Тарихын танып, тау тұлғаларын ұлықтаған текті елдің ұландары кезекті істі қолдарына алды. Баршамызға белгілі биыл қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбаевтің 175 жылдығы мен әлемнің екінші ұстазы атанған Әл-Фарабидің 1150 жылдығы тойланады.
Атаулы күннің кең көлемде аталып өтуіне Президент Қасым-Жомарт Тоқаев тапсырма берген болатын. Торқалы тойдың әлқисасы ретінде Қасым-Жомарт Кемелұлы «Абай және XXI ғасырдағы Қазақстан» атты танымдық мақала жазып, халық назарына ұсынды. Бұл бастаманың өзі кемеңгер тұлғаның қазақ қоғамындағы алар орнының айшықты екенін көрсетеді. Тек Абай ғана емес, Әл-Фарабидің да ел руханияты үшін қосқан үлесі өлшеусіз.
Қос бірдей «бәйтерек» ағартушылық жолында аянбай тер төккен ғұлама ретінде ел есінде мәңгі қалып, есімдері тарих бетінде алтын әріптермен қашалып жазылғаны сөзсіз. Бір ауыз сөзбен «Ұлттық болмыстың үлгісі» деп айтуға болады.
Олардың өшпес өнегелерін бүгінгі таңда жас буын барынша дәріптеуде. Осыған орай Алматы облыстық ішкі саясат басқармасының қолдауымен «Taldy Paris» шығармашылық тобы «Jetisy ART» тарихи- танымдық жобасын жасаған болатын. Аталмыш, жобаның таныстырылымы «Jetisy Media» ақпараттық алаңында өтті.
Бірегей жобаның авторы Еркеғали Мейрамұлы. Танымдық жобаның мақсаты-халықты ата-бабаларымыздың тарихын және ұлы ғалымдар Әл-Фараби мен Абай еңбектерін білуге тарту.
Жоба авторының айтуынша, аталған жұмысты жасауға 1 ай уақыт қажет болған. Графикалық кескінде тарихи тұлғалардың тұжырымдамасы (афоризмі, дәйексөзі) және оның суреті бейнеленген. Өзгеше идеяға толы жұмысты жұртшылық назарына ұсыну үшін стилистикалық юлистрация қолданылған.
Қазіргі таңада теңдесі жоқ жобаның авторы осындай 20 кескінді дайындған. Алдағы таңда аптасына 2 суреттен әлеуметтік желілерде көркем туындыны жариялап отырмақ. Бұл бастама мұнымен тоқтамақ емес,ендігі кезекте Ұлы жеңістің 75 жылы мен Алтын Орданың 750 жылдығы көпке ұнаған шығармада суреттелетін болады.
Алматы облысында тарихи маңызы бар мекендер мен ескерткіштерді цифрландыру мақсатында жасалған «Tarihi Jol» аттымабильдік қосымшасы «Jetisy Media» ақпараттық алаңында таныстырылды.
Бұған дейін Алматы облысында «Tarihi Jol»-Қазақстан тарихын жандандыру жобасы»тақырыбында презентация ұсынылған болатын. Жоба авторлары бір жыл ішінде облыстағы15 нысанды ұялы телефон қосымшасына енгізген болатын, жыл соңына дейін 25-тен астам нысанды жобаға кіріктіру жоспарланып отыр.
«Бүгінгі таңда біз Алматы, Жамбыл, Шығыс Қазақстан және Қостанай облыстарын өзіміз шығарған жобаға кіргіздік. Еліміз бойынша 135 нысанды қамтып отырмыз. Алматы облысы бойынша атлған қосымшада 15 аймақ көрсетілген»,- деді өз сөзінде «AV-Software»ЖШС директорыАрман Маратұлы.
Бұл өнім елдің туристік секторын үйлестіруге және жақсарту үшін қазақстандық жас мамандардың ойлап тапқан жобасы. «Tarihi Jol»-ды қолданудың бірегейлі- бұл жаңа технологиялардың беталысын біріктіретін және ата-бабаларымыздың тарихын сақтай отырып, адамгершілік құндылықты ұстанатын өзіндік ұғым. «Tarihi Jol» -дың көмегімен туристер еліміздің тарихи және мәдени ескеркіштеріне барудың бағытын көре алады. Қосымшадағы шынайы ақпарат нұсқаулық ретінде қызмет етеді және туристерге орнатылған нысанның тарихи мәні туралы сенімді түрде мағұлмат береді.
