Департамент Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции по Алматинской области совместно с проектным офисом «Жетісу-адалдық алаңы» провел антикоррупционный мониторинг сферы реализации молодежной практики в Алматинской области, результы которого были озвучены на брифинге на площадке КГУ «Jetisý media».

Как установил мониторинг, на сегодняшний день, государственные меры содействия занятости имеют упущения, что в свою очередь создают административные барьеры и коррупционные риски в данном направлении.

«Согласно пункту Правил организации и финансирования молодежной практики, участие выпускников в молодежной практике допускается один раз в двенадцатимесячный период и осуществляется в порядке очередности согласно дате регистрации в качестве безработных. Тогда как, на практике данная очередность ведется в бумажном виде, отсутствует единая база, к которой имели бы доступ все выпускники вузов. Кроме того, документы принимаются нарочно, что в свою очередь свидетельствует о «прямом контакте», который может привести к коррупционному факту. Выпускник, принятый на молодежную практику, может быть принят на постоянную работу до окончания срока заключенного трудового договора. Вместе с этим, отсутствуют основания для отказа в приеме документов, что в свою очередь также создает почву для возникновения коррупции. Продолжительность молодежной практики – до 6 месяцев. В данном случае, термин «до 6 месяцев» создает условия для коррупции, поскольку работодателю дается возможность поставить срок прохождения молодежной практики на свое усмотрение», - рассказал первый заместитель руководителя Департамента Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции по Алматинской области, Жандос Жумабаев.

Стоит отметить, что в рамках антикоррупционного мониторинга был проведен анонимный социологический опрос, охвативший 200 выпускников Алматинской области. Опрос показал, что 132 выпускника, проходившие молодежную практику на сегодняшний день так и не нашли постоянную работу, 32 из них устроились на государственную службу, а 36 ушли в сферу предпринимательства.

«98 опрошенных отметили, что их основная специализация не соответствует месту прохождения практики, то есть многие из них являясь дизайнерами, повар-кондитером, инженером, машинистом, связистом, дефектологом проходили молодежную практику в государственных учреждениях. 172 опрошенных выпускника отметили, что в период

прохождения молодежной практики конкретно по своей специализации не занимались, а выполняли иные работы (ксерокс, печатание текстов, подшивка документов). 86 опрошенных выпускников отметили, что срок прохождения молодежной практики, то есть 6 месяцев является слишком коротким. 45 опрошенных молодых специалиста отметили, что уже повторно по 2 разу проходят молодежную практику», - отметил руководитель проектного офиса «Жетісу-адалдық алаңы»,  Аманжол Жазыкбаев.

Департамент Агентства Республики Казахстан по противодействию коррупции (Антикоррупционная служба) по Алматинской области совместно с проектным офисом «Жетісу-адалдық алаңы» провел антикоррупционный мониторинг сферы реализации молодежной практики в Алматинской области.

Нужно отметить, что сегодня государство стремится упорядочить те меры, которые направлены на решение вопросов занятости молодежи. В стране действуют несколько программ, например, "Жасыл ел", Молодежная практика. Кроме этого, действуют Молодежные ресурсные центры, которые помогают молодым в поиске работы. Но, несмотря это, как показывает наш мониторинг, трудоустройство остается проблемой №1 для казахстанской молодежи.

Новые инициативы, которые озвучены Президентом, призваны заострить внимание госорганов к этой проблеме, а также повысить эффективность уже действующих программ.

Но, несмотря на это, к сожалению, сегодня государственные меры содействия занятости имеют систематические «промахи» и определенные упущения, что в свою очередь создают административные барьеры и коррупционные риски в данном направлении.

В число безработных попадают одни и те же люди, которые не могут трудоустроиться, в основном это молодые специалисты, не имеющие опыта работы.

Молодые специалисты не могут трудоустроиться, они вынуждены работать временно и после снова становиться безработными.

ПРОБЛЕМЫ ПРОХОЖДЕНИЯ МОЛОДЕЖНОЙ ПРАКТИКИ

Из года в год казахстанские выпускники вузов и колледжей сталкиваются с одной и той же проблемой - трудоустройство.

В свете этого проект «Молодежная практика» в рамках государственной программы «Дорожная карта» для них является возможностью, чтобы получить первичный трудовой опыт.

На «Молодежную практику» имеют право принимать организации различных форм собственности: и бюджетные, и коммерческие. Также предоставляется возможность по этой программе занятости переобучиться на более востребованную на рынке труда специальность или пройти переподготовку в рамках «Дорожной карты».

На сегодняшний день, в основном в деле занятости выпускников проявили активность именно государственные органы: акиматы, управления полиции, юстиции, налоговые управления, центры облуживания населения.

