Жақында Нұрлы ауылының орта мектебінде әлеуметтік осал топқа жататын 11 әйел қауымына ноутбук, роутер және жылдық қызмет көрсетілуі жүктелген  Интернет-пакеттен тұратын техникалық көмек жиынтығын салтанатты түрде табыс ету  рәсімі өтті. Бұл игі шараға  Қазақстан Республикасы Сыртқы істер Министрлігі мен «Біріккен ұлттар ұйымының «БҰҰ – әйелдер» гендерлік теңдік және әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейту мәселелері жөніндегі құрылымы  ұйытқы болыпты. Бұл жоба ауылдық жерлердегі әйелдер мен қыздарды өз әлеуетін дамыту үшін техникалық мүмкіндіктермен қамтамасыз ету, сандық және ақпараттық жүйеге қолжетімділіктерін арттыру және олардың экономикалық жағдайларын жақсарту мақсатында қолға алыныпты.

Аталған шараға Масақ ауылдық округінің әкімі Ертай Нұрмаханов, аудандық ішкі саясат бөлімінің бас маманы Өркен Әбдібай, «Еңбекшіқазақ ауданының жергілікті қауымдастықтар қоры» қоғамдық қорының атқарушы директоры Бақытгүл Елшібаева қатысты. Ең әуелі салтанатты тапсыру рәсіміне қашықтықтан қатысқан «Біріккен ұлттар ұйымы «БҰҰ – әйелдер» гендерлік теңдік және әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейту мәселелері жөніндегі құрылымының жоба менеджері Гүлнар Смаилова көмекке ие болғандарды онлайн түрде құттықтап, олардың алдағы істеріне сәт-сапар тіледі. Бұл ретте Гүлнар Смаилова: «Біздің кеңсенің бастамасы – осындай қиын уақытта әлеуметтік осал топтардағы ауыл әйелдері мен қыздарды қолдау. Бұл істі жүзеге асыра отырып, біз ең алдымен Қазақстанның алыс ауылдары мен аудандарындағы әйелдер мен қыздардың өзіндік білім алу және экономикалық жағдайын арттыру, олардың әлеуметтік өмірдің барлық аспектілеріне тең құқылы қатысуы үшін жағдайларын жақсарту туралы ойладық. Сонымен қатар мұндай бастамалар цифрландыру және халықтың жалпы компьютерлік сауаттылығын қамтамасыз ету бойынша мемлекет қабылдап жатқан шараларға қосымша көмек болады деп үміттенеміз», – деді.

Аудандық ішкі саясат бөлімінің бас маманы  Өркен Әбдібай және Масақ ауылдық округінің әкімі Ертай Нұрмаханов алғы сөзінде Нұрлы ауылының тұрғындарын құттықтап COVID-19 жағдайында ауыл тұрғындарына көрсеткен қолдауы үшін «Біріккен ұлттар ұйымы «БҰҰ –  әйелдер» гендерлік теңдік және әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейту мәселелері жөніндегі құрылымына алғыс айта отырып, техникалық қолдау ауылдағы әйелдер мен қыздардың экономикалық жағдайының жақсаруына оң әсер ететініне сенім білдірді.

«Еңбекшіқазақ ауданының жергілікті қауымдастықтар қоры» қоғамдық қорының атқарушы директоры Бақытгүл Елшібаеваның сөзінше, аталған қоғамдық қор «БҰҰ – әйелдермен» әріптестік шеңберінде ауыл әйелдерінің әлеуеті мен мүмкіндіктерін арттыру үшін заманауи цифрлық технологиялар мен онлайн ресурстарды пайдалану бойынша түрлі семинар өткізген. Семинар аясында ауыл әйелдерінің білімін арттырып, қосымша табыс көздерін табуға мүмкіндік беретін кәсіби  біліктіліктерін жетілдірген.