Өнім үш маңызды компоненттен тұрады:
1.AR- тарихи кейіпкерлер стилінде кеңейтілген шыңдықты қолдана отырып, ақпаратты қабылдауды жетілдіреді.
2.VR 360 -360 дәрежелі бейнелер, олар виртуалды шыңдықты және Қазақстанның қасиетті жерлерінде «қатысу эффектін» жасайды.
3.Offline режимі- интернетсіз жұмыс режимі, туристерге интернет желісі жоқ жерлерде де «Tarihi Jol»-ды пайлануға мүмкіндік береді.
Болашақта «Tarihi Jol» -дыбүкіл Қазақстан бойынша бірыңғай қосымша ретінде пайдалану жоспарлануда.
Гүлжанат Нұрасыл
Ранее в Алматинской области было презентовано мобильное приложение по возрождению Истории Казахстана в дополненной реальности – «Tarihijol». За год разработчиками было оцифровано 15 объектов по области, а до конца нынешнего года планируется довести этот показатель до 30. Об этом на брифинге на площадке КГУ «Jetisýmedia» сообщил коммерческий директор компании ТОО «AV-Software»,АрманЕсенгужинов.
«На сегодняшний день нами было охвачено 135 объектов в 4 областях Казахстана. В Алматинской же области - 15. До конца 2020 года планируем оцифровать более 25 объектовЖетысуского края. В целом, с помощью «Tarihijol» туристы могут прокладывать маршруты к историко-культурным памятникам нашей страны, получать информацию о маршруте, а так же с помощью технологий VR заранее побывать на сакральных местах до поездки. Дополненная реальность выполняет функцию информационного гида, и достоверно информирует туристов об исторической ценности объекта», - поделился он.
По словам спикера, «Tarihijol»является уникальной разработкой в странах СНГ и не имеет аналогов на сегодняшний день. В период цифровизации и в рамках программы «РуханиЖангыру» мобильное приложение будет не только сервисом для туризма, но и пособием для самих жителей о нашей истории.
Необходимо отметить, что мобильное приложение состоит из аудио информации на 5 языках, и дополненной реальности, что позволяет туристам получить информацию в удобной для них интерпретации. Помимо этого, в базу вбиваются места нахождения, маршрут как добраться до этого места. Пользователи могут оставлять комментарий, что поможет отслеживать интересы туристов для дальнейшего развития туристической отрасли в стране.
Напомним, разработка полностью принадлежит казахстанским разработчикам. Продукт состоит из трёх важных компонентов:
Президенттің кадр резерві жалғасатын болады. Бұл туралы Ақордада Президенттің кадр резервіне енген жастармен кездесуде Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев: «Бүгін мен еліміздің барлық жастарына үндеу жолдағым келеді. Жаңғыру процесі менің ішкі саяси бағытымның негізгі басымдықтарының бірі саналады. Кадр резервін жасақтау жұмысы осымен бітіп қалмайды. Ол жалғасатын болады», - деді.
Сонымен қатар «Алдағы кезеңде ХХІ ғасырдың табысты мемлекетін құруға дайын кәсіпкерлерді, ғалымдарды, мәдениет қайраткерлерін, инноваторлар мен өзге де талантты жас адамдарды жан-жақты қолдайтын боламыз. Бізге түрлі салада жауапкершіліктен, стандарттан тыс әрі тиімді шешімдер қабылдаудан қорықпайтын жаңа көзқарасты басқарушылардың командасы қажет. Дәл сондай адамдар еліміз қажет етіп отырған нәтижелерді беруге қабілетті», - деп атап өтті Мемлекет басшысы.
Гүл қуанышы мен тас қайғысы
Ерте көктемде енді-енді жіпси бастаған жердің төсін түртіп оятып, әдемі бір гүл өсіп шықты.
– Бұл жерде қандай тамаша! – деді төңірегіне тамсана көз тастаған гүл. – Ауасы қандай тап-таза!
– Миллион жылдан бері осы көрініс, – деді терең күрсінген тас, жылда-жылда қайталана береді. Іш пыстыратыны соншалық, жарылып кете жаздайсың.
Өмірің қызықты болсын десең, дүниеге сәби көзімен қарап үйрен.
***
Саусақ
Сырқат дәрігерге мұңын шағып отыр:
– Шамасы, ұзамай өлетін шығармын... Саусағыммен қай жерімді түртіп қалмайын, сырқырап қоя береді.
