ырыс, татулық пен тыныштықтың жылы деп санаған. Халықтың бұл сенімі алдамаған. Шындығында да тышқан жылында қиыншылық, жаугершілік, аштық көп болмаған. Тарихқа зер салатын болсақ, Қанжығалы Бөгенбай батыр тышқан жылы (1684) туса, алғаш Қазақ ордасы (1456) тышқан жылында құрылған. Астролог мамандардың мінездемесіне сәйкес, тышқан жылы туғандардың мінезі тік, алғыр, бастаған ісін аяғына дейін жеткізетін мол жауапкершілікке ие адамдар. Үсті-басын таза ұстап, сақ жүреді. Думан-той, ырду-дырдудан бойын аулақ салуға тырысады. Әділ, кең пейілді, жомарт жүректі және өз-өзін басқара біледі. Олардан жақсы саудагер, жазушы, сыншы және пуб-лицист шығуы мүмкін, – дейді мамандар.

Хош, өткен жылмен өкпелемей қоштасып, жаңа жылды жақсылығымен күтетін жандарға «Жаңа жылдық сиқырға сенесіз бе?» деген сауал жолдаған едік...

Айнұр Сақанова, жеке кәсіпкер:

Жаңа жылды күтіп, кереметтей қылып тойлау бала кезімізден қалыптасқан ғой. Анамыз біз үшін үйді де ерекшелеп безендіріп, жаңа жылдық киімдерімізді де дайындап, алда бір күшті мерекенің, қуаныштың келе жатқанынан белгі бергендей болатын. Соған бала көңіл алып ұшып, қанаттанып жүретінбіз. Үйде дас-тархан жайылатын. Дәмдінің бәрі сол дастарханға салынып, ол тек он екіде ғана желінетін. Бұл сиқыр ма, ертегі ме, әйтеуір, бір ерекше күн деп есептеймін. Қазір отбасылымыз. Жолдасым жаңа жылды аса бір серпінмен тойлауды ұната қоймайды, мұсылмандардың мерекесі емес деп. Дегенмен, қалыптасқан үрдіс бойынша дастархан жайып, сағат тілінің он екіні соғуын күтеміз балаларымызбен.

Динара Исабекова, үй шаруасындағы ана:

Жаңа жыл – балалық шақтың тәтті естелігі ғой. Кішкентайымызда бәріміз шыршаны шыр айналып, Аяз атаны айқайлап шақырып, біз қаттырақ айқайлаған сайын тезірек келеді ғой деген сеніммен одан сайын жан ұшыра, дауысымыз қарлыққанша шақыратыным есімде. «Таудан асып, қырдан асып келеді» дегенге бала көңіл қатты сенді. Келе жатқанын көргенде шынымен бір сиқыр орын алғандай қуанатынмын. Кейіннен, жаңа жылдағы Аяз атамыз өтірік екенін білгенде, кәдімгідей ренжіп, көңілім түскені бар. Қазір сол сиқырды балаларымыз үшін жасаймыз. Бәрібір, бір кереметке сенгің келеді, жаңа жыл қарсаңында.

Мөлдір Сапарғалиева, сақтандыру компаниясының операторы:

Жаңа жылдық сиқыр дегенде, ең алдымен көз алдыма кең жайылған ақ дастархан басындағы отбасым елестейді. Солардың қуанышты жүздері – бір жақсылықтың нышаны екенін сеземін, білемін. Сағат дәл 00.00 соққанда бәріміз бір ерекше көңіл-күймен шаттанып, сыйлықтарымызды таратып, алып жайдарланып кетеміз ғой. Осының өзі сиқыр емей, немене?!

Айгүл Шәріпқызы, тележурналист:

Жеке басым Жаңа жылды асыға күтемін. Ең жақсы көретін мерекелерімнің бірі. Қалай қарасақ та жаңа жылдың кіретін, күнтізбенің ауысып жаңаратын уақыты. Әлбетте, қазақ халқына тән емес немесе мұсылмандардың мерекесі емес деп қарайтындар да жоқ емес. Біздің жаңа жылымыз – Наурыз дейтіндер көпшілік бүгінгі таңда. Десек те, 31-желтоқсаннан 1-қаңтарға қараған түн ерекше сиқырлы, жаңа уақыттың, жылдың, жақсылықтардың бастауы деп білемін. Мектепте өтетін әрбір жаңа жылда мерекелік костюмдарымды өзгеше қылып дайындап, сол үшін берілетін жүлдеден құр қалмайтынмын. Балалығымның ең тәтті қиялдарының бірі осы жаңа жыл мерекесімен ұштасады.