Техникалық қолдау алған көпбалалаы аналар атаулы көмектің игілігін әлеуметтік мәселерді шешу мен эконономикалық белсенділікті арттыруға жұмсайтындарын айтты. Көпбалалы ана Өмірзақова Жансая Махамбетқызы алған техникалық көмекті пайдалану бойынша болашақтағы жоспарларымен бөлісті.  Бұл ретте Жансая Өмірзақова: «Мен – көпбалалы анамын. 2019 жылдан бастап Еңбекшіқазақ ауданы «Жергілікті Қауымдастықтар Қоры» ҚҚ ұйымдастырған «Берекелі әйелдер» жобасында семинар-тренингтерге қатысып, жеке  дамып, бизнес жоспарын жазуды үйрендім. «Атамекен» Кәсіпкерлер палатасының «Бастау» жобасында оқып, бизнес саласындығы біліктілігімді арттырдым. Бүгінде «БҰҰ – әйелдер» құрылымының қолдауымен  Hұрлы ауылының әйелдер қауымына компьютерлік сауаттылықты оқыту курсын ашуды жоспарлап отырмын», – дейді. Шара соңында техникалық қөмекке қолы жеткен Нұрлы ауылының әйелдері  қолдау көрсеткені үшін Қазақстан Республикасы Сыртқы істер Министрлігі мен «Біріккен ұлттар ұйымы «БҰҰ – әйелдер» гендерлік теңдік және әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейту мәселелері жөніндегі  құрылымына шын жүректен алғыс білдірді.

Ерзат АСЫЛ

Қоғамды жақсылыққа бастайтын адами құндылықтың бірі – бірлік пен ынтымақ. Ауызбіршілік қашқан, алауыздық күшейген қоғамда адамгершілік құндылықтар жойылады. Ал осы адамгершілік құндылықтар мен ынтымақ-бірліктің бастау бұлағы – асыл дініміз ислам екені белгілі. Қазақ елі өз егемендігін жариялағалы халқымыздың рухани қазынасының тарихи тамырларына, олардың ішінде жалпы адамдық құндылық – дінге деген қызығушылық, ынта мен ықыласы артып келеді. Әсіресе, жастардың асыл дінімізге аса құрметпен қарауы көпті қуантады. Соңғы кездері ауданымыздағы «Иманды жастар» еріктілер тобы да қайырымдылық шараларын жиі ұйымдастырып, көптің көңілінен шығып келеді. Жақында сол мекенсүйгіш жастардың тағы да бір игі бастаманы қолға алып жатқандығын естіп, топ жетекшісі Қанат Теңгелбайұлынан  игі  істің мән-жайын сұрап білдік.

– Бұдан бұрын «Иманды жастар» еріктілер тобы ауданымыздың аумағында өткен көптеген қайырымдылық шарасына мұрындық болды. Ал жақында жұрт қуанатын тағы бір  игі істі бастамақ екенсіңдер. Соны көпшілікпен бөлісе кетсең...

– Иә, биылғы қиын-қыстау кезеңде шама-шарқымызша көмекке мұқтаж жандарға қарайластық. Қауымның халін біліп, жағдайы мүшкіл  адамдармен әңгімелескенде көп мәселеге көз жеткізгендей болдық. Біздің қоғамдағы көптеген түйткілді мәселелердің астарына үңілсең, оның көбі адамның ары мен иманына келіп тіреледі. Ар мен иман тұрмаған жерде небір сұмдықтың болатыны белгілі. Кезінде қазақтың қаншама аймаңдай ұлдары медреседен білім алып, еліне сәулесін шашып, халықына қалтқысыз қызмет етті. Сондықтан бүгінгі замана үшін де медресенің маңызы зор деп білемін. Жақында «Иманды жастар» еріктілер тобы мен «Кең болайық» қайырымдылық қоры бірілесіп, Есік қаласының кіре-берісіндегі саяжай маңынан үлкен мешіт салудың жобасын қолға алды.