Ауруды тексеріп көрген дәрігердің әңгімесі:
– Әрине, солай болады. Өйткені саусағыңыз сынған ғой.
Бар болғаны саусағыңыз сынғанмен, біздің өзімізді өліп қалатындай сезінетін кездеріміз аз емес. Дұрысы сабырдан айырылмаған.
***
Жол беріңіз!
Кезінде газет беттерінде жазылған, өмірде болған оқиға.
Америка Құрама Штаттарының флоты Канада жағалауындағы суларда әскери-теңіз жаттығуларын өткізіп жатқанда, радио торабында мынандай әңгіме болады:
– Соқтығысып қалмас үшін бағытыңызды 15 градус солтүстікке қарай өзгертуіңізді сұраймыз.
– Жоқ, соқтығысып қалмас үшін сіздердің оңтүстікке 15 градус бұрылғандарыңыз жөн болады.
– Керісінше, соқтығысып қалмас үшін сіздер солтүстікке бұрылуға тиіссіздер.
– Бұл – Америка Құрама Штаттары әскери кемесінің капитаны. Тағы да қайталаймын, бағытыңызды өзгертіңіз.
– Ал біз – Канада жағалауындағы шамшырақпыз (маяк). Яғни, бәрібір сіздердің бағыттарыңызды өзгерткендеріңіз дұрыс болмақ.
Кейде шамшыраққа соқтығысып қалмас үшін босқа дауласпаған дұрыс және жіті қимылдаған жөн.
***
Күнәһар
Екі монах ағысы қатты өзеннен өткелі жатады. Бұлардың тізеге дейін түрініп, енді дайындала бергені сол еді, бағанадан бері өзен жағалап жүрген әдемі қыз бұларға жақындайды. Өзеннен өтейін десе қорқып тұрғанын айтып, көмек берулерін өтінеді.
Монахтардың бірі үндемеген қалпы бойжеткенді иығына отырғызады да өзеннің арғы бетіне алып өтеді.
Бұған екінші монах қатты ашуланған. Ештеңе демегенмен іші алай-түлей бұрқасын болып жатыр еді. Олар монастырға жақындағанда, ашулы монах серігіне бұрылып былай дейді:
– Бұлай етуге тыйым салынған. Сенің бұлай әрекет етпеуің керек еді. Мен бұның бәрін монастыр басшылығына айтуға тиіспін.
Бірінші монах таң қала сұрайды:
– Не жайлы айтып тұрсың? Неге тыйым салынған?
– Сен өзеннен әдемі бойжеткенді иығыңа отырғызып алып өткеніңді ұмытып қалдың ба?
Бірінші монах күліп жібереді де, былай деп жауап қатты.
– Мен оны бір-ақ минутта алып өттім. Ал, сен болсаң әлі көтеріп келе жатырсың.
Адам өзгеден алдымен өзінде барды көреді. Сондай-ақ, қазақта «Әркім өз ойынан хабар береді» деген де сөз бар.
***
Патша мен данышпан
Падишах бірде кеңесшісі Бірбалдың қаншалықты данышпан екендігін тексеріп көргісі келеді де, жерге таяқшамен сызық сызады. Сосын не қысқартпай, не өшірмей қысқартуға бұйырады.
Сонда Бірбал падишах сызығының жанына одан да үлкен етіп тағы бір сызық сызыпты.
– Мінеки, әлемнің әміршісі! Енді сіздің сызығыңыз кішірейіп қалды, – депті миығынан күле жымиып.
Өмірде де осылай. Егер мықтының қасына одан да мықты біреу келетін болса, бәрі де өзгеріп шыға келеді. Қазақ мұны «Өзіңнен зор шықса, екі көзің сонда шығар», – дейді.
***
Бәрі өзіңнің қолыңда
Ертеде бір топ шәкірті бар ғұлама өмір сүріпті. Өмір бәсекесіз бола ма, осы шәкірттерінің бірі ұстазы жауап бере алмайтын сауал тауып қоюды армандапты. Сол үшін бірде қырға шығып, көбелек ұстап алады да, оны алақанына жасырған қалпы ұстазының алдына келеді:
- Ұстаз, айтыңызшы: менің қолымдағы тірі көбелек пе, өлі көбелек пе?
Шәкірт ұстаз жауабына орай көбелекті өлтіріп не ұшырып жіберуге даяр еді. Өлі десе ұшырып, тірі десе бір сығып өлтіре салмақ. Әйтеуір, өз айтары ақиқат болып шықса болды...