Шынар Тілеубекова, фармацевт:

Жаңа жыл әрқашан біздің жанұямыз үшін қуанышқа, сиқырға толы. Әр жылды өз ерекшелігімен қарсы алуға тырысамыз. Оның үстіне үш балапанымыз бар, олар үшін де ерекше мереке, тағатсыздана күтіп жүреді. Үйде шырша әрлегенде жүздері бал-бұл жайнап, Аяз атаға хат жазады. Мектептегі шырша кешіне де қатты дайындаламыз. Айналадағы әсемдікті, ғажайыпты көргенде балалар асыр салып, бәрін де ұмытып кететіндей. Мұның бәрі өздігінен-ақ орын алып жатпағаны, бір сиқырдың бар екені сезілетіндей осы мереке жақындаған сайын.

Р.S. Жаңа жылдың жарқыраған шамдары, Аяз атаның сыйлық толы дорбасы, терезе сыртындағы сиқырлы сықыр еріксіз елітпей қоймайды. Бала кезімізден қалыптасқан Жаңа жыл мерекесі бәрібір бір қуанышты күндердің алда екендігінің жаршысы іспетті. Ғажайыпқа сенейік, өмірлеріңіз ертегідегідей болсын. Сіз не дейсіз, оқырман?

Алмагүл НҰҒМАН

«СК-Фармация» ЖШС атынан Бірыңғай дистрибьютор жүйесі тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде халықты дәрілік заттармен қамтамасыз ету, Қазақстан Республикасының фармацевтикалық саласының тұрақтылығы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыру, дәрілік заттарды мемлекеттік сатып алуды шоғырландыру жолымен фармацевтикалық өнеркәсіпті дамыту мақсатында құрылған.

Серіктестік сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатты толығымен қолдайды және өз қызметіне енгізеді.

2019 жылдың қараша айында дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың бірыңғай дистрибьюторы базасында «СҚ-Фармация – Адалдық алаңы» жобалық кеңсесі ашылды. «Сыбайлас жемқорлықтан ада өңірлер» (Адалдық алаңы) жобалары шеңберінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегияны іске асыру бойынша елорда тәжірибесін тарату идеясы Тұңғыш Президент – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың 2018 жылғы 5 қазандағы «Қазақстандықтардың әл-ауқатының өсуі: табыс пен тұрмыс сапасын арттыру» Жолдауы аясында айтылды.

Жобаның негізгі мақсаты - ұйым қызметінде парасаттылық қағидаттары мен комплаенс саясатын енгізу. Компанияда сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылға бағытталған тиімді тетіктер мен рәсімдер құрылатын болады. Азаматтық қоғам мен бизнес-қоғамдастық өкілдері қатарынан консультативтік-кеңесші орган құру жоспарлануда, оның міндеті компания қызметінің мониторингі болады. Жоба шеңберінде қазіргі заманғы сандық технологиялар мен сыбайлас жемқорлықтың алдын алу құралдарын, парасаттылық, ашықтық және сыбайлас жемқорлыққа нөлдік төзбеушілік қағидаттарына негізделген HR-менеджмент стратегиясын енгізуге баса назар аудару жоспарлануда.

Сонымен қатар компанияда қызметтің барынша ашықтығы мен транспаренттігін құру бойынша жұмыстар белсенді жүргізілуде.

Осылайша, тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде дәрілік препараттарды сатып алу кезінде 2018 жылдан бастап дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету саласында электрондық сатып алуды енгізу жобасы іске асырылуда.

Электрондық сатып алу форматы әкімшілік кедергілерді жоюға, сатып алу рәсімдерінің ашықтығы мен объективтілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, бұл, ақыр аяғында салаға қазақстандықтардың сенімін нығайтуға көмектеседі. Қағаз тасығыштардағы жұмыс толығымен жойылады. Сатып алудың электрондық форматы кезінде Бірыңғай дистрибьютор қызметкерлері мен әлеуетті өнім берушілер арасындағы тікелей өзара іс-қимыл толығымен алынып тасталады, бұл сатып алудың сыбайлас жемқорлық деңгейін төмендетеді, ал әлеуетті өнім берушілердің де, тендерлік комиссия мүшелерінің де әрбір іс-әрекеті жүйеде электрондық із қалдырады.

2019 жылы сервистік қызмет көрсетуді талап ететін медициналық бұйымдарды сатып алу да электрондық форматқа ауыстырылды.

Қызметтерді сатып алу бойынша тендерлік рәсімдердің ашықтығы мен транспаренттілігін қамтамасыз ету үшін Бірыңғай дистрибьютор Facebook әлеуметтік желісіндегі өзінің ресми аккаунтында негізгі тендерлік рәсімдердің онлайн көрсетілімін ұйымдастырады. Нақты уақыт режимінде Бірыңғай дистрибьютордың қызметін қамтамасыз ететін қызметтерді сатып алу кезінде тендерлік рәсімдердің барлық кезеңдері көрсетіледі.