– Енді салуға харекет жасап жатқан мешіттің нақты жобасы жайлы айтып берсең...

– Бұл – негізі, өте ауқымды әрі кешенді жоба. Жоба негізінде 1500 адам сыятын мешіт, сыйымдылығы 300 адамға арналған асхана мен жабық спорт кешені салынбақ. Сонымен қоса қасиетті Құран Кәрім кітабымызды бейнелейтін медресе колледжі мен ұстаздар, студенттерге арналған жатақхана ғимараты да бой көтермек. Қазір солай жоспарлап отырмыз. Бірақ алда түрлі өзгерістер болуы да мүмкін. Егер қаржы жеткілікті болып, жоғардағы нысандар салынса, онда сол аумақта жастардың рухани кемелденуімен бірге спортпен айналысуына да жағдай жасалмақ.

– Осындай ауқымды жобаға жергілікті әкімдік тарапынан қолдау көрсетілді  ме?

– Біз, мешіт салу ісіне енді кірісіп жатырмыз. Қазір қарапайым адамдар бірден қолдау білдіріп, белсене атсалыса бастады. Бүгінде Рахат ауылдық округі әкімі аппаратына мешіт құрылысына қажетті жер телімі жайлы өтініш жасап жатырмыз. Бұл түйін алда оң шешімін табады деген ойдамын. Қажетті сумма жиналған соң Бәйтерек саяжайының маңынан мешіт құрылысына керекті жер телімін сатып алуды көздеп отырмыз.  Біз  қазір осы жобаға  керекті қаржы көздерін қарастырып жатырмыз.

– Бюджет жоспарынан тыс кез келген нысанға қаржы табу оңай емес. Қазір сендерге нақты кімдер қаржылай қолдау көрсетіп отыр?

– Бұл – көп асыға күткен игі іс. Сондықтан қолұшын береміз дегендер жетерлік. Атын атағанды қаламайтын атымтай жомарт кәсіпкерлер де қарап қалмаймыз деп отыр. Сол  үшін арнайы «Ken Bollike» (Кең болайық) қорын  құрып, есепшот аштық. Қазір кей адамдар сол шотқа ақша аудара бастады. Тіпті күніне 100 не 200 теңгені үнемі аударып отыратын адамдар бар. Оларға мың алғыс. Көктемде сәтін салып мешіт құрылысы басталса, онда тегін еңбек етеміз, материалдық көмек көрсетеміз дейтін кісілер де бар. Мешіттің архитектурасына өз үлесін қосқысы келетін кәсіби мамандар да жоқ емес. Біз қазір елдің ризалығы үшін істеліп отырған іске жұрт көптеп дем берсе деген тілегіміз бар.

– Жұрт көмегін көрсетіп жатыр деп отырсың. Енді елдің ықыласпен берген ақшасының қайда  жұмсалғанын  қадағалап отыру керек қой...

– Әрине, «судың да сұрауы бар» демекші, ізгі жандардың игілікке берген қаражатының тиын-тебеніне дейін қайда жұмсалғаны ашық жарияланып отырады. Мұнан өзге де көптің көмегі көмескіде қалмайды.

– Сұхбатыңа  рақмет, игі істерің көп болсын!

Сұхбаттасқан

Ерзат АСЫЛ

2020 жылы әлемге әйгілі ойшыл, ұлы ғалым, Аристотельден кейінгі Екінші ұстаз атанған Әбу Насыр Мұхамед ибн Тархан ибн Узлаг Әл-Фарабидің туғанына 1150 жыл толып отыр. Ғұламаның мерейтойына орай біршама шаралар да өткеріліп үлгерді. Дегенімен, шындығына келгенде бүгінгі күнге дейін Әл-Фарабиді қай деңгейде тани алдық? Есепсіз жиындар мен түрлі конференциялар пайдасын бере алып жүр ме? Осы сынды сауалдарды Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ журналистика факультетінің аға оқытушысы,әлеуметтік ғылымдарының магистрі, фарабитанушы Нұрлан Наурызалиевке қойып көрген едік.