Шәкіртіне назар да салмаған Ұстаз сонда былай деп жауап беріпті:
- Бәрі сенің қолыңда.
Егер ақиқаттың ақиқат болмағы тек саған байланысты болса, бұл ақиқат емес.
Дереккөз: Abai.kz
Бүгін ҚР Парламенті Мәжілісінің жалпы отырысында Орталық сайлау комиссиясының жаңа мүшесі бекітілді.
Атап айтқанда, Ерлан Сламханұлы Дауылбаев ҚР ОСК мүшесі қызметіне тағайындалды. «Ерлан Сламханұлы көп жылдар бойы әділет саласында жұмыс істеді. Орталық сайлау комиссиясы жүйесінде де қызме етті. Соңғы уақытта Шымкент қалалық аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы болды», - деді Парламент Мәжілісінің төрағасы Нұрлан Нығматулин. Өз кезегінде Мәжілістің Заңнама және сот-құқықтық реформа комитеті төрағасы Нұрлан Әбдіров қызметтерін атқарған кезде Е. Дауылбаев өзінің жоғары біліктілігі бар заңгер ретінде көрсете алғанын атап өтті.
Дереккөз: https://www.inform.kz/kz
1934 жылы Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті ресми түрде ашылды. Профессорлық-оқытушылық құрам туралы және алғашқы 54 студентті физика-математика және биология факультеттеріне қабылдау туралы бұйрықтарға қол қойылды. Қазіргі уақытта ҚазҰУ - елдегі жетекші ЖОО-лардың бірі. Университет 180 сала бойынша мамандар дайындайды.
1938 жылы Атырау (Гурьев), Қызылорда және Павлодар облыстары құрылды. КСРО Жоғарғы Кеңесінің І сессиясы Қазақстанның үш облысын бөлу туралы КСРО Заңын және Бүкілодақтық Коммунистік (большевиктер) Орталық Комитетінің қаулы жобасын бекітті. Шығыс Қазақстан облысынан Павлодар облысы бөлініп шықты, оның құрамына он аудан кірді. Батыс Қазақстаннан Батыс Қазақстан және Атырау, Оңтүстік Қазақстаннан Оңтүстік Қазақстан және Қызылорда облыстары бөлініп шықты.
1992 жылы Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасының ғылымы және ғылыми-техникалық саясаты туралы» Заңы қабылданды. Құжат республикада ғылымның жалпыадамдық дамудың ерекше маңызды саласы ретінде өмір сүруін, тірек, қолданбалы ғылыми зерттеулердің емін-еркін дамуын, ғылыми қызметкерлерді және ғылыми ұйымдарды қорғауды қамтамасыз ететін негізгі құқықтық, экономикалық және әлеуметтік шарттарды белгілеп берді.
2008 жылы Қазақстан Үкіметінің отырысында жарғылық капиталына мемлекеттің жүз пайыздық қатысуымен академик Өмірзақ Сұлтанғазин атындағы «Ғарыштық зерттеулер және технологиялардың ұлттық орталығы» акционерлік қоғамын құру туралы шешім қабылданды.
2008 жылы Мемлекет басшысының «Бурабай» арнайы экономикалық аймағын құру туралы Жарлығы шықты. Оның мақсаты - Щучье-Бурабай курорттық аймағын дамыту.
2013 жылы «Қазақфильм» АҚ шығарған Әмір Байғазиннің «Үйлесімділік сабақтары» туындысы Халықаралық кино қорының (Berlinale World Cinema Fund) сыйлығына ие болды.
2014 жылы «Kazakhstan Computer Graphics» компаниясы «Қазақстан» корпорациясының тапсырысы бойынша «Шрек» мультфильмі мен «Аватар» фильміне қолданылған технологиямен түсірген «Батырлар» атты 3D анимациялық мультхикаясының тұсаукесері болды. Туындының сюжеті ХVII-XVIII ғасырларды қамтиды. Фильмде жоңғар шапқыншылығы кезінде-ақ найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен жауға қарсы шапқан Шапырашты Наурызбай, Қаракерей Қабанбай, Қанжығалы Бөгенбай сынды батырлардың ерліктері баяндалады.
2015 жылы ҚР Президенті жанындағы Қазақстан стратегиялық зерттеулер институтының директоры Ерлан Қарин Халықаралық Түркі академиясының Түркі музейіне 70 жебеден тұратын жеке коллекциясын табыс етті.