СТАТИСТИКА

Согласно статистическим данным в 2018 году сумма выделенных бюджетных средств на реализацию молодежной практики в Алматинской области составила 459, 3 млн., тогда как в 2019 году сумма выделенных бюджетных средств составила 599, 2 млн.

в 2019 году в Алматинской области из 1875 человек прошедших молодежную практику в государственные органы устроились 159 человек ( в которых они проходили практику), в иные организации (гос.органы, ИП,ТОО,КХ) трудоустроились – 402 человека.

АНОНИМНЫЙ СОЦИОЛОГИЧЕСКИЙ ОПРОС

В рамках антикоррупционного мониторинга был проведен анонимный социологический опрос, охвативший 200 выпускников (молодых специалистов) Алматинской области. Опрос показал, что 132 выпускника, проходившие молодежную практику на сегодняшний день так и не нашли постоянную работу, 32 из них устроились на государственную службу, а 36 ушли в сферу предпринимательства.

98 опрошенных отметили, что их основная специализация не соответствует месту прохождения практики, то есть многие из них являясь дизайнерами, повар-кондитером, инженером, машинистом, связистом, дефектологом проходили молодежную практику в государственных учреждениях.

172 опрошенных выпускника отметили, что в период прохождения молодежной практики конкретно по своей специализации не занимались, а выполняли иные работы (ксерокс, печатание текстов, подшивка документов).

86 опрошенных выпускников отметили, что срок прохождения молодежной практики, то есть 6 месяцев является слишком коротким.

Вместе с тем, в рамках опроса выпускники обозначили и свои предложения, так некоторые выпускники предложили, чтобы по итогам прохождения практики при наличии вакансии они имели первоочередное право на эту вакансию, некоторые же предложили, чтобы эту процедуру полностью автоматизировали.

В рамках опроса, выпускники обозначили и свои недовольства. По словам молодых специалистов, изначально при приеме документов и при выборе места, где будет проходиться молодежная практика выпускникам приходиться «упрашивать», чтобы включили в список и направили в тот или иной государственный орган.

В период прохождения самой молодежной практики, молодые специалисты по большей степени не набираются профессионального опыта,

так как ведут работу «курьера», «подай – принеси», работы по ксерокопированию и тд.

Кроме того, после окончания молодежной практики молодые специалисты должны предоставить в государственный орган справку, подтверждающий документ о трудоустройстве, независимо от того, это государственный орган или иные организации.

В данном случае, создается «мнимое» представление о реальном трудоустройстве молодых специалистов.

То есть на практике, это может выглядеть следующим образом: выпускник со специальностью «местное государственное управление» проходит молодежную практику в государственном органе, а после окончания вследствие временного рабочего места, уходит работать в частный сектор.

Или же, как установил мониторинг, выпускник с дипломом дизайнера проходит молодежную практику в сельском акимате одного из районов Алматинской области, а после окончания молодежной практики не может найти работу, поскольку профессия не востребована.

ВЫЯВЛЕННЫЕ НЕДОСТАТКИ И ПРОБЛЕМЫ В ДАННОЙ СФЕРЕ

Антикоррупционный мониторинг также выявил коррупционные риски в нормативных правовых актах, которые регулируют данную сферу.

На практике очередность на молодежную практику ведется в бумажном виде, отсутствует единая база, к которой имели бы доступ все выпускники вузов. Кроме того, документы принимаются нарочно, что в свою очередь свидетельствует о «прямом контакте», который может привести к коррупционному факту.

По инициативе работодателя выпускник, принятый на молодежную практику, может быть принят на постоянную работу до окончания срока заключенного трудового договора.

Вместе с этим, отсутствуют основания для отказа в приеме документов, что в свою очередь также создает почву для возникновения коррупции.

Согласно вышеуказанных Правил, на молодежную практику направляются безработные в возрасте не старше 29 лет в течение 3-х лет после завершения обучения.

Продолжительность молодежной практики – до 6 месяцев.

В данном случае, наличие термина «до 6 месяцев» создает условия для коррупции, поскольку работодателю дается возможность поставить срок прохождения молодежной практики на свое усмотрение.

Реализация программы «Молодежная практика» впервую очередь ставит перед собой цель, чтобы выпускник, только окончивший вуз на момент прохождения молодежной практики набрался впервую очередь практического опыта. Ведь по праву, это считается его первым официальным рабочим местом, где его должны обучить, где он должен укрепить свои

знания, полученные в вузе. Ведь, именно с этого момента складывается его представление, мнение и отношение к работе. Сегодняшние молодые специалисты – это завтрашние депутаты, министры, директора, учителя, врачи.