Ұзақ мерзімді шарттарды жасасу жөніндегі конкурстық комиссияға Денсаулық сақтау министрлігінің, Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің, «Атамекен» ҰКП мен бейінді қауымдастықтардың өкілдері кіреді. Сонымен қатар, тендерді өткізудің жариялылығы мен ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында конкурстық комиссияның барлық отырыстарына қатысатын бақылаушылардың құрамы кеңейтілді.

1439 қысқа нөмірі бойынша тегін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету мәселелері бойынша байланыс орталығы жұмыс істейді. Барлық қоңыраулар қалалық және ұялы телефондар арқылы тегін.

Байланыс орталығының операторлары жүгінген пациенттерге тегін берілетін қажетті дәрі-дәрмектерді жеткізу мерзімі мен күні туралы ақпарат береді. Байланыс орталығының операторлары әрбір шағымды егжей-тегжейлі талдайды, дәрі-дәрмек алуда іркіліс себептерін белгілейді, ал аймақтық кураторлар мен Бірыңғай дистрибьютордың өкілдері медициналық ұйымдармен бірлесіп тиісті өтінімді қалыптастыруды және дәріханаларға қажетті препараттарды жедел жеткізуді ұйымдастырады, тіпті егер емхананың өзі қандай да бір себеппен тапсырыс бермесе немесе дәрі-дәрмектің жеткіліксіз көлеміне тапсырыс берсе де.

Өңірлік өкілдер мәселені шешу туралы Байланыс орталығын хабардар еткеннен кейін және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етудің ақпараттық жүйесінде препараттардың босатылуы көрсетілгеннен кейін, байланыс орталығының операторлары дәрі-дәрмек алуды бақылау үшін пациентпен қайтадан байланысады.

Науқастарға нақты берілген тегін дәрі-дәрмекті бақылау үшін бірлескен жоба шеңберінде Денсаулық сақтау министрлігі, ӘМСҚ, Республикалық электрондық денсаулық сақтау және «СК-Фармация» арқылы тегін дәрі-дәрмек алушылар ретіндегі деректері дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етудің ақпараттық жүйесінде көрсетілген пациенттерге SMS-хабарлама жіберу жөніндегі жоба іске асырылды. Жалпы тарату 3 млн. телефон нөмірін қамтитын деректер базасы бойынша жүргізілді.

Хабарламада дәрі-дәрмектің рецептінің нөмірі және берілген күні туралы ақпарат қамтылған. Пациент бұл дәрі-дәрмектерді алмаған жағдайда, оған SMS-хабарламаға жауап ретінде «0» санын жіберу немесе 1439 нөмірі бойынша «СК-Фармация» байланыс орталығына қоңырау шалу ұсынылды. Қоңырау және SMS-тегін. Әрбір қоңырау мен SMS бойынша ақпарат талданды, одан кейін қорытынды ақпарат Денсаулық сақтау министрлігіне құқық қорғау органдарының тексеруіне бастамашылық жасау үшін жіберді.

Пациенттердің SMS-жіберіліміне жауап ретінде 2881 жауап келіп түсті. Осылайша, 441 пациент аталған препараттарды алмаған, 32 адам диспансерлік есепте тұрмаған және ешқашан тегін дәрі-дәрмек алмаған, тағы 10 пациентке жартылай дәрі-дәрмек берілді. Бұл жұмысты тұрақты негізде жүргізу жоспарланып отыр.

SMS-хабарламаларды тарату пациенттерді бақылау жүйесіне тартуға мүмкіндік берді. Олардың мониторингке қатысуының арқасында Дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етудің ақпараттық жүйесіндегі препараттардың алынғаны және олардың нақты қамтамасыз етілгендігі туралы белгілер арасындағы сәйкессіздік фактілері анықталды.

Бірінші жоба 2018 жылдың қараша – желтоқсанында, қайта 2019 жылдың сәуір – маусымында іске асырылды. Жобаны тұрақты негізде жаңарту жоспарлануда.

Сонымен қатар, 2019 жылы Бірыңғай дистрибьютордың интернет-порталында медициналық ұйымдарда тегін дәрілердің болуы бойынша бірыңғай электрондық анықтамалық іске қосылды. Енді медициналық ұйымдардың дәрілік препараттарға берген өтінімдері пациенттер үшін одан да ашық болды: анықтамалық интерактивті карта форматында орындалды, онда пациенттер медициналық ұйымдардың дәрілік заттарға берген өтінімі бойынша барлық ақпаратты онлайн-режимде көре алады: медициналық ұйымның іздестірілетін препаратқа өтінім орналастырылмағаны, қандай мөлшерде және қандай кесте бойынша, сондай-ақ оның ағымдағы сәтте және келесі жеткізілімдердің жоспарланған мерзімдерінде болуы.

Серіктестік қызметінде барынша ашықтық пен транспаренттілік жасау жөніндегі жұмыс жалғастырылатын болады.