2015 жылы Алматыда, Алатау ауданындағы «Көк қайнар» шағынауданында қазба жұмыстары кезінде Алматы тарихы мұражайының экспедициясы алтын жәдігерлерді анықтады. Табылған заттардың бірі ойнап жатқан мысық баласының бейнесі сомдалған алтын мүсін екі пластиннен құралып, бір композицияға біріктірілген. Мүсін біздің жыл санауымызға дейінгі IV ғасырдағы бас киімнің композициясы болуы мүмкін. Қазба кезінде сондай-ақ алтын пластинка табылды. Онда басын солға бұрып тұрған қыран құстың бейнесі зерленген. Ол біздің жыл санауымызға дейінгі IV ғасырда геральдикалық символ ретінде пайдаланылуы мүмкін. №2 қорғаннан сабы бар қорғасыннан құйылған айна табылды. Ернеуі 2 см болатын қорғасын белдеумен қапталған. Диск пен белдеу балқытылып бекітілген. №1 қорғаннан табылған көне жәдігер біздің жыл санауымызға дейінгі ІІ ғасыр - біздің жыл санауымыздың ІІ ғасырында пайдаланымда болуы мүмкін.
2018 жылы ҚР Ұлттық музейінің «Рухани жаңғыру» залы ашылды. Онда археологиялық жәдігерлер, соның ішінде қазақ билері мен батырларының жеке заттары қойылған. Атап айтқанда, Кенесары ханның қылышы, Шоқан Уәлихановтың тапаншасы, Төле би тұрған үйдің маңдайшасы, Бөгенбай батырдың құтысы, Махамбеттің домбырасы, Құнанбайдың бас киімі және т.б.
2018 жылы Қазақ анимациясына 50 жыл толуына орай Қазпошта арнайы пошталық марка, ал Ұлттық Банк номиналы 500 теңгелік «Қарлығаштың құйрығы неге айыр» ескерткіш күміс монетасын айналысқа шығарды.
Дереккөз: https: www.inform.kz
2019 жылғы 11 айда экспортталатын тауарларға баға 2,4 пайызға төмендеп, импортталатын тауарларға 6,1 пайызға жоғарылады. Бұл туралы ҚР ҰЭМ Статистика комитетінен мәлім етті.
Ведомство мәліметінше, өткен жылдың қаңтар-қарашасында экспорттық жеткізілімдер бағасы ферроқорытпаларға – 26,8, мырыш кендеріне – 15,7, хром кендеріне – 15,1, мырышқа – 4,2, мысқа – 2,6, мұнайға 0,8 пайыз төмендеді. Ал темір кендеріне – 18,3, көмірге – 17,1, қорғасынға – 16,9, қара металдардан жасалған бұйымдарға – 7,8, қара металл илегіне 3,2 пайыз жоғарылады. Бағаның мақтаға 7,1 төмендеуі, олардың бидайға – 26,4, арпаға – 4,2, жүнге 1,7 көтерілуі тіркелді. Импортталатын өнімдерден көкөністер – 37,4, күріш – 10,8, кондитерлік өнімдер – 15,4, сүт өнімдері – 8,3, макарон өнімдері – 7,7, кофе – 6,6, құс еті – 5,2, балық 5,1 пайыз қымбаттады. Қант – 7,7, жемістер мен жаңғақтар 3,9 пайыз арзандады. Баға аяқ киімге – 11,2, фармацевтикалық өнімдерге – 10, құрылыс материалдарына – 7,8, қағаз 7,7 пайызға жоғарылады.
ҚР Ауыл шаруашылығы министрі Сапархан Омаровтың бұйрығымен Алмабек Марс Агроөнеркәсіптік кешендегі мемлекеттік инспекция комитетінің төрағасы болып тағайындалды. Бұл туралы ҚР АШМ Баспасөз қызметінен мәлім етті.
Марс Алмабек Марсұлы 1976 жылы 11 тамызда Батыс Қазақстан облысында дүниеге келген. Батыс Қазақстан аграрлық университетін, Еуразия академиясын бітірген. Ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы. Ол ҚР АШМ Батыс Қазақстан облыстық аумақтық басқармасының жетекші маманы, өсімдіктер карантині жөніндегі бөлімінің бас маманы, бөлім бастығы болып еңбек еткен. ҚР АШМ АӨК МИК Батыс Қазақстан облыстық аумақтық инспекциясы өсімдіктер карантині жөніндегі және шекара бекеттері жөніндегі мемлекеттік инспекция бөлімінің бастығы, ҚР АШМ АӨК МИК Фитосанитариялық қауіпсіздік, мемлекеттік техникалық инспекция және егіншіліктегі мемлекеттік инспекциясы басқармасының басшысы болған. 2011 жылдан бастап жаңа лауазымға тағайындалғанға дейін ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі Агроөнеркәсіптік кешендегі мемлекеттік инспекция комитеті төрағасының орынбасары қызметін атқарған.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Жоғарғы Сот төрағасы Жақып Асановты қабылдады.