А на деле у нас выглядит другая картина, мы видим, что реализация этой программы отошла от качества и перешла к количеству, то есть сейчас просто идет гонка за показателями и цифрами, то есть, сколько молодежи проходит практику, а дальнейшая судьба и вопросы эффективности прохождения самой молодежной практики никто не задумывается.

По итогам проведенного мониторинга Проектный офис «Жетісу-адалдық алаңы» все предложения и рекомендации направит в Министерство труда и социальной защиты и населения РК, а также итоги мониторинга предоставит акиму Алматинской области.

Жақында ауданымызға ҚР Парламент Мәжілісінің депутаты, мемлекет және қоғам қайраткері Сауытбек Абдрахманов келіп, денсаулық сақтау, мәдениет және білім саласы қызметкерлерімен кездесті.

Аудан әкімдігінің кіші мәжіліс залында өткен жиынға аудан басшысы Бинәлі Әбдіқапасұлы, облыстық Достық үйінің директоры Тәңірберген Қасымберкебаев, аудан әкімінің бірінші орынбасары Айбек Бидаев, «Нұр Отан» партиясы аудандық филиал төрағасының бірінші орынбасары Қуат Байғоджаев, мектеп директорлары мен медицина қызметкерлері қатысты. Алғашқы болып сөз кезегін алған мәжілісмен жиылғандарды жаңа жылмен құттықтап, тарихи оқиғаларымен есте қалған ескі жылға тоқталып өтті.

– Өткен жыл мемлекетіміз үшін ерекше жыл болды. Елімізді осындай дәрежеге жеткізіп, дамуы жолында жетекші рөл атқарған Елбасы Н.Назарбаев өзінің өкілеттілігін тоқтатты. Осы тұста Нұрсұлтан Әбішұлының ұзақ жылдар бойы жүргізген жүйелі кадрлық саясаты өзінің жемісін беріп, Қасым-Жомарт Тоқаев Мемлекет басшысы болып сайланды. Елбасы Қасым-Жомарт Кемелұлын Мәскеуде қызмет етіп жүрген жерінен елге алып келіп, сыртқы істер министрінің орынбасары қызметіне тағайындады. Кейіннен, министр болып, үкіметті де басқарды. Сенаттың төрағасы болып абыройлы еңбек етіп, өзінің дипломатиялық қабілетінің арқасында Біріккен Ұлттар ұйымы бас хатшысының орынбасары қызметіне тағайындалды. Әлемдік саясатта тәжірибе жинақтаған ол елге оралып, сенатқа төрағалық етті. Президенттің міндетін атқарып, сайлауда айқын басымдықпен жеңіске жеткен Қасым-Жомарт Кемелұлы өткен жылда біршама игі істердің ұйытқысы бола білді – деген Сауытбек Абдрахманұлы қоғамдағы өзекті мәселелерді де тілге тиек етті.

– Биылғы жылдың жағымды жа-ңалықтарының бірі – көпбалалы отба-сыларға төленетін жәрдемақы. Жыл басынан бері отбасының табысына қарамастан төрт немесе одан да көп балалары бар отбасыларға бала санына қарай 42 500 теңгеден  жоғары  жәрдемақы төленеді. Меніңше, бұл өте дұрыс шешім. Себебі, Түркістан облысында атаулы көмектің көлемі көбейтілген кезде облыс бойынша ажырасу көрсеткіші екі есеге өскен. Әрине, мұның барлығы мемлекеттен берілетін көмекке қол жеткізу үшін істеліп отыр. Адамдар атаулы әлеуметтік көмекті алу үшін түрлі айла қолданып, табысын жасырды. Тіпті, сол үшін тұрақты жұмысынан шыққан азаматтар да жоқ емес. Алайда, осындай әрекеттердің басым бөлігі әшкере болды – деп, еңбектің наны тәтті екендігін жеткізді Сауытбек Абдрахманов.

Жиын барысында қоғамның өзекті мәселесі – латын әліпбиі де сөз болды. Мәжілісменнің айтуынша, латын әліпбиін зерттеп, жетілдіру Білім және ғылым министрлігі, оның ішінде, А.Байтұрсынұлы атындағы тіл зерттеу институты тұрғанда Мәдениет және спорт министрлігіне берілген. Негізгі себеп, сол кездегі Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиевтің қазақшаға шорқақтығы еді. Мұндағы фонетика, лексика, морфология сынды ғылыми мәселелер мәдениет пен спортты насихаттайтын мекемеге берілді. Осы күнге дейін үш нұсқасы ұсынылып, төртінші нұсқасы жасалу үстінде. Президенттің тапсырмасы бойынша, 2025 жылға дейін латын қарпіне ауысуымыз керек. Сондықтан ешқайда асығудың қажеті жоқ. Әлі де, әліпби бекітілген жоқ, жаңа нұсқа енгізілуі де ғажап емес. Осыны айтқан Сауытбек Абдрахманұлы латын әліпбиімен жазылған жер-су аттарының маңдайшалары әлі өзгертілуі мүмкін екендігін айтты.