«Фарабиді толық түсінген, зерттеген болсақ, еліміздің жағдайы мүлде басқаша болар еді. Кең байтақ жеріміз, мол қазба байлығымыз болғанымен қатар ғылымды жолға қойсақ халықтың тұрмыс деңгейі бұдан әлдеқайда жоғары болушы еді. Кешегі Абай, Алаш зиялыларының мұраларынан да шет жағасын қалқып ішіп жүрміз. Фарабиді тану әзірге тіпті жолға қойылып отырған жоқ», − дейді Н.Наурызалиев. Расында, «Тарихында Қорқыты, Абайы мен Шоқаны болған қазақ қазір неге өзге елдің техникасына жіпсіз-ақ байланып отыр?» деген ойға қаласың. Бүгінгі күнге дейін бір ғана Фарабидің логика, метафизика, этика, саяси және әлеуметтік философия, музыка мен медицинаға арналған жүзден аса трактаттары сақталып қалған. Кей тарихи деректер бойынша 70-ке жуық тіл білген. «Ғұламаның сан қырлығына қатысты мынадай аңыз келтіруге болады: Әл-Фараби шағын қыстақта келе жатып ішін ұстап жатқан адамды көреді. Қараса, әлгінің өңі бұзылып кеткен екен. Аңызда айтылғандай, Фараби оның ішін тіліп, соқыр ішегін алып тастаған көрінеді. Содан науқас сырқатынан толық айығып шыққан. Ел аузында жатталған бұл әңгіменің жаны бар. Әл-Фараби өзі жауынгердің баласы болды. Былайша дәлелдеп көрелік. Мәселен, сақ, ғұндардың кезеңдерін алып қарасақ, талай қанды соғыстар орын алған. Ол жерде қаншама мың жауынгер жарақат алды. Оның барлығын емдеген оташылар, емшілер, тіпті, адам тәнінен бөлек рух беретін бақсыларына дейін болды. Көшпелілерде ежелден бар осы салттың бәрі Әл-Фарабиге әбден сіңген. Және оны ұлы ойшыл ізденімпаздығымен әрі қарай жалғай білген деп түсінемін», − деді фарабитанушы.

Фараби өмір бойы білім іздеумен өтті.Әбу Насыр бала күнінен ғылымға үйір болып өскен. Отырардың аса бай кітапханасынан Әл-Фараби парсы, грек тілдерін үйренеді, осы тілде ғылыми трактаттар оқиды. Фараб пен Бұқарада бастапқы білім алып, бойына сіңірген соң,  өз білімін жетілдіру мақсатында Бағдатқа аттанады. Фарабидің дүниетанымының қалыптасуына Мерв мектебінің ғылыми дәстүрлері мен философиялық бағдарлары ықпалын тигізген деседі. Бағдадта әл-Фараби ғылым мен әртүрлі пәндерді оқиды. Білімге деген ынтасымен әл-Фараби сол уақыттағы ғылым мен білімнің ордасы саналған Дамаск, Халеб, Каир, Шаш, Самарқан, Бұхара, Мерв, Нишапур, Рей, Хамадан қалаларында да болып, білімін үнемі жетілдірумен болды. Сол қалаларда оқыды, еңбек етті. Шығыстың осы шаһарларында ол өз дәуірінің ең көрнекті ғалымдарымен, көркем сөз деректерімен танысады. Олардан тәлім-тәрбие алды.

«Ол кездің өзінде қайырымды қалалармен қатар надан қалалар да болды. Әл-Фараби тұрғындардың ізгі болғанымен, олардың басшылары қулық-сұмдық ойлайтын болса түбінде бүкіл қала да осыған бейімделіп кетуі мүмкін дейді. Тәрбиенің мақсаты – адамзатты бақытқа жеткізу.