Кездесу барысында жаңа судьяларды іріктеу, конкурс рәсімдерінің ашықтығы мен кадрларды ілгерілету ісін объективті жүргізу мәселелері талқыланды. Қасым-Жомарт Тоқаевқа 2019 жылы заңсыз шешім қабылдаған, сот әдебін бұзған, аттестациядан өтпеген 37 судьяның теріс іс-әрекеттері үшін жұмыстан шығарылғаны туралы ақпарат берілді. Бірқатар соттың тәртіптік және қылмыстық жауапкершілікке тартылғаны жайында айтылды. Жақып Асанов Қазақстан Президентіне сот шешімдерінің сапасын арттыруға бағытталған шаралар жөнінде мәлімет берді. Кездесу қорытындысы бойынша Мемлекет басшысы «100 нақты қадам» Ұлт жоспары мен Қазақстан халқына арналған Жолдауда айтылған міндеттерді орындау жұмыстарын жалғастыруды тапсырды. Президенттің пікірінше, мемлекеттік органдар мен азаматтар арасындағы құқықтық дауларды шешу механизмі ретінде әкімшілік әділет құрылымын енгізу маңызды міндет саналады. Қасым-Жомарт Тоқаев сот жүйесін реформалау жұмыстарын жалғастыру жөнінде тапсырма берді.
1935 жылы Қазақ мемлекеттік филармониясы құрылды.
1938 жылы оған Жамбылдың есімі берілді. Филармонияның алғашқы көркемдік жетекшісі белгілі ғалым, композитор, қазақ музыкасы мен қазақтың халық әуендері туралы көптеген кітаптардың авторы Ахмет Жұбанов болды.
1992 жылы Қызылорда педагогика институтына ежелгі түркілердің ұлы ақыны, әрі композиторы Қорқыт Ата есімі берілді.
1992 жылы КИМЭП университеті құрылды. Республикадағы нарықтық экономиканы дамыту үшін білікті жұмыс күшіне қажеттілік мақсатында құрылды. КИМЭП Университетi оқытушылық құрамы қазақстандық және шетелдік оқытушылардан тұрады, олардың көпшілігі өздерінің магистрлік және докторлық дәрежелерін Еуропа мен Солтүстік Американың жоғары оқу орындарынан алған.
1993 жылы Қазақ мемлекеттік университетіне өзінің интеллектуалдық әлеуетін толық пайдалану мақсатында өзін-өзі басқаратын автономды мемлекеттік жоғары оқу орны мәртебесі беріліп, әл-Фараби атындағы Қазақ мемлекеттік ұлттық университеті деп аталды.
1994 жылы Елбасы Жарлығымен Қазақстан Республикасы Президентінің мұрағаты құрылды. 1998 жылы Беларусь астанасы Минск қаласының бір көшесіне жазушы Мұхтар Әуезовтің есімі берілді.
2006 жылы Мәскеудің «Русский раритет» баспасы «Ғасырлар даналығы» сериясы аясында қазақтың ұлы ақыны Жамбыл Жабаевтың өлеңдер жинағын шығарды. Жинақты баспаға әдебиет зерттеушісі Сәуле Мансұрова дайындаған.
2013 жылы алғаш рет қазақстандық пианиношы қыз Хадиша Оңалбаева Steinway Artist құрметті атағына ие болды
2017 жылы Қызылорда облысындағы Сығанақ, Жанкент, Кескен-күйік, Шірік-Рабат, Бәбіш-мола, Жент, Баланды қалашықтары, Жетіасар мәдени ескерткіштері және Сауысқандық петроглифтері ЮНЕСКО-ның дүниежүзілік мұраларының алдын ала тізіміне енгізілді.
2017 жылы Астана – Көкшетау күре жолындағы жан түршігерлік апатта жанын пида етсе де, екі жасар баланы құтқарып қалған Құмарбек Жәкетайұлының туыстарына «Батыл жүрек» сыйлығы берілді. Марапат «Халықтың сүйіктісі» ұлттық сыйлығының аясында тағайындалды.