Кездесу барысында ұлағат иелерінің де мәселесі көтерілді. Өткен жылдың тамыз кеңесінде Мемлекет басшысы ұстаздардың жалақысын алдағы төрт жылда екі есеге арттыруды тапсырған еді. Биыл жыл басынан ұлағат иелерінің айлығы 25 пайызға көтерілді.

Сауытбек Абдрахманов медицина саласында болып жатқан жаңалықтарға да тоқталып өтті. Жақында еліміз бойынша міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру іске қосылады. Қазіргі таңда Қарағанды облысында пилоттық жоба ретінде сынақтан өткізілуде. Сонымен қатар, көпшіліктің көкейінде жүрген вакцинация жайы да сөз болды. Сөзіне сүйенсек, былтырғы жылы екпе жасатудан бас тартатындар саны 2017 жылмен салыстырғанда 29,9 пайызға артқан. Ал оның 10 пайызы вакцинацияның сапасына сенімсіздік танытқан. Осыған орай, заңға өзгертулер енгізу көзделіп отыр. Заңдағы «балалар екпе алуға құқылы» деген тұсты «міндетті» деп ауыстыру мәселесі қарастырылуда.

Кездесу соңында аудан басшысы Бинәлі Әбдіқапасұлы ауданымыздағы білім мен денсаулық сақтау саласындағы жетістіктерге тоқталып, әлеуметтік мәселе оң шешімін тауып жатқандығын жеткізді. Қатысушылар сұрақтарын қойып, ұсыныстарын ортаға салды.

Т.Молдағалиев атындағы аудандық мәдениет үйінде өткен мәдениет саласының қызметкерлерімен кездесуде Сауытбек Абдрахманов ақын жерлесіміз жайлы естеліктерімен бөлісті. Қиын кезеңдерде Мәдениет министрінің орынбасары болған мәжілісмен сол тұста қиындықтарға төзіп, жалақы алмаса да мәдениетті сақтап қалған сала қызметкерлеріне алғысын жеткізді.

– Биылдан бастап ұстаздармен қатар мәдениет, театр саласы қызметкерлерінің жалақысы артады. Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев өзінің Қазақстан халқына арнаған Жолдауында үкіметке осындай тапсырма берген еді. Бұл біздің мәдениетімізге деген қамқорлық, сіздердің еңбектеріңіздің еленгені – деді.

Жиын соңында аудандық «Еңбекшіқазақ» газетінің бас редакторы Хайролла Ахметжанов Сауытбек Абдрахмановтың «Егемен Қазақстан» газетінде басшылық қызмет етіп жүрген кезеңінен сыр шертіп, ауданымызға алғаш рет ат басын бұрған әріптесіне алғысын жеткізді.

С.НҰРАДИН

Мемлекет басшысының Өкімімен Әнуар Төлеуханұлы Садықұлов Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының орынбасары – «А» Арнаулы мақсаттағы қызметінің директоры болып тағайындалды.

Мемлекет басшысының Жарлығымен Әнуар Төлеуханұлы Садықұлов басқа жұмысқа ауысуына байланысты Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің бастығы қызметінен босатылды.

Әнуар Төлеуханұлы Садықұлов 1967 жылы 7 қазанда Алматы қаласында дүниеге келді.

1991 жылы Алматы зооветеринар институтын бітірген.

2000 жылы Абай атындағы Алматы мемлекеттік университетінің заң факультетін үздік тәмамдаған.

1985-1987 жылдары КСРО ҚК қатарында мерзімдік әскери қызметтен өтті.

1992 жылы ҚР Президенті Күзет қызметінің әскери қызметіне алынды. Қызметін ҚР Президенті жеке күзетінің әр түрлі офицерлік және басшылық лауазымдарында өткерген.

2006 жылы ҚР Президенті Күзет қызметі бастығының орынбасары –жеке күзет департаментінің бастығы болып тағайындалды.

2012 жылы ҚР Президенті Күзет қызметі бастығының орынбасары – Президент қауіпсіздігі қызметінің бастығы лауазымына тағайындалған.

2013 жылы ҚР Президенті Күзет қызметінің бастығы болды.

2014 жылы Мемлекет басшысының өкіміне сәйкес ҚР Мемлекеттік күзет қызметінің бастығы болып тағайындалды; Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының орынбасары – ҚР ҰҚК «А» арнайы қызметінің директоры (2014-2019).

2019 жылдың маусымынан Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің бастығы болды. 2-дәрежелі «Айбын» және «Андропов» ордендерімен, 11 медальмен марапатталған.