Әл Фарабидің «Бақытты бұл дүниеден іздеу керек» деген сөзі бар.Ондағысы ішіп-жеуді ғана ойламай, рухани баюды да негізі ала өмір сүру керек дегені. Адамды басқа тіршілік иелерінен айырып тұрған ол – сана. Сол себепті, ел қамы, қоғам мүддесі дегендерді әсте естен шығармайық», − деді Н.Наурызалиев.

Ілия СҰЛТАН

В ходе онлайн-совещания 4 декабря 2020 года, посвященного Дню сельского хозяйства, аким области  Амандык Баталов  подвел предварительные итоги уходящего года, ознакомил участников совещания  с направлениями развития сельхозотраслей, а также с наиболее крупными инвестиционными проектами, которые предстоит реализовать в новым году. Среди важнейших направлений  –  развитие кормовой базы для  мясного животноводства, так как в области в следующем году будут создаваться новые откормплощадки на 100 тысяч голов КРС.  Следовательно, предстоит работа по значительному расширению площадей орошаемых земель  под кормовые культуры, введение в оборот залежных  земель, восстановление и прокладка ирригационных сетей. Эта задача возложена на руководство районов, региональные отделы сельского хозяйства, отделы земельных отношений. Среди наиболее значимых инвестпроектов  Амандык Баталов назвал строительство Аксуского сахарного завода, способного обеспечить 60 процентов потребностей Казахстана в самом востребованном сладком продукте.  Для сельхозпроизводителей области будут значительно увеличены субсидии  под посевы сахарной свеклы.

Амандык Баталов также поздравил с наградами и  поощрениями лучших работников сельского хозяйства области.

По завершению онлайн-совещания аким Енбекшиказахского района  Куанышбек Кашкымбаев от имени акима области в малом конференц-зале районного акимата вручил грамоты, дипломы и благодарственные письма лучшим производственникам и специалистам сельского хозяйства.    Высшую награду – нагрудный знак Минсельхоза РК  «Ауыл шаруашылығы саласының  ұздігі»  Куанышбек Кашкымбаев вручил  Ерику Айдарбаеву – главе крестьянского хозяйства «Е.С.Айдарбаев» из Саймасайского округа. На молочно-товарных фермах хозяйства содержатся  гурты дойных коров наиболее продуктивных пород.  Только в 2020 году КХ «Е.С.Айдарбаев» ввело в эксплуатацию   МТФ  на 250 коров джерсийской породы.  В 2021 году хозяйство планирует приобрести  еще 300 коров  породы джерси. Почетных грамот акима области удостоены заместитель руководителя районного отдела сельского хозяйства  Маншук Ташкенбай, ветврач Корамского сельского округа Бубитай Жусанбаев. Благодарственным письмом акима области награждена главный специалист районного отдела сельского хозяйства  Жаннат Матайбаева.

В состав лучших предприятий переработки области включен ТОО «Arba Wine» из Каракемерского округа. Его специализация – элитные сорта виноградных и плодовых вин. ТОО «Arba Wine» на выставках самого высокого ранга достойно представляет отечественное виноделие  и удостоено за производственные показатели диплома II  степени. 

Высшая оценка нашему району дана за участие в осенней сельскохозяйственной ярмарке в г.Талдыкоргане. По результативности: разнообразию ассортимента сельхозпродукции, объему  продаж, посещаемости павильонов район занял первое место и получил диплом победителя ярмарки-2020.

 Енбекшиказахский район традиционно лидирует в сельском хозяйстве области. В ближайшие годы предстоит реализовать региональную программу развития АПК по импортозамещению, формированию кластеров молочного и мясного животноводства, посадке интенсивных садов и увеличению тепличных хозяйств. В числе приоритетов – развитие мясного экспорта, первичной переработки, кормовой базы. Потенциал сельского хозяйства района позволяет обес-печить продовольственную безопасность области и г.Алматы, выйти на внешние рынки с с брэндом экологически чистой продукции.

И.ТУРАНИН