2019 жылы Біріккен Араб Әмірліктерінің астанасында Халықаралық жаңартылатын энергия көздері агенттігінің (IRENA) ассамблеясы және Дүниежүзілік болашақ энергиясының саммиті (World Future Energy Summit) өтті. Ассамблеяның пленарлық бөлігіндегі отырыста Қазақстан Өкілеттікті тексеру жөніндегі комитеттің құрамына енді. IRENA-ның 9 мүш-мемлекетінен тұратын бұл комитет негізгі басқару органдарының бірі болып табылады.
Дереккөз: https://www.inform.kz/kz
Жалын мен жігерді, ізденіс пен талпынысты талап ететін жастық шақта ел болашағы үшін еңбек ету – әркімнің міндеті. Бүгінгі жас – болашақ Қазақстанның жанды бейнесі. Оларды білім жолына салып, түзу бағыттан тайдырмай, санаға сәуле шашар оқу-білімнің тізгінін ұстату – басты парыз.
Мықты мемлекет жастардың білімі мен оқу-ағарту ісіне көп көңіл бөледі. Келешектің іргетасын қалау үшін, ең алдымен жастардың саналы ұрпақ болып жетілуіне күш салады. Қазіргі таңда мемлекет дәл осы бағытта көптеген жұмыстар атқаруда. Беталысы күнде өзгерген алмағайып дүниеде адамзат үшін өзгермейтін темірқазығы табанды еңбек екенін, Мәңгілік Елдің ең басты сипаттарының бірі ғылым мен білім екенін ескерсек, осы бағытта атқарылуы тиіс ауқымды шараларды қайта пысықтап, жаңғыру сүзгісінен өткізген абзал. Себебі, жастар жаңашылдыққа ұмтылады, өзіндік бәсекеге қабілеттілігін арттыруға тырысады. Жас адамдар жаңа заманның сұранысына жылдам бейімделеді.
Мемлекеттің тұрақты дамуы-ның негізі – бәсекеге қабілетті жастар буыны, ал бұл тікелей жас қазақстандықтардың білім мен білік сапасына, олардың ұмтылысы мен ынтасына байланысты. Сондықтан да мемлекеттік саясаттың негізгі бағытының бірі – жастар секторы. Оған Қазақстанда айрықша назар аударылады.Сондықтан ел болу жолында кейінгі буын өкілдерін ұлттық тәрбиеге баулып өсірудің маңызы айрықша. Бұл тұрғыда сана-сезімі қалыптасқан, ұлттық мүдденің өркендеуіне үлес қосып, жалпы адамзаттық құндылықтарды өзара ұштастыра алатын ұрпақ тәрбиелеу – тұтас қоғам алдындағы ортақ міндет. Кейінгі жылдары жастар саясаты ауқымында жобаларды қаржыландыру көлемі айтарлықтай ұлғайды. Мәселен, «Болашақ», «Жасыл ел», «Дипломмен – ауылға», «Жастар тәжірибесі» сияқты көптеген мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асырылуы – аталмыш қолдаудың бір көрінісі. Енді саннан сапаға ауысу, білім деңгейін көтеру, жастардың тың идеяларына кеңінен қолдау көрсетіп, талапты әрі табанды жастар ғана жасампаз болашақтың жемісін көреді деген идеология қалыптастыру басты приоритет болуы тиіс. Ол үшін жастардың еңбекке араласуына, олардың әлеуметтік жағдайларының жақсаруына мемлекет тарапынан бүгінгіден де артық көңіл бөлінгені жөн. Жастар саясатының жүзеге асырылу барысына, кәсіпкерлікке баулу және жұмыспен қамтуға, жалын иелеріне арналған ресурстық орталықтардың қызметі мен бағыттарына, таланттылар мен дарындыларға қолдау көрсетуге аса ыждаһаттылықпен қарау керек. Осы міндеттер үдесінен шыға білсек кемел келешекке қарай қарымды қадамдар істемекпіз. Шыны керек, біз қазір білімнің салтанат құрған заманының құрдасы болып отырмыз. Бұрынғыдай шоқпармен шауып, қылышпен қырып алатын уақыт тарих қойнауына сіңіп, жоқ болды. Тек қана сана мен ақылдың салмағы артып, білім мен ғылымның құны еселенді. Жаңа технологиялар мен инновацияның дәурені жүріп тұр. Бұл ретте басты міндет алдымен жастардың иығына түсетіні мәлім. Себебі, уақыт ағысы бір орнында дамылдап қалмайды, үздіксіз, үзіліссіз алдыға жылжиды. Сондықтан кәсіби кадрлар қатарын көбейтіп, баянды болашақтың бағытын бағамдау солардың қолында. Осы мәселеде жастардың өмірге, еңбекке, ізденіс пен жаңашылдыққа деген құлшынысын арттыру мақсатында «Бәсекелестік» тенденциясын жолға қойған абзал. Тек қана бір-бірін басып-озуға ұмтылып, өзінің идеялары мен принциптері жолында аянып қалмайтын ұрпақтың ғана жаһандық бәсекелестіктегі бәсі жоғары болмақ. Қазір жастарға мол мүмкіндіктер ұсынылып отыр. Ал сол мүмкіндіктерден мейлінше өзіне тиімдісін қанжығалап, пайдасына асыратындар ғана көш басынан көрінбек.
Арайлым Бақбергенқызы,
Жастар ресурстық орталығының маманы
Қазақстанда кәсіпкерлер үш жылға салық төлеуден босатылды.
Өткен жылдың соңғы күндерінде Мемлекет басшысы микро және шағын бизнесті табыс салығынан үш жылға босататын заңға қол қойды. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне оңалту және банкроттық рәсімдерін, бюджет, салық заңнамасын және теміржол көлігі туралы заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының заңы арқылы 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап, 2023 жылғы 1 қаңтарға дейін бірқатар отандық салық төлеушілерді салық төлеуден босатылды.
Ұлттық экономика министрлігінің деректері бойынша, бұл шағын және орта бизнес өкілдерінің салық жүктемесін жеңілдету үшін жасалуда. «Заңнамаға сәйкес микро бизнес - бұл 15 адамға дейінгі жұмысшысы бар және жылдық табысы 30 мың АЕК (79 млн теңге) дейінгі жеке кәсіпкерлер, шағын бизнес – бұл 100 адамға дейінгі жұмысшысы және 300 мың АЕК (795 млн теңге) жылдық табысы бар жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар.
Табысқа салынатын салық – заңды тұлғалар үшін корпоративтік табыс салығы, жеке кәсіпкерлер үшін жеке табыс салығы, шаруа немесе фермер қожалықтары үшін бірыңғай жер салығы, сондай-ақ оңайлатылған декларация негізінде АСР қызметін жүзеге асыратын кәсіпкерлер үшін әлеуметтік салық болып табылады. Барлық қалған салықтар мен төлемдер міндеттемелер туындаған кезде төленеді» делінген хабарламада.
Бұл ретте, салық төлеуден босату арнайы салық режімдерін (АСР) қолданатын шағын және шағын кәсіпкерлік субъектілеріне қолданылады. Сонымен қатар, мыналарды орындайтын салық төлеушілер салықтан босатылмайды:
1) есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымына байланысты қызметті;
2) акцизделетін өнімді өндіруді және (немесе) көтерме саудада сатуды;
3) астық қабылдау пункттерінде астықты сақтау бойынша қызметті;
4) лотерея өткізуді;
5) ойын бизнесі саласындағы қызметті;
6) радиоактивті материалдар айналымына байланысты қызметті;
7) банктік қызметті (не банк операцияларының жекелеген түрлері) және сақтандыру нарығындағы қызметті (сақтандыру агентінің қызметінен басқа);
8) аудиторлық қызметті;
9) бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызметті;
10) кредиттік бюролардың қызметін;
11) күзет қызметін;
12) азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарының айналымына байланысты қызметті;
13) жер қойнауын пайдалану саласындағы қызметті, оның ішінде алтын іздеушілердің қызметін;
14) пайдалы қазбаларды сатуды, оның ішінде трейдерлер қызметін, көмір, мұнай сату бойынша қызметті;
15) бензиннің, дизель отыны мен мазуттың мұнай өнімдерінің жекелеген түрлерін бөлшек саудада сатуды;
16) сыртқы экономикалық қызметті. «Табысқа салынатын салықтардан босату 1,2 млн микро және шағын кәсіпкерлік субъектісіне қолданылады.
Бұл бизнеске үш жыл ішінде 380 млрд теңгеден астам қаражат үнемдеуге, босаған қаражатты өз қызметін дамытуға бағыттауға мүмкіндік береді» делінген хабарламада.
Дереккөз: https://www.inform.kz/kz